Πώς δημιουργείται το χαλάζι και σε τι μέγεθος μπορεί να φτάσει – Το meteo λύνει τις απορίες σας με 10 ερωταπαντήσεις
Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αναρωτήθηκαν γιατί σημειώθηκε χαλαζόπτωση εν μέσω άνοιξης, με αφορμή το χαλάζι που έπεσε στην Αθήνα τη Δευτέρα.
Απαντήσεις στις απορίες των πολιτών έρχεται να δώσει η μετεωρολογική υπηρεσία meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών.
Όπως σημειώνει η υπηρεσία, το μεγαλύτερο χαλάζι που έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας τουλάχιστον τα τελευταία 30 χρόνια, είχε διάμετρο έως 8 εκατοστών και έπεσε στις 10 Ιουνίου 2013, όταν πολύ ισχυρές καταιγίδες έπληξαν περιοχές της Ημαθίας και της Πιερίας. Διεθνώς έχει παρατηρηθεί χαλάζι που φθάνει και τα 23 εκατοστά.
1. Ποια νέφη δημιουργούν το χαλάζι;
Μόνο οι σωρειτομελανίες/cumulonimbus (νέφη που προκαλούν καταιγίδες) είναι ικανοί να δημιουργήσουν χαλάζι. Σχεδόν όλες οι καταιγίδες παράγουν χαλάζι σε κάποιο στάδιο της ανάπτυξής τους, αλλά λίγες φορές οι χαλαζόκοκκοι καταφέρνουν να φτάσουν στο έδαφος και να εκδηλωθεί το φαινόμενο της χαλαζόπτωσης.
2. Πώς δημιουργείται το χαλάζι;
Η δημιουργία και ανάπτυξη των χαλαζόκοκκων σε έναν σωρειτομελανία εξαρτάται από μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση μεταξύ της κατακόρυφης ροής θερμού και υγρού αέρα με μικροσωματίδια (που ονομάζονται πυρήνες συμπύκνωσης) πάνω στα οποία προσκολλώνται αρχικά μικροσκοπικοί παγοκρύσταλλοι. Οι παγοκρύσταλλοι μεγαλώνουν σε μέγεθος συλλέγοντας νερό από τις γειτονικές σταγόνες ή από το νερό σε υπέρτηξη, δηλαδή το νερό που βρίσκεται σε αρνητική θερμοκρασία ακόμη και στους μείον 40 βαθμούς Κελσίου, το οποίο παγώνει ακαριαία πάνω στην επιφάνεια του πάγου. Σε αυτή τη φάση έχουμε τη δημιουργία των χαλαζόκοκκων που λόγω του βάρους τους πέφτουν προς τη βάση του νέφους μεγαλώνοντας συνεχώς σε μέγεθος με σφαιρικό σχήμα.
Αριστερά: σφαιρικό χαλάζι διαμέτρου 8 εκ που καταγράφηκε κοντά στο Μακροχώρι Ημαθίας στις 10 Ιουνίου 2013. Δεξιά: μεγάλο χαλάζι διαμέτρου 23 εκ με μυτερές προεξοχές στην Αργεντινή στις 8 Φεβρουαρίου 2018.3. Σε τι διαφέρει το μικρό από το μεγάλο χαλάζι;
Για τη δημιουργία μεγάλου χαλαζιού (πάνω από 2 εκατοστά διάμετρο), εκτός από την έντονη αστάθεια στην ατμόσφαιρα, χρειάζεται επιπλέον μεγάλη διαφορά ταχύτητας του ανέμου καθ’ ύψος, έτσι ώστε ο στροβιλισμός των αέριων μαζών εντός του νέφους να οδηγήσει τον χαλαζόκοκκο σε πολλαπλές διαδρομές οριζόντια και κατακόρυφα, συλλέγοντας περισσότερο νερό και αυξάνοντάς το σε μέγεθος. Με αυτόν τον τρόπο πολλές φορές το χαλάζι χάνει το σφαιρικό του σχήμα και αποκτά μυτερές προεξοχές. Ανάλογα με το μέγεθος, τα «δαχτυλίδια πάγου» και τις προεξοχές ενός χαλαζόκοκκου, μπορούμε να εκτιμήσουμε πόση ώρα ταξίδεψε μέσα σε ένα καταιγιδοφόρο νέφος. Το μικρού μεγέθους χαλάζι, όπως αυτό που έπληξε αρκετές περιοχές της Αττικής τη Δευτέρα 15 Απριλίου, δημιουργείται επίσης σε περιοχές με έντονη αστάθεια, αλλά όταν οι άνεμοι καθ’ ύψος είναι ασθενείς και υπάρχουν ξηρές και ψυχρές αέριες μάζες σε χαμηλά στρώματα της τροπόσφαιρας (περίπου σε δύο χιλιόμετρα ύψος).
