Π. Πέρκα: Με καθυστέρηση 6 χρόνων και με προβλέψεις ενάντια στο δημόσιο η Σύμβαση Παραχώρησης του ΒΟΑΚ

Την ακόλουθη τοποθέτηση στην πρώτη συνεδρίαση της Διαρκούς Επιτροπής Παραγωγής & Εμπορίου της Βουλής για το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Υποδομών & Μεταφορών «Κύρωση Σύμβασης Παραχώρησης του έργου της μελέτης, κατασκευής, χρηματοδότησης, λειτουργίας, συντήρησης και εκμετάλλευσης του Βόρειου Οδικού Άξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ) στο τμήμα Χανιά – Ηράκλειο» έκανε η Βουλεύτρια Φλώρινας και Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής

«Δεν βάζετε μυαλό», είπε χαρακτηριστικά στο ξεκίνημα της τοποθέτησής της η Βουλεύτρια Φλώρινας και Γραμματέας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Αριστεράς, απευθυνόμενη στους βουλευτές της κυβέρνησης. «Συζητάμε σήμερα τη Σύμβαση Παραχώρησης (Σ.Π.) για τον ΒΟΑΚ, όπου φαίνεται ότι δεν έχετε κάνει καμία αποτίμηση, κανέναν απολογισμό, από την εμπειρία των προηγούμενων Σ.Π.».

Ειδικά αυτή η κυβέρνηση, η οποία διαθέτει τους περισσότερους πόρους από όλες τις προηγούμενες κυβερνήσεις, θα έπρεπε να έχει εξετάσει ενδελεχώς την προηγούμενη εμπειρία των Σ.Π., αλλά και τις υπόλοιπες εναλλακτικές, για αυτό το κρίσιμο και αναγκαίο έργο για την Κρήτη, για τη σύνδεση του νησιού, για την οδική ασφάλεια κτλ. Ένα έργο που δικαίως περιμένουν πώς και πώς οι Κρητικοί, το οποίο θυμάμαι να συζητιέται και να σχεδιάζεται όταν ακόμα ήμουν νέα μηχανικός».

Συνεχίζοντας, υπογράμμισε ότι αυτό που κάνουν τα ΣΔΙΤ και οι Σ.Π. είναι να υποθηκεύουν τους μελλοντικούς προϋπολογισμούς. Αναφέρθηκε στη «λεόντειο» Σ.Π. της Αττικής Οδού, όπου πρόσφατα η κυβέρνηση επέλεξε να μην επιστρέψει στο δημόσιο, αλλά και στις προηγούμενες Σ.Π. των αυτοκινητοδρόμων. Συμβάσεις χωρίς όφελος για το ελληνικό δημόσιο, στις οποίες κατέρρευσε και η όποια ρητορική για ανάληψη ρίσκου από τους παραχωρησιούχους.

«Τα έργα υποδομής που είναι απαραίτητα για την κοινωνική, παραγωγική, περιβαλλοντική και πολιτισμική συνοχή και ευημερία πρέπει να ανήκουν στην αποκλειστική αρμοδιότητα του κράτους. Έχουμε παραδείγματα επανακρατικοποίησης/επαναδημοτικοποίησης ευρωπαϊκά, λόγου χάρη στη Βρετανία, αλλά εμείς ακόμα να καταλάβουμε», σημείωσε.

Τα προβλήματα με τις Σ.Π. αποτυπώνονται και σε πρόσφατη Έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου για τις ΣΔΙΤ στη χώρα μας, η οποία αναφέρεται σε κονδύλια που χρησιμοποιήθηκαν με τρόπο μη αποδοτικό, σε υπονόμευση της διαφάνειας, σε έλλειψη πολιτικής και στρατηγικής και σε ανεπαρκή ανάλυση. Η Έκθεση υπενθυμίζει επίσης ότι το δημόσιο ‘έβαλε πλάτη’ με πρόσθετη χρηματοδότηση, επιβαρύνθηκε με τεράστια ποσά για απαλλοτριώσεις και τελικά το κόστος ανά χιλιόμετρο αυξήθηκε έως και κατά 69%, ενώ το αντικείμενο των έργων μειώθηκε έως και κατά 55%. Ακόμα και η ανάληψη των κινδύνων από πλευράς Παραχωρησιούχων δεν ήταν η ενδεδειγμένη.

