Καρούζος: Τι ισχύει για απόλυση λόγω τέλεσης αξιόποινης πράξης, ποια τα δικαιώματα του απολυμένου

Τα δικαιώματα του απολυμένου και το πότε μία απόλυση είναι άκυρη μας αναλύει ο Γιάννης Καρούζος, Δικηγόρος- εργατολόγος. Ειδικότερα όπως μας εξηγεί σύμφωνα με τα άρθρο 5 παρ. 3 του ν.3198/1955 η καταγγελία της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου για να θεωρηθεί έγκυρη πρέπει να γίνεται εγγράφως και να καταβληθεί η οφειλόμενη αποζημίωση.

Με άλλα λόγια είναι άκυρη η καταγγελία αν δεν καταβληθεί ολόκληρη η οφειλόμενη αποζημίωση στον απολυόμενο μισθωτό.

Τα άρθρα 6 παρ. 2 του β.δ της 16/18 Ιουλίου 1920 και 5 παρ.1 του ν.2112/1920 προβλέπουν τη δυνατότητα καταγγελίας της

σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου χωρίς προμήνυση, αν κατά του μισθωτού υποβλήθηκε μήνυση για αξιόποινη πράξη η οποία διαπράχθηκε κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας του ή απαγγέλθηκε κατά αυτού κατηγορία για αδίκημα που φέρει χαρακτήρα τουλάχιστον πλημμελήματος.

Ωστόσο απαραίτητη προϋπόθεση για το κύρος της σχετικής καταγγελίας είναι η υποβολή της μηνύσεως ή η απαγγελία της κατηγορίας να είναι προγενέστερη της καταγγελίας.

Η αξιόποινη πράξη για την οποία υποβλήθηκε μήνυση πρέπει να έχει σχέση με την εκτέλεση της υπηρεσίας καθώς αν είναι άσχετη και απαγγέλθηκε κατά του εργαζόμενου κατηγορία, πρέπει αυτή να έχει τον χαρακτήρα τουλάχιστον πλημμελήματος.

Τί συμβαίνει όμως στην περίπτωση που ακολουθήσει απαλλαγή με βούλευμα ή δικαστική απόφαση;

Κατ’ αρχήν το κύρος της καταγγελίας δεν επηρεάζεται αλλά ο εργαζόμενος αποκτά δικαίωμα να απαιτήσει αποζημίωση για τη λύση της σύμβασης.

Στην περίπτωση δε που ο εργοδότης παραλείψει την καταβολή της αποζημίωσης εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος από την κοινοποίηση του απαλλακτικού βουλεύματος ή της δικαστικής απόφασης επέρχεται η εκ των υστέρων ακυρότητα της καταγγελίας και αυτός καθίσταται υπερήμερος ως εργοδότης ενώ οφείλει ταυτόχρονα τους προβλεπόμενους μισθούς.

Επιπλέον η καταγγελία της αορίστου χρόνου εργασιακής σύμβασης λόγω αξιόποινης συμπεριφοράς του μισθωτού δύναται να προσκρούει στις διατάξεις του άρθρου 281 ΑΚ και ως εκ τούτου να χαρακτηριστεί καταχρηστική όταν η μήνυση υποβλήθηκε επίτηδες παρά το αβάσιμο της κατηγορίας, ήταν ψευδής και προσχηματική και έγινε από εκδίκηση ή εχθρότητα προς τον μισθωτό ή για καταστρατήγηση των νομίμων δικαιωμάτων του.

Σε μια τέτοια περίπτωση η απόλυση θεωρείται επίσης άκυρη ενώ επιφέρει συγχρόνως όλες τις συνέπειες της ακυρότητας. Αυτό σημαίνει ότι η καταγγελία της σύμβασης εργασίας θεωρείται σαν να μην έγινε ποτέ, οπότε ο εργοδότης αρνούμενος να δεχθεί τις υπηρεσίες του εργαζομένου, καθίσταται υπερήμερος και υποχρεούται στην καταβολή του μισθού προς αυτόν.

Πότε όμως είναι καταχρηστική η καταγγελία;

Η καταγγελία είναι καταχρηστική και όταν όπως αναφέρεται πιο πάνω γίνεται εκ λόγων εκδίκησης ή εχθρότητας, συνεπεία προηγούμενης συμπεριφοράς του εργαζομένου νόμιμης μεν, αλλά μη αρεστής στον εργοδότη.

Δεν θεωρείται καταχρηστική η καταγγελία, όταν δεν υπάρχει γι’ αυτή κάποια εμφανής ή αληθής αιτία, διότι, λόγω του αναιτιώδους χαρακτήρα της, ο εργοδότης δεν υποχρεούται να τη δικαιολογήσει.

Περαιτέρω, δεν μπορεί να θεωρηθεί καταχρηστική η καταγγελία, όταν έχει ως κίνητρο την πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του εργαζομένου ή την από πλευράς εκείνου παραβίαση των συμβατικών του υποχρεώσεων, διότι τότε κλονίζεται η σχέση εμπιστοσύνης που πρέπει να διέπει την καλή λειτουργία της σύμβασης.