Videogame με συνταγή γιατρού (βίντεο)

Το EndeavorRx είναι το πρώτο βιντεοπαιχνίδι που εγκρίθηκε από τον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) για χρήση στη θεραπεία της ΔΕΠΥ σε παιδιά και προς το παρόν, διατίθεται μόνο με ιατρική συνταγή από γιατρούς στις ΗΠΑ.

Την ώρα που πολλοί γονείς ανησυχούν ότι τα παιδιά τους σπαταλούν πολύ χρόνο παίζοντας βιντεοπαιχνίδια, υπάρχουν κάποιοι που χαίρονται όταν τα βλέπουν να κάθονται μπροστά από τον υπολογιστή ή το τάμπλετ τους. Όπως συμβαίνει στην περίπτωση του 13χρονου

Το παιδί διαγνώστηκε με ADHD (attention deficit hyperactivity disorder) δηλαδή, με ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας) στην προσχολική ηλικία. Έκτοτε, η οικογένεια, που ζει στην αμερικανική πόλη Σαβάνα της Τζόρτζια, εκτός από φάρμακα, έχει δοκιμάσει κάθε δυνατή επιλογή για να το βοηθήσει να ανταποκριθεί στις καθημερινές του υποχρεώσεις.

Τελικά όμως η βοήθεια ήρθε από κάτι που εκ πρώτης όψεως δεν συστήνεται γιατί φαίνεται να είναι πολύ αταίριαστο. Ήρθε από ένα βίντεοπαιχνίδι που ονομάζεται EndeavorRx, το οποίο το 2020 έγινε το πρώτο videogame που εγκρίθηκε από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για θεραπευτική χρήση κατά της ΔΕΠΥ σε παιδιά και που προς το παρόν διατίθεται μόνο με ιατρική συνταγή από γιατρούς στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με τον FDA, το βιντεοπαιχνίδι ενδείκνυται για παιδιατρικούς ασθενείς ηλικίας 8 έως 12 ετών με κυρίως ΔΕΠΥ απρόσεκτου ή συνδυασμένου τύπου. Μετά τη συνταγογράφηση οι γιατροί αποστέλλουν στους γονείς έναν σύνδεσμο ενεργοποίησης που απαιτείται για την έναρξη του παιχνιδιού.

Μπορεί να μοιάζει με άλλα videogames αλλά είναι διαφορετικό

Με μια πρώτη ματιά, το EndeavorRx μοιάζει με τα αμέτρητα άλλα βιντεοπαιχνίδια. O παίκτης καλείται να ελέγξει έναν μικρό εξωγήινο που με όχημα ένα διαστημόπλοιο τρέχει ανάμεσα σε διαφορετικούς κόσμους προσπαθώντας να συλλέξει διάφορα πράγματα.

{https://www.youtube.com/watch?v=ULPplvxFqGg&t=9s}

Το παιχνίδι που αναπτύχθηκε σε συνεργασία με νευροεπιστήμονες, έχει σχεδιαστεί για να διεγείρει και να βελτιώνει περιοχές του εγκεφάλου οι οποίες παίζουν βασικό ρόλο στη λειτουργία της προσοχής. Η κεντρική ιδέα είναι ότι εκπαιδεύει ένα παιδί με ΔΕΠΥ να εκτελεί ταυτόχρονα πολλές εργασίες απερίσπαστα, χάρη σε έναν αλγόριθμο που υπολογίζει την απόδοσή του και που προσαρμόζει τη δυσκολία του παιχνιδιού σε πραγματικό χρόνο.

Ο FDA εξέτασε δεδομένα από πολλαπλές μελέτες σε περισσότερα από 600 παιδιά, συμπεριλαμβανομένων μελετών που αξιολόγησαν, μεταξύ άλλων, εάν οι συμμετέχοντες επέδειξαν βελτιώσεις στη λειτουργία της προσοχής, βάσει του Test of Variables of Attention (TOVA). Επίσης, δεν αναφέρθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι πιο συχνές που παρατηρήθηκαν με το EndeavorRx είναι απογοήτευση, πονοκέφαλος, ζάλη, συναισθηματική αντίδραση και επιθετικότητα.

Παρά το γεγονός ότι οι γονείς του 13χρονου στην αρχή ήταν λίγο δύσπιστοι, στο τέλος του 2020 o μικρός ξεκίνησε ένα τρίμηνο πρόγραμμα, παίζοντας το παιχνίδι για 25 λεπτά την ημέρα, επαναλαμβάνοντάς το και πέρσι. Σύμφωνα με τη μητέρα, το παιδί παραδέχτηκε ότι ήταν λίγο πιο δύσκολο από όσο περίμενε, αλλά κατάλαβε όμως ότι το έκανε για να βελτιώσει την εστίασή του. Παρέμεινε όμως εξαιρετικά πρόθυμο να ακολουθήσει το πρόγραμμα παρά τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις που το συνόδευαν ανά φάσεις.

Μετά από κάθε «βιντεοσυνεδρία» του 13χρονου, η μητέρα του σημείωνε την καθημερινή του συμπεριφορά, παρακολουθώντας την πρόοδό του και σύντομα άρχισε να παρατηρεί μικρές, θετικές αλλαγές. Για παράδειγμα, η προετοιμασία για το σχολείο έγινε πιο ομαλή και δεν υπήρχαν πια αρνητικά μηνύματα από τους δασκάλους.

«Ήταν καταπληκτικό να βλέπω τον γιο μου τόσο επιτυχημένο, αλλά περισσότερο απ’ όλα, να τον βλέπω να έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Δεν είναι πλέον αναστατωμένος ή μπερδεμένος, ούτε δυσκολεύεται να δώσει μια απάντηση για το τι του συμβαίνει» λέει η μητέρα

{https://www.youtube.com/watch?v=vtCp7JrS9-w&t=25s}

Ο Έντυ Μαρτούτσι, διευθύνων σύμβουλος της Akili Interactive, της εταιρείας τεχνολογίας με έδρα τη Βοστώνη, η οποία βρίσκεται πίσω από το EndeavorRx, λέει ότι το παιχνίδι έχει σχεδιαστεί για να ενισχύει τη γνωστική πρόοδο και η εταιρεία του σχεδιάζει τώρα να το κυκλοφορήσει και στην Ευρώπη τα επόμενα χρόνια.

Δεν είναι η μοναδική περίπτωση

Μια άλλη εφαρμογή στο Λονδίνο, η Thymia χρησιμοποιεί βιντεοπαιχνίδια για να βοηθήσει τους γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας να εντοπίσουν και να διαγνώσουν προβλήματα ψυχικής υγείας και ιδιαίτερα την κατάθλιψη.

Στη μια δράση του βιντεοπαιχνιδιού ο χρήστης πρέπει να προσπαθήσει να απομνημονεύσει κινούμενα αντικείμενα, ενώ στην άλλη παίζει ένα παιχνίδι με κάρτες που δοκιμάζει επίσης τη μνήμη του.

Εκτός από το πόσο καλά αποδίδει ο ασθενής στο παιχνίδι, τα σχόλια και οι εκφράσεις του προσώπου του παρακολουθούνται και αξιολογούνται επίσης από την εφαρμογή, η οποία έχει πρόσβαση στην κάμερα και το μικρόφωνο του υπολογιστή ή του κινητού του τηλεφώνου.

Το Thymia ξεκίνησε από την Δρα. Αιμιλία Μολυμπάκη, η οποία έχει διδακτορικό στη γλωσσολογία, τη γνωστική νευροεπιστήμη και την πειραματική ψυχολογία από το University College του Λονδίνου (UCL). Η ερευνήτρια έχει συνιδρύσει μια εταιρεία με τον Δρα. Στέφανο Γκόρια, ο οποίος έχει διδακτορικό στη θεωρητική φυσική από το Πανεπιστήμιο του Τορίνο. Ο ίδιος λέει ότι η εφαρμογή “συλλέγει και εξάγει βιοδείκτες που είναι σχετικοί με την κατανόηση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης... με έναν χρήσιμο και ελκυστικό τρόπο”.

Τόσο η εταιρεία του Μαρτούτσι, όσο και η Thymia λένε ότι οι εφαρμογές τους θα πρέπει να ενισχύουν την υπάρχουσα παρακολούθηση και τις θεραπείες υπό την καθοδήγηση γιατρού και όχι να τις αντικαθιστούν. Η ψυχολόγος εφήβων Angela Karanja με έδρα το Ηνωμένο Βασίλειο συμφωνεί.

«Αν και πρόκειται για αποτελεσματικές εφαρμογές, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται παράλληλα με τα υπάρχοντα ερωτηματολόγια αξιολόγησης ασθενών, τα οποία έχουν δοκιμαστεί και έχουν γίνει αποδεκτά ως προς την αξιοπιστία και την εγκυρότητα, με τη συμβολή των γιατρών, καθώς και παράλληλα με άλλες θεραπείες και όχι ανεξάρτητα και μεμονωμένα », λέει η κα Karanja.

Ο συνάδελφος ψυχολόγος του Ηνωμένου Βασιλείου, Lee Chambers, λέει ότι ενώ η χρήση τέτοιων βιντεοπαιχνιδιών στη διάγνωση, την παρακολούθηση και τη θεραπεία παθήσεων ψυχικής υγείας βρίσκεται ακόμη σε πρώιμα στάδια, φαίνεται ότι έχει δυνατότητες.

Πηγή:BBC