9η Μαΐου: Η Ημέρα της Ευρώπης

Την Ημέρα της Ευρώπης γιορτάζουν σήμερα οι Βρυξέλλες και τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα. Η 9η Μαΐου, η ημέρα επετείου της ιστορικής «Διακήρυξης Σουμάν», καθιερώθηκε ως η ημέρα εορτασμού της ειρήνης και της ενότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Σε ομιλία του στο Παρίσι στις 9 Μαΐου 1950, ο Ρομπέρ Σουμάν, ο οποίος τότε ήταν υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας,

πρότεινε μια νέα μορφή πολιτικής συνεργασίας στην Ευρώπη, η οποία θα απέτρεπε κάθε ενδεχόμενο πολέμου μεταξύ των ευρωπαϊκών λαών.

Το 1950, τα κράτη της Ευρώπης προσπαθούσαν ακόμη να επουλώσουν τις πληγές τους από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ο οποίος είχε λήξει πέντε χρόνια πριν. Αποφασισμένες να αποτρέψουν την επανάληψη ενός τέτοιου φρικτού πολέμου, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις κατέληξαν στο ότι η από κοινού διαχείριση της παραγωγής άνθρακα και χάλυβα θα καθιστούσε στο μέλλον έναν πόλεμο μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας - όπως επί λέξει αναφέρεται στη διακήρυξη - «όχι μόνον αδιανόητο αλλά και υλικά αδύνατο».

Ο Ρ. Σουμάν πρότεινε, λοιπόν, τη δημιουργία μιας Ευρωπαϊκής Κοινότητας 'Ανθρακα και Χάλυβα, τα ιδρυτικά μέλη της οποίας ήταν η Γαλλία, η Δυτική Γερμανία, η Ιταλία, οι Κάτω Χώρες, το Βέλγιο και το Λουξεμβούργο. Έτσι έγινε πραγματικότητα, ο πρώτος από μια σειρά υπερεθνικών ευρωπαϊκών θεσμών που τελικά μετεξελίχθηκαν στη σημερινή «Ευρωπαϊκή Ένωση».

Η Συνθήκη για την ίδρυση του οργάνου αυτού υπεγράφη έναν μόλις χρόνο μετά, ενώ η προσχώρηση στην ΕΚΑΧ ήταν ανοικτή και σε άλλες χώρες.

Ο Ρ. Σουμάν πίστευε ότι η συγχώνευση οικονομικών συμφερόντων θα βοηθούσε στην άνοδο του βιοτικού επιπέδου και θα αποτελούσε το πρώτο βήμα για την ενοποίηση της Ευρώπης.

«Η Ευρώπη δεν θα δημιουργηθεί δια μιας, ούτε σε ένα συνολικό οικοδόμημα: θα διαμορφωθεί μέσα από συγκεκριμένα επιτεύγματα που θα δημιουργήσουν πρώτα μια πραγματική αλληλεγγύη», είπε χαρακτηριστικά ο Ρ. Σουμάν στην ιστορική του ομιλία.

Η Διακήρυξη Σουμάν, όπως είναι γνωστή, είναι η αρχή της δημιουργίας της σημερινής Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Για να γιορτάσουν την Ημέρα της Ευρώπης, τα όργανα της ΕΕ ανοίγουν κάθε χρόνο τις πόρτες τους στο κοινό, διοργανώνοντας σειρά εκδηλώσεων, οι οποίες έλαβαν χώρα στις Βρυξέλλες το περασμένο Σάββατο.

Δήλωση Αβραμόπουλου

«Η 9η Μαΐου δεν είναι μόνο η ημέρα εορτασμού της 68ης επετείου της Διακήρυξης Schuman. Eίναι μια ημέρα που ενώνει τους Ευρωπαίους και μας υπενθυμίζει τις κοινές μας ρίζες. 500 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες θυμόμαστε, σήμερα, το όνειρο και το όραμα των ιδρυτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο», αναφέρει σε δήλωσή του για την Ημέρα της Ευρώπης ο Ευρωπαίος Επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος και προσθέτει ότι «ουσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, από το 1950 και μέχρι σήμερα, ήταν και είναι η ειρήνη. Πάνω σε αυτή οικοδομήθηκε η ευημερία, η κινητικότητα, η ελευθερία και το ανοιχτό πνεύμα».

«Ωστόσο», σημειώνει, «σήμερα τίθενται υπό αμφισβήτηση οι βασικές αρχές πάνω στις οποίες οικοδομήθηκε η Ένωση μας. Οι πολυάριθμες κρίσεις που περάσαμε πρόσφατα - οι μεταναστευτικές ροές, η οικονομική κρίση και οι τρομοκρατικές επιθέσεις - έχουν επιδράσει στον κοινωνικό ιστό των κοινωνιών μας, έχουν προκαλέσει ρωγμές στη μεταξύ μας εμπιστοσύνη και αμφισβητούν τις θεμελιώδεις αξίες πάνω στις οποίες έχει οικοδομηθεί η Ένωσή μας».

«Σε δύσκολες εποχές όπως αυτές, οι λαϊκιστικές και εθνικιστικές φωνές προσπαθούν να μας πείσουν να κλειστούμε στους εαυτούς μας, να απομονωθούμε για να προστατευθούμε ή να μην χάσουμε τις εθνικές μας ταυτότητες», συνεχίζει ο κ. Αβραμόπουλος και επισημαίνει:« Αλλά οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε σήμερα μπορούν να αντιμετωπιστούν μόνο από κοινού. Μαζί καταφέραμε να διαχειριστούμε πιο αποτελεσματικά τη μετανάστευση, να περιορίσουμε τις παράτυπες ροές, να ενισχύσουμε τα εξωτερικά μας σύνορα αλλά και να μοιραστούμε πληροφορίες, να χτίσουμε την εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών μελών και να καταπολεμήσουμε την τρομοκρατία σε επιχειρησιακό, νομοθετικό και οικονομικό επίπεδο, όπως και στο διαδίκτυο. Όλα αυτά τα κάναμε μαζί, ως Ευρωπαϊκή Ένωση, προς όφελος των πολιτών μας».

«Οι πολίτες μας», τονίζει, «θέλουν μια Ευρώπη που να προστατεύει και να ενισχύει, να παρέχει οικονομικές ευκαιρίες, να εγγυάται το ανοικτό πνεύμα, την ανοχή και την ελευθερία. Αυτός είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο δεσμευόμαστε να οικοδομήσουμε μια ευημερούσα και δυναμική Ευρώπη, η οποία θα παρέχει προστιθέμενη αξία για όλους τους πολίτες μας. Μόλις πριν από μία εβδομάδα προτείναμε έναν σύγχρονο προϋπολογισμό για μια Ευρώπη που προστατεύει, ενισχύει και υπερασπίζεται τους πολίτες της. Οι Ευρωπαίοι βρίσκονται στο επίκεντρο αυτού του προϋπολογισμού και επενδύουμε περισσότερο στην εκπαίδευση, την ασφάλεια, την κινητικότητα και τις νέες τεχνολογίες».

«Την ημέρα της Ευρώπης, πρέπει να θυμόμαστε ότι μπορούμε να είμαστε ταυτόχρονα Ευρωπαίοι και πατριώτες. Γιατί αυτό είναι η Ευρώπη: ενωμένη στην πολυμορφία της», καταλήγει στη δήλωσή του ο κ. Αβραμόπουλος.