Κατάργηση του αυτοφώρου σε δια του Τύπου αδικήματα

Ένα «τέλος» της αυτόφωρης διαδικασίας για αδικήματα που τελούνται δια του Τύπου επιχειρεί να δώσει η κυβέρνηση, με νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή.

Συγκεκριμένα, η κατάργηση αφορά στα δια του Τύπου τελούμενα αδικήματα της εξύβρισης, δυσφήμισης και συκοφαντικής δυσφήμισης. Στο άρθρο 33 του επίμαχου

νομοσχεδίου αναφέρεται: «Στο άρθρο 417 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (π.δ. 258/1986, Α’ 121), προστίθεται δεύτερο εδάφιο ως εξής:

«Στην περίπτωση των εγκλημάτων των άρθρων 361, 362 και 363 του Ποινικού Κώδικα δεν ακολουθείται η διαδικασία των επόμενων άρθρων, εκτός αν συντρέχουν ιδιαίτερα σοβαροί λόγοι». Όπως αναφέρεται στην έκθεση συνεπειών των ρυθμίσεων, με την επίμαχη διάταξη ρητά εισάγεται ως κανόνας «η μη τήρηση της αυτόφωρης διαδικασίας για ορισμένα εγκλήματα που θεωρούνται κατά κανόνα ως χαμηλής απαξίας και εκφράζεται έτσι η σταθερή βούληση του νομοθέτη για αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της βαριάς μορφής εγκληματικότητας».

Σύμφωνα δε με την αιτιολογική έκθεση, «η προτεινόμενη ρύθμιση εκφράζει τη βούληση του νομοθέτη, η διαδικασία της αυτόφωρης εκδίκασης των πλημμελημάτων να εφαρμόζεται ακριβώς εκεί όπου προσήκει. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγεται η επιβάρυνση της δικαστικής λειτουργίας και των υπηρεσιών που εμπλέκονται με τη σύλληψη και προσαγωγή του κατηγορούμενου στον εισαγγελέα ώστε να επικεντρώνονται στην αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της βαρύτερης μορφής εγκληματικότητας. Ο στόχος αυτός μπορεί να ικανοποιηθεί σε σημαντικό βαθμό με την παρούσα νομοθετική πρόβλεψη με την οποία εισάγεται ρητά ως κανόνας η μη τήρηση της αυτόφωρης διαδικασίας για ορισμένα εγκλήματα που θεωρούνται κατά κανόνα χαμηλής απαξίας, είτε λόγω της απειλούμενης εναντίον τους ποινής, είτε επειδή το προσβαλλόμενο με αυτά έννομο αγαθό είναι ιδιαίτερα ελαστικό, είτε λόγω της μη ύπαρξης ιδιαίτερων στοιχείων κοινωνικοηθικής απαξίας που εκφράζονται από τον συγκεκριμένο τρόπο τέλεσής τους».

Κατά τα λοιπά, οι κυριότερες νομοθετικές ρυθμίσεις του νομοσχεδίου αποβλέπουν σε θεσμικές προσαρμογές του εθνικού δικαίου σε ευρωπαϊκά νομοθετήματα καθώς και στη βελτίωση της λειτουργίας και της αποτελεσματικότητας της Δικαιοσύνης και του σωφρονιστικού συστήματος. Ειδικότερα, με την κύρωση του Πρωτοκόλλου 16 της ΕΣΔΑ διευρύνεται η γνωμοδοτική αρμοδιότητα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) και με την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/343 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 9ης Μαρτίου 2016, ενισχύεται το τεκμήριο αθωότητας.

Θεσπίζονται ακόμα, διατάξεις σχετικές με την σύσταση της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, τις αρμοδιότητες του Έλληνα Ευρωπαίου Εισαγγελέα, τη διαδικασία και τα προσόντα επιλογής των υποψηφίων και τις αρμοδιότητες των Ευρωπαίων εντεταλμένων Εισαγγελέων.

Περαιτέρω, στο Σχέδιο Νόμου περιλαμβάνονται ρυθμίσεις που αφορούν στην ενίσχυση της λειτουργίας του Γραφείου Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος και του Εισαγγελέα Εγκλημάτων Διαφθοράς, τη διασφάλιση της διοικητικής αυτοτέλειας των δικηγορικών συλλόγων, τη διεύρυνση της νομικής βοήθειας και την πρόβλεψη πρόσθετης αποζημίωσης για δίκες μακράς διάρκειας καθώς και την αλλαγή του συστήματος καταβολής ΦΠΑ για την παροχή νομικής βοήθειας. Εξάλλου, τροποποιείται η διαδικασία καταβολής εξόδων σχετικά με τις δίκες σε μεταβατικές έδρες.

Τέλος, στο Σχέδιο Νόμου περιλαμβάνονται η επέκταση του μέτρου του ευεργετικού υπολογισμού των εργαζομένων σε περισσότερες μονάδες Αγροτικών Καταστημάτων Κράτησης, ενώ παράλληλα ρυθμίζονται η λειτουργία των ιατροδικαστικών υπηρεσιών και η ασφαλιστική κάλυψη έναντι κινδύνου ατυχήματος σε όσους παρέχουν κοινωφελή εργασία.