Και καταλήγει ότι η μέθοδος ΣΔΙΤ πρέπει να επιλέγεται μόνο όταν έχουν μελετηθεί σε βάθος όλες οι δυσκολίες και μόνο βασιζόμενη σε τεκμηριωμένες συγκριτικές αναλύσεις, όσον αφορά στη βέλτιστη μέθοδο ανάθεσης των σχετικών συμβάσεων, ώστε να παρέχονται εγγυήσεις ότι μέσω αυτής μεγιστοποιείται η οικονομική αποδοτικότητα και προστατεύεται καλύτερα το δημόσιο συμφέρον.

Περνώντας στη Σ.Π. του ΒΟΑΚ, επεσήμανε ότι είναι «μια από τα ίδια». «Προβλέπει ασφυκτικές και στην πραγματικότητα ανέφικτες προθεσμίες υλοποίησης υποχρεώσεων του Δημοσίου, όπως απαλλοτριώσεις, αρχαιολογικές ανασκαφές, μετατόπιση δικτύων ΟΚΩ. Η εμπειρία μάς έχει διδάξει ότι το Ε.Δ. καταλήγει να πληρώνει εκατομμύρια ευρώ σε ρήτρες, λόγω Γεγονότων Ευθύνης Δημοσίου. Δεν χρειάζεται να είσαι Κασσάνδρα για να δεις ότι η ιστορία θα επαναληφθεί».

«Και σ’ αυτή τη σύμβαση, ο Ανεξάρτητος Μηχανικός πληρώνεται από τον παραχωρησιούχο. Ο τελευταίος – ως εργοδότης – εξουσιάζει τον συμβαλλόμενο, ο οποίος τελικά καταλήγει να είναι ένας ‘εξαρτημένος’ Ανεξάρτητος Μηχανικός. Πραγματικά, σε κάθε νομοσχέδιο, κάποιος πιστοποιημένος αναλαμβάνει ρόλο που θα έπρεπε να έχουν οι δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες αποδεκατίζονται. Στη φιλοσοφία της ΝΔ είναι η απόσυρση του κράτους. Σε λίγο θα έχουμε κυβέρνηση Α.Ε».

«Με όλα αυτά, δεν καταλαβαίνω γιατί ‘πανηγυρίζουν’ τα κυβερνητικά στελέχη και ο Πρωθυπουργός. Πέρα από ότι ανέφερα, τούς πήρε και 6 χρόνια για να υπογράψουν μια σύμβαση, η οποία είχε σχεδιαστεί και ήδη δρομολογηθεί από την κυβέρνηση της περιόδου 2015 – 2019. Μια σύμβαση, από την οποία αποκλείεται η Ανατολική Κρήτη, σε αναντιστοιχία με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του Κ. Μητσοτάκη για ένταξη του τμήματος Άγιος Νικόλαος – Σητεία. Μάλιστα, το μόνο που είπε ο Πρωθυπουργός είναι ότι ‘όλοι θα βάλουν τα δυνατά τους’ να γίνουν οι μελέτες για το εν λόγω έργο. Κουβέντα για χρηματοδότηση, χρονοδιάγραμμα, τίποτα».

«Άγνωστο παραμένει επίσης το τελικό κόστος του έργου. Λογικά αποτυπώνεται στα Παραρτήματα της Σ.Π., τα οποία αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της, αλλά δεν μας έχουν κοινοποιηθεί μέχρι σήμερα! Ενώ και αυτή η σύμβαση υπογράφηκε με την τοπική κοινωνία απέξω, τη στιγμή που το συγκεκριμένο έργο τούς αφορά άμεσα – ειδικά αφού οι κάτοικοι θα κληθούν να πληρώνουν διόδια κατά τη διέλευσή τους από τον οδικό αυτό άξονα».

