José James στο NEWS 24/7: Όταν η νεοϋορκέζικη χιπ χοπ συνάντησε την επαναστάτρια Billie Holiday

Είναι ένας jazz τραγουδιστής ή ένας soul τραγουδιστής; Παλαιάς σχολής ή μοντέρνας αισθητικής; Φρουρός της παράδοσης ή αναζητητής νέων προσεγγίσεων στη μουσική; Ναι σε όλα. Ο γεννημένος στη Μινεάπολη (όπως και ο Prince) José James έχει περάσει πολλά χρόνια της καλλιτεχνικής του ζωής παλεύοντας τις "ταμπέλες".

Ο διεθνούς φήμης τραγουδιστής της σύγχρονης τζαζ σκηνής José James, έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα στο εμβληματικό

Ωδείο Ηρώδου του Αττικού στις 8 Ιουλίου, για να παρουσιάσει ένα μουσικό σόου αφιερωμένο σε τρεις "πυλώνες" της παγκόσμιας τζαζ σκηνής: την Billie Holiday, τον Βill Withers και την Erykah Badu.

Λίγο πριν ανέβει στη σκηνή ο James μίλησε στο MAGAZINE για τους τρεις μεγάλους ήρωές του.

O José James με την πλούσια, βαρύτονη φωνή του έχει κάνει ιδιαίτερη αίσθηση στη διεθνή τζαζ σκηνή μέσα από μια σειρά απρόβλεπτων πρότζεκτ στα οποία έχει ενσωματώσει την παραδοσιακή και σύγχρονη jazz, soul, funk, house και rock μουσική.
Τα άλμπουμ-φόρος τιμής σε 3 μεγαθήρια της τζαζ

O José James έχει αφιερώσει τρία άλμπουμ σε τρεις μεγάλες προσωπικότητες της τζαζ. Το "Yesterday I Had The Blues: The Music of Billie Holiday" είναι ένας φόρος τιμής στη θρυλική Βillie Holiday. Ο James γιορτάζει τη γυναίκα, που είναι η “μητέρα της μουσικής” του. Μέσα από 9 τραγούδια-διαμάντια της Holiday έφτιαξε ένα αριστουργηματικό άλμπουμ που σκάβει βαθιά μέσα σε κάθε στίχο, με στόχο την αλήθεια της μουσικής της. Εξάλλου, όπως έχει δηλώσει, όλοι μα όλοι - ακόμα και ο Frank Sinatra - βασίζονται στην ιδιοφυΐα της Holiday.

Το "Lean on Me" γεννήθηκε στα τέλη του 2017 αφιερωμένο στα άλμπουμ του μεγάλου soul τραγουδιστή και τραγουδοποιού Bill Withers. Περιλαμβάνει δώδεκα διαχρονικά τραγούδια του Withers, τα οποία διασκευάστηκαν ως φόρος τιμής των 80ων γενεθλίων του. Η βαρύτονη φωνή του James μεταφέρει το ουράνιο τόξο των συναισθημάτων που διακρίνει τη μουσική του Withers.

Το "On & On", ένα άλμπουμ σε παραγωγή του James, διερευνά το εύρος του εμβληματικού καταλόγου της Erykah Badu - την οποία αποκαλεί Joni Mitchell της γενιάς του - από το πρωτοποριακό ντεμπούτο άλμπουμ της, "Baduizm", έως τα πιο σύγχρονα αριστουργήματά της "New Amerykah" Pt. 1 και 2. Στο άλμπουμ αυτό αντλεί έντεχνα τις εμπειρίες του με τους σύγχρονους δασκάλους McCoy Tyner, Robert Glasper και Flying Lotus για να δημιουργήσει ένα νέο ηχητικό τοπίο μέσα από έναν αυτοσχεδιαστικό φακό.

Η τζαζ μουσική ήταν για μένα το μέσο για να αντιληφθώ τα πρότυπα της εποχής μου. Για τη γενιά μου η Erykah Badu ήταν μια από τις πιο σημαντικές, καινοτόμες τραγουδοποιούς. Η δουλειά της έχει αποδειχθεί πρωτοποριακή σε κοινωνικό, μουσικό και καλλιτεχνικό επίπεδο.

Όταν ήταν παιδί οι δύο μεγαλύτεροι σταρς στον κόσμο του ήταν ο Michael Jackson και ο Prince. Γεννήθηκε το 1978 και το "Purple Rain" ακουγόταν παντού, αν και τίποτα δεν μπορούσε να ξεπεράσει το "Thriller". Ο José είδε τον Michael Jackson όταν ήταν οκτώ ετών και έπαθε σοκ! Είναι παιδί του hip-hop των 90ς, αλλά και των Nirvana, των Soundgarden και των 10,000 Maniacs. Όταν μετακόμισε για σπουδές στη Νέα Υόρκη μπήκαν τα πράγματα σε έναν δρόμο.

