Απόφαση του ΣτΕ “σκοτώνει” την εκτός σχεδίου δόμηση και το υπουργείο σιωπά – “Στα κάγκελα” οι ιδιοκτήτες

Η δυνατότητα να χτίσει κανείς σε μια έκταση εκτός σχεδίου πόλεως, αν αυτό είναι μικρότερο των 4 στρεμμάτων, καταργήθηκε πρόσφατα από την ελληνική κυβέρνηση. Τώρα όμως, με απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, η δυνατότητα να χτίσει κανείς και σε έκταση εκτός σχεδίου αλλά μεγαλύτερη των 4 στρεμμάτων σχεδόν εκμηδενίζεται, ενώ δημιουργεί κίνδυνο και για ήδη εκδοθείσες οικοδομικές άδειες. Μάλιστα, παρά το γεγονός ότι έχει περάσει ένας μήνας από τη λήψη της απόφασης αυτής, το υπουργείο Περιβάλλοντος δεν έχει προχωρήσει σε καμία ουσιαστική πρωτοβουλία στην κατεύθυνση επίλυσης του προβλήματος.

Τι

Η επίμαχη απόφαση 176/2023 αφορά αγροτεμάχια που δημιουργήθηκαν πριν το 2003, είναι εκτός σχεδίου πόλης και δεν έχουν πρόσοψη σε χαρακτηρισμένο δρόμο. Πρακτικά, αυτό αφορά έναν τεράστιο αριθμό εκτάσεων που ανήκουν σε ιδιώτες και βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλης.

Η αντιπρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ και δικηγόρος Χανίων, Νίνα Φουντουλάκη, μιλώντας στο zarpanews.gr, τόνισε πως έχει δημιουργηθεί αβεβαιότητα εξαιτίας της απόφασης:

“Επήλθε αναστάτωση και αβεβαιότητα για τις οικοδομικές άδειες σε αγροτεμάχια εκτός σχεδίου πόλης, άνω των 4 στρεμμάτων, τα οποία έχουν δημιουργηθεί πριν το 2003 και που δεν έχουν πρόσοψη σε χαρακτηρισμένο δρόμο. Το δικαστήριο έκρινε οτι απαιτείται πρόσοψη 25 μέτρων σε χαρακτηρισμένο δρόμο σε ένα τέτοιο οικόπεδο στην Πάτμο για να μπορέσει να χτίσει και επειδή δεν την είχε, ακύρωσε την οικοδομική άδεια. Αυτό δεν σημαίνει πως αυτόματα θα ακυρωθούν όλες οι άδειες σε αντίστοιχες περιπτώσεις, αλλά ανοίγει τον δρόμο της ακύρωσης, αν κάποιος κάνει προσφυγή.

Η δυνατότητα δόμησης σε ακίνητα εκτός σχεδίου, έκτασης πάνω από 4 στρέμματα, ξεκινάει από το προεδρικό διάταγμα του 1928 περί όρων δόμησης. Από τότε επέτρεπαν τη δόμηση σε τέτοια ακίνητα με προϋπόθεση την προσπέλαση. Τώρα, η απόφαση ερμηνεύει με διαφορετικό τρόπο τη νομοθεσία από αυτό που είχαμε δει επί δεκαετίες και ζητάει πρόσοψη σε χαρακτηρισμένο δρόμο. Αλλά στην Ελλάδα δεν έχουμε χαρακτηρισμένους δρόμους εκτός σχεδίου και δεν προκύπτει με σαφήνεια από την νομοθεσία ποιο είναι το αρμόδιο όργανο που τους χαρακτηρίζει κατά περίπτωση”, δήλωσε η κυρία Φουντουλάκη.

Μηχανικοί: Δημιουργείται πρόβλημα

Ο πρόεδρος του Συλλόγου Πολιτικών Μηχανικών Χανίων, Γιάννης Βόρδος, εξήγησε ότι κάποιες πολεοδομίες στη χώρα ήδη σταμάτησαν να εκδίδουν άδειες για τέτοια ακίνητα, ενώ οι μηχανικοί έχουν γίνει επιφυλακτικοί, καθώς η κατάσταση είναι ασαφής:

“Με τα σημερινά δεδομένα μπορεί να βγει οικοδομική άδεια, αλλά η απόφαση δημιουργεί αναστολές στους μηχανικούς ως προς το ποιος θα φέρει ευθύνη γι΄αυτήν. Πρέπει να δούμε τί στάση θα κρατήσει το υπουργείο. Τα “τυφλά” οικόπεδα έχουν πρόβλημα, οι μεγάλες τουριστικές επενδύσεις όχι τόσο γιατί αυτές βασίζονται σε άλλο νόμο που λέει ότι έκταση άνω των 50 στρεμμάτων δεν χρειάζεται πρόσβαση σε δρόμο. Ωστόσο είναι  πολυσύνθετο ζήτημα και η δυνατότητα έκδοσης άδειας πρέπει να εξετάζεται κατά περίπτωση. Τα εκτός σχεδίου και δημιουργηθέντα πριν το 2003 αγροτεμάχια είναι πολλά, ενώ χαρακτηρισμένοι δρόμοι πρακτικά δεν υπάρχουν”, δήλωσε ο κ. Βόρδος.

