Το debate... μάς τελείωσε - Ποιες τηλεμαχίες έγραψαν ιστορία - Ο «ψηλός, ο κοντός» και η «ασύμμετρη απειλή»

Ακυρώθηκε τελικά το debate. Το παρολίγον debate της 1ης Ιουλίου ενόψει των εθνικών εκλογών θα μείνει στην ιστορία ως το debate που κανένας αρχηγός δεν ήθελε να γίνει.

Του Γιάννη Χρηστάκου και της Άννας Καραβοκύρη

Μετά το ναυάγιο της διακομματικής συνεδρίασης στο να βρεθεί κοινή ημερομηνία για την διεξαγωγή του debate, ο ΣΥΡΙΖΑ επανέφερε την πρόταση του για τηλεμαχία ανάμεσα στον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Αλέξη Τσίπρα.

Όπως όλα δείχνουν

όμως και αυτή η πρόταση θα ναυαγήσει μιας και ο πρόεδρος της ΝΔ έχει ξεκαθαρίσει πως είτε θα καθίσουν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί στο ίδιο τραπέζι είτε δεν θα κάτσει κανένας.

Στην Ελλάδα έχουν γίνει συνολικά επτά debate και όλα ήταν επεισοδιακά.

Ο ψηλός κι ο κοντός

Η τελευταία τηλεμαχία που έλαβε χώρα στην ελληνική τηλεόραση στιγματίστηκε απο το ύψος των πολιτικών αρχηγών κι απο τις παρατηρήσεις προς τον σκηνοθέτη. Ήταν τον Σεπτέμβριο του 2015, όταν ο τότε αρχηγός της ΝΔ, Βαγγέλης Μεϊμαράκης βρέθηκε απέναντι απο τον Αλέξη Τσίπρα στο Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής.

Το debate διεξάγονταν στην “σκιά” της πρώτης διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και του τρίτου μνημονίου. Ωστόσο η συγκεκριμένη τηλεμαχία στιγματίστηκε απο την δυσαρέσκεια του Β. Μεϊμαράκη προς τον σκηνοθέτη της ΕΡΤ επειδή στο διπλό πλάνο μεταξύ των δύο αρχηγών, εμφανίζονταν πιο κοντός.

Μόλις ο Β. Μεϊμαράκης είδε στο μόνιτορ του στούντιο ότι ο Α. Τσίπρας εμφανίζονταν στους τηλεοπτικούς δέκτες ψηλότερος απο τον ίδιο, άστραψε και βρόντηξε. “Επειδή βλέπω τον κ. Τσίπρα πιο ψηλό ειδοποιείστε τον σκηνοθέτη σας παρακαλώ…. Βλέπω ψήλωσε πολύ ο κ. Τσίπρας τελευταία” είπε με νόημα στον αέρα ο πρώην πρόεδρος της ΝΔ και λύγισε τα γόνατα του επιδεικτικά για να κοντύνει ακόμα περισσότερο και για να βγει από το τηλεοπτικό κάδρο.

Μια εβδομάδα νωρίτερα είχε πραγματοποιηθεί debate όλων των πολιτικών αρχηγών και πάλι είχε δημιουργηθεί επεισόδιο ανάμεσα στον Α. Τσίπρα και τον Β. Μεϊμαράκη.

Στο debate της 9ης Σεπτεμβρίου 2015, συμμετείχε ο Αλέξη Τσίπρας, Βαγγέλης Μεϊμαράκης, Σταύρος Θεοδωράκης, Δημήτρης Κουτσούμπας, Παναγιώτης Λαφαζάνης, Φώφης Γεννηματά και Πάνος Καμμένος. Στους διαδρόμους του Ραδιομεγάρου όταν ο Β. Μεϊμαράκης συνάντησε τον Α. Τσίπρα του είπε πως προσπαθεί να χτυπήσει τη ΝΔ χρησιμοποιώντας τον Π. Καμμένο. “Μην με μπλέκεις εμένα σε τέτοια” ήταν η κοφτή απάντηση του Α. Τσίπρα.

