Λάνθιμος, "Ρόμα" ή "Bohemian Rhapsody"; Πώς σχηματίζονται τα Όσκαρ μετά τις Χρυσές Σφαίρες

Όπως γράφαμε και στα κείμενα πριν τις Χρυσές Σφαίρες, τα βραβεία εκείνα δεν έχουν κάποια ουσιαστική σύνδεση με τα Όσκαρ- δεν ψηφίζουν μέλη της Ακαδημίας και πρόκειται κατά κύριο λόγο για ένα μεγάλο πάρτι δημοσίων σχέσεων που έχει τοποθετηθεί στο καλεντάρι ως οσκαρικός προπομπός για διάφορους λόγους. Όμως το παιχνίδι των εντυπώσεων έχει τη δική του δύναμη και πολλά πράγματα που μπορεί να συμβούν στις

Ένας εξαιρετικός ευχαριστήριος λόγος, μια τρομερά απογοητευτική επίδοση, μια απρόσμενη feelgood βράβευση, όλα αυτά είναι πράγματα που μπορεί να παίξουν τον ρόλο τους. Ακόμα κι αν τις Σφαίρες τις απονέμουν μόλις 90 ‘διεθνείς ανταποκριτές’ από 55 χώρες. Κι όταν λέμε ανταποκριτές, πολύ συχνά μπορεί να μιλάμε για δημοσιογράφους πραγματικά συζητήσιμης αξίας: Πριν λίγους μήνες είχε κυκλοφορήσει στο ίντερνετ μια εξωφρενική συνέντευξη της Ντρου Μπάριμορ σε ένα περιοδικό αεροπορικής εταιρείας, η οποία εκ των υστέρων απεδείχθη πως δεν δόθηκε ποτέ. Ο δημοσιογράφος που υπέγραφε τη συνέντευξη-φάντασμα ήταν παλιότερα πρόεδρος της Ένωσης Ανταποκριτών.

Πώς λοιπόν μπορεί μια τέτοια διοργάνωση να επηρεάσει τα Όσκαρ;

Ας δούμε κάποιες φετινές περιπτώσεις.

Ποια ηθοποιός θα κερδίσει τον Α’ Γυναικείο Ρόλο;

Όταν το Φεστιβάλ Βενετίας υποκλίθηκε στην Ολίβια Κόλμαν του Γιώργου Λάνθιμου δίνοντάς της το βραβείο γυναικείας ερμηνείας, υποπτευθήκαμε πως είχαμε ήδη το φαβορί. Όμως σταδιακά, και καθώς φάνηκε πως το “Ένα Αστέρι Γεννιέται” άρεσε στον κόσμο και στην κριτική με την ταινία να είναι στημένη πάνω στην Lady Gaga και την περσόνα της, η διάσημη τραγουδίστρια άρχισε να μετράει περισσότερο στην κούρσα: Θα μπορούσε να καταφέρει ό,τι οι πρωταγωνίστριες των προηγούμενων 3 εκδοχών της ταινίας δεν μπόρεσαν, να κερδίσει Όσκαρ ερμηνείας; Ίσως τελικά αρκεστεί στην επανάληψη του κατορθώματος της Μπάρμπρα Στρέιζαντ, που κέρδισε το Όσκαρ Τραγουδιού για την ταινία του 1976. (Το “Shallow”, το φανταστικό ντουέτο της Lady Gaga με τον Μπράντλεϊ Κούπερ, είναι το αδιαφιλονίκητο φαβορί για το Όσκαρ Τραγουδιού.)

Διότι όλον αυτό τον καιρό, η Γκλεν Κλόουζ καιροφυλακτούσε, πρωταγωνιστώντας στο μικρού βεληνεκούς δράμα “The Wife”, για μια σύζυγο που αμφισβητεί όλες τις αποφάσεις της ζωής της καθώς ταξιδεύει στη Στοκχόλμη με τον άντρα της, ο οποίος πρόκειται να τιμηθεί με το Νόμπελ Λογοτεχνίας. H Κλόουζ είναι φυσικά μια θρυλική ηθοποιός που μετά από 6 υποψηφιότητες ακόμα δεν έχει κερδίσει το Όσκαρ. Κι όπως αμέτρητες φορές έχει συμβεί στο παρελθόν, τα Όσκαρ αρέσκονται στο να δίνουν τέτοιου τύπου επιβραβεύσεις καριέρας (σκεφτείτε για παράδειγμα τον Τζεφ Μπρίτζες με το “Crazy Heart”).

