"Ανοίγουν" και πάλι τη Δευτέρα τα μέτωπα της β΄αξιολόγησης

Του Αλέξη Ρωμανού

Θέση... μάχης για δημοσιονομικό και εργασιακά παίρνει η κυβέρνηση, καθώς την ερχόμενη Δευτέρα οι θεσμοί επανέρχονται στην Αθήνα για τα ανοικτά και …καυτά μέτωπα της β΄ αξιολόγησης.

Το δημοσιονομικό «καίει», καθώς κυβέρνηση και δανειστές δεν έχουν ακόμη καταφέρει να «γεφυρώσουν» τις διαφορές, που τους χωρίζουν στο δημοσιονομικό και δη για την τρύπα του 1 δισ. ευρώ, την οποία η τρόικα έχει εντοπίσει στον προϋπολογισμό

Η ελληνική πλευρά υποστηρίζει ότι το κενό αυτό θα καλυφθεί από τα αυξημένα φορολογικά έσοδα, τα οποία έχουν δημιουργήσει ένα υψηλό πλεόνασμα στα κρατικά ταμεία (2,3 δισ. ευρώ στο 10μηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου 2016), σε αντίθεση με τους θεσμούς που θεωρούν συγκυριακή την αύξηση των φορολογικών εισπράξεων (άρα και του πλεονάσματος) και όχι μόνιμη.

Στο υπουργείο Οικονομικών παρά τις έντονες ανησυχίες, που υπάρχουν, παραμένουν αισιόδοξοι ότι το «χάσμα» στα δύο αυτά μέτωπα και ιδιαίτερα στο δημοσιονομικό θα καταστεί εφικτό να «γεφυρωθεί» και ότι θα υπάρξει τουλάχιστον μία τεχνική συμφωνία έως την κρίσιμη - για την πορεία της διαπραγμάτευσης - συνεδρίαση του EuroWorking Group της 28ης Νοεμβρίου.

Η επίτευξη του χρονοδιαγράμματος θα φέρει πιο κοντά και τη συζήτηση για τη βραχυπρόθεσμη διευθέτηση του χρέους, η οποία θα "ανοίξει" στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.

Τα εργασιακά

Το «καυτό» θέμα των εργασιακών αποτελεί κομβικό σημείο για την έκβαση της δεύτερης αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας, με την έναρξη και πάλι των διαπραγματεύσεων μεταξύ κυβέρνησης και δανειστών από τις 14 Νοεμβρίου.

Από τη νέα υπουργό Εργασίας, την 31χρονη Έφη Αχτσιόγλου, θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό η έγκαιρη ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης, καθώς οι δανειστές απαιτούν πλήρη εφαρμογή των δεσμεύσεων, που ανέλαβε η κυβέρνηση για την κατάργηση όλων των κοινωνικών επιδομάτων και φοροαπαλλαγών, τα οποία θεωρείται ότι δεν κατευθύνονται σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη, ώστε να χρηματοδοτηθεί το Κοινωνικό Επίδομα Αλληλεγγύης.

Στις τελευταίες δηλώσεις του για το θέμα, πριν μετακινηθεί από το υπουργείο Εργασίας στο υπουργείο Εξωτερικών, ο Γιώργος Κατρούγκαλος, άφησε να εννοηθεί ότι η κυβέρνηση θα επιδιώξει να αλλάξει η συμφωνία για τα κοινωνικά επιδόματα: αντί να καταργηθούν πολλά εξ αυτών, να εισαχθούν για όλα τα επιδόματα εισοδηματικά κριτήρια, που θα διασφαλίζουν ότι θα τα λαμβάνουν μόνο οι πραγματικά έχοντες ανάγκη.

Τα 11+1 «καυτά» μέτωπα

Τα καυτά μέτρα, που θα συζητήσουν κυβέρνηση και δανειστές, είναι:

1. Το θέμα των αλλαγών στην αγορά εργασίας όπου θα πρέπει να βρεθεί μια κοινή συνισταμένη μεταξύ ΕΕ και ΔΝΤ για το τι θα πρέπει να αλλάξει η Ελλάδα.

Παράλληλα η Κυβέρνηση θα πρέπει σίγουρα να κάνει υποχωρήσεις για τις ομαδικές απολύσεις και τον συνδικαλιστικό νόμο, ενώ και η συμφωνία για την επαναφορά των ΣΣΕ, μπορεί να φέρει δυσάρεστες εκπλήξεις σε ό, τι αφορά τον καθορισμό του κατώτερου μισθού.

