Μαθητική διαρροή και λειτουργικός αναλφαβητισμός: Όταν οι μαθητές τελειώνουν το σχολείο υστερώντας σε βασικές γνώσεις

Στο Zarpa Radio 89.6 και στην Ανδρονίκη Κοκοτσάκη μίλησε η φιλόλογος και πρώην διευθύντρια στο Γενικό Λύκειο Σούδας Μαρία Μαράκη, η οποία ασχολείται συστηματικά με την ποιότητα της εννιάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης, τον λειτουργικό αναλφαβητισμό και την μαθητική διαρροή και πώς αυτά σχετίζονται μεταξύ τους.

Αρχικά η κυρία Μαράκη διευκρίνισε τί σημαίνει λειτουργικός αναλφαβητισμός. Τα παιδιά τελειώνουν την εννιάχρονη υποχρεωτική εκπαίδευση

Ο οργανικός αναλφαβητισμός αφορά τα παιδιά που δεν πάνε σχολείο γιατί ανήκουν σε μετακινούμενες ομάδες πληθυσμού όπως αθίγγανους, πρόσφυγες, μετανάστες.

Η μαθητική διαρροή σχετίζεται με την εγκατάλειψη του σχολείου. Είναι ένα θέμα που αρχίζει να μελετάται από το 1987 υπό την πίεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ουσιαστικά παίρνουμε μια γενιά μαθητών και μελετάμε τα τρία γυμνασιακά χρόνια.

Το 2008 το ποσοστό των μαθητών που εγκατέλειψαν το Γυμνάσιο έφτασε το 6,51%. Έκτοτε άρχισε η οικονομική κρίση και η συγκεκριμένη έρευνα εκπονείται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής όπου το 2013 το ποσοστό εγκατάλειψης έπεσε στο 4,23%. 

Στα Χανιά το ποσοστό αυτό είναι λίγο κάτω από το μέσο όρο και συγκεκριμένα 4,2%.

Στο Ρέθυμνο 5%, στο Λασίθι 5,4 και στο Ηράκλειο 2,4%

Ωστόσο από τότε δεν έχουμε κάποια άλλη έρευνα, παρόλο που έχουν μεσολαβήσει τα δύο χρόνια της πανδημίας και της εκπαίδευσης που η ποιότητα της εκπαίδευσης έπεσε αρκετά.

Σε σχέση με τον λειτουργικό αναλφαβητισμό η κυρία Μαράκη τόνισε ότι έχουμε την σοκαριστική δήλωση της ανεξάρτητης αρχής διασφάλισης ποιότητας της εκπαίδευσης, η οποία εποπτεύεται από το Υπουργείο Παιδείας και διαπιστώνει ότι σημαντική μερίδα των μαθητών δηλαδή ένας στους δύο μαθητές τελειώνει το σχολείο υστερώντας σε κρίσιμα μαθήματα που αντιστοιχούν σε βασικές δεξιότητες της ζωής.

Μεταξύ άλλων η κυρία Μαράκη τόνισε ότι δεν υπάρχουν υποστηρικτικές δομές αυτή τη στιγμή, η πρόσθετη διδακτική στήριξη στα λύκεια δεν υφίσταται πάρα πολλά χρόνια, δεν λειτουργεί η ενισχυτική διδασκαλία στα γυμνάσια ή όπου λειτουργεί, λειτουργεί τμηματικά και ξεκινάει από το Γενάρη, δεν λειτουργούν τα τμήματα ένταξης και η ειδική αγωγή. “Το Υπουργείο Παιδείας πρέπει να ενισχύσει τους εκπαιδευτικούς, είμαστε εντελώς αθωράκιστοι, ενώ από την άλλη το ΚΕΣΥ δεν έχει στελεχωθεί επαρκώς και προχωράει με πολύ αργούς ρυθμούς” τόνισε χαρακτηριστικά.

