Πρόγραμμα InvestEU: Το Συμβούλιο καθορίζει τη θέση του για ένα βελτιωμένο μέσο προς στήριξη των επενδύσεων, της ανάπτυξης και της απασχόλησης στην ΕΕ

Οι Μόνιμοι Αντιπρόσωποι στην ΕΕ ενέκριναν τη θέση του Συμβουλίου σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής να συγκεντρωθούν σε ένα πρόγραμμα τα δεκατέσσερα διαφορετικά χρηματοδοτικά μέσα που διατίθενται επί του παρόντος για τη στήριξη των επενδύσεων στην ΕΕ. Η συμφωνία δεν καλύπτει τα δημοσιονομικά και τα οριζόντια ζητήματα που συζητούνται επί του παρόντος στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για το προσεχές πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο της ΕΕ (2021-2027). Η θέση που συμφωνήθηκε σήμερα θα χρησιμεύσει ως βάση για τις διαπραγματεύσεις της Προεδρίας με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, οι οποίες προβλέπεται

να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό. Το Συμβούλιο συνεχίζει το εποικοδομητικό του έργο σχετικά με την έδρα της γραμματείας της Επιτροπής Επενδύσεων.

Η Ευρώπη χρειάζεται περισσότερες επενδύσεις για τη στήριξη της ανάπτυξης και της απασχόλησης. Το πρόγραμμα InvestEU θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο συμβάλλοντας στη χρηματοδότηση φιλόδοξων και μακρόπνοων έργων υποδομής. Πρέπει να εξασφαλίσουμε ότι θα επωφεληθούν από το πρόγραμμα όσο το δυνατό περισσότεροι τομείς και περιφέρειες στην Ευρώπη.

— Eugen Teodorovici, υπουργός Οικονομικών της Ρουμανίας

Στόχος του InvestEU είναι να ενθαρρύνει τη συμμετοχή επενδυτών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα στη χρηματοδότηση και σε επενδυτικά έργα, μέσω της παροχής εγγυήσεων από τον προϋπολογισμό της ΕΕ για την αντιμετώπιση αστοχιών και μη βέλτιστων επενδυτικών καταστάσεων. Σύμφωνα με τη θέση του Συμβουλίου, η εγγύηση της ΕΕ κατανέμεται σύμφωνα με τα ακόλουθα σκέλη πολιτικής:
• βιώσιμες υποδομές·
• έρευνα, καινοτομία και ψηφιοποίηση·
• μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις·
• κοινωνικές επενδύσεις και δεξιότητες.

Το πρόγραμμα InvestEU βασίζεται στην επιτυχία του Ευρωπαϊκού Ταμείου Στρατηγικών Επενδύσεων (ΕΤΣΕ), το οποίο δρομολογήθηκε στα τέλη Ιουλίου 2015 με σκοπό την αύξηση των επενδύσεων και την τόνωση της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης στην ΕΕ, σε μια περίοδο που η Ευρώπη βρισκόταν ακόμη σε στάδιο ανάκαμψης από τη χρηματοπιστωτική και οικονομική κρίση.

Ο κύριος εταίρος θα είναι ο Όμιλος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (Όμιλος ΕΤΕπ) ο οποίος έχει υλοποιήσει και διαχειρίζεται το ΕΤΣΕ. Επιπλέον, οι εθνικές αναπτυξιακές τράπεζες και τα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη θα έχουν άμεση πρόσβαση στην εγγύηση της ΕΕ.

Το κείμενο του Συμβουλίου παρέχει επίσης στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να διοχετεύουν στο ταμείο InvestEU ορισμένα από τα κονδύλια της πολιτικής συνοχής που τους χορηγούνται, προσαυξάνοντας την παρεχόμενη εγγύηση της ΕΕ.

Σε ό,τι αφορά τη διακυβέρνηση, το Συμβούλιο συμφώνησε ως προς μια διαφορετική δομή για το πρόγραμμα InvestEU σε σύγκριση με το ΕΤΣΕ. Αν και θα εξακολουθήσει να αντανακλά τον κεντρικό ρόλο και την εμπειρογνωμοσύνη της ΕΤΕπ, έχει επίσης ληφθεί υπόψη ότι το νέο πρόγραμμα θα αποτελεί μονοαπευθυντική θυρίδα για όλα τα υφιστάμενα μέσα και ότι και άλλοι εταίροι υλοποίησης πέραν της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων θα έχουν τη δυνατότητα απευθείας πρόσβασης στην εγγύηση της ΕΕ. Σύμφωνα με τη θέση του Συμβουλίου, το πρόγραμμα InvestEU θα πρέπει να διευθύνεται από τα ακόλουθα όργανα:
• ένα διοικητικό συμβούλιο, αποτελούμενο από τέσσερις εκπροσώπους της Επιτροπής, τρεις εκπροσώπους της ΕΤΕπ και δύο εκπροσώπους των λοιπών εταίρων υλοποίησης, επιφορτισμένων με τον καθορισμό της στρατηγικής και επιχειρησιακής καθοδήγησης για το InvestEU.
• μια συμβουλευτική επιτροπή αποτελούμενη από εκπροσώπους των εταίρων υλοποίησης και εκπροσώπους των κρατών μελών και η οποία θα παρέχει συμβουλές στην Επιτροπή και στο διοικητικό συμβούλιο.
• σε ό,τι αφορά το χρηματοδοτικό και το επενδυτικό σκέλος, μια επιτροπή επενδύσεων αποτελούμενη από ανεξάρτητους εμπειρογνώμονες, η οποία θα είναι υπεύθυνη για την παροχή εξωτερικής εμπειρογνωμοσύνης για επενδυτικές εκτιμήσεις σε σχέση με τα έργα.

Επόμενα στάδια

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθόρισε τη θέση του για το InvestEU στις 16 Ιανουαρίου 2019. Βάσει αυτής της μερικής διαπραγματευτικής εντολής, η Προεδρία θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το συντομότερο δυνατό.

Κείμενο της μερικής διαπραγματευτικής εντολής