Γ. Πιτσιλής: «Ηλεκτρονικά και το δελτίο αποστολής - Η τιμολόγηση από το 2019». Ολόκληρη η ομιλία του διοικητή της ΑΑΔΕ στο 14o Athens Tax Forum

Ρένα Λιαπάτη

Το 14ο Athens Tax Forum, που διοργανώθηκε από το Ελληνο-Αμερικανικό Εμπορικό Επιμελητήριο, με θέμα "Απόδοση Φορολογικής Πολιτικής Σε Περιβάλλον Παραοικονομίας", διεξήχθη στις 19 Απριλίου 2018, στο ξενοδοχείο Intercontinental. Στις εργασίες του συνεδρίου συμμετείχαν πολλοί, σημαντικοί παράγοντες της οικονομικής ζωής της χώρας, οι οποίοι κατέθεσαν τις απόψεις τους για το σημαντικό αυτό θέμα. Ανάμεσά τους, ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό κ. Δημήτρης Λιάκος και ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων κ. Γιώργος Πιτσιλής, με του οποίου την ομιλία έκλεισε τις εργασίες του το συνέδριο.
Στην ομιλία του ο κ. Πιτσιλής ανέφερε τα παρακάτω:

Για την παραοικονομία

Στο μυαλό πολλών κρύβεται μια παραδοχή, ότι η υψηλήφορολόγηση γεννά παραοικονομία και ότι κατά συνέπεια η μείωση της φορολογικήςπίεσης θα μειώσει την παραοικονομία, καιότι αν θέλουμε να μειώσουμε την παραοικονομία πρέπει να μειώσουμε τηνφορολογική πίεση. Πόσο αληθές όμως είναι αυτό; Το ότι στα χρόνια της κρίσης η φορολογική πίεση αυξήθηκε κατακόρυφα στην Ελλάδα δεν νομίζω ότιπεριμένατε εμένα για να το ακούσετε, το έχει παραδεχθεί το σύνολο της πολιτικήςηγεσίας της χώρας. Και γεγονός είναι επίσης ότι, η αύξηση της φορολογίας λειτουργεί και ως δικαιολογητικός λόγος στομυαλό πολλών για να υιοθετήσουν μεθόδους φοροδιαφυγής και φοροαποφυγής,μικρότερης ή μεγαλύτερης.

Ισχύει όμως άραγε αυτομάτως και το αντίστροφο;Δηλαδή, αν μειωθεί η φορολογική επιβάρυνση θα μειωθεί ισόποσα και ηπαραοικονομία; Αν μ’ ένα μαγικό ραβδί μειώναμε την φορολογική πίεση κατά 50%,θα μειωνόταν κατά 50% και η παραοικονομία στη χώρα; Απαντώντας στο ερώτημα αυτόθα πω κάτι που είχα την ευκαιρία να ξαναπώ πρόσφατα, ότι η φράση «η φοροδιαφυγήείναι το εθνικό σπορ των Ελλήνων» δεν είναι φράση της δεκαετίας των μνημονίων.Είναι πολύ παλαιότερων εποχών, όπου η φορολογική πίεση ήταν σαφώς χαμηλότερη. Όπωςκαι το «θεώρημα» ότι «η παραοικονομία κινεί την οικονομία της χώρας», η οποίαέτσι κατέληξε να είναι μια φτωχή χώρα με πλούσιους κατοίκους. Δεν νομίζω όμωςότι σας λέω κάτι καινούργιο.