Η Γκλεν Κλόουζ κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα και σήκωσε το Χόλιγουντ στο πόδι. Έδωσε καλό ευχαριστήριο λόγο, κέρδισε το standing ovation, θύμισε πως είναι εδώ. Αλλά η μάχη δεν έχει τελείωσει! Η Ολίβια Κόλμαν κέρδισε κι εκείνη (για την κατηγορία της Κωμωδίας) για το “Favourite”, ευχαρίστησε τις “bitches” της (την Έμμα Στόουν και την Ρέιτσελ Βάις, που στην ταινία του Λάνθιμου ανταγωνίζονται μεταξύ τους για την εύνοια της Βασίλισσας Ολίβια Κόλμαν) και μπορεί να παίξει ένα άλλο χαρτί: Το “είμαι αγγλίδα ηθοποιός που οι πάντες με σέβονται στο Νησί και ήρθε η ώρα να μου υποκλιθεί το Χόλιγουντ”, έχοντας παράλληλα και υπέρ της το ότι παίζει σε ταινία που θα αρέσει και θα συζητηθεί περισσότερο το επόμενο διάστημα. Θα παιχτεί ανάμεσα στις δύο, με την Lady Gaga σε απόσταση τραγουδιού.

Μπορεί να κερδίσει το “Bohemian Rhapsody” Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας;

Όχι;

Μετά την απρόσμενη νίκη της ταινίας στις Χρυσές Σφαίρες, ισχυροποιήθηκαν οι φωνές αντίδρασης ενάντια στην επιβράβευση μιας ταινίας που έχει γυρίσει ο (φυσικά εντελώς απών και καλά κρυμμένος από το στούντιο) σκηνοθέτης Μπράιαν Σίνγκερ, ο οποίος έχει κατ’επανάληψη κατηγορηθεί για σεξουαλική κακοποίηση ανηλίκων. (Πολύ συχνά θα ακουστεί από κάποιον πως “το κίνημα #MeToo το έχει παρακάνει, καταστρέφει καριέρες”. Η απάντηση σε αυτό είναι πως ο Μπράιαν Σίνγκερ σκηνοθετεί ταινίες που βραβεύονται με Χρυσές Σφαίρες.) Η ιδέα πως η Ακαδημία θα δώσει το μεγάλο της βραβείο σε αυτή την ταινία μοιάζει ακραία.

Την ίδια στιγμή όμως, είναι εντελώς σαφές πως η βιομηχανία του Χόλιγουντ είναι εντυπωσιασμένη από την ταινία και από το πόσο τεράστια εμπορική επιτυχία έγινε, κερδίζοντας το κοινό. Τα σωματεία την αναγνωρίζουν παντού, από τους μακιγιέρ μέχρι τους παραγωγούς. Και ο Ράμι Μάλεκ ως Φρέντι Μέρκιουρι μοιάζει να έχει τεράστια φόρα αυτή τη στιγμή. Είναι σχεδόν σίγουρο πως η ταινία θα προταθεί για μπόλικα τεχνικά Όσκαρ, όπως και το Α’ Ανδρικού Ρόλου, το οποίο είναι πολύ πιθανό να κερδίσει κιόλας. (Λογικά θα παιχτεί ανάμεσα στον Μάλεκ και στον Μπράντλεϊ Κούπερ από το “Ένα Αστέρι Γεννιέται”.) Και είναι επίσης πάρα πολύ πιθανό ακόμα και να προταθεί για Καλύτερη Ταινία.

Θα είναι απίθανο να επικρατήσει, αλλά από την άλλη και πριν τις Χρυσές Σφαίρες το ίδιο πίστευαν όλοι. Σε κάθε όμως περίπτωση, το “Bohemian Rhapsody” θα κάνει δυνατή οσκαρική εμφάνιση, παρά το γεγονός πως η οσκαρική καμπάνια της ταινίας θα συνεχίσει να προσποιείται πως αυτό είναι φιλμ που, ως δια μαγείας, γυρίστηκε μόνο του.

Ποιες άλλες ταινίες θα παίξουν για το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας;

Ας ξεκινήσουμε από το “Ρόμα”, που αυτή τη στιγμή παίζεται ως φαβορί από τα περισσότερα στοιχηματικά γραφεία. Είναι η μεγαλύτερη μέχρι σήμερα απόπειρα του Netflix για μεγάλη οσκαρική διάκριση, συνδυάζοντας σχεδόν απόλυτη κριτική αποδοχή (είναι το πιο κοινό #1 που θα έβρισκε κανείς στις λίστες κριτικών του 2018) με τη δύναμη του ονόματος του Αλφόνσο Κουαρόν, ο οποίος έχοντας ήδη ένα Όσκαρ Σκηνοθεσίας (για το “Gravity”), επιστρέφει για το γκραν σλαμ, ή όπως θα λέγεται αυτό που πάει να πετύχει φέτος: Με το “Ρόμα” o Μεξικάνος σκηνοθέτης μπορεί να βρεθεί προσωπικά υποψήφιος για Όσκαρ Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου, Μοντάζ, Φωτογραφίας και Ξενόγλωσσης Ταινίας. 6. Ούτε καν 7!

