Φεστιβάλ Βενετίας: Πρεμιέρα για τον Λάνθιμο με το "βασιλικό" The Favourite

Το πρωινό της Πέμπτης στο Φεστιβάλ Βενετίας μπορεί και να μείνει στα χρονικά ως ένα από τα δυνατότερα φεστιβαλικά double features που έχουμε δει ποτέ, καθώς Γιώργος Λάνθιμος και Alfonso Cuaron επιστρέφουν εντυπωσιακά. Οι πρεμιέρες της πρώτης πλήρους μέρας του Διαγωνιστικού:

THE FAVOURITE

Η προηγούμενη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου: Το ‘Killing of a Sacred Deer’, το οποίο

μου άρεσε ως μια πιο εσωτερικού τύπου επιστροφή προς ‘Κυνόδοντα’, αλλά ταυτόχρονα με μεγάλη χαρά θα έβλεπα τον Λάνθιμο να κινείται προς κάτι φρέσκο. Για την ταινία και για τη δουλειά του γενικότερα ο Λάνθιμος είχε μιλήσει στο PopCode.

H καινούρια: Ταινία εποχής για τα παιχνίδι ισχύος γύρω από τον αγγλικό θρόνο στις αρχές του 18ου αιώνα, όταν η δούκισσα Sarah (Rachel Weisz) και ξαδέρφη της Abigail, ξεπεσμένη ευγενής (Emma Stone) αντιμάχονται για την εύνοια της βασίλισσας Άννας (Olivia Colman).

Και πώς είναι: Να πω σπαρταριστό; Σε μια καριέρα γεμάτη ‘σημαντικά επόμενα βήματα’ ο Λάνθιμος πετυχαίνει εδώ το μεγαλύτερο, επανατοποθετώντας την ουσία του στυλ του σε ένα εντελώς διαφορετικό περιβάλλον, ένα σκηνικό εποχής, μια ιστορία βασισμένη σε αληθινά πρόσωπα. Πραγματοποιώντας αυτή τη μετακίνηση, κατορθώνει ενδεχομένως να εστιάσει και στα στοιχεία που αποτελούν τη βάση της αισθητικής του, πίσω και από τις παγωμένες ανθρώπινες φιγούρες: Το αποστασιοποιημένα σουρεαλιστικό του χιούμορ βρίσκει απρόσμενα ταιριαστό νέο χώρο δράσης ένα παλάτι του 18ου αιώνα, όπου ο παραλογισμός ούτως ή άλλως καταπνίγει το ρεαλισμό ως έννοια.

Ο Λάνθιμος καδράρει τις τεράστιες, λεπτομερείς, πλούσιες αίθουσες με ευρείς φακούς, πολλές φορές σε ακραίο βαθμό, αφήνοντας τους ανθρώπους ασήμαντες, μηδαμινές υπάρξεις μέσα σε αυτές. Όταν μια άμαξα παίρνει απότομη στροφή μες στα όρια του κάδρου, είναι σαν τα πάντα να αποτελούν εξωφρενικά μονόπρακτα δωματίου ακόμα κι όταν βρισκόμαστε σε εξωτερικούς χώρους, κάτι που ισχύει και για τις απολαυστικές συναντήσεις της Sarah με την Abigail, όπου η μεταξύ τους εχθρική ένταση αποτυπώνεται σε ασκήσεις σκοποβολής αιματηρών, συχνά, αποτελεσμάτων.

Τα θέλω και οι εμμονές των τριών ηρωίδων επηρεάζουν έναν ολόκληρο λαό έξω από τα τείχη των ανακτόρων, με τις πληροφορίες για τον έξω κόσμο να φτάνουν στα αυτιά μας μέσα από κάποια πολιτική διαπραγμάτευση ως υποσημείωση ερωτικών παιχνιδιών δύναμης. Ο λαός δεν υφίσταται, είναι μια μακρινή ιδέα. Αυτοί εδώ οι ευγενείς ζουν το δικό τους παράλογο παιχνίδι του στέμματος, και η ιστορία τους στα χέρια του Λάνθιμου είναι η σπαρταριστή σάτιρα που αξίζει να είναι. Η μαύρη κωμική καρδιά της weird περιόδου του σκηνοθέτη επιβεβαιώνεται εδώ με τρόπο αναπάντεχο, ερχόμενη στο προσκήνιo.

To ‘The Favourite’ είναι αστείο (όχι αστείο όπως είναι ‘αστείες’ οι περισσότερες Σημαντικές Κωμωδίες της σημερινής τηλεόρασης, αστείο όπως είναι αστείο το ‘Arrested Development’ ή το ‘Seinfeld’) και επιτρέπει στον Λάνθιμο να επανατοποθετήσει τις αισθητικές του σταθερές σε ένα παντελώς ξένο πλαίσιο. Το σύνολο λειτουργεί κι αυτό το φαινομενικό παιχνίδι απέναντι στο προφανές βοηθάει και τις τρεις πρωταγωνίστριες να εκτοξευθούν: Η Emma Stone σε κρυφά κόντρα ρόλο δείχνει στον Littlefinger πώς γίνεται και αποκαλύπτει πτυχές που πραγματικά δεν της τις είχα, η Colman παίρνει έναν αβανταδόρικο ρόλο και τον παίζει με στα όριά του χωρίς να γίνεται χάρτινη, η Weisz κουβαλά μια συναρπαστική masculine ενέργεια μέσα στην αβεβαιότητά της. «Πάμε να πυροβολήσουμε κάτι». Πράγματι.

Μια σκηνή που μου έμεινε στο μυαλό: Παρότι γέλαγα και διασκέδαζα σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, όταν τελείωσε δεν ήμουν σίγουρος αν με ένοιαζε ιδιαίτερα αυτό που είχα δει. Στην πορεία της μέρας σκεφτόμουν διαρκώς ξέμπαρκες στιγμές και γελούσα (ή αναλύαμε το περφόρμανς της Emma Stone), το οποίο είναι καλή ένδειξη. Υπάρχει μια σκηνή ενός τέρμα γελοίου καρτουνίστικου χορού μπροστά στο θρόνο, που όσο τον κοιτάμε γίνεται και πιο γελοίος. Η κάμερα παρατά τα μίκι μάους και στρέφεται στην βασίλισσα Άννα η οποία κοιτάει αποσβολωμένη επειδή εμφανώς βρίσκεται εκείνη τη στιγμή κάπου αλλού, σκέφτεται όσα έχουν πάει λάθος. Η κάμερα την κοιτάζει επίμονα καθώς είναι έτοιμη να βουρκώσει, η ένταση κυριαρχεί, η Άννα διατάζει να διακοπεί το show. Η κάμερα επιστρέφει πίσω, σα να είχε ξεχάσει τι μας έδειχνε πριν. Οι χορευτές όχι απλά τόση ώρα χορεύουν, αλλά βρίσκονται και στο μέσο της πιο γελοίας πιθανής πόζας. Η Olivia Colman σπαράζει, κι εμείς έχουμε λυθεί στο γέλιο. Π

Πώς θα τη δούμε; Έχει διανομή από την Odeon.