Έτσι κατάφερε το Ισραήλ να κυριαρχήσει στην κατεχόμενη Ανατολική Ιερουσαλήμ

Η απόφαση του αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αναγνωρίσει την Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του κράτους του Ισραήλ, καταστρατηγώντας ανερυθρίαστα τις αποφάσεις του ΟΗΕ ξεσήκωσε δικαιολογημένα κύμα αντιδράσεων σε όλο τον κόσμο.

Η συστηματική προσπάθεια του Ισραήλ να προσαρτήσει όλο το έδαφος της Ιερουσαλήμ βρήκε έναν ακόμη ισχυρό σύμμαχο στο πρόσωπο του προέδρου Τραμπ. Η απόφασή του να μεταφέρει την αμερικανική πρεσβεία από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ εγείρει μεγάλα εμπόδια στις συνομιλίες μεταξύ

της Παλαιστινιακής Αρχής και του Ισραήλ, καθώς αδιαπραγμάτευτο αίτημα της παλαιστινιακής πλευράς είναι διαχρονικά η δημιουργία παλαιστινιακού κράτους με πρωτεύουσα την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Η απόφασή του μάλιστα, προκάλεσε την «έκρηξη» επεισοδίων στα παλαιστινιακά εδάφη, την ίδια ώρα που η Χαμάς καλούσε σε νέα Ιντιφάντα.

Με αφορμή την σημαντική αυτή εξέλιξη εξετάζουμε σήμερα την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί όλα αυτά τα χρόνια στην περιοχή της Ανατολικής Ιερουσαλήμ μέσα από τις παράνομες παρεμβάσεις του κράτους του Ισραήλ.

Ιερουσαλήμ: Από τον διαχωρισμό στην παράνομη προσάρτηση

H παλαιστινιακή Νάκμπα του 1948, δηλαδή η καταστροφή της Παλαιστίνης στην οποία ιστορικά συνυπήρχαν Εβραίοι, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι, προκάλεσε τον δραματικό και βίαιο περιορισμό των Παλαιστινίων. Ήταν τότε που η ιστορική -και ιερή για τις τρεις μεγαλύτερες θρησκείες του κόσμου- πόλη της Ιερουσαλήμ, χωρίστηκε στη Δυτική και την Ανατολική. Το δυτικό μέρος της πόλης έγινε μέρος του νεοσύστατου -τότε- κράτους του Ισραήλ, και το ανατολικό παρέμεινε στα χέρια των Παλαιστινίων.

Ο δραματικός περιορισμός των Παλαιστινιακών εδαφών συνεχίζεται διαχρονικά από το 1947-48

Δεκαεννιά χρόνια αργότερα, το 1967, το Ισραήλ κατέλαβε την Ανατολική Ιερουσαλήμ και προσάρτησε παρανόμως 70,5 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Στα εδάφη αυτά ζούσαν 68.000 Παλαιστίνιοι, στους οποίους επιβλήθηκε ισραηλινή διοίκηση και νομοθεσία.

Η ισραηλινή στρατηγική στην Ανατολική Ιερουσαλήμ βασίζεται σε τρεις στρατηγικούς πυλώνες.

Τεχνητή διαμόρφωση μιας εβραϊκής πλειοψηφίας στην περιοχή.Μείωση της παρουσίας ΠαλαιστινίωνΑπομόνωση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ

Πρόκειται για μια πολιτική χωρικού διαχωρισμού που φέρει έντονα αποικιοκρατικά χαρακτηριστικά.



Κυριαρχώντας στον χώρο

Αμέσως μετά την προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, το Ισραήλ αρχίζει να κατασκευάζει παράνομους εποικισμούς με τους οποίους έχει ήδη καταλάβει το 35% της πόλης, αφήνοντας μόνο το 15% του εδάφους για τους Παλαιστίνιους κατοίκους. Αυτή η πολιτική προκάλεσε μια εξαιρετικά περίπλοκη κρίση στέγασης του παλαιστινιακού πληθυσμού της Ιερουσαλήμ, που οδήγησε τους Παλαιστίνιους στην κατασκευή κατοικιών χωρίς την άδεια των ισραηλινών αρχών.

Αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης ήταν η κατεδάφιση 3.500 παλαιστινιακών σπιτιών ύστερα από σχετική απόφαση του Ισραήλ. Άλλες 25.000 παλαιστινιακές κατοικίες βρίσκονται σε κίνδυνο κατεδάφησης ανεβάζοντας τον αριθμό των Παλαιστινίων που κινδυνεύουν να εκτοπιστούν στους 100.000.

Κατεδάφιση οικιών Παλαιστινίων επειδή δεν διαθέτουν άδεια οικοδόμησης από τις ισραηλινές αρχές. Πηγή: EPA/ABED AL HASHLAMOUN

Παράλληλα, το Ισραήλ έχει αφαιρέσει τις άδειες παραμονής περίπου 14.500 Παλαιστινίων υποστηρίζοντας ότι ζουν έξω από τα όρια της πόλης, σε μια προφανή προσπάθεια εκτοπισμού ακόμη μεγαλύτερου μέρους του παλαιστινιακού πληθυσμού. Σε μια προσπάθεια να επεκταθεί ακόμη περισσότερο η παρέμβαση στην ευρύτερη περιοχή, το Ισραήλ φέρεται να σκοπεύει να μεταφέρει εντός της Ανατολικής Ιερουσαλήμ πληθυσμούς Παλαιστινίων Βεδουίνων. Παράλληλα κατασκευάζει παράνομους δρόμους που συνδέουν μεταξύ τους εποικισμούς, σε ένα σχέδιο επίσης ενταγμένο στην προσπάθεια απόλυτης κυριαρχίας στην περιοχή.

Σε όλη την πόλη το Ισραήλ έχει κατασκευάσει στρατιωτικά σημεία ελέγχου που περιορίζουν δραστικά τον ζωτικό χώρο των Παλαιστινίων.

Ισραηλινοί στρατιώτες ελέγχουν τα έγγραφα Παλαιστίνιας κοντά σε εποικισμό. Πηγή: AFP PHOTO / MENAHEM KAHANA

Στο «παιχνίδι» της κυριαρχίας του ισραηλινού κράτους στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, εντάσσεται και η κατασκευή των λεγόμενων «Εβραϊκών Βιβλικών Πάρκων». Για παράδειγμα, το 2012, κοντά στην παλαιστινιακή συνοικία Silwan, το Ισραήλ αποφάσισε την ανέγερση ενός τουριστικού πάρκου σε έκταση 5.000 τετραγωνικών μέτρων. Στο σχέδιο προβλεπόταν η κατασκευή πάρκου προς τιμήν του βιβλικού βασιλιά Δαυίδ, καφετέριες, εκθεσιακούς χώρους και τουριστικών καταστημάτων.

Μια σιδηροδρομική γραμμή κατασκευάστηκε επίσης για να συνδεθεί η Ανατολική Ιερουσαλήμ με το Τελ Αβίβ, γεγονός που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.

Από το 2001 έχει ξεκινήσει η ανέγερση ενός τείχους που χωρίζει τα δύο μέρη της πόλης. Με τον τρόπο αυτό έχει προσαρτήσει ακόμα μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και έχει καταφέρει να αποκόψει χιλιάδες Παλαιστίνιους από την Ιερουσαλήμ.

Μέχρι σήμερα ζουν στην Ανατολική Ιερουσαλήμ 200.000 Ισραηλινοί έποικοι, ενώ στην ευρύτερη περιοχή ζουν άλλοι 100.000. Σήμερα στην Ανατολική Ιερουσαλήμ ζουν περίπου 300.000 Παλαιστίνιοι, ενώ περίπου 100.000 ζουν στη Δυτική Ιερουσαλήμ, βιώνοντας καθημερινά την Ισραηλινή καταστολή.

Επιμέλεια: Αντώνης Ρηγόπουλος