Μπλακ άουτ σε Ισπανία - Πορτογαλία: Τι είναι η «επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση» - Τα ερωτήματα

«Είναι δυνατόν το δίκτυο της Πορτογαλίας, που είναι παρόμοιο με της Ελλάδας, να είναι τόσο απαρχαιωμένο;

Για ένα «σπάνιο ατμοσφαιρικό φαινόμενο» κάνει λόγο η εταιρεία διαχείρισης ηλεκτρικής ενέργειας της Πορτογαλίας, το οποίο φαίνεται ότι προκάλεσε το μπλακ άουτ.

Σύμφωνα με όλα τα διεθνή μέσα η REN, η διαχειρίστρια του δικτύου της Πορτογαλίας ανέφερε ότι η διακοπή που έπληξε την χώρα προκλήθηκε από σφάλμα στο ισπανικό

Η REN αναφέρει ότι, λόγω ακραίων διακυμάνσεων της θερμοκρασίας στην Ισπανία, υπήρξαν «ανώμαλες ταλαντώσεις» σε γραμμές πολύ υψηλής τάσης. Πρόσθεσε ακόμα πως αυτό είναι γνωστό ως «προκαλούμενη ατμοσφαιρική διακύμανση», η οποία με τη σειρά της οδήγησε σε ταλαντώσεις που προκάλεσαν βλάβες συγχρονισμού μεταξύ των συστημάτων.

Αυτό οδήγησε -κατά τη REN- σε διαδοχικές διαταραχές σε όλο το διασυνδεδεμένο ευρωπαϊκό δίκτυο. Αναφέρει επίσης ότι δεδομένης της πολυπλοκότητας του προβλήματος, θα μπορούσε να χρειαστεί έως και μία εβδομάδα για να επανέλθει πλήρως το δίκτυο στην κανονική του κατάσταση.

Τι απαντάνε όμως αρμόδιες πηγές των τεχνικών που μίλησαν στο Dnews. Όπως αναρωτιούνται, «είναι τα συστήματα στην Πορτογαλία τόσο απαρχαιωμένα; Δεν είναι μονωμένα τα υλικά; Είναι τόσο παλιά;» και συνεχίζουν: «Το 1987 είχαμε ένα ανάλογο πρόβλημα στην Ελλάδα και αντιμετωπίστηκε όταν έσκασε ένας μετασχηματιστής. Και αν είχαν ένα πρόβλημα σε ένα επαγωγικό σημείο, κατέρρευσαν όλα; Γιατί δεν το έκλεισαν; Δηλαδή δεν υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας;».

Εύλογα ερωτήματα, που από ότι φαίνεται, κάπου αλλού σε κάποιο άλλο... χέρι έχει γίνει η μεγάλη ζημιά.

Με μια ανάρτηση στο διαδίκτυο ο Θοδωρής Κολυδάς προσπαθεί να εξηγήσει τι είναι η «επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση».

«Δεν είμαι ειδικός, όμως ως η «επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση» που δημιουργείται στις γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας (όπως αυτές των 400 kV) είναι ένα φαινόμενο που δημιουργείται πάνω σε αυτά τα πολύ μακριά καλώδια, τα οποία είναι εκτεθειμένα στον αέρα και στις ατμοσφαιρικές συνθήκες. Όταν υπάρχει απότομη και ακραία αλλαγή της θερμοκρασίας — για παράδειγμα, απότομα κύματα ψύχους ή καύσωνα — τότε δημιουργούνται ισχυρά ανοδικά ή καθοδικά ρεύματα αέρα (θερμικές ανωμαλίες). Αυτές οι θερμικές μεταβολές προκαλούν ταλαντώσεις στα καλώδια μέσω δύο κυρίως μηχανισμών. Αρχικά θερμική διαστολή και συστολή όπου το μέταλλο των καλωδίων διαστέλλεται ή συστέλλεται απότομα. Ακολουθούν και οι ατμοσφαιρικές ταλαντώσεις όπου οι διαφορές στην πυκνότητα του αέρα δημιουργούν τοπικούς ανέμους ή ρεύματα που επηρεάζουν τις γραμμές, προκαλώντας τις να πάλλονται. Αυτό το φαινόμενο λέγεται επαγόμενη ατμοσφαιρική δόνηση (induced atmospheric vibration) και μπορεί να οδηγήσει σε κραδασμούς, ταλαντώσεις σε μεγάλη κλίμακα ακόμη και μηχανικές καταπονήσεις που απειλούν τη δομική ακεραιότητα των γραμμών. Είναι διαφορετικό από το συνηθισμένο “galloping” που προκαλείται από πάγο και άνεμο. Ένας Ηλεκτρολόγος Μηχανικός του Πολυτεχνείου θα μπορούσε να μας δώσει περισσότερες πληροφορίες. Καλό απόγευμα».

{https://x.com/KolydasT/status/1916871099821797781}

Πάντως Ισπανοί αξιωματούχοι αναφέρουν ότι δεν υπάρχουν ενδείξεις για κυβερνοεπίθεση.

«Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τίποτα που να μας επιτρέπει να πούμε ότι υπάρχει οποιοδήποτε είδος δολιοφθοράς ή κυβερνοεπίθεσης», δήλωσε η εκτελεστική αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Τερέζα Ριμπέρα και πρώην κορυφαίος υπουργός στην ισπανική κυβέρνηση.

«Και προφανώς εργαζόμαστε με τη μέγιστη προσοχή και θα πρέπει να συνεχίσουμε την έρευνα για να προσδιορίσουμε ποιες είναι οι συγκεκριμένες αιτίες που προκάλεσαν αυτό το περιστατικό, το οποίο είναι ένα από τα πιο σοβαρά που έχουν καταγραφεί στην Ευρώπη εδώ και πολύ καιρό», πρόσθεσε η Ριμπέρα.

Η Ισπανία και η Πορτογαλία, άλλωστε, διαθέτουν ένα εξαιρετικά ολοκληρωμένο ενεργειακό δίκτυο που λειτουργεί ως ενεργειακό νησί και συνδέεται με την υπόλοιπη Ευρώπη μέσω ενός μικρού αριθμού διασυνοριακών διασυνδέσεων με τη Γαλλία.