Παρακράτηση φόρου μερισμάτων με το νόμο 4646/2019

Το παρόν άρθρο είναι προσβάσιμο μόνο από τους συνδρομητές του κόμβου, αποτελεί αντικείμενο ειδικής επεξεργασίας και πνευματικής δημιουργίας και προστατεύεται από την νομοθεσία περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και η με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο αναπαραγωγή του, εξ’ ολοκλήρου, τμηματικά ή περιληπτικά.

Μια από τις διατάξεις που αναφέρονται στο νόμο 4646/2019 είναι και η μείωση σε πέντε τοις εκατό (5%) από δέκα τοις εκατό (10%) που ισχύει σήμερα, για το συντελεστή του φόρου επί των διανεμόμενων μερισμάτων.

■ Το τελικό κείμενο της διάταξης έχει ως ακολούθως:

Άρθρο 24
Τροποποίηση άρθρων 40 και 64 Κ.Φ.Ε. σχετικά με τη φορολογία μερισμάτων

1. Η παρ. 1 του άρθρου 40 του ν. 4172/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«1. Τα μερίσματα φορολογούνται με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%).»

2. Η περ. α' της παρ. 1 του άρθρου 64 ν. 4172/2013 αντικαθίσταται ως εξής:
«α) για μερίσματα πέντε τοις εκατό (5%).»

■ Έναρξη ισχύος: Σύμφωνα με την παράγραφο 22 του άρθρου 66 του νόμου 4646/2019, οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου 40 και της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 64 του ν. 4172/2013, όπως αντικαθίστανται με τις παραγράφους 1 και 2 του άρθρου 24 του νόμου 4646/2019 εφαρμόζονται για τα εισοδήματα που αποκτώνται από 1.1.2020 και μετά.

■ Με βάση τα ανωτέρω παραθέτουμε όσα ισχύουν σχετικά με την παρακράτηση του φόρου μερισμάτων

√ Τα μερίσματα που θα διανεμηθούν μέσα στο τρέχον φορολογικό έτος 2019 υπόκεινται σε παρακράτηση φόρου με συντελεστή 10%.

√ Σε περίπτωση που διανεμήθηκαν προμερίσματα από Α.Ε. ή πραγματοποιήθηκαν προσωρινές απολήψεις έναντι κερδών Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. μέσα στο φορολογικό έτος 2019, η απόφαση διανομής των οποίων τελεί υπό την έγκριση της τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων αντίστοιχα (που θα πραγματοποιηθεί εντός του φορολογικού έτους 2020), παρακρατείται φόρος με το νέο μειωμένο συντελεστή (5%).

√ Για τις προσωρινές απολήψεις κερδών προσωπικών εταιρειών, κοινωνιών αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικών κερδοσκοπικών εταιρειών, συμμετοχικών ή αφανών εταιρειών, καθώς και κοινοπραξιών, που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, οι οποίες πραγματοποιήθηκαν εντός του 2019, ως χρόνος κτήσης του εισοδήματος αυτού θεωρείται ο χρόνος που λαμβάνει χώρα η απόληψη (πίστωση ή καταβολή) επομένως, για τα εν λόγω κέρδη έπρεπε να παρακρατηθεί φόρος με το συντελεστή που ίσχυε κατά τον χρόνο της απόληψης (ήτοι 10%). Επισημαίνεται ότι για τα ίδια πιο πάνω πρόσωπα, που τηρούν βιβλία με την απλογραφική μέθοδο, χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης του συνόλου των κερδών που προκύπτουν από αυτά θεωρείται η ημερομηνία στην οποία έκλεισε η διαχείριση (σ.σ. στις περιπτώσεις αυτές δεν υφίσταται υποχρέωση παρακράτησης φόρου μερισμάτων).