Πολεοδομία Χανίων: Άδειες εκδίδονται… ακόμα

Σύμφωνα με τον προϊστάμενο της ΥΔΟΜ Χανίων, Γιάννη Στρογγυλό, προς το παρόν η υπηρεσία εκδίδει οικοδομικές άδειες για τέτοια ακίνητα, καθώς δεν έχει υπάρξει καμία εγκύκλιος από το υπουργείο Περιβάλλοντος:

“Πάντοτε, όταν βγαίνουν κάποιες αποφάσεις του ΣτΕ που αφορούν τη δόμηση, χρειάζεται εγκύκλιος από το υπουργείο με τις σχετικές οδηγίες. Το ΥΠΕΝ δεν έχει εκδώσει τίποτα κι έτσι εμείς συνεχίζουμε να εκδίδουμε κανονικά άδειες, εφαρμόζοντας τον νόμο. Επίσης, δεν ανακαλείται αυτόματα καμιά οικοδομική άδεια που έχει εκδοθεί. Όμως, αν κάποιος προσφύγει, για παράδειγμα, εναντίον του γείτονά του, τότε πράγματι μπορεί να ακυρωθεί μια άδεια από το δικαστήριο”, ανέφερε ο κ. Στρογγυλός.

Και ο προϊστάμενος της πολεοδομίας Χανίων επιβεβαίωσε ότι στα εκτός σχεδίου ακίνητα η απόλυτη πλειοψηφία δεν πληροί τις προϋποθέσεις που ζητάει η απόφαση του ΣτΕ, καθώς το 95% των δρόμων εκτός σχεδίου πόλεως στη χώρα, όπως είπε, δεν είναι αναγνωρισμένο.

Πού βρισκόμαστε τώρα

Με βάση όλα τα παραπάνω, εξάγεται το συμπέρασμα ότι αν το υπουργείο εκδώσει εγκύκλιο που θα ενσωματώνει την απόφαση του ΣτΕ, σχεδόν κανένα αγροτεμάχιο εκτός σχεδίου σε όλη τη χώρα δεν θα μπορεί να χτίσει, γιατί δεν υπάρχουν χαρακτηρισμένοι δημοτικοί δρόμοι.

Μηχανικοί που χειρίζονται τέτοια θέματα αναφέρουν ότι το υπουργείο δεν επιθυμεί να βγάλει εγκύκλιο που θα ακολουθεί τη λογική της απόφασης, αλλά ταυτόχρονα το ΣτΕ δεν μπορεί να αγνοηθεί. Για το θέμα είχε κατατεθεί και ερώτηση στη Βουλή από βουλευτή της ΝΔ, με το υπουργείο ουσιαστικά να απαντάει ότι… δεν άλλαξε τίποτα.

Πολλές ΥΔΟΜ έχουν ζητήσει από το ΥΠΕΝ διευκρινίσεις, αλλά αυτές δεν έχουν προκύψει. Στο μεταξύ δημιουργείται πρόβλημα σε πλήθος ιδιοκτητών και απαξιώνεται η περιουσία τους, για την οποία πολλές φορές μπορεί να πληρώνουν και δάνειο. Αγοραπωλησίες επίσης είναι προφανές ότι δεν μπορούν να γίνουν, γιατί ποιος θα αγοράσει ένα αγροτεμάχιο χωρίς να ξέρει σίγουρα αν μπορεί να χτίσει σε αυτό…

Ταυτόχρονα, εκφράζονται φόβοι ότι κακόβουλοι πολίτες που ξαφνικά απέκτησαν ευκαιρία να ακυρώσουν άδειες δόμησης των γειτόνων τους, θα ξεκινήσουν προσφυγές, ακολουθώντας εκβιαστικές τακτικές.

Όσο για το ενδεχόμενο να χαρακτηριστούν γρήγορα οι δρόμοι για να εκλείψει το μεγαλύτερο μέρος του προβλήματος, μηχανικοί εκφράζουν την άποψη ότι θα μπορέσει να προχωρήσει μόνο μέσω των Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων, πράγμα ιδιαίτερα χρονοβόρο.

Εντύπωση προξενεί και το γεγονός ότι για περισσότερο από έναν μήνα η κατάσταση δεν είχε λάβει τη δημοσιότητα που του αναλογεί, παρά το ότι αφορά εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες σε όλη τη χώρα και έχει συζητηθεί και στη Βουλή.

Για την απόφαση αυτή, η αντιπρόεδρος της ΠΟΜΙΔΑ ανέφερε ακόμα ότι είναι αντίθετη στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, καθώς εκείνο έχει εισάγει άλλα κριτήρια για την οικοδομησιμότητα. Ωστόσο δεν είναι σαφές πόσο μπορεί να βοηθήσει αυτό τους ιδιοκτήτες.

zarpanews.gr – Λεωνίδας Φιλικόζης

The post Απόφαση του ΣτΕ “σκοτώνει” την εκτός σχεδίου δόμηση και το υπουργείο σιωπά – “Στα κάγκελα” οι ιδιοκτήτες appeared first on zarpanews.gr.