«Κι όλα αυτά, την ώρα που το 2024 καταγράφηκε ως μια από τις χειρότερες χρονιές για την Κρήτη ως προς τους νεκρούς στην άσφαλτο, με συνολικά 64 ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους, σε σχέση με 32 νεκρούς για το 2023, δηλαδή 100% αύξηση σε σχέση με πέρσι. Τα στοιχεία είναι αποκαρδιωτικά, αφού 15 από τα 64 θύματα ήταν 18-25 ετών, ενώ περίπου το 40% ήταν κάτω των 40 ετών. Επιπλέον, η Κρήτη είναι ‘πρωταθλήτρια’ ευρωπαϊκά σε ό,τι αφορά τους νεκρούς ανά ένα εκατομμύριο πληθυσμού, με 104 νεκρούς για το 2024, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος για το 2023 ήταν 51 νεκροί.

Σε ό,τι αφορά την υποδομή, που αποτελεί τον πρώτο από τους τρεις παράγοντες που σχετίζονται με την πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων (οι άλλοι δύο είναι ο οδηγός και το όχημα), το οδικό δίκτυο της Κρήτης απέχει παρασάγγας από το να θεωρείται ασφαλές, με αδήριτη την ανάγκη για κατασκευή νέων έργων και για συντήρηση του υφιστάμενου δικτύου, πέρα από τον ΒΟΑΚ.

Αντί για έργα όμως, έχουμε ‘καταιγισμό’ εξαγγελιών σε σχέση με κονδύλια πολλών εκατομμυρίων, τα οποία διατίθενται ή θα διατεθούν σε έργα Οδικής Ασφάλειας. Θυμόμαστε τον κ. Αρναουτάκη να ανακοινώνει το Μάρτιο του 2017, 25 εκ. ευρώ για τέτοια έργα, 35 εκ. ευρώ για 452 σημεία παρέμβασης, όπως επίσης και μια «νέα γενιά έργων».

Τελικά, ο Περιφερειάρχης δήλωσε διαμαρτυρόμενος τον προηγούμενο Σεπτέμβριο ότι από τα 25 εκ. ευρώ που είχαν εγκριθεί, έχουν απορροφηθεί μόλις τα 9. Κονδύλια που δεν διαχειρίστηκε τελικά η Περιφέρεια, αφού από το 2020 τα έργα δημοπρατούνται από το Υπουργείο Υποδομών & Μεταφορών, υπό την επίβλεψη του Οργανισμού Ανάπτυξης Κρήτης. Όσο για την υλοποίηση των υπόλοιπων έργων, δεν υπάρχει καμία ανακοίνωση για την τύχη τους.

Όπως δεν γνωρίζουμε τι συμβαίνει και με τα έργα βελτίωσης του οδικού δικτύου που είχε υποσχεθεί ο πρώην Υπουργός, Χ. Σταϊκούρας, τα περίφημα ‘κολονάκια’. Ο Πρωθυπουργός δήλωσε πρόσφατα ότι ζήτησε από τους παραχωρησιούχους να δρομολογηθούν άμεσα, χωρίς όμως να προσδιορίζει πότε θα γίνει αυτό. Άλλο ένα έργο που εξαγγέλθηκε χωρίς χρονοδιάγραμμα και χωρίς προϋπολογισμό. Οι περσινές υποσχέσεις του κ. Σταϊκούρα ότι το φετινό καλοκαίρι θα έχουν ολοκληρωθεί οι παρεμβάσεις, έμειναν υποσχέσεις», ανέφερε ολοκληρώνοντας την παρέμβασή της η Π. Πέρκα.

Το άρθρο Π. Πέρκα: Με καθυστέρηση 6 χρόνων και με προβλέψεις ενάντια στο δημόσιο η Σύμβαση Παραχώρησης του ΒΟΑΚ εμφανίστηκε πρώτα στο Metaforespress.