Η πρώτη φορά του Α. Τσίπρα

Το 2009 διεξήχθησαν δύο debate, ένα με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, κι ένα μεταξύ του τότε πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή και του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης Γιώργου Παπανδρέου. Στο πρώτο debate με όλους τους πολιτικούς αρχηγούς εμφανίστηκε για πρώτη φορά ο Αλέξης Τσίπρας ως αρχηγός του Συνασπισμού στην θέση του Αλέκου Αλαβάνου.

Με αριστερή φρασεολογία και ιδεολογία ο Α. Τσίπρας κουνούσε τότε το δάκτυλο στους δύο μονομάχους καταγγέλλοντας τα ρουσφέτια στην δημόσια διοίκηση, την ανασφάλιστη εργασία και κατηγορώντας το πολιτικό σύστημα πως διώχνει τους νέους επιστήμονες στο εξωτερικό.

Στο συγκεκριμένο ντιμπέιτ κυριάρχησε το σύνθημα “λεφτά υπάρχουν” απο τον Γιώργο Παπανδρέου και το “λεφτά δεν υπάρχουν αλλά υπάρχει κρίση στην Ευρώπη” απο τον Κώστα Καραμανλή που έχασε τελικά τις εκλογές.

Οι πυρκαγιές

Το debate του 2007 διεξήχθη στην σκιά των φονικών πυρκαγιών. Η δήλωση του Βύρων Πολύδωρα περί “ασύμμετρης απειλής” έβαλε φωτιά στο πολιτικό σκηνικό και κυριάρχησε στην τηλεοπτική αναμέτρηση των πολιτικών αρχηγών.

Στο τηλεοπτικό στούντιο της Αγ. Παρασκευής βρέθηκε τότε ο Κώστας Καραμανλής, ο Γιώργος Παπανδρέου, η Αλέκα Παπαρήγα, ο Αλέκος Αλαβάνος, ο Γιώργος Καρατζαφέρης και ο Στέλιος Παπαθεμελής

Πρώτη φορά όλοι μαζί

Η πρώτη φορά όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί κάθισαν στο ίδιο τηλεοπτικό στούντιο ήταν το 2004. Μέχρι τότε η τηλεμαχία δίνονταν ανάμεσα στον εκάστοτε πρωθυπουργό και στον εκάστοτε πρωθυπουργό. Την ιδέα για να συμμετέχουν όλοι οι πολιτικοί αρχηγοί στο ντιμπέιτ έριξε στο τραπέζι ο Γιώργος Παπανδρέου.

Χρειάστηκαν περισσότερες απο είκοσι ημέρες για να προετοιμαστούν οι διαδικαστικές λεπτομέρειες καθώς ήταν η πρώτη φορά που θα συνέβαινε κάτι τέτοιο στην ελληνική τηλεόραση. Τα επιτελεία των κομμάτων και η διοίκηση της ΕΡΤ συμφώνησαν να γίνει κατά τα αμερικανικά πρότυπα. Μάλιστα, σε εκείνο το ντιμπέιτ συμμετείχε και ο Σταύρος Θεοδωράκης, όχι βέβαια ως αρχηγός κόμματος αλλά ως δημοσιογράφος

Man to man

Όταν ο τότε πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης βρέθηκε απέναντι απο τον τότε αρχηγός της ΝΔ Κώστα Καραμανλή στο Ραδιομέγαρο της Αγ. Παρασκευής τα μηχανάκια της AGB χτύπησαν κόκκινο αγγίζοντας το 40% της τηλεθέασης.

Η τηλεοπτική αναμέτρηση του 2000 είναι μεγαλύτερη σε τηλεθέαση.