Μεγάλες ποσότητες μικρών χαλαζόκοκκων παρατηρήθηκαν σε πολλές περιοχές της Αττικής τη Δευτέρα 15 Απριλίου 2019. Φωτογραφία του Γιώργου Παπούλια στους Στύλους του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα.4. Σε τι μέγεθος μπορεί να φτάσει το χαλάζι;
Συνήθως το χαλάζι που φτάνει στο έδαφος, δεν ξεπερνά σε διάμετρο το ένα εκατοστό, αλλά μπορεί να φτάσει ακόμη και τα 23 εκατοστά. Πολύ μεγάλο χαλάζι παρατηρείται κάθε χρόνο σε περιοχές της ΒΑ Ινδίας και του Μπαγκλαντές, στη Νότια Κίνα, στις ΗΠΑ και στη Λατινική Αμερική.
5. Πότε έχουμε χαλαζοπτώσεις στην Ελλάδα;
Στη ηπειρωτική Ελλάδα οι χαλαζοπτώσεις με μικρό μέγεθος χαλαζόκοκκων (κάτω των δύο εκατοστών), αλλά σε μεγάλες ποσότητες, παρατηρούνται κυρίως τον Απρίλιο και το πρώτο μισό του Μαΐου, όταν η αστάθεια στην ατμόσφαιρα είναι ισχυρή, αλλά πολλές φορές ψυχρές αέριες μάζες παραμένουν κοντά στο έδαφος. Ενώ το μεγάλο χαλάζι (άνω των δύο εκατοστών) παρατηρείται την περίοδο μεταξύ Μαΐου και στο πρώτο μισό του Ιουνίου. Αντίθετα στα νησιά του Ιονίου και του Αιγαίου οι χαλαζοπτώσεις είναι πιο συχνές το φθινόπωρο και λιγότερο τους χειμερινούς μήνες, όταν η αστάθεια περιορίζεται πάνω από τη θάλασσα.
6. Πού έχει παρατηρηθεί το μεγαλύτερο χαλάζι στην Ελλάδα;
Σχεδόν κάθε χρόνο παρατηρούμε στη χώρα μας χαλάζι διαμέτρου δύο έως τριών εκατοστών, όμως στις 10 Ιουνίου 2013 πολύ ισχυρές καταιγίδες έπληξαν περιοχές της Ημαθίας και της Πιερίας με χαλάζι διαμέτρου έως και οκτώ εκατοστών. Είναι το μεγαλύτερο χαλάζι που γνωρίζουμε να έχει παρατηρηθεί στη χώρα μας τουλάχιστον τα τελευταία 30 χρόνια. Από αναφορά του Τύπου γνωρίζουμε ότι στις 15 Ιουνίου 1956 στο χωριό Λοξάδα Καρδίτσας 46 κάτοικοι τραυματίστηκαν και δεκάδες οικόσιτα ζώα σκοτώθηκαν από πρωτοφανή χαλαζόπτωση.
Το μέγεθος του χαλαζιού μπορεί να καταγραφεί μόνο με χαλαζόμετρα, απλές κατασκευές από πορώδη υλικά, πάνω στα οποία οι χαλαζόκοκκοι αφήνουν το αποτύπωμά τους. Επίσης μέσω ανάλυσης δεδομένων από ραντάρ καιρού μπορούμε να εκτιμήσουμε το μέγεθος του χαλαζιού, αλλά με μικρή ακρίβεια. Στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών πρόσφατα ξεκινήσαμε τη χρήση τεχνικών τηλεπισκόπησης από δορυφόρους για να εκτιμήσουμε ποιες καταιγίδες είναι ικανές να παράγουν χαλαζοπτώσεις με ενθαρρυντικά αποτελέσματα.
