Επέτειος Γρηγορόπουλου: 6η Δεκεμβρίου, η δολοφονία που άλλαξε τα πάντα στην Αθήνα - Όλα όσα έγιναν εκείνο το βράδυ

Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2008, λίγο πριν από τις εννιά το βράδυ μια φραστική αντιπαράθεση ανάμεσα σε ένα παιδί κι έναν αστυνομικό καταλήγει στη δολοφονία του πρώτου, με πυροβολισμό. Ο 16χρονος λέγεται Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος κι ο ειδικός φρουρός Επαμεινώνδας Κορκονέας.

Αυτόματα τα Εξάρχεια, όλη η Αθήνα και σιγά σιγά και άλλες πόλεις της Ελλάδας παίρνουν φωτιά. Τα επεισόδια είναι πρωτοφανή. Οι καταστροφές τεράστιες, η οργή ακόμα μεγαλύτερη, ξέσπασε ένας

πόλεμος δίχως τέλος μεταξύ των διαδηλωτών των οποίων ο ορισμός ξεφεύγει από τα όρια των «αντιεξουσιαστών» ή αναρχικών.

Στους δρόμους κατεβαίνουν αποφασισμένοι να σπάσουν, να κάψουν και να συγκρουστούν όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι. Οι αστυνομικές δυνάμεις άλλοτε αμύνονται και άλλοτε επιτίθενται αδύναμες να επιβάλουν την όποια έννοια τάξης.

Τα σενάρια για την αποκατάστασης της ηρεμίας άγγιξαν ακόμα και εφιαλτικές υπόνοιες περί «στρατού στους δρόμους». Η ελληνική κοινωνία παρακολουθούσε αποσβολωμένη τις μάχες μέρα με τη μέρα, νύχτα με τη νύχτα.

Μετά από περίπου τρεις εβδομάδες φωτιάς και καταστροφής η κατάσταση κόπασε. Από τότε, όμως, και κάθε χρόνο στις 6 Δεκεμβρίου, ημέρα της δολοφονίας του Αλέξη Γρηγορόπουλου εξελίσσεται ένα περίεργο ραντεβού στους δρόμους.

Ο δολοφονημένος νέος έγινε μέσα σε λίγη ώρα σύμβολο της σύγκρουσης όλων με την αστυνομική βία. Και η επέτειος της δολοφονίας έγινε «όχημα» για έκρυθμες καταστάσεις, τουλάχιστον, στην Αθήνα. Η μητέρα του Γρηγορόπουλου ήταν κατηγορηματική από την πρώτη φορά- τα επεισόδια αμαυρώνουν τη μνήμη του παιδιού της.

Ο ξένος Τύπος είχε δώσει τη δική του εξήγηση. Έκανε αναφορές σε σκάνδαλα, διαφθορά και αποτυχημένη ελίτ που «έχουν αηδιάσει τους νέους και για αυτό στο πρόσωπο του Γρηγορόπουλου βλέπουν τον ήρωα της εξέγερσής τους».

Τα μοιραία γεγονότα

Το επεισόδιο συμβαίνει στη συμβολή των οδών Τζαβέλλα και Μεσολογγίου, την ώρα που ο Αλέξης Γρηγορόπουλος περπατά στον πεζόδρομο μαζί με τον φίλο του Νίκο Ρωμανό. Σε μια στιγμή έχει φραστική αντιπαράθεση με τον ειδικό φρουρό Επαμεινώνδα Κορκονέα και τον συνάδελφό του Βασίλη Σαραλιώτη.

Ο Κορκονέας βγάζει το όπλο του και πυροβολεί εν ψυχρώ. Ο 16χρονος Αλέξανδρος Γρηγορόπουλος πέφτει νεκρός. Ο θάνατός του θα είναι ακαριαίος. Η σφαίρα διαπερνά την καρδιά και καρφώνεται στον δέκατο θωρακικό σπόνδυλό του, όπως διαπιστώνει αργότερα ο ιατροδικαστής.

Ο Κορκονέας βάζει το όπλο στη θήκη και μαζί με τον Σαραλιώτη αποχωρούν επιστρέφοντας ψύχραιμα προς το αστυνομικό τμήμα των Εξαρχείων, στην οδό Καλλιδρομίου, αφού πρώτα ενημερώνουν μέσω ασυρμάτου για το συμβάν.

Μες στην νύχτα ξεκινά αυτοσχέδια η πρώτη πορεία αλλά και οδομαχίες σε όλα τα Εξάρχεια. Διμοιρίες των ΜΑΤ καταφθάνουν στην περιοχή και δέχονται γενικευμένη επίθεση με βόμβες μολότοφ, πέτρες, ξύλα και ο, τι άλλο είναι εύκαιρο.

Τα επεισόδια συνεχίζονται μέχρι τις πρώτες πρωινές. Τα ΜΜΕ αρχίζουν να χορεύουν στο ρυθμό της πρωτοφανούς για τα ελληνικά δεδομένα δολοφονίας ενώ η Αστυνομία αδυνατεί να απαντήσει πειστικά τι συνέβη.

Η επόμενη ημέρα

Η επόμενη μέρα ξεκινά με ογκώδεις διαδηλώσεις σε όλες σχεδόν τις πόλεις της χώρας. Η Αθήνα θα «ξηλωθεί» ολόκληρη. Το βράδυ της 7ης Δεκεμβρίου χιλιάδες άτομα πραγματοποιούν πορείες στο κέντρο της Αθήνας.

