Ξεκίνησε η προσπάθεια για το μεγαλύτερο θαλάσσιο καταφύγιο στον κόσμο

Μια υποβρύχια αποστολή στα νερά της Ανταρκτικής έχει αποκαλύψει μοναδικά οικοσυστήματα, τόσο σπάνια που αξίζουν ειδική προστασία, υποστηρίζουν οι επιστήμονες.

Η έρευνα του βυθού της Ανταρκτικής, την οποία συν-διευθύνει η Greenpeace, θα βοηθήσει να διαμορφωθεί το κατάλληλο πλαίσιο επιχειρηματολογίας ώστε να δημιουργηθεί εκεί το μεγαλύτερο καταφύγιο άγριας ζωής στον κόσμο.

BBC/CHRISTIAN ÅSLUND

Καταφεύγοντας στην Ανταρκτική

Τα κράτη που διατηρούν δικαιώματα στην Ανταρκτική θα συζητήσουν τον ερχόμενο Οκτώβριο

τη δημιουργία ενός θαλάσσιου καταφυγίου που θα καλύπτει 1,8 εκατομμύρια τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγούσε σε απαγόρευση αλιείας σε ένα μεγάλο μέρος της θάλασσας του Weddell. Τέτοιοι περιορισμοί θα εφαρμόζονταν επίσης σε μια ζώνη κοντά στην άκρη της Ανταρκτικής Χερσονήσου.

Μαζί με τα μικρότερα όντα που ζουν στο βυθό, το καταφύγιο θα προστατέψει και μεγαλύτερα ζώα όπως φώκιες-λεοπάρδαλη, όρκες, φάλαινες και πιγκουίνους.

Επικεφαλής της υποβρύχιας έρευνας είναι η Δρ. Σουζάν Λόκχαρτ, μια ερευνήτρια που ανήκει στην Ακαδημία Επιστήμης της Καλιφόρνια.

Η έρευνά της στην Ανταρκτική θα οδηγήσει σε κατηγοριοποίηση των μερών του βυθού που είναι εξαιρετικά μοναδικοί ως «ευάλωτα θαλάσσια οικοσυστήματα». Η ίδια εκτιμά ότι η συγκεκριμένη έρευνα έχει ήδη συγκεντρώσει επαρκή δεδομένα για να καταστεί η περιοχή υπό ειδική προστασία.

BBC/CHRISTIAN ÅSLUND

«Έχω δει όλα τα πλάνα. Είναι ιδιαίτερα συναρπαστικά, υπάρχει ένας πραγματικά πυκνός βυθός γεμάτος ζωή και ποικιλομορφία», δήλωσε μιλώντας στο BBC News. «Αυτές οι μορφές ζωής μπορούν να είναι πολύ ευάλωτες σε παρενοχλήσεις. Θα καταθέσω τα ευρήματά μου στην επιτροπή που έχει υπό την ευθύνη της αυτά τα νερά και ελπίζω να δοθεί η ειδική προστασία», πρόσθεσε.

Οι απειλές του βυθού της Ανταρκτικής

Μια από τις βασικές απειλές για τη θαλάσσια ζωή της Ανταρκτικής είναι η αύξηση των ποσοτήτων ζωοπλαγκτόν που ψαρεύεται.

Τα μικρά πλάσματα που μοιάζουν με γαρίδες αλιεύονται σε τεράστιες ποσότητες για να γίνουν τροφή σε ιχθυοκαλλιέργειες. Επίσης, επειδή είναι πλούσια σε Ωμέγα-3 χρησιμοποιούνται σε συμπληρώματα διατροφής.

Παρόλα αυτά το ζωοπλαγκτόν είναι ένα θεμελιώδες είδος που υπάρχει στη βάση της τροφικής αλυσίδας στηρίζοντας τα ανώτερα είδη, συμπεριλαμβανομένων των φαλαινών, των φωκιών, των πιγκουίνων και των άλμπατρος και άλλων πτηνών της περιοχής

Οι παρενοχλήσεις στον πληθυσμό του ζωοπλαγκτόν μπορεί να έχουν εξαιρετικά καταστρεπτικές επιπτώσεις στην τροφική αλυσίδα.

Η θάλασσα του Weddell

Η θάλασσα του Weddell είναι μια από τις πιο τελευταίες παρθένες περιοχές της Ανταρκτικής. Μέχρι τώρα οι μεγάλοι αλιευτικοί στόλοι δεν έχουν ιδιαίτερη παρουσία στην περιοχή. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα το 75% της θαλάσσιας περιοχής καλύπτεται από πάγο. Η περιοχή φιλοξενεί πολλά είδη που έχουν προσαρμοστεί στο κρύο και μεγαλώνουν με αργούς ρυθμούς.

Στην περιοχή η μεγάλη συγκέντρωση ζωοπλαγκτόν υποστηρίζει 12 διαφορετικά είδη φαλαινών.

BBC/CHRISTIAN ÅSLUND

Το Σώμα που είναι υπεύθυνο για την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πηγών γύρω από την Ανταρκτική είναι η CCAMLR (Commission for the Conservation of Antarctic Marine Living Resources).

Η συγκεκριμένη επιτροπή αποτελείται από 25 κράτη-μέλη (συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ), τα οποία θα πρέπει να εγκρίνουν ομόφωνα οποιαδήποτε τέτοια πρόταση.

Υπάρχουν στοιχεία ότι τα θαλάσσια καταφύγια λειτουργούν μόνο αν υπάρχει αξιόλογη αστυνόμευση και επιβολή, όμως η επικεφαλής της αποστολής της Greenpeace Φρίντα Μπένγκτσον, δεν θεωρεί ότι μια έλλειψη σε τέτοια μέσα θα δημιουργήσει πρόβλημα. «Σήμερα έχουμε ενισχυμένη κάλυψη από δορυφόρους. Πιστεύω ότι η χρήση νέων τεχνολογιών θα αποδειχθεί πολύ χρήσιμη για να είμαστε σίγουροι ότι τέτοιες ενέργειες δεν θα γίνονται μέσα σε καταφύγια», τονίζει. «Έχουμε τα εργαλεία. Πρέπει να έχουμε και τη θέληση να τα χρησιμοποιήσουμε», συμπληρώνει η ίδια.

BBC/CHRISTIAN ÅSLUND

Πάντως, κατά τη συνεδρίασή της τον Οκτώβριο του 2016, η επιτροπή CCAMLR συμφώνησε να δημιουργηθεί ένα καταφύγιο 1,6 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων στη θάλασσα του Ross, στην άλλη πλευρά της ηπείρου.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η πρόταση για την προστασία της θάλασσας του Weddell δημιουργήθηκε από τη Γερμανία και υποβλήθηκε στην επιτροπή από την ΕΕ. Επίσης έχει τη στήριξη της Βρετανίας.

Πηγές: ΒΒC, Wikipedia