Το χρονικό της κρίσης των Ιμίων το 1996 (εικόνες – video)

Ήταν ξημέρωμα της 31ης Ιανουαρίου του 1996.

Ένα πρωινό που Ελλάδα και Τουρκία ήρθαν μία ανάσα πριν την πολεμική σύρραξη.

Τα πνεύματα μεταξύ των δύο πλευρών ήταν ήδη οξυμένα και το επεισόδιο εντάσσεται στο πλαίσιο των ελληνο- τουρκικών διαφορών στο Αιγαίο.

Η Ελλάδα με κυβέρνηση Σημίτη αναγνωρίζει ως μόνη διαφορά με τη γείτονα την οριοθέτηση της

υφαλοκρηπίδας, ενώ η Τουρκία θέτει θέματα εναερίου χώρου, αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου και καθεστώς βραχονησίδων τα οποία αποκαλεί «γκρίζες ζώνες».
Απειλεί μάλιστα την Ελλάδα συνεχώς ότι κάθε μονομερής ενέργεια θα είναι αιτία πολέμου.

26 Ιανουαρίου 1996

Ο δήμαρχος Καλύμνου, Δημήτρης Διακομιχάλης, θορυβημένος από το γεγονός της αμφισβήτησης της ελληνικότητας των Ιμίων, υψώνει την ελληνική σημαία σε ένα από τα δύο νησιά, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου, τον ιερέα και δύο κατοίκους του νησιού.
27 Ιανουαρίου 1996

Δύο δημοσιογράφοι της εφημερίδας «Χουριέτ» στη Σμύρνη μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μεγάλη Ίμια. Υποστέλλουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Η όλη επιχείρηση βιντεοσκοπείται και προβάλλεται από το τηλεοπτικό κανάλι της «Χουριέτ».

28 Ιανουαρίου 1996

Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού «Αντωνίου» κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική. Το βράδυ έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια, χωρίς να γίνουν αντιληπτοί από τα παραπλέοντα εκεί τουρκικά πολεμικά. Η πολιτική εντολή προς τους έλληνες στρατιωτικούς είναι να αποφευχθεί κλιμάκωση της έντασης.

29 Ιανουαρίου 1996

Ο νέος πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, στις προγραμματικές του δηλώσεις στη Βουλή, δηλώνει ότι η Ελλάδα θα αντιδράσει άμεσα σε οποιαδήποτε πρόκληση.

Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ ζητά εκ νέου επιτακτικά διαπραγματεύσεις για το καθεστώς των βραχονησίδων του Αιγαίου και τουρκικά πολεμικά πλοί παραβιάζουν τα ελληνικά χωρικά ύδατα και πλησιάζουν τα Ίμια. Γίνονται διαβήματα από την Ελλάδα σε Ε.Ε. και ΗΠΑ.

30 Ιανουαρίου 1996

Ο πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης έχει τηλεφωνική επικοινωνία με τον αμερικανό πρόεδρο Μπιλ Κλίντον στον οποίο εκφράζει την ελληνική θέση ότι η χώρα μας δεν επιθυμεί την ένταση. Η τότε κυβέρνηση δηλώνει μάλιστα έτοιμη να αποσύρει το άγημα, όχι όμως και την ελληνική σημαία.

Στα Ίμια σπεύδουν τα πολεμικά πλοία «Ναυαρίνο» και «Θεμιστοκλής». Ο τούρκος Υπουργός Εξωτερικών δηλώνει ότι υπάρχουν και άλλα νησιά του Αιγαίου με ασαφές νομικό καθεστώς και δεν αποδέχεται την ελληνική πρόταση.

Περνούν κρίσιμες ώρες με τις ισορροπίες να είναι πλέον λεπτές.

Συγκαλείται σύσκεψη στο γραφείο του Πρωθυπουργού. Ο Υπουργός Εξωτερικών, Θεόδωρος Πάγκαλος, φθάνει καθυστερημένα, καθώς λαμβάνει μέρος σε τηλεοπτική εκπομπή.

01:40 Στο ΓΕΕΘΑ καταφθάνουν πληροφορίες ότι τούρκοι κομάντος αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια.

04:30 Ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού απονηώνεται από τη φρεγάτα «Ναυαρίνο» για να επιβεβαιώσει την πληροφορία.
Επικρατούν άσχημες καιρικές συνθήκες.

04:50 Το πλήρωμα του ελικοπτέρου αναφέρει ότι εντόπισε περί τους 10 τούρκους κομάντος με τη σημαία τους. Δίνεται εντολή να επιστρέψει στη βάση του κι ενώ πετά μεταξύ των βραχονησίδων Πίτα και Καλόλιμνος αναφέρει βλάβη και χάνεται από τα ραντάρ.

Αργότερα θα ανασυρθούν νεκρά και τα τρία μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος Χριστόδουλος Καραθανάσης, ο υποπλοίαρχος Παναγιώτης Βλαχάκος και ο αρχικελευστής Έκτορας Γιαλοψός.

«Η πραγματική αιτία της πτώσης του ελικοπτέρου παραμένει ακόμη άγνωστη γεγονός που πυροδοτεί ακόμη πλήθος σεναρίων».

06:00 Οι αμερικανοί διά του Υφυπουργού Εξωτερικών Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ επιβάλλουν και στις δύο πλευρές το τρίπτυχο «No ships, no troops, no flags» και διαμηνύουν ότι ισχύει το status quo.

Μέχρι το μεσημέρι της 31ης Ιανουαρίου του 1996, τα πλοία, οι στρατιώτες και οι σημαίες είχαν αποσυρθεί από τα Ίμια.

Το επισφράγισμα όλων έρχεται όταν ο ίδιος ο τότε πρωθυπουργός, Κώστας Σημίτης, λίγο μετά το θάνατο των τριών αξιωματικών μας, ευχαριστεί από βήμα της Βουλής τους αμερικανούς για τον καταλυτικό τους ρόλο στην αποκλιμάκωση της έντασης.

Σημειώνεται ότι τα Ίμια παραχωρήθηκαν στην Ελλάδα από την Ιταλία το 1947 με τη Συνθήκη των Παρισίων, ακολουθώντας την ενσωμάτωση των Δωδεκανήσων μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Το Τουρκικό κράτος είχε αποδεχτεί το καθεστώς στα νησιά αυτά ωστόσο από το 1995 άρχισε εγείρει έντονα, θέματα γκρίζων ζωνών και να αμφισβητεί την «κυριότητα» των ελληνικών νησιών.