Το “Ένα Αστέρι Γεννιέται” έχει περάσει το τελευταίο 4μηνο ως το υποθετικό φαβορί. Οι απρόσμενες ήττες στις Χρυσές Σφαίρες ίσως το πήγαν πίσω, αλλά οι Σφαίρες είναι περισσότερο θέμα προώθησης λιγότερο γνωστών ταινιών και ονομάτων Πιο σχετικό είναι το γεγονός πως το “Αστέρι” έχει προταθεί για βραβείο από όλα τα μεγάλα σωματεία (παραγωγών, σκηνοθετών, ηθοποιών, σεναριογράφων) και αυτό σημαίνει πως απολαμβάνει μιας ευρύτατης αναγνώρισης. Θα είναι αρκετή η ευρεία αναγνώριση για να κερδίσει το Όσκαρ; Θα το δούμε- είναι πάντως αρκετή για να σκοράρει υποψηφιότητες παντού.

Το “Πράσινο Βιβλίο” έχει ξεσηκώσει πολλές αντιδράσεις επίσης από τη στιγμή που κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερης Κωμωδίας, με παραγωγούς, σεναριογράφους και σκηνοθέτες να εμπλέκονται σε κρίσεις διαφόρων επιπέδων σοβαρότητας. Όμως υπάρχει μια σημαντική μερίδα της Ακαδημίας που λατρεύει αυτού του είδους το πιο παραδοσιακό, παλιομοδίτικο φιλμ και την προσέγγισή του στο ζήτημα των διαφυλετικών σχέσεων στην Αμερική. Τα τελευταία χρόνια η Ακαδημία έχει προχωρήσει σε μια σειρά σχετικά αντισυμβατικών ή/και προοδευτικών επιλογών για Καλύτερη Ταινία (“Moonlight”, “Σχήμα του Νερού”, “Birdman”, ακόμα και το “Spotlight”) και αναρωτιέμαι αν η εποχή ταινιών σαν το “Πράσινο Βιβλίο” έχει πια περάσει. Θα το μάθουμε πάντως, γιατί το πιθανότερο είναι πως θα προταθεί.

Το “Favourite” του Λάνθιμου (η “Ευνοούμενη”, στην Ελλάδα στις 7 Φεβρουαρίου) θα κάνει επίσης πολύ δυνατή εμφάνιση, έχοντας βλέψεις και για τεχνικές κατηγορίες (κουστούμια, καλλιτεχνική διεύθυνση, φωτογραφία) αλλά και για μεγάλες, με τρεις σπουδαίες γυναικείες ερμηνείες, ένα σπαρταριστό σενάριο και τη σκηνοθετική ματιά του Λάνθιμου. Όλα δείχνουν πως θα βρεθεί υποψήφιο για Καλύτερη Ταινία.

Σοβαρές πιθανότητες επίσης συγκεντρώνουν το “Black Panther” της Marvel, που μπορεί να γίνει η πρώτη υπερηρωική ταινία που προτείνεται για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, και το “BlacKkKlansman” του Σπάικ Λι, το οποίο έχει καταφέρει να διατηρήσει ζωντανή την κουβέντα γύρω του, από την πρεμιέρα (και τη βράβευση του Σπάικ Λι) στις Κάννες του περασμένου Μαϊου. Όσο για το “Vice” του Άνταμ ΜακΚέι, για την θητεία του Ντικ Τσέινι στον Λευκό Οίκο του Τζορτζ Μπους, οι σαρωτικά αρνητικές κριτικές φαίνεται να του έχουν αφαιρέσει όποια φόρα είχε, όμως παραμένει μέσα στην συζήτηση.

Θα προταθεί για Όσκαρ ο Λάνθιμος;

Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα. Η λογική τριάδα που δύσκολα θα σπάσει για το Όσκαρ Σκηνοθεσία είναι Κουαρόν για το “Ρόμα”, Μπράντλεϊ Κούπερ για το “Ένα Αστέρι Γεννιέται” και Σπάικ Λι για το “BlacKkKlansman”. Αυτό αφήνει δύο θέσεις ανοιχτές.

Το DGA, το σωματείο σκηνοθετών δηλαδή, που πρόσφατα ανακοίνωσε τη δική του 5άδα, τις δύο αυτές θέσεις τις έδωσε στον Άνταμ ΜακΚέι του “Vice” και στον Πίτερ Φαρέλι του “Πράσινου Βιβλίου”. Το 5/5 ανάμεσα σε DGA και Όσκαρ είναι πολύ σπάνιο, σχεδόν πάντα έχουμε 1-2 διαφορές. Αν αυτό ισχύει, τότε είτε ο Φαρέλι είτε ο ΜακΚέι είναι ευάλωτοι, και μια από αυτές τις δύο θέσεις μπορεί κάλλιστα να πάει στον Λάνθιμο. Το “Favourite” πριν λίγες μέρες πέτυχε 12 υποψηφιότητες στα βρετανικά βραβεία BAFTA, μακράν τα περισσότερα από οποιαδήποτε άλλη ταινία- σίγουρα κακό δεν θα κάνει αυτό. Ο Έλληνας σκηνοθέτης είναι ανάμεσα στα 3-4 επικρατέστερα ονόματα που θα διεκδικήσουν 2 θέσεις της πεντάδας.