Το κλειδί για όλα αυτά είναι η αλλαγή τηςκουλτούρας, της φορολογικής συνείδησης. Σίγουρα η μείωση της φορολογικής πίεσηςθα δώσει ανάσα, ιδίως σε εκείνους οι οποίοι είναι ή προσπαθούν να είναισυνεπείς, ιδίως σε ένα περιβάλλον παρατεταμένης οικονομικής κρίσης από το οποίοβγαίνουμε. Σε πολλές περιπτώσεις η μείωση της φορολογικής πίεσης μπορεί ναείναι και οικονομικά επιβεβλημένη προκειμένου να ανακάμψει η οικονομία, αυτάείναι θέματα φορολογικής πολιτικής στα οποία δεν θα υπεισέλθω. Φοβάμαι όμως ότιδεν θα εξαλείψει από μόνη της το πρόβλημα της παραοικονομίας. Πέρα από τηνεπανεξέταση των φορολογικών συντελεστών και λοιπά, νομίζω ότι χρειάζονται πολύπερισσότερα. Και πρώτα απ’ όλα νομίζω ότι χρειάζεται να γίνει κατανοητό σεόλους, μικρούς και μεγάλους, ότι χωρίς φορολογική συμμόρφωση και χωρίς επαρκήφορολογικά έσοδα, το κράτος δεν μπορεί να λειτουργήσει ομαλά. Και τούτο θαέλεγα ότι πρέπει να είναι και μέρος της πολιτικής συνείδησης του καθενός μας.Ότι πρέπει να εγκαταλείψουμε την αυτοδικία του «δεν πληρώνω» και να πάμε στην απαίτησηλογοδοσίας, «πληρώνω, γιατί αυτό είναι το καθήκον μου ως πολίτης και απαιτώ ταχρήματα που έδωσα να αξιοποιούνται κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο προς όφελοςόλων».

Η επόμενη βεβαίως ερώτηση είναι, ποιος είναι ο ρόλος τηςΑΑΔΕ, της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων της Τελωνειακής και ΦορολογικήςΔιοίκησης, σε αυτό το κομμάτι. Νομίζω ότι είναι διεθνώς αναγνωρισμένο ότι ηφορολογική πολιτική μιας χώρας αντανακλά την ποιότητα της φορολογικής τηςδιοίκησης. Συνεπώς, μολονότι η ΑΑΔΕ δεν είναι αρμόδια για θέματα φορολογικήςπολιτικής, δεν είναι άσχετη κιόλας με τη σχετική συζήτηση. Αν λοιπόν πρέπει νατο συνοψίσω σε μια δυο φράσεις, θα έλεγα ότι ο ρόλος μας είναι να βοηθήσουμεεκείνους που θέλουν να είναι συνεπείς προς τις υποχρεώσεις τους να το κάνουνκαι να προτρέψουμε εκείνους που επιδιώκουν να είναι συνεπείς, επίσης. Με στόχοο κάθε πολίτης και η κάθε επιχείρηση να πληρώνει αυτά που της αναλογούν καιούτε ευρώ παραπάνω.

Τι κάνουμε λοιπόν εμείς γι’ αυτό ως Ανεξάρτητη Αρχή ΔημοσίωνΕσόδων; Πρώτα απ’ όλα επιδιώκουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που δουλεύουμε. Πριναπό λίγες ημέρες είχαμε την ευκαιρία να ολοκληρώσουμε και να υποβάλλουμε στονυπουργό Οικονομικών το σχέδιο για τις αλλαγές που επιθυμούμε ως Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων μαζί με μιαεκτίμηση του κόστους που θα απαιτήσει αυτή η επένδυση σε βάθος τριετίας αλλάκαι του οφέλους που εκτιμούμε ότι θα έχει η επένδυση αυτή. Μπορώ να πω ότιείμαι βέβαιος ότι έχει γίνει πια κατανοητή η ανάγκη να επενδύσουμε σε μιασύγχρονη και αποτελεσματική φορολογική διοίκηση, ώστε να μεγιστοποιήσουμε τααποτελέσματά της τα επόμενα χρόνια. Και πρέπει να πω ότι είμαι πάρα πολύχαρούμενος διότι είμαστε σε συνεχή συνεργασία με την πολιτική ηγεσία τουυπουργείου Οικονομικών, ώστε να γίνει το καλύτερο δυνατόν, για την ενίσχυση τωνυποδομών και του ανθρώπινου δυναμικού της ΑΑΔΕ.

