Via Egnatia: Οι Ιταλοί που βαδίζουν στα χνάρια της αρχαίας Εγνατίας Οδού

Στα χνάρια της αρχαίας Εγνατίας οδού περπάτησαν για δύο εβδομάδες 50 Ιταλοί φοιτητές και ερευνητές, σε μια προσπάθεια να αναβιώσουν τη διαδρομή ως πολιτιστικό και τουριστικό προορισμό.

Με αφετηρία τη Θεσσαλονίκη οι συμμετέχοντες περπάτησαν φέτος μέχρι την Καβάλα, με στόχο την ανάδειξη της αρχαίας Εγνατίας ως μιας πεζοπορικής διαδρομής πολιτισμού από το Δυρράχιο ως την Κωνσταντινούπολη.

Η

διαδρομή μήκους 1.100 χλμ. έχει «σπάσει» σε πέντε τμήματα: Δυρράχιο – Μοναστήρι, Μοναστήρι – Θεσσαλονίκη, Θεσσαλονίκη – Καβάλα, Καβάλα – Αλεξανδρούπολη και Αλεξανδρούπολη – Κωνσταντινούπολη.

"H σημασία της αρχαίας Εγνατίας οδού είναι διαχρονική. Η Θεσσαλονίκη είναι ένα ανοιχτό μουσείο και αυτοί οι χώροι είναι πολύ σημαντικό να είναι προσβάσιμοι σε όλους. Η ανάπτυξη άλλων μορφών τουρισμού, όπως ο θρησκευτικός και ο περιπατητικός, θα δώσουν άλλον χαρακτήρα στην πόλη μας" τόνισε ο αντιδήμαρχος Τουρισμού του δήμου Θεσσαλονίκης, Σπύρος Πέγκας κατά τη διάρκεια της παρουσίασης του συγκεκριμένου προγράμματος.

Ο κ. Πέγκας υποστήριξε ότι ο δήμος στηρίζει έμπρακτα το ερευνητικό πρόγραμμα «Via Egnatia 2017», παραχωρώντας το δημοτικό γυμναστήριο της Κλεάνθους και τον χώρο των Σφαγείων για να κοιμηθούν οι περιπατητές.

Το 2015 η ομάδα περπάτησε από το Δυρράχιο μέχρι το Μοναστήρι, το 2016 από το Μοναστήρι μέχρι τη Θεσσαλονίκη, ενώ φέτος κάλυψε τη διαδρομή από τη Θεσσαλονίκη μέχρι την Καβάλα. Τα δύο τελευταία τμήματα θα ολοκληρωθούν το 2018 και το 2019, αντίστοιχα, μέχρι τον τελικό προορισμό, την Κωνσταντινούπολη.

"Ανάμεσα στους στόχους μας συγκαταλέγεται η διδακτική προσέγγιση της ιστορικής διαδρομής και πώς αυτή συνέδεε κάποτε τους ανθρώπους. Επίσης, επιδιώκουμε την τοπική τουριστική ανάπτυξη, τη συνεργασία με τους τοπικούς φορείς, αλλά και μέσω αυτού του εγχειρήματος οι φοιτητές να διευρύνουν τους ορίζοντές τους" υπογράμμισε ο καθηγητής Οικολογίας του Πανεπιστημίου ΙUAV Βενετίας, Leonardo Marotta.

Από την πλευρά του, ο ιστορικός και αντιπρόεδρος της ιταλικής ΜΚΟ Fuorivia, Δρ. Andrea Mounecif, σημείωσε πως οι συμμετέχοντες στο ερευνητικό πρόγραμμα, στις 14 ημέρες που περπάτησαν μέχρι την Καβάλα, άντλησαν πολλά και χρήσιμα στοιχεία, τα οποία προτίθενται να τα μοιραστούν με το Αρχαιολογικό Μουσείο και τον δήμο Θεσσαλονίκης, προκειμένου να συμβάλλουν στην ιχνηλάτηση της ιστορικής οδού.

Η Via Egnatia από τη Ρώμη μέχρι την Κωνσταντινούπολη

Η Εγνατία κατασκευάστηκε μεταξύ του 146-120 π.Χ., πάνω στα ίχνη ενός αρχαίου, προ Ρωμαϊκού δρόμου που εκτείνονταν ανάμεσα στις Αδριατικές χώρες και στο Αιγαίο. Αργότερα, κατασκευάστηκε η επέκτασή της από τον Έβρο στο Βυζάντιο και τελικά το όνομα Εγνατία δόθηκε σε όλο το δρόμο, από την Ρώμη μέχρι την Κωνσταντινούπολη, προς τιμή του Ρωμαίου ανθύπατου Γναίου Εγνάτιου που την κατασκεύασε.

Οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν κατ' αρχήν την Εγνατία για στρατιωτικούς σκοπούς, αλλά γρήγορα γενικεύτηκε η χρήση της και έγινε η κυριότερη οδική αρτηρία που συνέδεε την Αδριατική με τον Εύξεινο Πόντο.

«Η Εγνατία οδός περνούσε από τη Θεσσαλονίκη και αποτέλεσε κόμβο μεταξύ δύο ηπείρων, συμβάλλοντας στη διακίνηση ιδεών» ανέφερε χαρακτηριστικά η διευθύντρια του Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσσαλονίκης και επικεφαλής της Eφορίας Aρχαιοτήτων Πόλης Θεσσαλονίκης, Πολυξένη Αδάμ – Βελένη και πρόσθεσε: "Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης έχουμε το πλεονέκτημα να έχουμε στις εκθέσεις μας βιβλία με το όνομα του κατασκευαστή της αρχαίας Εγνατίας, του Γναίου Ιγνάτιου".

Η Εγνατία διαδραμάτισε σπουδαίο ρόλο στα βυζαντινά και στα μεταβυζαντινά χρόνια. Μέσω αυτής μετακινούνταν ομάδες καλλιτεχνών, ενώ στη Θεσσαλονίκη, ιδιαίτερα από τη Μεσοβυζαντινή περίοδο και ύστερα, αποτέλεσε το χώρο των καλλιτεχνικών ζυμώσεων και την αφετηρία των περισσότερων αποστολών προς βορρά, δύση και νότο.