Συντάξεις, 120 δόσεις, αναδρομικά, κατώτατος μισθός, ανεργία: Τα αγκάθια που καλείται να αντιμετωπίσει η νέα κυβέρνηση

Πολλές εκκρεμότητες άφησε η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης στον νέο υπουργό Εργασίας, ο οποίος σύμφωνα με πληροφορίες φαίνεται ότι θα είναι ο μέχρι πρότινος Τομεάρχης Εργασίας της ΝΔ Γιάννης Βρούτσης.

Ο νέος υπουργός Εργασίας καλείται να ξεκινήσει άμεσα την δουλειά καθώς αυτή τη στιγμή εκκρεμούν πολλά θέματα.

Όλοι οι συνταξιούχοι της

χώρας αναμένουν να πάρουν τα εκκαθαριστικα των συντάξεων τους ενω και οι χήρες αναμένουν στο τέλος του μήνα μαζί με τις συντάξεις τους τις αυξήσεις στις συντάξεις χηρείας που έπρεπε να έχουν ήδη πάρει.

Τα αγκάθια του υπουργείου Εργασίας για την επόμενη ημέρα

Εκκαθαριστικά των συντάξεων

Σκοπίμως η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας εδώ και μήνες κρύβει παρανόμως - προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων και προσφυγές στη Δικαιοσύνη - σε περισσότερους από 1.500.000 παλιούς συνταξιούχους τον επανυπολογισμό της σύνταξης με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου.

Ο ΕΦΚΑ αποκρύπτει σκοπίμως τα μηνιαία ενημερωτικά σημειώματα για τα ποσά της σύνταξης.

Με βάση τον νόμο, οι συνταξιούχοι έπρεπε από 1-1-2019 να λάβουν εκκαθαριστικό με την προσωπική διαφορά. Μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί εκατοντάδες αιτήσεις γνωστοποίησης των εκκαθαριστικών και ο ΕΦΚΑ αρνείται να τα αποστείλει, επικαλούμενος με εσωτερικό έγγραφο ότι «η εν λόγω αξίωση των συνταξιούχων δεν παράγει επιτακτική υποχρέωση των διοικητικών οργάνων να εκδώσουν διοικητική πράξη συγκεκριμένου περιεχομένου όσον αφορά τον επανυπολογισμό των συντάξεων».

Στο θέμα έχει παρενέβη και ο Συνήγορος του Πολίτη έπειτα από προσφυγές συνταξιούχων, ο οποίος εξετάζει μεγάλο αριθμό αναφορών πολιτών που διαμαρτύρονται επειδή ο ΕΦΚΑ αρνείται να τους χορηγήσει απόφαση επανυπολογισμού της σύνταξής τους που διενεργήθηκε σύμφωνα με τον Ν. 4387/2016.

Απονομή συντάξεων

Εκκρεμούν περί 188.000 οι οι κύριες, επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ σύμφωνα με τους εργαζόμενους στα ταμεία ενώ στον αριθμό αυτό δεν περιλαμβάνονται περίπου 25.000 αιτήσεις του τελευταίου τριμήνου. Οι συντάξεις που βρίσκονται σε καθυστέρηση είναι: 15.000 εκπαιδευτικοί, 7.500 Δήμοι – Νοσοκομεία, 8.000 στρατιωτικοί και τουλάχιστον άλλες 15.000 στις υπόλοιπες κατηγορίες. Ο μέσος χρόνος διεκπεραίωσης είναι άγνωστος!

Αναδρομικά

Οι περικοπές κύριων και επικουρικών τις οποίες θα αφορά η απόφαση του ΣτΕ, που αναμένεται και αγγίζουν 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχους, ενώ η κατάργηση των δώρων που είχαν διαμορφωθεί σε σταθερό ποσό 800 ευρώ ετησίως, αφορά τους πάντες, δηλαδή 2,5 εκατομμύρια. Ενδεικτικό είναι πως πάνω από 1,6 εκατομμύρια ηλεκτρονικές αιτήσεις έχουν υποβληθεί στον ΕΦΚΑ, ενώ υπολογίζεται πως και σε αγωγές έχουν προχωρήσει χιλιάδες συνταξιούχοι.

