Τράπεζες: Στη "μέγγενη" των επιτοκίων οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις

Σε αγορά δύο ταχυτήτων εξελίσσεται η εγχώρια Επιχειρηματική Πίστη με τις Μικρές και Μεσαίες Επιχειρήσεις που ψάχνουν ως «μανα εξ’ ουρανού» τη ρευστότητα να βαρύνονται με δυσβάστακτο κόστος από την αύξηση των επιτοκίων δανεισμού και τις Μεγάλες Επιχειρήσεις με τα «γεμάτα ταμεία» να σπεύδουν να αποπληρώσουν πρόωρα τα δάνεια τους προκειμένου να αποφύγουν τους αυξημένους τόκους.

Μπορεί οι τράπεζες να εμφάνισαν για το πρώτο τρίμηνο μείωση της καθαρής πιστωτικής επέκτασης καθώς ένας σημαντικός αριθμός

– μεγάλων – κυρίως επιχειρήσεων έσπευσε μόλις ξεκίνησε το ράλι ανόδου των επιτοκίων να εξοφλήσει δάνεια που είχαν συνάψει με χαμηλότερα επιτόκια, ωστόσο η λεγόμενη «ραχοκοκαλιά» των επιχειρήσεων τελεί υπό την «μέγγενη» τους αυξημένου κόστους χρήματος και των αυξημένων επιτοκίων.

Το ράλι ανόδου των επιτοκίων που πυροδότησε η ΕΚΤ και η αύξηση του κόστους χρήματος ουσιαστικά ωφέλησε λίγες Μεγάλες Επιχειρήσεις που είχαν την οικονομική άνεση να αποπληρώσουν τα δάνεια τους. Πρόσφατα ο Διευθύνων Σύμβουλος της Τράπεζας Πειραιώς Χρήστος Μεγάλου επιβεβαίωσε την παραπάνω εικόνα τονίζοντας ότι «πράγματι οι αποπληρωμές δανείων από επιχειρήσεις που βρέθηκαν με υπερεπάρκεια ρευστότητας και προτίμησαν να την διοχετεύσουν για την απαλλαγή τους από τους αυξημένους τόκους δανείων λόγω της ανόδου των επιτοκίων, «μηδένισε» την πραγματική αύξηση των νέων εκταμιεύσεων από τις τράπεζες στο φετινό α΄ τρίμηνο».

Διπλάσιοι τόκοι σε 15 μήνες

Την ίδια στιγμή «κλιμάκωσε» την πίεση σε χιλιάδες Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις που ουσιαστικά εγκλωβίστηκαν λόγω έλλειψης της απαιτούμενης ρευστότητας. Είναι χαρακτηριστικό ότι για μία επιχείρηση που σύναψε στο τέλος του 2021 ένα δάνειο 10 εκατ. ευρώ με πενταετή διάρκεια (με επιτόκιο Euribor τριμήνου στις 31.12.2021 αρνητικό στο - 0,571% και περιθώριο 2,50%, συν την εισφορά 0,60% του Ν. 128) οι τόκοι μέσα σε σχεδόν 15 μήνες διπλασιάστηκαν!!!

Ειδικότερα για το συγκριμένο δάνεια στις 31.12.2021 ο επιχειρηματίας έπρεπε να καταβάλεις σύνολο τόκων της τάξης των 77.500 ευρώ. Η κατάσταση παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητη για τους επόμενους έξι μήνες καθώς στις 30.6.2022 το Euribor τριμήνου παρέμενε αρνητικό, στο - 0,211% και η αύξηση στη δόση έναντι της αρχικής περιοριζόταν στο 2% με τους τόκους τους δανείου στα 79.222 ευρώ).

Από τον Ιούλιο του 2022 όπου και η ΕΚΤ ξεκίνησε την σταδιακή αύξηση των επιτοκίων η κατάσταση επιδεινώθηκε ραγδαία. Στις 30. 9. 2022 το Euribor τριμήνου είναι πλέον θετικό, στο 1,193% και το τελικό επιτόκιο δανεισμού διαμορφώνεται σε 4,293% (από 2,50%). Έτσι, για το παραπάνω δάνειο προκύπτουν τόκοι 30.156 ευρώ από την άνοδο του Euribor τριμήνου και σύνολο τόκων δανείου 108.517 ευρώ. Πρακτικά ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας ήδη βαρύνεται με αύξηση της δόσης τους έναντι της αρχικής κατά 40%.

Στις 31.3.2023 το Euribor τριμήνου είχε φτάσει στο 3,015%, το τελικό επιτόκιο για την επιχείρηση στο 6,115%, οι τόκοι από την άνοδο του Euribor σε 76.212,50 ευρώ και το σύνολο των τόκων του δανείου σε 154.573 ευρώ γεγονός που έχει οδηγήσει τον συγκεκριμένο επιχειρηματία να πληρώνει διπλάσιους τόκους μέσα σε διάστημα λίγο περισσότερο από ένα χρόνο.

Αναιμική η ζήτηση για δάνεια

Όπως είναι φυσικό η κατάσταση αυτή έχει βάλει στο «ψυγείο» τα αιτήματα για νέες χρηματοδοτήσεις και ήδη στο πρώτο τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης οι χορηγήσεις νέων δανείων, τόσο προς τις επιχειρήσεις όσο και προς τα νοικοκυριά, τράβηξαν «χειρόφρενο».

Μάλιστα τα πρώτα δείγματα επιβράδυνσης της πιστωτικής επέκτασης αποτυπώθηκαν τόσο στα αποτελέσματα των τραπεζών για το πρώτο τρίμηνο του 2023, όσο και στην πρόσφατη Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας της Τράπεζας της Ελλάδος η οποία μάλιστα αναμένει η τάση να έχει και συνέχεια.

Σύμφωνα με την ΤτΕ, η συνολική ζήτηση των δανείων προς επιχειρήσεις για το πρώτο τρίμηνο του 2023 «μειώθηκε ως ένα βαθμό», ενώ αντίστοιχη εκτιμάται πως θα είναι η εικόνα και για το β’ τρίμηνο του έτους, ως απόρροια και της αύξησης του γενικού επιπέδου επιτοκίων.

Την ίδια στιγμή τα οικονομικά αποτελέσματα που δημοσίευσαν οι τράπεζες για το πρώτο τρίμηνο του 2023 έδειξαν μείωση στην καθαρή πιστωτική επέκταση των τεσσάρων συστημικών τραπεζών κατά 2,2 δισ. ευρώ, κυρίως της πρόωρης αποπληρωμής δανείων από τις επιχειρήσεις.

Υπενθυμίζεται ότι η καθαρή ροή χρηματοδότησης αποτυπώνει τις νέες εκταμιεύσεις μετά τις αποπληρωμές υφιστάμενων οφειλών και το αρνητικό πρόσημο υποδηλώνει ότι οι αποπληρωμές ξεπέρασαν τις νέες δανειοδοτήσεις.

Το φαινόμενο των υψηλών αποπληρωμών εντοπίζεται σε κλάδους με μεγάλη ρευστότητα, όπως η ενέργεια και κυρίως η ναυτιλία και σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη έχει οδηγήσει «σε κλείσιμο θέσεων υφιστάμενου δανεισμού ακόμη και με προπληρωμές δανείων».

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις