Η αρχή και το τέλος του Airbus A380: Το χρονικό του θαύματος των αιθέρων

Την ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, την ημέρα των ερωτευμένων, διάλεξε η Airbus για να αναγγείλει το «διαζύγιό» της από την παραγωγή του μεγαλύτερου αεροσκάφους του κόσμου, του Α380.

Αυτό συνέβη, διότι η Emirates, ο μεγαλύτερος πελάτης της γαλλικής βιομηχανίας αεροσκαφών, αποφάσισε να παραγγείλει 39 Α380 λιγότερα, αντικαθιστώντας τα με 40 αεροσκάφη

A330-900 και 30 αεροσκάφη A350-900. Στα τέλη του Ιανουαρίου του 2019, η Airbus έχει παραδώσει 234 αεροσκάφη Α380, ενώ η Emirates, που είναι ο μεγαλύτερος πελάτης A380, με 123 παραγγελίες, έχει ήδη παραλάβει τα 109.

Πάντως, η Airbus θα κατασκευάσει 17 ακόμη A380 πριν κλείσει τη γραμμή παραγωγής το 2021 - 14 για την Emirates και 3 για την All Nippon Airways – φθάνοντας τα 251 συνολικά, στην ιστορία του αεροσκάφους. Αξίζει να σημειωθεί ότι η τιμή παραγωγής του καθενός αεροσκάφους, αγγίζει τα 445 εκατ. δολάρια και αν η Airbus συνέχιζε την παραγωγή του αεροσκάφους και με τις μειωμένες παραγγελίες, θα «έμπαινε μέσα» κατά 90 εκατ. δολάρια ανά αεροσκάφος.

Έχοντας επισκεφθεί δύο από τα εργοστάσια της Airbus, στην Τουλούζη, στα κεντρικά και στο Αμβούργο, έμαθα πολλά για την εταιρεία, για τις μελλοντικές πολιτικές και προοπτικές, αλλά και για τα αεροσκάφη, για τον τρόπο κατασκευής και τα συστήματα λειτουργίας τους. Μεταφέρω ορισμένα από όσα έχω μάθει.

Ο σημαντικότερος λόγος για την στροφή των αεροπορικών εταιρειών προς μικρότερα αεροσκάφη που μπορούν να καλύψουν επαρκώς τη χωρητικότητα σε δρομολόγια μεγάλων αποστάσεων, είναι ότι χρησιμοποιούν, πλέον, ένα σύστημα μεταφορών point-to-point, το οποίο μεταφέρει τους επιβάτες στον προορισμό τους με μια πτήση, αντί δύο ή τριών και όχι το σύστημα hub-and-spoke, το οποίο εξυπηρετεί πολύ καλά το A380. Ετσι, οι παραγγελίες για πολύ μεγάλα αεροσκάφη με περισσότερες από 400 θέσεις, επιβραδύνθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 2010, καθώς τα μικρότερα αεροσκάφη με παρόμοια εμβέλεια και μεγαλύτερη αποδοτικότητα καυσίμου, έχουν μεγαλύτερη ευελιξία και χαμηλότερο κόστος.

Η ιστορία του Α380

Οι μελέτες για το μεγαλύτερο αεροσκάφος ευρείας ατράκτου, παγκοσμίως, ξεκίνησαν από την Airbus το 1988 και το εγχείρημα αναγγέλθηκε το 1990 για να αμφισβητήσει την κυριαρχία του Boeing 747 στην αγορά των μεγάλων αποστάσεων. Το εγχείρημα A3XX παρουσιάστηκε το 1994, ενώ τον Δεκέμβριο του 2000 η Airbus εγκαινίασε το πρόγραμμα A380 ύψους 9,5 δισεκατομμυρίων ευρώ. Το πρώτο πρωτότυπο παρουσιάστηκε στην Τουλούζη στις 18 Ιανουαρίου 2005, με την πρώτη πτήση της στις 27 Απριλίου 2005. Κι ενώ έλαβε τα πιστοποιητικά τύπου EASA και FAA στις 12 Δεκεμβρίου 2006, οι δυσκολίες στην ηλεκτρική καλωδίωση προκάλεσαν καθυστέρηση δύο ετών, η οποία επέφερε διπλασιασμό του κόστος ανάπτυξης, στα 18 δισ. ευρώ.

Πρώτα παραδόθηκε στη Singapore Airlines στις 15 Οκτωβρίου 2007 και τέθηκε σε λειτουργία στις 25 Οκτωβρίου. Μάλιστα, η παραγωγή έφτασε τα 30 αεροσκάφη σε ετήσια βάση, μεταξύ 2012 και 2014.

Η εμβέλεια του αεροσκάφους των διπλών καταστρωμάτων, κυμαίνεται στα 15.000 χλμ., ικανό να πετά από το Χονγκ Κονγκ στη Νέα Υόρκη ή από το Σίδνεϊ στην Κωνσταντινούπολη, χωρίς στάση.

Το A380 προσφέρθηκε αρχικά σε δύο μοντέλα: το A380-800 και το A380F.

Η διαμόρφωση του A380-800 είναι με καμπίνα συνήθως για 575 επιβάτες, αν και μπορεί να εξοπλιστεί με 853 θέσεις (538 στο κύριο κατάστρωμα και 315 στο άνω κατάστρωμα). Τροφοδοτείται δε, από τέσσερις turbofans κινητήρες, Engine Alliance GP7200 ή Rolls-Royce Trent 900. Χάρη στους σύγχρονους κινητήρες και τις βελτιώσεις της αεροδυναμικής, τα μοντέλα A380 της Lufthansa παράγουν το ήμισυ του θορύβου του Boeing 747-200, ενώ μεταφέρουν 160 επιπλέον επιβάτες.

Το δεύτερο μοντέλο, το φορτηγό A380F, μπορεί να μεταφέρει 150 τόνους φορτίου με εύρος 10.400 χλμ.. Πάντως, η ανάπτυξη του freighter «πάγωσε», καθώς η Airbus έδωσε προτεραιότητα στην επιβατική έκδοση.

Το πτερύγιο του A380 είναι μεγέθους μέγιστου βάρους απογείωσης, πάνω από 650 τόνους. Το βέλτιστο άνοιγμα των πτερυγίων, για αυτό το βάρος είναι περίπου 90 μέτρα, αλλά οι περιορισμοί των αεροδρομίων τον μειώνουν σε λιγότερο από 80 μέτρα, περιορίζοντας παράλληλα την κατανάλωση καυσίμου κατά 10% και ταυτόχρονα το λειτουργικό κόστος, δεδομένου ότι το κόστος των καυσίμων αποτελεί περίπου το 50% του κόστους λειτουργίας των αεροσκαφών μεγάλων αποστάσεων.

Ενώ η πλειονότητα της ατράκτου είναι κατασκευασμένη από κράματα αλουμινίου, τα σύνθετα υλικά αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 20% της ατράκτου του A380. Πλαστικά ενισχυμένα με ανθρακονήματα, με ίνες υάλου και ίνες χαλαζία, χρησιμοποιούνται εκτεταμένα σε πτερύγια, τμήματα της ατράκτου, τις ουρές και τις πόρτες. Ετσι, το αεροσκάφος γίνεται ελαφρύτερο, πιο ανθεκτικό στη διάβρωση και καλύτερα επισκευάσιμο. Το A380 είναι το πρώτο εμπορικό αεροσκάφος που διαθέτει ανθρακονήματα στα πτερύγια και ροή συνεχούς διατομής, που μειώνει την αεροδυναμική αντίσταση. Επίσης, τα συγκολλούμενα τμήματα με κράματα αλουμινίου, γίνονται με δέσμη λέιζερ, εξαλείφοντας τις σειρές των πριτσινιών και οδηγώντας σε μια ελαφρύτερη και ισχυρότερη δομή.

Κι ακόμη, χρειάζονται 3.600 λίτρα βαφής για να καλύψουν τα 3.100 τετραγωνικά μέτρα του αεροσκάφους, εξωτερικά. Το βάψιμο είναι πάχους πέντε στρώσεων και ζυγίζει περίπου 650 κιλά.

Μέσα στο αεροσκάφος: