Από ποιο σημείο του πλανήτη θα ξεκινήσει η επόμενη πανδημία

Νέα μελέτη εξετάζει ποια είναι τα πιο επικίνδυνα μέρη στον κόσμο για να ξεκινήσει μια καινούργια πανδημία αντίστοιχη με αυτή του κορονοϊού.

Ενώ η πανδημία προκάλεσε πρωτοφανή μέτρα σε ολόκληρο τον κόσμο, ο νέος κορονοϊός που προκαλεί την Covid-19 είναι μόνο ένας από τους κορονοϊούς που υπάρχουν στην άγρια πανίδα αρκετών περιοχών του κόσμου και θα μπορούσε θεωρητικά να μεταφερθεί στους ανθρώπους κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες.

Μια νέα

ανάλυση που δημοσιεύτηκε τη Δευτέρα στο περιοδικό Nature Food προσπαθεί να απαντήσει στο ερώτημα από ποια περιοχή του πλανήτη θα μπορούσε να προκύψει ένας ιός που θα μεταφερθεί στους ανθρώπους από τις νυχτερίδες, που μεταφέρουν αντίστοιχους κορονοϊούς. Συνδυάζοντας δεδομένα οι ερευνητές έφτιαξαν έναν χάρτη με επικίνδυνα σημεία σε Ασία και Ευρώπη, όπου το ρίσκο είναι μεγαλύτερο.

Παρά το γεγονός πως η έρευνα δεν προσφέρει κάποιο καινούργιο στοιχείο για τον νέο κορονοϊό, το οποίο σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ερευνητών προήλθε από τις νυχτερίδες, δείχνει προς τα μέρη από τα οποία θα μπορούσε να προκύψει ένας νέος αντίστοιχος ιός στο μέλλον. Η έρευνα δείχνει ξανά προς τα Βόρεια της Κίνας, όπου ο κίνδυνος για νέα διασπορά είναι μεγάλος.

Η μελέτη αναφέρεται ακόμα στην πρόνοια που θα χρειαστεί για να αποφευχθεί η επόμενη πανδημία, δουλεύοντας πάνω στους παράγοντες που οδήγησαν στη διασπορά του υπάρχοντος ιού, όπως η αποψίλωση των δασών και όχι μόνο στον περιορισμό της όταν πια εμφανιστεί.

Οι ιδανικές συνθήκες για διασπορά

Οι ιοί που προέρχονται από τα ζώα γνωρίζουν... άνθιση αυτή την εποχή. Δυστυχώς ο υπεύθυνος γι αυτό δεν είναι άλλος από τον άνθρωπο. Μεταξύ των βασικών λόγων που η διασπορά και η μεταφορά από τα ζώα στον άνθρωπο είναι εφικτή είναι η αποψίλωση και η καταστροφή οικοσυστημάτων άγριας ζωής, σύμφωνα με έρευνα του IPBES. Στην πραγματικότητα, τουλάχιστον το 1/3 των νέων ασθενειών που προέκυψαν από το 1960 και έπειτα, όπως ο Έμπολα, έχει τις ρίζες του στην αλλαγή χρήσης της γης, αναφέρει η έρευνα.

Ο πυρήνας του προβλήματος της αλλαγής χρήσης γης είναι ότι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για τους ανθρώπους να έρθουν σε επαφή με την άγρια ζωή. Η αποψίλωση ενός δάσους για παράδειγμα φέρνει την άγρια πανίδα πιο κοντά σε κατοικημένες περιοχές. Έρευνες δείχνουν πως οι άνθρωποι και τα οικόσιτα ζώα τους είναι πιο πιθανό να έρθουν σε επαφή με την άγρια ζωή όταν περισσότερο από ένα τέταρτο του αυθεντικού δάσους έχει εξαφανιστεί και πως κάποια ήδη νυχτερίδας είναι πιο πιθανό να μεταφέρουν την αποικία τους κοντά σε ανθρώπους όταν το δικό τους οικοσύστημα επηρεαστεί.

Η αλλαγή της χρήσης της γης είναι μόνο ένας παράγοντας – λένε οι επιστήμονες- που μπορεί να βοηθήσει έναν ιό στο άλμα του από τα ζώα στον άνθρωπο. Οι πυκνοκατοικημένες περιοχές είναι κι αυτές επικίνδυνες, όπως και οι έντονες γεωργικές πρακτικές. Η κτηνοτροφία, μπορεί να είναι η πηγή αρκετών παθογόνων και έχει συσχετιστεί με πολλές εξάρσεις, όπως εκείνη του H1N1. Ο κίνδυνος είναι ακόμα μεγαλύτερος σε κτηνοτροφικές μονάδες, οι οποίες χωρούν τεράστιους αριθμούς ζώων σε μικρούς χώρους. Ζώα στα οποία δεν δίνεται η αναγκαία προσοχή, πιθανώς με αδύναμα ανοσοποιητικά συστήματα.

Χαρτογραφώντας τον κίνδυνο

Μέχρι στιγμής οι περισσότερες έρευνες σχετικές με τον κορονοϊό εστιάζουν περισσότερο στο πως μεταδίδεται από έναν άνθρωπο σε έναν άλλο. Παρά το γεγονός ότι τέτοιες έρευνες φυσικά και χρειάζονται αφήνουν ένα μεγάλο κενό στην κατανόησή μας σχετικά με το πως αυτοί οι ιοί κινούνται μεταξύ άγριας πανίδας και ανθρώπου.

Όταν ξεκίνησαν τα lockdowns, οι ερευνητές ξεκίνησαν να μαζεύουν στοιχεία σχετικά με τις αλλαγές χρήσης γης, τις πυκνοκατοικημένες περιοχές και μια σειρά άλλα που μπορούν να ευνοήσουν τη διασπορά ενός ιού. Έπειτα σ' αυτά τα στοιχεία πρόσθεσαν τις γνωστές στην επιστημονική κοινότητα αποικίες νυχτερίδων horseshoe, του είδους εκείνου που θεωρείται υπεύθυνο και για τη μεταφορά του κορονοϊού στον άνθρωπο. Οι συγκεκριμένες νυχτερίδες εμφανίζουν μεγάλο αριθμό κορονοϊών, μεταξύ των οποίων και ένας που φέρεται να συνδέεται με τον SARS – CoV-2. Με όλες αυτές τις πληροφορίες οι ερευνητές, έφτιαξαν τον συγκεκριμένο χάρτη, που δείχνει τα σημεία στον χάρτη που εμφανίζουν αυξημένη επικινδυνότητα.

Εξαιρετικά επικίνδυνο παραμένει ένα μεγάλο κομμάτι της Κίνας όπου ένας νέος κορονοϊός θα μπορούσε να προκύψει. «Οι συνθήκες είναι ακόμα εκεί» αναφέρει ένας από τους ερευνητές. «Αυτό σημαίνει ότι νέα περιστατικά μπορεί να προκύψουν από αυτή την πηγή».

Ακόμα πιο σημαντικές από τον γνωστό κίνδυνο όμως είναι οι περιοχές που στο γράφημα των μελετητών δεν εμφανίζονται ακόμα ως «hot spots» μπορούν όμως να γίνουν σύντομα αν κάποιοι από τους παράγοντες που οδηγούν στο ξέσπασμα αντίστοιχων επιδημιών επιδεινωθούν. Τέτοιες περιοχές είναι ακόμα πιο κεντρικά σημεία της Κίνας όπως η Σανγκάι, αλλά και άλλες χώρες όπως η Ιαπωνία και τα βόρεια των Φιλιππίνων.

ΠΗΓΗ: Vox