Πυρπολούνται ολόκληρα κτίρια, τράπεζες, γραφεία, πολυκαταστήματα, μαγαζιά, σημειώνονται κλοπές, λεηλασίες, απειλείται με φωτιά ακόμα κι η Εθνική Βιβλιοθήκη στα Προπύλαια... Με μια λέξη: χάος κι η Αστυνομία σε ρόλο παρατηρητή ίσως και γιατί ξέρει ότι η έλλειψη απαντήσεων μπροστά σε αυτό το εξωφρενικό γεγονός δεν της αφήνει και πολλά περιθώρια.

Η ελληνική εξέγερση γίνεται διεθνής. Σε όλο τον κόσμο πραγματοποιούνται εκδηλώσεις συμπαράστασης στους νέους και καταδίκης της αστυνομικής βίας.

Οι ταραχές συνεχίζονται με αμείωτη ένταση μέχρι και τις 10 Δεκεμβρίου. Εκείνη την ημερομηνία, η πρωτεύουσα θυμίζει πια βομβαρδισμένη πόλη. Σύμφωνα με εκτίμηση του ΕΒΕΑ (Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών), οι ζημιές που έχουν προκληθεί μόνο στην Αθήνα ξεπερνούν τα 50 εκατομμύρια ευρώ.

Πράγματι, ο απολογισμός των ζημιών δεν έχει προηγούμενο- 374 μεσαία και μικρά καταστήματα, 40 μεγάλα, 16 τράπεζες, 3 θέατρα και κινηματογράφοι και 2 σουπερμάρκετ, έχουν υποστεί μικρότερες ή μεγαλύτερες ζημιές. Στη Θεσσαλονίκη: 88 καταστήματα και 14 τράπεζες, στον Βόλο: 14 τράπεζες και 2 καταστήματα, στο Ηράκλειο 20 τράπεζες, στη Λάρισα 36 τράπεζες, 3 δημόσια κτίρια και 3 καταστήματα. 

Το ιστορικό της δίκης του αμετανόητου Κορκονέα

Στις 10 Δεκεμβρίου του 2008 και οι δύο ειδικοί φρουροί κρίνονται προφυλακιστέοι μετά την απολογία τους στον ανακριτή. Ο Κορκονέας ισχυρίζεται ότι δεν είχε πρόθεση να δολοφονήσει τονΓρηγορόπουλο και ότι έριξε δύο προειδοποιητικές βολές στον αέρα, ευρισκόμενος, μαζί με τον συνάδελφό του σε καθεστώς φόβου, καθώς -όπως λέει είχε δεχθεί επίθεση με πέτρες από ομάδα τριάντα αναρχικών.

Τον Ιούνιο του 2009 με βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθήνας, ο Κορκονέας παραπέμπεται στο ακροατήριο του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου για «ανθρωποκτονία από πρόθεση με τη μορφή του ενδεχόμενου δόλου» (κατά μεταβολή της κατηγορίας από άμεσο δόλο), που τελέστηκε σε « ήρεμη ψυχική κατάσταση».

Στο εδώλιο δίπλα του κάθεται για «απλή συνέργεια» ο Βασίλης Σαραλιώτης, ο οποίος «τον συνέδραμε ψυχικά» με τη συμπεριφορά του.

Η εκδίκαση της υπόθεσης αρχίζει στις 15 Δεκεμβρίου 2009 στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Χαλκίδας, καθώς οι Αρχές εκτιμούν πως μία δίκη στην Αθήνα θα προκαλέσει νέες σοβαρές αντιδράσεις.

Μετά από ενστάσεις, η διαδικασία μεταφέρεται στο Μεικτό Ορκωτό Δικαστήριο Άμφισσας. Οι δύο αστυνομικοί, οι οποίοι υποστηρίζουν πως είναι αθώοι, κρίνονται ένοχοι.

Η καταδίκη Κορκονέα

Ο Επαμεινώνδας Κορκονέας καταδικάζεται σε ισόβια κάθειρξη και 15 μήνες για «ανθρωποκτονία με άμεσο δόλο». O δικηγόρος του, Αλέξης Κούγιας, παραιτείται από την υπεράσπιση του τον Φεβρουάριο του 2017, ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Λαμίας.

Κατά την έναρξη της διαδικασίας, με δήλωσή του ο κ. Κούγιας εξηγεί στο δικαστήριο τους λόγους που τον οδηγούν σε παραίτηση, με την επίσης συνήγορό του, Βάσω Πανταζή, να προχωρά σε αντίστοιχη ενέργεια, συμφωνώντας στο κώλυμα του συναδέλφου της.

Όπως αναφέρεται στην επίμαχη δήλωση, κατά την προηγούμενη συνεδρίαση, στις 23/12/2016:

«έκπληκτος, στην κυριολεξία αποσβολωμένος, άκουσα τον κατηγορούμενο να απαντά στην ερώτηση της κας Προέδρου, για το τι έχει να πει για την υπόθεση αυτή και για την κατηγορία που αντιμετωπίζει, ότι είναι αθώος, ότι δεν την δέχεται, αλλά εκτός αυτού «ΟΤΙ ΔΕΝ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΖΗΤΗΣΕΙ ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΑΠΟ ΚΑΝΕΝΑ ΔΕΚΑΠΕΝΤΑΧΡΟΝΟ».

Τελευταία πράξη του πολυετούς δράματος η απελευθέρωση του Κορκονέα στις 30 Ιουλίου του 2019, μετά από την απόφαση του Εφετείου σύμφωνα με την οποία, «έσπασαν» τα ισόβια με τα οποία είχε τιμωρηθεί πρωτοδίκως και, βάσει του νέου Ποινικού Κώδικα και την απόφαση του Μικτού Ορκωτού Εφετείου της Λαμίας να αναγνωρίζει το ελαφρυντικό του πρότερου σύννομου βίου τού επιβλήθηκε ποινή καθείρξεως 13 ετών.