Για την ηλεκτρονική τιμολόγηση

Είπα και πιο πριν ότι είναι κρίσιμο για μας να βοηθήσουμετους πολίτες που θέλουν να συμμορφωθούν να μπορέσουν να το κάνουν. Στο πλαίσιοαυτό αναπτύσσουμε και ηλεκτρονικές δράσεις. Με πρώτη αυτή της ηλεκτρονικήςτιμολόγησης και της διασύνδεσής της με την ηλεκτρονική τήρηση των βιβλίων. Τοένα δεν μπορεί να λειτουργήσει χωρίς το άλλο. Η πρόσφατη επίσκεψή μου στηνΙταλία, όπου εκεί θα εφαρμοσθεί το σύστημα υποχρεωτικής ηλεκτρονικής τιμολόγησης από 1/1/2019, αυτό δείχνει επίσης,και αυτό επιδιώκουμε να πετύχουμε και εμείς. Την επόμενη εβδομάδα θα έχουμε μιασυνάντηση με τους μεγάλους φορείς της αγοράς έτσι ώστε να δούμε, πρώτα απ’ όλα,την ευχέρεια μιας πιλοτικής εφαρμογής, αν είναι δυνατόν να γίνει από το 2019 καιμέχρι καθολικής εφαρμογής, εφόσον και οι υποδομές το επιτρέψουν, από την1/1/2020.
Θεωρούμε ότι πέρα από τα προφανή οφέλη ταελεγκτικά, υπάρχει και ένα πολύ μεγάλο όφελος για τις επιχειρήσεις, και όχιμόνο τις μεγάλες αλλά κυρίως τις μικρές και τις μεσαίες επιχειρήσεις, οι οποίεςθα απαλλαγούν από ένα βραχνά χαρτοβασιλείου και τήρησης βιβλίων και περάσματοςτων τιμολογίων στα βιβλία και λοιπά.

Το επόμενο σημείο δράσης μας είναι το ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής. Το χρειαζόμαστε για να γνωρίζουμε την κίνηση τωνεμπορευμάτων και των αγαθών εντός της χώρας. Υπάρχει ένα κενό ελεγκτικό πουέχει δημιουργηθεί εκεί με την κατάργηση της θεώρησης του δελτίου αποστολής, ενπάση περιπτώσει, θεωρούμε ότι είναι η ώρα να φτιάξουμε ένα ηλεκτρονικό δελτίοαποστολής έτσι ώστε, κάθε μεταφορά αγαθών εντός της χώρας να έχει μια καταγραφήστο σύστημά μας πριν αυτή πραγματοποιηθεί.

Για τις ρυθμίσεις οφειλών και τους δεσμευμένους λογαριασμούς

Το τρίτο σημείο το οποίο θεωρούμε ότι είναι κρίσιμο, ιδίωςτην περίοδο που διανύουμε αυτή τη στιγμή, αυτά τα χρόνια της συνεχούς πίεσηςτης φορολογικής και αναπόδραστα και των μέτρων που πρέπει να λάβουμε εμείς απότο ρόλο που έχουμε, είναι ότι εξετάζουμε πώς να δώσουμε μια ανάσα στουςσυνεπείς. Η νομοθεσία μας προβλέπει λήψη αναγκαστικών μέτρων, είναι ο ρόλος μας,άχαρος ρόλος αλλά πρέπει να τον επιτελέσουμε, από την άλλη πλευρά όμως θεωρούμεότι λείπει αυτή τη στιγμή ένας μηχανισμός που θα επιτρέπει, σε όσους είναισυνεπείς με τις ρυθμίσεις τους, να παίρνουνε μια ανάσα και να κινούν τουςλογαριασμούς τους. Αυτό δεν υπάρχει δυστυχώς, φαίνεται να είναι και ένας λόγοςπου οδηγεί στην παραοικονομία. Εξετάζουμελοιπόν, σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών, μεθόδους και διαδικασίες που θα επιτρέψουν σε όσουςείναι συνεπείς στις ρυθμίσεις τους να μπορούν να έχουνε μια μερική αποδέσμευσητων λογαριασμών τους, για όσο είναι συνεπείς στις ρυθμίσεις αυτές, και μιαπροοδευτική αποδέσμευση, όσο την τηρούν [τη ρύθμιση], και κάποια στιγμή εξάλειψη τωνμέτρων.