Αφενός γιατί η ιδιωτική τηλεόραση έχει κυρίαρχο ρόλο πλέον στην διαμόρφωση των αντιλήψεων κι αφετέρου γιατί η ελληνική πραγματικότητα περνάει σε νέα φάση. Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου και η είσοδος της χώρας στην ΟΝΕ κυριάρχησαν στην πολιτική αντιπαράθεση που συντόνισε τότε ο Νίκος Χατζηνικολάου.

Χωρίς τον Ανδρέα Παπανδρέου

Το debate του 1996 διεξήχθη στην σκιά του θανάτου του Ανδρέα Παπανδρέου και έλαβε χώρα ανάμεσα στον νέο πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ, Κώστα Σημίτη και στον τότε αρχηγό της ΝΔ, Μιλτιάδη Έβερτ. Επίσης αυτό ήταν ουσιαστικά και το πρώτο ντιμπέιτ στην ελληνική τηλεόραση καθώς το προηγούμενο είχε διεξαχθεί στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

Η πρώτη φορά που δύο πολιτικοί αρχηγοί, πρωθυπουργός και αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης αντιπαρατίθενται oncamera είναι τον Σεπτέμβριο του 1996. Απο τα επιτελεία των κομμάτων είχε επιλεγεί σύντομη διαδικασία και οι αρχηγοί είχαν στην διάθεση τους μόλις 2 λεπτά για να απαντήσουν στις ερωτήσεις των δημοσιογράφων.

Η πολιτική αντιπαράθεση είχε περιστραφεί τότε γύρω από την κρίση των Ιμίων.

Η πρώτη φορά

Η πρώτη φορά που έγινε debate στην Ελλάδα ήταν το 1990. Επειδή όμως η τηλεόραση τότε δεν ήταν ακόμα έτοιμη για κάτι τέτοιο, οι πολιτικοί αρχηγοί συναντήθηκαν στην αίθουσα της γραμματείας του Παντείου Πανεπιστημίου.

Μετείχαν ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου, ο αρχηγός της ΝΔ Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και ο γενικός γραμματέας του ΚΚΕ Χαρίλαος Φλωράκης.

Η συνάντηση αυτή όμως έμοιαζε περισσότερο με ακαδημαϊκή διάλεξη παρά με debate. Την συζήτηση συντόνιζε ο αείμνηστος Γιάννης Καψής.

Ναυάγιο

Η συνεδρίαση της διακομματικής επιτροπής για την διεξαγωγή του debate δεν κατάφερε να βρει κοινό τόπο μεταξύ των κομμάτων για την ημερομηνία. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Νάσος Ηλιόπουλος από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ διαβεβαίωσε τους εκπροσώπους των κομμάτων ότι ο Αλέξης Τσίπρας θα κατάφερνε να παρευρεθεί την 1η Ιουλίου στο debate, ό,τι κι αν γινόταν. 

Η ΝΔ με εκπρόσωπο τον Ζούλα ανέφερε πως είναι σύμφωνη και δεν είχε πρόβλημα να γίνει το debate την 1η Ιουλίου. 

Σε εκείνο το σημείο παρενέβη ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ και ανέφερε πως όταν ο ΣΥΡΙΖΑ έθεσε θέμα εκτάκτου συνόδου κορυφής και αναζητούσε άλλη ημερομηνία, ο Κουτσούμπας μετέφερε την προγραμματισμένη εκδήλωση ομιλία που είχε στην Πάτρα, για την Τρίτη, 2 Ιουλίου. Σημειώνεται πως αυτό συνέβη όταν συμφωνήθηκε η 1η Ιουλίου.

Μετά, ωστόσο, την ακύρωσε αφού δεν θα γινόταν το debate την πρώτη Ιουλίου και έτσι μετέφερε την εκδήλωση της Πάτρας για εκείνη την ημερομηνία. Ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ, λοιπόν, ξεκαθάρισε πως η εκδήλωση δεν μπορεί να αλλάξει για τρίτη φορά. 

Σε αυτό το σημείο, έληξε και η συνεδρίαση.