Όσον αφορά τις συγχωνεύσεις τμημάτων, 25άρια και 27άρια τμήματα δεν μπορούν να έχουν τα ίδια μαθησιακά αποτελέσματα με ένα 15άρι τμήμα, θα περίμενε κανείς από το Υπουργείο Παιδείας να επανεξετάσει τους στόχους και ένα νέο τρόπο λειτουργίας των σχολείων ειδικά μετά την Πανδημία. Αντ ‘αυτού μιλάμε για μεγάλα σχολεία και πολυπληθή τμήματα. Το κλειδί στον εγγραμματισμό των παιδιών είναι η ατομική προσέγγιση, αυτό πώς θα γίνει χωρίς στήριξη ;

Πλάι στον λειτουργικό και οργανικό αναλφαβητισμό έχουμε και τον τεχνολογικό αναλφαβητισμό δηλαδή παρατηρείται ανισότητα στην πρόσβαση των τεχνολογικών μέσων που φάνηκε ιδιαίτερα στην περίοδο της κρίσης, δεν έχουν όλα τα παιδιά τα τεχνολογικά μέσα, ούτε το κατάλληλο οικογενειακό υποστηρικτικό περιβάλλον που θα τα βοηθήσει στη χρήση αυτών των μέσων. Στην χώρα μας έγινε πρόοδος στις ψηφιακές δεξιότητες αλλά υπάρχει χάσμα ανάμεσα σε αυτούς που έχουν τα μέσα να κάνουν χρήση των τεχνολογικών μέσων και σε αυτούς που δεν έχουν.

Για παράδειγμα πολλά παιδιά δεν παρακολούθησαν καν την εκπαίδευση και έμειναν πίσω και αυτό είναι φυσιολογικό. Όταν λείπει ο εμψυχωτής δάσκαλος από δίπλα τους δεν αποδίδει η τηλεκπαίδευση και φτάνουμε στα σημερινά αποτελέσματα.

Θα έπρεπε να είναι όλοι οι καθηγητές στις θέσεις τους και να λειτουργούν όλες οι δομές, ιδιαίτερα η ενισχυτική διδασκαλία. Έστω και ένας μαθητής να ξεφύγει από το σχολικό σύστημα, είναι ένα θέμα που θα πρέπει να μας απασχολήσει έντονα.

Η μαθητική διαρροή είναι ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο, συνεπώς τα αίτια είναι πολλά. Ξεκινάμε από το ατομικό ιστορικό των εφήβων, από το τί γίνεται στην οικογένεια, ποια είναι η περιέρρεουσα ατμόσφαιρα στην οικογένεια όσον αφορά την μόρφωση, ποια είναι η στάση της οικογένειας για το σχολείο, είναι προτεραιότητα ή όχι. Επίσης η οικονομική και κοινωνική κατάσταση της οικογένειας. Η φτώχεια ισοδυναμεί με τον κοινωνικό αποκλεισμό, με την περιθωριοποίηση. Όλα αυτά είναι σοβαρά ζητήματα που πρέπει να απασχολήσουν το υπουργείο έτσι ώστε να δοθεί μία στήριξη.

Εξίσου σημαντικοί όμως είναι και οι εκπαιδευτικοί παράγοντες, ο τρόπος που λειτουργεί το σχολείο. Τα παιδιά αυτά συνήθως κάνουν πολλές απουσίες, πέφτουν καμιά φορά σε παραβατική συμπεριφορά και οι καθηγητές δεν έχουν τις κατάλληλες υποστηρικτικές δομές. Επίσης η ελλιπής φοίτηση, η λειτουργία σε μεγάλες ομάδες στις τάξεις κι ένα σωρό ακόμα ζητήματα. Είναι μία μεγάλη παράλειψη και αποτυχία του εκπαιδευτικού συστήματος, το οποίο δεν δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα σε αυτόν τον τομέα

Οι εκπαιδευτικοί είμαστε μόνοι μας, το ελληνικό σχολείο στηρίζεται στο φιλότιμο του δασκάλου και του καθηγητή. Πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι ο εκπαιδευτικός είναι στα όρια της ψυχικής εξουθένωσης. Όλα τα χρόνια το κράτος δεν στηρίζει το δημόσιο σχολείο, αντίθετα μας στηρίζει η αγάπη που έχουμε προς τους μαθητές μας και μας κάνει ανθεκτικούς.

Τέλος, σε ό,τι αφορά την αξιολόγηση της σχολικής μονάδας η κυρία Μαράκη τόνισε ότι οι εκπαιδευτικοί δεν είμαστε αντίθετοι στην αξιολόγηση, είμαστε αντίθετοι στον τρόπο και τί αποτιμάται σε αυτήν.

zarpanews.g

The post Μαθητική διαρροή και λειτουργικός αναλφαβητισμός: Όταν οι μαθητές τελειώνουν το σχολείο υστερώντας σε βασικές γνώσεις appeared first on zarpanews.gr.