Για την πληρωμή των φόρων με κάρτες

Προσπαθούμενα διευκολύνουμε τους πολίτες και τις επιχειρήσεις με όλο και περισσότερεςηλεκτρονικές εφαρμογές. Σε πολύ λίγεςημέρες θα ανοίξουμε το σύστημα της πληρωμής φόρων μέσω καρτών. Θα ήμαστε έτοιμοι σε πολύ σύντομο χρόνο μετά την δημοσίευση της απόφασης, ναυλοποιήσουμε τη δράση αυτή η οποία θα διευκολύνει πολύ τις πληρωμές.

Για την ηλεκτρονική υποβολή των ενδικοφανών προσφυγών

Μίαάλλη εφαρμογή την οποία θέλουμε να θέσουμε σε πιλοτική λειτουργία το επόμενοδιάστημα, είναι η δυνατότητα της ηλεκτρονικής υποβολής ενδικοφανών προσφυγών στηνΔιεύθυνση Επίλυσης Διαφορών και της παρακολούθησης της πορείας των ενδικοφανώναυτών προσφυγών. Υπάρχει και το κομμάτιτης φορολογικής δικαιοσύνης. Γιατί η δικαιοσύνη είναι βασική προϋπόθεση για τηνεμπιστοσύνη, η οποία από την πλευρά της είναιβασική προϋπόθεση για ο,τιδήποτε κάνει κανείς επενδυτικά σε μια οικονομία. Καιεκεί νομίζω ότι έχουμε δείξει εμπράκτως ότι επιδιώκουμε ο φορολογούμενος,φυσικό ή νομικό πρόσωπο, να μας εμπιστεύεται, να γνωρίζει ότι δεν θα αδικηθείόταν είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του αλλά και ότι δεν θα γλυτώσει ανπαρανομήσει καθ’ οιονδήποτε τρόπο. Αναγνωρίζουν νομίζω όλοι ότι, τα τελευταίαχρόνια, φαινόμενα αδικιών έχουν αρχίσει και περιορίζονται. Δεν λέω ότι όλαείναι ρόδινα, αλλά νομίζω ότι έχει καταγραφεί μια διαφορετική προσέγγιση τηςφορολογικής διοίκησης στο κομμάτι αυτό. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι οιπεριπτώσεις που φτάνουν στην Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών εξετάζονται σε όλο καιμεγαλύτερο βαθμό και μειώνονται οι υποθέσεις που πάνε στα δικαστήρια, αν δενκάνω λάθος από τα προσωρινά στοιχεία του Φεβρουαρίου το ποσοστό των ρητών[αποφάσεων] στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών έχει αγγίξει το 96%.