8. Γίνεται πρόγνωση χαλαζοπτώσεων;
Η πρόγνωση της χαλαζόπτωσης αποτελεί ακόμη μεγάλη πρόκληση για την Μετεωρολογία, καθώς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε ακριβώς τις συνθήκες που το δημιουργούν σε κάθε σημείο της ατμόσφαιρας. Στο meteo.gr χρησιμοποιούμε αλγόριθμους που εκτιμούν την εκδήλωση χαλαζόπτωσης και το μέγεθος του χαλαζιού από προγνωστικά δεδομένα αριθμητικών μοντέλων.
9. Τι προβλήματα προκαλεί το χαλάζι;
Το προφανές πρόβλημα μιας χαλαζόπτωσης είναι η οικονομική ζημία της αγροτικής παραγωγής λόγω καταστροφής καλλιεργειών. Το χαλάζι αποτελεί ίσως τον χειρότερο εχθρό των αγροτών ειδικά γιατί εκδηλώνεται την άνοιξη που οι καλλιέργειες βρίσκονται σε ώριμο στάδιο. ‘Αλλα προβλήματα που προκαλούν, είναι οι υλικές ζημιές σε οικίες και οχήματα, με τις αποζημιώσεις ασφαλιστικών εταιρειών να αυξάνονται κάθε χρόνο. Επιπροσθέτως, το μικρού μεγέθους χαλάζι προκαλεί μεγαλύτερη ολισθηρότητα στο οδόστρωμα από το χιόνι, γι’ αυτό και είναι συχνά τα τροχαία ατυχήματα, ιδιαίτερα στην Εγνατία Οδό όπου οι οδηγοί που εξέρχονται από τις σήραγγες δεν προλαβαίνουν να αντιδράσουν στο οδόστρωμα καλυμμένο με χαλάζι.
10. Γίνεται αποτροπή χαλαζοπτώσεων;
Ο Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ) εφαρμόζει από το 1981 το Εθνικό Πρόγραμμα Χαλαζικής Προστασίας. Το Κέντρο Μετεωρολογικών Εφαρμογών (ΚΕΜΕ) στο αεροδρόμιο «Μακεδονία» αναλαμβάνει την επιχειρησιακή λειτουργία του προγράμματος που αποτελείται από δίκτυο χαλαζόμετρων στη Μακεδονία, την επιτήρηση των καιρικών συνθηκών στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα με ραντάρ καιρού και αεροσκάφη για τη σπορά των καταιγιδοφόρων νεφών με ιωδιούχο άργυρο. Η σπορά των νεφών επιδιώκει τη μείωση του μεγέθους των χαλαζόκοκκων, καθώς περισσότεροι τεχνητοί πυρήνες συμπύκνωσης λειτουργούν ανταγωνιστικά προς τους φυσικούς, κάτι που σημαίνει ότι το διαθέσιμο νερό κατανέμεται σε περισσότερους χαλαζόκοκκους.
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Υπόθεση Τοπαλούδη: Ο 21χρονος Ροδίτης ήπιε χλωρίνη! Η ύποπτη συμπεριφορά του
- Η Ελλάδα ετοιμάζεται για τον επικίνδυνο μύκητα candida auris
- Μην του βάζετε δύσκολα γιατί μπλοκάρει...