Άλλα ονόματα που ελπίζουν εδώ είναι ο Ράιαν Κούγκλερ του “Black Panther”, ο Μπάρι Τζένκινς του “Αν η Οδός Μπιλ Μπορούσε να Μιλήσει”, ο Πολ Σρέιντερ του “Ακρότητες”. Δυστυχώς για μια ακόμα φορά η απουσία γυναικών δημιουργών είναι ολοκληρωτική από τις ταινίες που η βιομηχανία επιλέγει να επιβραβεύσει, παρά το γεγονός πως έχουμε -και- φέτος μερικές από τις σπουδαιότερες αμερικάνικες ταινίες της χρονιάς, όπως το “Leave No Trace” της Ντέμπρα Γκράνικ, το “Καλπάζοντας με το Όνειρο” της Κλόι Ζάο, το “Shirkers: Η Χαμένη Ταινία” της Σάντι Ταν, ή το “Θα Μπορούσες Ποτέ να με Συγχωρέσεις;” της Μαριέλ Χέλερ.

(Όσο για το “Bohemian Rhapsody”, αυτή είναι η μόνη κατηγορία που με βεβαιότητα θα απουσιάσει. Όπως είπαμε και παραπάνω, το στούντιο -και το Χόλιγουντ γενικότερα- αντιμετωπίζει αυτή την ταινία περίπου σα να σκηνοθετήθηκε από μόνη της. Ο Σίνγκερ δεν υπάρχει περίπτωση να προταθεί.)

Ποιοι και ποιες θα κοντραριστούν στις άλλες ερμηνευτικές κατηγορίες;

Τα είπαμε για τον Α’ Γυναικείο Ρόλο, αλλά ας δούμε εν τάχει τα επικρατέστερα ονόματα στις άλλες κατηγορίες. Στον Α’ Ανδρικό, ο Ράμι Μάλεκ του “Bohemian Rhapsody” θα κοντραριστεί με τον Μπράντλεϊ Κούπερ, έχοντας μόλις κερδίσει στη μεταξύ τους κόντρα στις Χρυσές Σφαίρες. Θα προταθεί λογικά κι ο Κρίστιαν Μπέιλ, με την δική του Χρυσή Σφαίρα (στις κατηγορίες Κωμωδίας) επίσης πρόσφατη.

Στους Β’ Ρόλους ξεκινάμε ξανά από τις ερμηνείες που βραβεύτηκαν στις Σφαίρες. Στον Αντρικό, το φαβορί από πολλούς θεωρείται ο Ρίτσαρντ Ε. Γκραντ του “Θα Μπορούσες Ποτέ να με Συχγωρέσεις;”, περίπτωση βετεράνου ηθοποιού που οι πάντες αγαπούν, σε καλό ρόλο. Όμως η Σφαίρα του Μαχερσάλα Άλι για το “Πράσινο Βιβλίο” του δίνει νέα ώθηση και δε θα είναι καθόλου απίθανο να πάρει το δεύτερό του Όσκαρ (μετά το “Moonlight”) μέσα σε 3 χρόνια.

Ενώ στον Β’ Γυναικείο, η Ρετζίνα Κινγκ για το “Μπιλ Στριτ” κέρδισε τη Χρυσή Σφαίρα και θεωρείται το φαβορί, όμως έχει χάσει πολλές υποψηφιότητες-κλειδιά (ας πούμε δεν την πρότεινε το Σωματείο Ηθοποιών), οπότε υπάρχει μεγάλο ερωτηματικό εκεί, Η κατηγορία εξάλλου είναι εντελώς ανοιχτή, και καιροφυλακτούν οι Έιμι Άνταμς (για το “Vice”) και οι Ρέιτσελ Βάις και Έμμα Στόουν του “Favourite”.

Τέλος, με παρουσιαστή τελικά τι γίνεται;

Τίποτα! Η τελετή θα προχωρήσει χωρίς κεντρικό παρουσιαστή ή παρουσιάστρια, για πρώτη φορά μετά από το 1989. Να τι συνέβη τότε:

Θα περάσουμε τέλεια.

*Οι υποψηφιότητες των Όσκαρ ανακοινώνονται στις 22 Ιανουαρίου και τα βραβεία απονέμονται στις 24 Φεβρουαρίου.