Πότε έγινε η τζαζ ένα όνειρο το οποίο έπρεπε οπωσδήποτε να πραγματοποιήσετε;
Όπως τα περισσότερα παιδιά τραγουδούσα και χόρευα στον καθρέφτη και είχα φαντασιώσεις ότι θα γίνω τραγουδιστής. Αλλά δεν νομίζω ότι το θεώρησα σοβαρά ως επάγγελμα μέχρι τα 17 μου. Πρώτη φορά άκουσα τζαζ στα samples κάποιων hip-hop τραγουδιών στα άλμπουμς των A Tribe Called Quest, Digable Planets, Ice Cube και De La Soul. Μετά άρχισα να ακούω τζαζ ραδιόφωνο και να αγοράζω άλμπουμς των Louis Armstrong, Duke Ellington και Charlie Parker. Εκεί ήταν το ξεκίνημα και ύστερα άρχισα απλά να ανακαλύπτω και να απολαμβάνω.

Ποιές ήταν οι προκλήσεις που αντιμετωπίσατε στο μουσικό σας ταξίδι από τους δρόμους της Νέας Υόρκης, και συνδυάζοντας ήχους της jazz και της hip hop μουσικής.
"Πιο πολύ δυσκολεύτηκα γιατί κανένας δεν καταλάβαινε τι κάνω. Και ειλικρινά πολύ πρόσφατα έχει αρχίσει να γίνεται γνωστή η δουλειά μου. Ειδικά για τους jazz τραγουδιστές υπάρχει η πάγια προσδοκία ότι το σωστό είναι να μείνουμε σταθερά μέσα στα στενά όρια της παράδοσης. Μου αρέσει να τραγουδάω μέσα στα προαπαιτούμενα πλαίσια, όμως ταυτόχρονα είμαι αφοσιωμένος στο να διευρύνω τους κανόνες και τις απαιτήσεις που έχει το κοινό απέναντι σε έναν τραγουδιστή της jazz."

Για μένα η Billie Holiday είναι η απόλυτη τραγουδίστρια της jazz. Ο τόνος της, το φωνητικό της κόνσεπτ και η προσέγγισή της ξεπερνάει τους πάντες. Εκτός από συγκλονιστική τραγουδίστρια ήταν και μία απίστευτη τραγουδοποιός και πολιτική ακτιβίστρια.

Με ποιο τρόπο σας ενέπνευσαν τα τραγούδια και η πορεία της Billie Holiday, του Bill Withers και της Erykah Badu;
"Για μένα η Billie Holiday είναι η απόλυτη τραγουδίστρια της jazz. Ο τόνος της, το φωνητικό της κόνσεπτ και η προσέγγιση ξεπερνάει τους πάντες - και τους προηγούμενους και τους επόμενους τζαζίστες. Εκτός από τραγουδίστρια ήταν και μία απίστευτη τραγουδοποιός και πολιτική ακτιβίστρια και ήθελα να το τιμήσω αυτό. Ο Bill Withers είναι ένας ποιητής φιλόσοφος. Έγραψε μουσική που μένει μαζί σου για πάντα, φράσεις αξιομνημόνευτες και σοφές. Η μουσική του είναι πολύ δημοφιλής και την ίδια στιγμή συναισθηματικά πολύπλοκη κάτι σπάνια. Και είναι και τρομερά funky! Η Erykah Badu είναι ίσως η πιο επιδραστική καλλιτέχνιδα της γενιάς μου. Στραμμένη προς το μέλλον, ρηξικέλευθη και θαυμάσια. Υφαίνει μια πλούσια ταπισερί νοημάτων μέσα από τη hip-hop, την R&B και τη jazz. Είναι ατρόμητη."

Το τραγούδι "Strange Fruit" της Billie Holiday θεωρείται το πρώτο σπουδαίο τραγούδι διαμαρτυρίας. Θα θέλατε τα τραγούδια σας να έχουν μία κοινωνική/πολιτική διάσταση;
"Πιστεύω ότι το να κάνεις τέχνη και να είσαι επαγγελματίας καλλιτέχνης είναι από μόνο του μία πολιτική δήλωση. Δεν είναι εύκολη επιλογή ούτε μία επιλογή που την αγκαλιάζει η κοινωνία. Υπάρχει όμως μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην τέχνη και στον ακτιβισμό. Αν και είναι πιθανό στην τέχνη σου να εισάγεις νέες πολιτικές ιδέες, όπως έκανε ο Bob Marley ή ο Marvin Gaye, τρέφω πολύ μεγαλύτερο σεβασμό στους ανθρώπους που πηγαίνουν σε πορείες, γράφουν επιστολές διαμαρτυρίας, μαζεύουν χρήματα και πηγαίνουν από πόρτα σε πόρτα με λίστες υπογραφών και σκοπό να φέρουν κάποια αλλαγή."