- Παναγία των Παρισίων: Το «ευχαριστώ» του Γάλλου πρέσβη προς τους Έλληνες
- Πού σαι Thanassis: Το σποτ των ΑΝΕΛ με τη Μέρκελ και το κανίς της (video)
- Το κόστος και η χρονική διάρκεια της αποκατάστασης της Νοτρ Νταμ
- Ευρωεκλογές 2019: Ο «Thanassis» πρωταγωνιστεί στο νέο τηλεοπτικό σποτ των ΑΝ.ΕΛ
- Υπουργείο Δικαιοσύνης: Αυξάνονται οι αποζημιώσεις των δικαστικών αντιπροσώπων για τις εκλογές
- Διόρθωση δηλώσεων Ε9 χωρίς πρόστιμα για την πλήρη ταύτιση του Εθνικού Κτηματολογίου με το Περιουσιολόγιο της ΑΑΔΕ
- Νέο ωράριο συναλλαγών στις τράπεζες από 2 Μαΐου 2019
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις altsantiri
- Κήρυξε… πόλεμο η Θύρα 13: Γίνατε αυτό που μισούσαμε, όλοι στις επάλξεις
- Συνάντηση του Τσίπρα με αγροτοσυνεταιριστές στο Βελβεντό – Τι του ζήτησαν
- Δίνει μάχη για να παίξει ο Γκιστ – Πιτίνο: «Σύντομα ο Παναθηναϊκός θα είναι σταθερά ομάδα Final Four» (video)
- Σπουδαία ανακάλυψη για την αστρονομία – Βρέθηκε σύστημα με τρεις πλανήτες που είναι σε τροχιά γύρω από δύο ήλιους
- Αλλάζει το ωράριο συναλλαγών στις τράπεζες – Τι θα ισχύσει από τις 2 Μαΐου
- Έκλεισαν όλες οι μπάρες σε μετρό και ηλεκτρικό – Πόσο αυξήθηκαν τα έσοδα
- Άναψε «φωτιές» στη ΝΔ η «ντρίμπλα» Τσίπρα για το αφορολόγητο
- Την Τετάρτη η ιστορική απόφαση για τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών – Ρηματική διακοίνωση προς τη Γερμανία
- Νέα στοιχεία για την 22χρονη φοιτήτρια στο Αιγάλεω – Μυστηριώδης συνάντηση λίγο πριν από τον θάνατό της
- «Πράσινο φως» για αύξηση 30% στις αποζημιώσεις δικαστικών αντιπροσώπων για τις εκλογές
- Τελευταία Νέα altsantiri
- Κήρυξε… πόλεμο η Θύρα 13: Γίνατε αυτό που μισούσαμε, όλοι στις επάλξεις
- ΣτΕ: Αποζημίωση 800.000 ευρώ στην οικογένεια φοιτητή που χτυπήθηκε από «αδέσποτη» σφαίρα στο Σχιστό
- Σπουδαία ανακάλυψη για την αστρονομία – Βρέθηκε σύστημα με τρεις πλανήτες που είναι σε τροχιά γύρω από δύο ήλιους
- Συνεχίζεται η συζήτηση της κυβέρνησης με τους Θεσμούς για τη ρύθμιση των 120 δόσεων
- Δίνει μάχη για να παίξει ο Γκιστ – Πιτίνο: «Σύντομα ο Παναθηναϊκός θα είναι σταθερά ομάδα Final Four» (video)
- Άναψε «φωτιές» στη ΝΔ η «ντρίμπλα» Τσίπρα για το αφορολόγητο
- Παναγία των Παρισίων: Οι θησαυροί που σώθηκαν μετά την καταστροφική πυρκαγιά
- Συνάντηση του Τσίπρα με αγροτοσυνεταιριστές στο Βελβεντό – Τι του ζήτησαν
- Ποιος είπε για το YFSF: Δεν μου αρέσει που οι ηθοποιοί αναγκάζονται να κάνουν τους καραγκιόζηδες
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Παναγία των Παρισίων: Πόσος χρόνος θα χρειαστεί για την αποκατάσταση; - Τα μεγάλα ερωτηματικά της «επόμενης μέρας»
- Παναγία των Παρισίων: Ξεπέρασαν τα 750 εκατ. ευρώ οι δωρεές για την ανοικοδόμηση
- Ξέσπασμα Λιάρου: Δεν βρέθηκε ένα κανάλι με ζωντανή σύνδεση από την Παναγία των Παρισίων - Πόσο λείπεις Mega
- «Βέτο» στα ΦΕΚ ασκεί ενόψει εκλογών 2019 η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου
- Θεσσαλονίκη: Άνδρας πάνω σε καροτσάκι πήγαινε ανάποδα στην Περιφερειακή! (video)
- Ποσοστό ρεκόρ καταγράφει σε δημοσκόπηση ο Ιωσήφ Στάλιν – Τι λένε οι Ρώσοι
- Υποψήφιος ευρωβουλευτής της ΝΔ: Ο Μητσοτάκης πήρε «δωράκι» από τη Siemens
- Τιμητική διάκριση για τη Menarini στο Συνέδριο «Καινοτομία & Ανάπτυξη»
- Συνεδριάζει το Σάββατο 20.4.2019 το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Ξηρομέρου -Συζήτηση και για τις μονάδες με καύσιμο βιορευστά στις ΦΥΤΕΙΕΣ