Το βασικό σενάριο προβλέπει να καταβληθούν σε δόσεις από 36 έως 60 μήνες, τα κουτσουρεμένα αναδρομικά ενός δεκαμήνου στους συνταξιούχους. Πρόκειται για τα αναδρομικά του 10μήνου το οποίο μεσολαβεί ανάμεσα στην απόφαση – βόμβα του ΣτΕ τον Ιούνιο του 2015 και στην ψήφιση του νόμου Κατρούγκαλου τον Μάιο του 2016.

Αφορούν ποσά που κυμαίνονται από 660 έως 7.000 ευρώ. Πρόκειται για το επικρατέστερο σενάριο που κυκλοφορεί στον ΕΦΚΑ. Πάντως οριστικές αποφάσεις θα ληφθούν από τη νέα κυβέρνηση και αφού εκδοθεί η αναμενόμενη απόφαση του ΣτΕ. Επισημαίνεται ότι η Νέα Δημοκρατία έχει δεσμευτεί ότι θα εφαρμόσει τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης για τα αναδρομικά. Το κλειδί των αναδρομικών βρίσκεται στο αν θα κριθεί συνταγματικός ο νόμος Κατρούγκαλου στα άρθρα του επανυπολογισμού των παλιών συντάξεων.

Η σημαντικότερη απόφαση του ΣτΕ κατά του νόμου Κατρούγκαλου δεν έχει ακόμη εκδοθεί, καθυστερεί σημαντικά (εκδικάστηκε στις 4/10/2017) και αναμένεται εντός των προσεχών μηνών. Αν κριθεί συνταγματικός ο νόμος, τότε τα αναδρομικά περιορίζονται για το διάστημα από Ιούνιο 2015 ως Μάιο 2016. Για το διάστημα αυτό η κυβέρνηση θα υποχρεωθεί να επιστρέψει χρήματα σε 2,5 εκατ. συνταξιούχους, γιατί υπάρχει η προηγούμενη απόφαση του ΣτΕ που επισημαίνει ότι από Ιούνιο 2015 κρίθηκαν αντισυνταγματικές και θα έπρεπε να μην επιβάλλονται οι μειώσεις των νόμων 4051 και 4093 σε κύριες /και επικουρικές συντάξεις, ενώ και τα δώρα που καταργήθηκαν (με τον ν. 4093) θα πρέπει να επιστραφούν.

Ανεργία προγράμματα

Σε υψηλά επίπεδα βρίσκεται η ανεργία και αυτό είναι ένα μεγάλο αγκάθι για την νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας.

Ο αριθμός των ανέργων στην Ελλάδα ανέρχεται σε 872.000. Το ποσοστό ανεργίας σε σύνολο 18,5 % στους άνδρες διαμορφώθηκε στο 14,8% και στις γυναίκες στο 23,3%. Η νέα ηγεσία του υπουργείου Εργασίας καλείται να προχωρήσει στην κατάρτιση τέτοιων προγραμμάτων που θα απευθύνονται στους άνεργους και θα είναι αποτελεσματικά.

Αυξήσεις στις συντάξεις χηρείας

Στην αναμονή βρίσκονται οι συνταξιούχοι χηρείας οι οποίοι αναμένουν ακόμη τις αυξήσεις στις συντάξεις τους. Οι αυξήσεις για όλες τις κατηγορίες των δικαιούχων ανεξαιρέτως θα ενσωματωθούν στο σύστημα πληρωμών των συντάξεων και θα καταβληθούν με αναδρομική ισχύ. Δηλαδή από τη δημοσίευση του σχετικού νόμου στο ΦΕΚ (Παρασκευή 17 Μαΐου 2019). Με τη νέα ρύθμιση καταργείται το ηλικιακό όριο για συνέχιση χορήγησης της σύνταξης μετά την πρώτη τριετία και επαναφέρεται το ποσοστό του επιζώντος συζύγου στο 70% της σύνταξης του θανόντος.

Συγκεκριμένα, η σύνταξη χηρείας από το 50% πηγαίνει στο 70% της σύνταξης του θανόντος, καταργούνται τα ηλικιακά όρια, άρα οι χήρες και οι χήροι θα λαμβάνουν τη σύνταξη για πάντα, ενώ ο επανυπολογισμός της σύνταξης του θανόντος θα λαμβάνεται υπόψη μόνο αν από αυτόν προκύπτει αύξηση για τον δικαιούχο. Ακόμη, με το νέο πλαίσιο τα ελάχιστα έτη γάμου προκειμένου κανείς να λάβει σύνταξη χηρείας από πέντε έγιναν τρία.

