Το σάλιο του κεροσκούληκου διασπά γρήγορα τις πλαστικές σακούλες

Τα ένζυμa του κεροσκούληκου ή μελοσκούληκου (wax worm) αποικοδομούν το πολυαιθυλένιο μέσα σε λίγες ώρες σε θερμοκρασία δωματίου και θα μπορούσαν να «φέρουν επανάσταση» στην ανακύκλωση.

Ένζυμα που διασπούν γρήγορα τις πλαστικές σακούλες εντόπισαν ερευνητές στο σάλιο του κεροσκούληκου ή μελοσκούληκου, που είναι προνύμφες του σκόρου που προσβάλλει τις κυψέλες, τα οποία θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε οικονομικά αποδοτικούς τρόπους ανακύκλωσης του πλαστικού.

Η ανακάλυψη ήρθε από μια επιστήμονα, ερασιτέχνη μελισσοκόμο, που ενώ καθάριζε μια μολυσμένη κυψέλη, παρατήρησε ότι οι προνύμφες έκαναν

τρύπες σε μια πλαστική σακούλα απορριμμάτων. «Τα μελίσσια μου μαστίζονταν από κεροσκούληκα, οπότε άρχισα να τα καθαρίζω μαζεύοντάς τα σε μια πλαστική σακούλα», είπε στη “Guardian” η Δρ Federica Bertocchini, από το Κέντρο Βιολογικών Ερευνών στη Μαδρίτη. «Μετά από λίγο, παρατήρησα πολλές τρύπες στη σακούλα και διαπίστωσα ότι δεν ήταν μόνο μάσημα, ήταν χημική διάσπαση, οπότε αυτή ήταν η αρχή της ιστορίας».

Το πολυαιθυλένιο συνιστά το 30% της συνολικής παραγωγής πλαστικών και χρησιμοποιείται σε σακούλες και σε άλλες συσκευασίες που αποτελούν σημαντικό μέρος της παγκόσμιας πλαστικής ρύπανσης. Η μόνη ανακύκλωση σε κλίμακα σήμερα χρησιμοποιεί μηχανικές διαδικασίες και δημιουργεί προϊόντα χαμηλότερης αξίας.

Η χημική του διάσπαση θα μπορούσε να δημιουργήσει πολύτιμες χημικές ουσίες ή, με κάποια περαιτέρω επεξεργασία, εκ νέου πλαστικό, αποφεύγοντας έτσι την ανάγκη παραγωγής καινούργιου πλαστικού. Τα ένζυμα μπορούν εύκολα να συντεθούν και να ξεπεράσουν ένα εμπόδιο στην αποικοδόμηση του πλαστικού, είπαν οι ερευνητές, που είναι το αρχικό σπάσιμο των πολυμερών αλυσίδων. Αυτό συνήθως απαιτεί πολλή θέρμανση, αλλά τα συγκεκριμένα λειτουργούν σε κανονικές θερμοκρασίες, στο νερό και σε ουδέτερο pH.

wikimedia commons

Η έρευνα, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Communications, εντόπισε 200 πρωτεΐνες στο σάλιο του κεροσκούληκου και απομόνωσε τις δύο που είχαν την μεγαλύτερη επίδραση στη διάσπαση των πλαστικών. «Αυτή η μελέτη υποδηλώνει ότι το σάλιο των εντόμων μπορεί να είναι μια αποθήκη ενζύμων υποβάθμισης που θα μπορούσαν να φέρουν επανάσταση στον τομέα της βιοαποκατάστασης», δηλώνουν στη “Guardian” οι ερευνητές.

Όσον αφορά την εμπορική εφαρμογή, είναι νωρίς, λένε οι επιστήμονες: «Πρέπει να κάνουμε πολλή έρευνα και να σκεφτούμε πώς να αναπτύξουμε αυτή τη νέα στρατηγική για την αντιμετώπιση των πλαστικών απορριμμάτων», εκτιμά ο Δρ. Κλεμέντε Αρίας, επίσης από το ισπανικό ερευνητικό κέντρο.

Εκτός από τα μεγάλα εργοστάσια ανακύκλωσης, οι επιστήμονες είπαν ότι μπορεί μια μέρα να είναι δυνατό να υπάρχουν κιτ στα σπίτια για την ανακύκλωση πλαστικής σακούλας σε χρήσιμα προϊόντα. Άλλοι επιστήμονες ερευνούν επί του παρόντος τα σκαθάρια και τις προνύμφες πεταλούδων για τη δυνατότητά τους να τρώνε πλαστικά.

Προηγούμενες ανακαλύψεις χρήσιμων ενζύμων ήταν σε μικρόβια, με μια μελέτη του 2021 να δείχνει ότι τα βακτήρια στους ωκεανούς και στα εδάφη σε όλο τον κόσμο εξελίσσονται για να τρώνε πλαστικό. Η μελέτη ανέφερε 30.000 διαφορετικά ένζυμα που μπορεί να αποικοδομήσουν 10 διαφορετικούς τύπους πλαστικού.

Ένα σούπερ-ένζυμο που διασπά γρήγορα τα πλαστικά μπουκάλια ποτών, συνήθως κατασκευασμένα από πλαστικό PET, αποκαλύφθηκε το 2020, εμπνευσμένο από ένα σφάλμα που βρέθηκε σε χωματερή στην Ιαπωνία και τροποποιήθηκε κατά λάθος για να αυξήσει την ισχύ του. Ένα ένζυμο που διασπά το PET έχει επίσης παραχθεί από βακτήρια στο κομπόστ των φύλλων, ενώ ένα άλλο ζωύφιο από μια χωματερή μπορεί να φάει την πολυουρεθάνη, ένα πλαστικό που χρησιμοποιείται ευρέως αλλά σπάνια ανακυκλώνεται

#ΣΚΟΥΛΗΚΙ #ΣΑΛΙΟ #ΠΛΑΣΤΙΚΕΣ_ΣΑΚΟΥΛΕΣ