Ο Κώστας Βαξεβάνης σε βιβλίο για την ασφάλεια των δημοσιογράφων μαζί με τη Δάφνη Γκαλίζια

Ο δημοσιογράφος και εκδότης της εφημερίδας «Documento» και του περιοδικού «Hot Doc», Κώστας Βαξεβάνης, συγκαταλέγεται στους 20 δημοσιογράφους οι οποίοι καταθέτουν την άποψή τους στο βιβλίο «Α mission to inform: Journalists at risk speak out» (με συγγραφείς τον καθηγητή Marilyn Clark και τον William Horsley), το οποίο παρουσιάζεται σήμερα από το Συμβούλιο της Ευρώπης σχετικά με την

Ανάμεσά τους και η δολοφονημένη στη Μάλτα, Δάφνη Καρουάνα Γκαλίζια.

Το βιβλίο αφιερώνεται στη μνήμη όλων των δημοσιογράφων που έχουν χάσει τη ζωή τους την ώρα του καθήκοντος.

Κατά τη διάρκεια της εκδήλωσης θα παρουσιαστεί το βιβλίο, που στην ουσία είναι μια πολυετής έρευνα στην οποία μιλούν 20 δημοσιογράφοι.

Όπως επισημαίνεται στο βιβλίο, κάποιοι από τους δημοσιογράφους που συμμετείχαν στις συνεντεύξεις αυτής της έρευνας έχουν βιώσει σε μεγάλο βαθμό το δημόσιο στιγματισμό που έχουν ενορχηστρωθεί από φιλοκυβερνητικούς δημοσιογραφικούς οργανισμούς ή άλλες ισχυρές πολιτικές ή οικονομικές ομάδες με σκοπό να καταστρέψουν τη φήμη των δημοσιογράφων

Το 2017 το Συμβούλιο της Ευρώπης δημοσίευσε τη μελέτη Δημοσιογράφοι υπό πίεση: Ανεπιθύμητες παρεμβολές, φόβος και αυτο-λογοκρισία στην Ευρώπη. Η μελέτη ανέλυσε σχεδόν 1.000 ερωτηματολόγια που απάντησαν δημοσιογράφοι από όλα τα κράτη μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης και τη Λευκορωσία, αποκαλύπτοντας τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν οι φορείς των μέσων ενημέρωσης τα τελευταία χρόνια

Μιλώντας, ο Κώστας Βαξεβάνης επισημαίνει: «Όταν άρχισα να εκδίδω το περιοδικό HOTDOC γράψαμε για το πώς κάποιοι (συγκεκριμένοι) τραπεζίτες δημιουργούσαν offshore εταιρείες και μετά έκλεβαν λεφτά από τις τράπεζες. Όταν γράψαμε για αυτό, διέδωσαν μια φήμη ότι εγώ έπαιρνα λεφτά από μυστικές υπηρεσίες και ότι χρωστούσα 50,000 ευρώ ενοίκιο για τα γραφεία του περιοδικού. Οι τραπεζίτες προσπάθησαν να αμαυρώσουν το όνομά μου… Ήταν μια συστηματική και μεθοδευμένη προσπάθεια σε …Ήθελαν να καταστρέψουν εμένα και άλλους δημοσιογράφους που επίσης έγραφαν για τις τράπεζες.

Δημοσιογράφοι σε άλλες χώρες που έχουν κάνει ρεπορτάζ και αναλύσεις για υποψίες για φοροδιαφυγές έχουν υποστεί παρόμοιες διώξεις και απειλές».

Ο Κώστας Βαξεβάνης περιγράφει πώς καταδιώχτηκε μετά την αποκάλυψή του για τη διάσημη «Λίστα Λαγκάρντ». Στη λίστα υπήρχαν και ονόματα δημόσιων προσώπων, από τον χώρο της πολιτικής και τον επιχειρηματικό κόσμο, καθώς και ένας πρώην υπουργός. Η Λίστα Λαγκάρντ παραδόθηκε στις ελληνικές αρχές από την επικεφαλής του ΔΝΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, αλλά καμιά περαιτέρω δράση δε συνέβη.

Ο Κώστας Βαξεβάνης αποφάσισε να δημοσιεύσει τη λίστα και κατηγορήθηκε με νομικές διαδικασίες ότι παραβίασε την ιδιωτικότητα των καταθετών. Αθωώθηκε, αλλά οι κατήγοροι έκαναν έφεση. Στη δεύτερη εκδίκαση, αθωώθηκε ξανά. Στη συνέντευξη, μιλάει για αυτή την εμπειρία.

«Έκανα απλώς το καθήκον μου. Αντί να συλλάβουν τους φοροφυγάδες και τους υπουργούς που είχαν τη λίστα, προσπαθούν να συλλάβουν την αλήθεια και την ελευθερία του Τύπου. Οι κυβερνώντες πρέπει να δίνουν περισσότερη προσοχή στη διαλεύκανση των εγκλημάτων και λιγότερη προσοχή στο να παρεμποδίζουν τα media», επισημαίνει.

Ο εκδότης του «Documento», μιλά για την εμπειρία ενός δημοσιογράφου ο οποίος αρχίζει να νιώθει ότι βρίσκεται υπό πίεση και δεν έχει ελευθερία κινήσεων. «Είναι εφιάλτης. Όταν πιστεύεις ότι μπορεί να είσαι το επόμενο θύμα, ή ότι ακόμα μπορεί και να σκοτωθείς, ζεις έναν εφιάλτη». 

Ο πολύπειρος δημοσιογράφος μιλά για τις δυσκολίες του επαγγέλματος στην Ελλάδα αναφέροντας: «Το να είσαι δημοσιογράφος στην Ελλάδα αυτή την περίοδο είναι πολύ δύσκολο. Ανήκω στην κατηγορία των δημοσιογράφων που πιστεύουν ότι πράγματι δεν υπάρχει πολλή ελευθερία στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, συγκεκριμένα. Η ελευθερία του Τύπου υπάρχει όταν όλοι οι δημοσιογράφοι έχουν τη δυνατότητα να γράψουν με τον τρόπο που θέλουν χωρίς πίεση, φόβο ή ανάγκη για αυτολογοκρισία».