Ρύθμιση 120 δόσεων

Χιλιάδες αιτήσεις εκκρεμούν για την ρύθμιση οφειλών των 120 δόσεων προς τα ασφαλιστικά ταμεία καθώς δεν έχουν ακόμη οριστικοποιηθεί τα τελικά πόσα της οφειλής.

Ο νέος υπουργός Εργασίας καλείται να λύσει τα προβλήματα που σημειώνονται καθημερινά με τις αιτήσεις που υποβάλλονται καθώς οι οφειλέτες αναμένουν, ένα μήνα μετά την λειτουργία της σχετικής πλατφόρμας, να οριστικοποιηθούν τα ποσά ενώ σε εκκρεμότητα είναι και οι αιτήσεις που έχουν υποβληθεί προς συνταξιοδότηση των οφειλετών. Μάλιστα το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών (ΚΕΑΟ) ακόμη δεν μπορεί να τρέξει την ρύθμιση, καθώς είναι υπεύθυνο για την δεύτερη φάση της διαδικασίας, λόγω των προβλημάτων.

Το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι ενώ εντάχθηκαν οι οφειλές του 2018 όπως όλα δείχνουν δεν έχουν εκκαθαριστεί τα ποσά αυτά. Κι αυτό γιατί οι εισφορές του 2018 υπολογίστηκαν με βάση τις εισφορές του 2016 και όχι του 2017. Κάτι που προσπαθούν να το κάνουν τώρα που έχει ξεκινήσει η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για την ρύθμιση οφειλών! Ειδικά για τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους δεν υπάρχουν ακόμη στοιχεία για το ύψος των οφειλετών αλλά και τα ποσά που οφείλουν. Ακόμη χειρότερη είναι η κατάσταση για όσους περιμένουν πως και πως να συνταξιοδοτηθούν αφού δεν έχουν τελικό ποσό της οφειλής και άρα πάλι μπλοκάρονται και δεν ξέρουν πότε θα συνταξιοδοτηθούν. 

Ευέλικτες μορφές εργασίας

Επικρατούν οι ευέλικτες μορφές απασχόλησης, με αποτέλεσμα οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν τον Μάιο, σε ποσοστό σταθερά πάνω από 50%, να αφορούν μερική και εκ περιτροπής απασχόληση. Μάλιστα, αύξηση εμφάνισαν και οι μετατροπές συμβάσεων εργασίας από πλήρη σε μερική απασχόληση.

Συγκεκριμένα, καταγράφηκαν 3.285 μετατροπές τον περασμένο Μάιο, έναντι 2.636 τον Μάιο του 2018 και 2.607 τον Απρίλιο του 2019. Επίσης, καταγράφηκαν 1.040 μετατροπές από πλήρη σε εκ περιτροπής. Οι νέες θέσεις εργασίας που προέκυψαν τον Μάιο, ως αποτέλεσμα της έναρξης της θερινής τουριστικής περιόδου στη χώρα, ήταν 105.284, κατά 3.441 λιγότερες από αυτές που είχαν δημιουργηθεί τον περυσινό Μάιο (108.725).

Κατώτατος μισθός

Σε ότι αφορά την κατανομή των μισθών, όπως καταγράφεται από την έκθεση του ΙΝΕ-ΓΣΕΕ , σχεδόν ο ένας στους τέσσερις λαμβάνει μηνιαίο μισθό ο οποίος δεν ξεπερνά τα 500 ευρώ το μήνα.

Ωστόσο η πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού σε 650 ευρώ μικτά ή κατά 10,9% και η κατάργηση του υποκατώτατου μισθού, η οποία αντιστοιχεί σε αύξηση 27% για τους νέους κάτω των 25 ετών, αντισταθμίζουν περίπου το μισό της αρχικής μισθολογικής μείωσης των εργαζομένων που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό. Με βάση τα στοιχεία του ΕΦΚΑ το 2018 οι μέσες αποδοχές των εργαζομένων στον ιδιωτικό τομέα ανέρχονται σε 898,59 ευρώ.