Πότε εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής φορολογίας και παρακράτησης φόρου μερισμάτων 5% κατά τη διανομή:

√ στα κέρδη που διανέμουν οι Α.Ε., Ε.Π.Ε. και Ι.Κ.Ε. για τα οποία η απόφαση έγκρισης διανομής (του τρέχοντος ή των προηγούμενων φορολογικών ετών) από το αρμόδιο όργανο του νομικού προσώπου έχει ληφθεί από την 1.1.2020 και μετά. Ως εκ τούτου, για τα κέρδη που διανέμουν τα συγκεκριμένα νομικά πρόσωπα και για τα οποία η καταληκτική προθεσμία για τη λήψη απόφασης έγκρισής τους είναι πριν την 1.1.2020 εφαρμόζεται ο συντελεστής παρακράτησης 10%.

Σε περίπτωση που έχουν διανεμηθεί προμερίσματα από Α.Ε. ή έχουν πραγματοποιηθεί προσωρινές απολήψεις έναντι κερδών Ε.Π.Ε. ή Ι.Κ.Ε. μέσα στο φορολογικό έτος 2019, επί των οποίων έχει διενεργηθεί παρακράτηση φόρου με συντελεστή 10%, δεδομένου ότι η απόφαση διανομής των οποίων τελεί υπό την έγκριση της τακτικής γενικής συνέλευσης των μετόχων ή εταίρων, αντίστοιχα, που θα πραγματοποιηθεί εντός του φορολογικού έτους 2020, εφαρμόζεται ο μειωμένος συντελεστής (5%).

√ στα κέρδη που διανέμουν οι ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανής εταιρείες, καθώς και κοινοπραξίες, που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, για τα οποία ο χρόνος του δικαιώματος είσπραξής τους από τα μέλη των υπόψη νομικών οντοτήτων είναι μετά την 1.1.2020. Όπως έχει διευκρινισθεί με την ΠΟΛ.1223/2015 εγκύκλιό, ως χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης των διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων), τα οποία αφορούν κέρδη του τρέχοντος φορολογικού έτους, όπως αυτά προκύπτουν από τις σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, θεωρείται η τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους.

√ Για τυχόν διανεμόμενα κέρδη παρελθόντων φορολογικών ετών, καθώς και για τις προσωρινές απολήψεις κερδών των πιο πάνω εταιρειών, δεδομένου ότι ως χρόνος κτήσης του υπόψη εισοδήματος θεωρείται ο χρόνος που λαμβάνει χώρα η διανομή ή απόληψη (πίστωση ή καταβολή), όπως προκύπτει από τις σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, παρακρατείται φόρος με τον συντελεστή που ισχύει κατά τον χρόνο της διανομής ή απόληψης (ήτοι, για διανομές παρελθουσών χρήσεων ή απολήψεις κερδών εντός του φορολογικού έτους 2019 παρακρατείται φόρος με συντελεστή 10%, ενώ για διανομές παρελθουσών χρήσεων ή απολήψεις κερδών εντός του φορολογικού έτους 2020 παρακρατείται φόρος με συντελεστή 5%).

√ Για εισόδημα από μερίσματα αλλοδαπής προέλευσης, ο μειωμένος συντελεστής 5% εφαρμόζεται όταν η απόκτηση του δικαιώματος είσπραξης αυτού (π.χ. απόφαση του αρμόδιου οργάνου) είναι μετά την 1.1.2020 και σε περίπτωση που δεν είναι ευχερής η διαπίστωση του χρόνου αυτού, όταν ο χρόνος καταβολής τους στον δικαιούχο, μέσω πίστωσης του τραπεζικού του λογαριασμού ή με άλλο τρόπο, πραγματοποιείται μετά την 1.1.2020 (σχετ. ΠΟΛ.1223/2015 εγκύκλιος).