2. Η σύσταση και λειτουργία του Ενιαίου Ταμείου Κύριας Ασφάλισης ΕΦΚΑ, ως συνέχεια εφαρμογής του ασφαλιστικού, είναι μια ακόμη πρόκληση για το υπουργείο εργασίας. Ένα πρωτόγνωρο για τα ελληνικά χρονικά εγχείρημα που βρίσκεται ακόμη στο επίπεδο του νομοσχεδίου, ενώ το νέο ταμείο θα πρέπει να είναι λειτουργικό μέχρι και το τέλος Μαρτίου του 2017.

3. Η δύσκολη και σύνθετη διαδικασία της περικοπής κοινωνικών επιδομάτων ώστε να εξοικονομηθούν πόροι 700 εκ. ευρώ για την χρηματοδότηση του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, όπως μετονομάστηκε το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα. Για το θέμα έχουν γίνει μόνο κάποιες πρώτες συζητήσεις αλλά κανείς δεν ξέρει τι θα περικοπεί πρώτο, από πότε και με ποιους όρους.

4. Η σύσταση και λειτουργία του υπερταμείου αποκρατικοποιήσεων θα είναι ένα ακόμη μεγάλο θέμα της δεύτερης αξιολόγησης με δεδομένο ότι με τα 15 προαπαιτούμενα έγινε μόνο μια αρχή. Μετά το εποπτικό συμβούλιο θα πρέπει να οριστεί ΔΣ, να συσταθεί η Εταιρία Δημοσίων Συμμετοχών και να γίνουν οι νομικές διαδικασίες για την λειτουργία του νέου ταμείου με τις τέσσερις θυγατρικές του (ΤΑΙΠΕΔ, ΤΧΣ, ΕΤΑΔ, ΕΔΗΣ).

5. Η αναθεώρηση του επιχειρηματικού σχεδίου του ΤΑΙΠΕΔ, για να συμπεριλάβει τις αποκρατικοποιήσεις που θα προχωρήσει μέσα στο 2017 και το 2018.

6. Ο εξωδικαστικός μηχανισμός ρύθμισης οφειλών που θα αφορά τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνεια έχει πολλά νομικά προβλήματα να λύσει πριν οριστικοποιηθεί, ψηφιστεί και τεθεί σε εφαρμογή. Γενικότερα το θέμα της εκκαθάρισης των κόκκινων δανείων θα είναι ένα από τα βασικά της Δεύτερης αξιολόγησης.

7. Το θέμα των ειδικών μισθολογίων το οποίο σε επίπεδο υπουργείων κινείται ακόμη σε επίπεδο προτάσεων. Τα νέα ειδικά μισθολόγια θα τεθούν υπόψιν σε επίπεδο θεσμών πριν ληφθούν τελικές αποφάσεις. Μαζί θα πρέπει να ληφθούν τελικές αποφάσεις για το νέο σχέδιο μόνιμης κινητικότητας αλλά και την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων.

8. Το άνοιγμα του επαγγέλματος του μηχανικού (που εξασκούσαν περίπου τα μισά στελέχη της Κυβέρνησης) αλλά και η πώληση των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων εκτός φαρμακείου, είναι θέματα που μπορούν να προκαλέσουν εντάσεις ακόμη και εντός της Κυβέρνησης.

9. Το θέμα της οριστικής τακτοποίησης των ληξιπρόθεσμών οφειλών του δημοσίου είναι ένα ακόμη θέμα τριβής. Στις υποχρεώσεις της δεύτερης αξιολόγησης περιλαμβάνεται η εκπόνηση σχεδίου για μηδενισμό των ληξιπρόθεσμών οφειλών μέχρι και το τέλος του 2017 και η εφαρμογή της κοινοτικής οδηγίας που θα θεωρεί ληξιπρόθεσμες οφειλές όσες καθυστερούν πάνω από 30 ημέρες.

10. Η αναμόρφωση του ρόλου των ανεξάρτητων αρχών (ΡΑΕ, Επιτροπής ανταγωνισμού, ΕΕΤΤ κλπ) θα είναι ένα ακόμη σοβαρό θέμα της επόμενης αξιολόγησης αφού αυτό σχέδιο προβλέπει την ενίσχυση της ανεξαρτησίας τους.

11. Η σύσταση της ανεξάρτητης γραμματείας εσόδων. Μέχρι στιγμής υπάρχει το νομοθετικό πλαίσιο. Τώρα ξεκινά το πιο ουσιαστικό μέρος που αφορά την λογιστική αποτύπωση ανεξάρτητου προϋπολογισμού αλλά και την στελέχωση της υπηρεσίας με βάση την επιλογή του ΔΣ της.

12. Η οριστικοποίηση του Μεσοπρόθεσμου Σχεδίου Δημοσιονομικής Πολιτικής 2017-2020 με αιχμή την αποτύπωση των στόχων για τα πρωτογενής πλεονάσματα 2019 και 2020 τα οποία το ΥΠΟΙΚ επιμένει ότι θα πρέπει να είναι χαμηλότερα από το 3,5% του ΑΕΠ.