Για τους ελέγχους

Έμφαση βεβαίως δίνουμε και στην αποτελεσματικότητά μας στην ελεγκτική.Να σας πω ότι οιφορολογικοί έλεγχοι του πρώτου διμήνου του 2018 εμφανίζονται αυξημένοι σε σχέσημε την αντίστοιχη περίοδο του 2017 κατά 22%, και ότι αντίστοιχη αύξησηκαταγράφεται και στους τελωνειακούς ελέγχους, από 12.700 που είχαν γίνει τοπρώτο δίμηνο έχουν φτάσει 18.000 τελωνειακούς ελέγχους, και οι έλεγχοι τωνκινητών μονάδων ελέγχου, που είναι η δύναμη πυρός που έχουμε στο τελωνειακόκομμάτι, έχουν αυξηθεί από 2.250 σε 4.117 αντίστοιχα για το πρώτο δίμηνο 2017 και2018. Αποδίδουν καρπούς και τα X-RAY (σ.σ αυτοκινούμενα μηχανήματα). Πρόσφατοπαράδειγμα η Θεσσαλονίκη όπου εντοπίστηκαν 18.000 λαθραία τσιγάρα και οιδιαφυγόντες φόροι υπολογίστηκαν σε περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ. Αυτό μας δίνεικαι το κουράγιο να ενισχύσουμε τους ελεγκτικούς μας μηχανισμούς. Δίνονταςκυρίως έμφαση, την περίοδο αυτή, στον ελεγκτικό ρόλο των ΥΕΔΔΕ. Οι υπηρεσίεςέρευνας που διαθέτουμε έχουν καταγράψει πολύ σημαντικές επιτυχίες, και γι’ αυτόσκοπεύουμε να τις ενισχύσουμε ακόμα περισσότερο δημιουργώντας ένα τμήμασυλλογής πληροφοριών, από το διαδίκτυο, στο πρότυπο των σύγχρονων ελεγκτικώνυπηρεσιών του εξωτερικού που έχουμε επισκεφτεί. Αναγκαίαη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, έδωσε μια κατεύθυνση στους ελέγχουςπου πρέπει να κάνουμε, το ίδιο και ο νομοθέτης. Σε συμμόρφωση λοιπόν και με τηνομολογία και με τη νομοθεσία, προσανατολίζουμε πλέον το πλήθος των ελέγχων μαςστις νεότερες χρήσεις δίνοντας όμως παράλληλα έμφαση και στις μεγάλες υποθέσειςφοροδιαφυγής.

Για το σύστημα εισροών-εκροών των πρατηρίων

Έχουμε αρχίσει να αξιοποιούμε το σύστημα εισροών-εκροώνστα πρατήρια υγρών καυσίμων. Εδώ και δύο με τρεις μήνες έχουμε αρχίσει στηνΑττική και πιο πρόσφατα στη Θεσσαλονίκη, να δουλεύουμε με ένα μηχανισμό άμεσουεπιτόπιου ελέγχου όταν διαπιστώνεται διακοπή λειτουργίας του συστήματος σταπρατήρια και παράλληλα επεξεργαζόμαστε σε βάθος και τα στοιχεία που προέρχονταιαπό το σύστημα αυτό για τον εντοπισμό και την καταγραφή προφίλ παραβατικότηταςκαι έχουν ήδη βγει δυο τρεις σημαντικέςυποθέσεις ελεγκτικά. Να σας πω ότι είμαι περιχαρής γιατί σε μια πρόσφατησυνάντηση που είχα με παράγοντες της αγοράς μου επιβεβαίωσαν ότι κάτι φαίνεται νααλλάζει στην Αττική στο κομμάτι των πρατηρίων υγρών καυσίμων.

Για την εξωστρέφεια της φορολογικής διοίκησης

Σε όλοαυτό το έργο, είναι πολύ σημαντικό να έχουμε επαφή και επικοινωνία με τουςφορείς της αγοράς. Επενδύουμε πάρα πολύ στην εξωστρέφεια της φορολογικής διοίκησης,το κάναμε πρόσφατα και με το Ε3, το νέο έντυπο για τα εισοδήματα απόεπιχειρηματική δραστηριότητα, και σας διαβεβαιώ θα συνεχίσω να το κάνουμε όποτεαυτό χρειάζεται. Θέλω επίσης να σας διαβεβαιώσω ότι στόχος μας είναι ναβελτιώνουμε διαρκώς το φορολογικό περιβάλλον λαμβάνοντας υπόψη τα δεδομένα μέσαστα οποία κινείται η χώρα. Είμαστε σταθερά προσηλωμένοι σ’ αυτό και περιμένουμεβεβαίως και την δική σας βοήθεια γιατί από την επιτυχία αυτή θα ωφεληθούμε όλοι,το ελληνικό κράτος, οι επιχειρήσεις, οι εργαζόμενοι.