■ Ακολουθεί χρηστικός πίνακας

Εισόδημα που υπόκειται σε παρακράτηση φόρου μερισμάτωνΜερίσματαΧρόνος κτήσης Ποσοστό παρακράτησης φόρου μερισμάτων
Α.Ε.Προμερίσματαπου δόθηκαν από 1.1.2019 έως 31.12.2019 2020* 5%****Α.Ε.Μερίσματα κλειόμενης χρήσης 2019που θα εγκριθούν με Γενικές Συνελεύσεις μέσα στο 202020205%Ε.Π.Ε.- Ι.Κ.Ε.Προσωρινές απολήψεις κερδώνπου πραγματοποιήθηκαν από 1.1.2019 έως 31.12.2019 2020* 5%****Ε.Π.Ε.- Ι.Κ.Ε.Μερίσματα Εταίρων κλειόμενης χρήσης 2019που θα εγκριθούν με Γενικές Συνελεύσεις μέσα στο 202020205%Ο.Ε. -Ε.Ε.(διπλογραφικά)Προσωρινές απολήψεις κερδώνπου πραγματοποιήθηκαν από 1.1.2019 έως 31.12.2019 2019**10%Ο.Ε.- Ε.Ε.(διπλογραφικά)Μερίσματα εταίρων χρήσης 2019Θεωρείται πως δόθηκαν σε κάθε περίπτωση μέσα σε ένα μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της δήλωσης φορ. εισοδήματος του Ν.Π. (βλ.ΔΕΑΦ Α 1160573 ΕΞ 2015/14.12.2015) 20205%Ο.Ε.- Ε.Ε. (απλογραφικά)Μερίσματα εταίρων χρήσης 2019Χρόνος κτήσης θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου 20192019***---
Α.Ε.-Ε.Π.Ε.-Ι.Κ.Ε.Μερίσματα Διαχειριστικής περιόδου 01.07.2018 έως 30.06.2019Εφόσον εγκρίθηκαν με Γενικές Συνελεύσεις που συγκλήθηκαν έως 31.12.2019201910%Εφόσον εγκρίθηκαν με Γενικές Συνελεύσεις που συγκλήθηκαν από 01.01.20120 ή θα συγκληθούν έως 10.03.202020205%

* Η έγκριση της διανομής θα γίνει από τις Γενικές Συνελεύσεις που θα λάβουν χώρα το έτος 2020 (σ.σ. έως τις 10 Σεπτεμβρίου 2020), κατά συνέπεια ο χρόνος κτήσεως των εισοδημάτων αυτών θα είναι το έτος 2020.

** Όσον αφορά στις ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες, τις κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, τις αστικές κερδοσκοπικές εταιρείες, τις συμμετοχικές ή αφανείς εταιρείες, καθώς και τις κοινοπραξίες, που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης των διανεμόμενων κερδών (μερισμάτων), όπως αυτά προκύπτουν από τις σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, θεωρείται η τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους. Αν έχουν διενεργηθεί προσωρινές απολήψεις κερδών ή διανομή κερδών παρελθουσών χρήσεων, χρόνος κτήσης του εισοδήματος αυτού θεωρείται ο χρόνος που λαμβάνει χώρα η απόληψη ή η διανομή αυτών (πίστωση ή καταβολή). Οδηγίες σχετικά με την παρακράτηση φόρου στις προσωρινές απολήψεις κερδών έχουν δοθεί με την ΠΟΛ.1042/26.1.2015 εγκύκλιο.

***Επισημαίνεται ότι για τα ίδια πιο πάνω πρόσωπα, που τηρούν βιβλία με την απλογραφική μέθοδο, χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης του συνόλου των κερδών που προκύπτουν από αυτά θεωρείται η ημερομηνία στην οποία έκλεισε η διαχείριση [ΠΟΛ.1223/2015]. Στις περιπτώσεις αυτές δεν υφίσταται υποχρέωση παρακράτησης φόρου μερισμάτων.

****Προσοχή: Στις περιπτώσεις αυτές είχε παρακρατηθεί (ορθά) φόρος με συντελεστή 10%, όμως επειδή ο χρόνος κτήσης του εισοδήματος αυτού για τους δικαιούχους είναι το έτος 2020, τα μερίσματα αυτά θα φορολογηθούν με συντελεστή 5%. Η διαφορά του 5% επιστρέφεται ως αχρεωστήτως καταβληθείσα, με βάση τη διαδικασία που προβλέπεται στις ΠΟΛ.1129/2011 και ΠΟΛ.1039/2015 εγκυκλίους της ΑΑΔΕ (βλ. και Ε.2092/2019)