Όταν η αλήθεια πάει μπροστά

Όταν ερμηνεύετε τραγούδια αυτών των θρυλικών καλλιτεχνών της παγκόσμιας μουσικής σκηνής πώς ισορροπείτε ανάμεσα στο να τιμήσετε την κληρονομιά τους, αλλά να βάλετε και τη δική σας πινελιά και ευαισθησία.
"Πολύ καλή ερώτηση. Νομίζω είναι σημαντικό να καταλάβεις τη σημασία του τραγουδιού και τις καταβολές του καλλιτέχνη. Και αν είναι δυνατόν να προσπαθήσεις να επικοινωνήσεις το "πώς" και το "γιατί" αυτός ο συγκεκριμένος καλλιτέχνης επηρέασε τη δική σου ζωή και τη δημιουργική σου έκφραση. Ένα τραγούδι πρέπει να έχει μία τέτοια εσωτερική δυναμική ώστε να 'περιλαμβάνει' νέες εκδοχές και νέα οράματα. Αυτό είναι το απόλυτο κλασικό διαχρονικό τραγούδι."

Υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην τέχνη και στον ακτιβισμό. Ο Bob Marley ή ο Marvin Gaye έβαλαν πολιτικές ιδέες στα τραγούδια τους όμως τρέφω πολύ μεγαλύτερο σεβασμό στους ανθρώπους που βγαίνουν στο δρόμο για να φέρουν κάποια αλλαγή.

Τι συναισθήματα ή μηνύματα θέλετε να περάσετε μέσα από τα τραγούδια και πώς συνδέεστε με το κοινό μέσα από τις ζωντανές παραστάσεις σας;
"Σκέφτομαι πιο πολύ την αλήθεια, παρά το συναίσθημα. Όλοι νιώθουμε πολύ διαφορετικά για τα πράγματα που μας συμβαίνουν στη ζωή. Αλλά όταν απλά αποκαλύψεις μια αλήθεια μέσα από ένα τραγούδι, το κοινό μπορεί να 'μοιραστεί' τις δικές του μνήμες και να βγάλει το συναίσθημά του."

Είστε αρκετά χρόνια στη μουσική βιομηχανία. Πώς επανεφευρίσκετε τον καλλιτεχνικό σας ενθουσιασμό για να κρατάτε ψηλά τον πήχη της δημιουργίας;
"Πιστεύω ότι έχω γεννηθεί για να κάνω μουσική και είναι μέρος της προσωπικότητάς μου. Επίσης, βαριέμαι εύκολα και συνεχώς ψάχνω νέες μουσικές, τέχνη, μόδα, κινηματογράφο, οτιδήποτε μπορεί να αποτελέσει έμπνευση. Παραμένω θιασώτης του κόσμου της δημιουργίας. Επίσης, δεν δουλεύω όταν δεν έχω έμπνευση - και αυτή είναι μία συμβουλή που θα έδινα στον καθένα. Υπάρχουν αμέτρητα εκπληκτικά τραγούδια άλλων καλλιτεχνών τα οποία μπορείς να τραγουδήσεις. Όταν δεν έχω έμπνευση να γράψω κάτι καινούργιο, ερμηνεύω κάτι παλιό."

Τι σημαίνει για εσάς αυτή η εμφάνιση στο Ηρώδειο;
Είναι τιμή μου να εμφανιστώ στο Ηρώδειο. Νιώθω δέος που θα εμφανιστώ σε ένα μέρος όπου έχει τραγουδήσει η Μαρία Κάλλας, μια από τις πιο υπέροχες φωνές όλων των εποχών. Λατρεύω, επίσης, τη Νάνα Μούσχουρη ειδικά το άλμπουμ που έχει κάνει με τον Quincy Jones.

Επόμενα σχέδια;
"Μπαίνω τώρα στο στούντιο για να ηχογραφήσω και να κυκλοφορήσω το 12ο άλμπουμ μου με τίτλο “1978” στη δισκογραφική Rainbow Blonde Records.Το άλμπουμ έχει πρωτότυπα τραγούδια γραμμένα από μένα με πολλές εκπλήξεις και μία καταπληκτική μπάντα. Θα κυκλοφορήσει το 2024."

Οι άνθρωποι που θαυμάζει - ο Miles, ο Coltrane, η Billie, ο Marvin - έκαναν μουσική ακολουθώντας το δικό τους μονοπάτι, με τον τρόπο τους [όπως λέει ο Σινάτρα και ο Έλβις "I did it my way"]. Έτσι και μόνο έτσι θέλει να εξελιχθεί ο James και κλείνει τη συνέντευξη με μία φράση ακρογωνιαίο λίθο της προσωπικής εξέλιξης: "Να είσαι ευγνώμων".

Σάββατο 8 Ιουλίου / Ωδείο Ηρώδου Αττικού /viva.gr.