Αντιμετώπισε τον καρκίνο του παχέος εντέρου λαπαροσκοπικά

Γράφει ο Αρχοντοβασίλης Φώτης, Γενικός Χειρουργός και σνυνεργάτης του doctoranytime.gr

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο συχνότερος σπλαχνικός καρκίνος και η τρίτη συχνότερη μορφή νεοπλασίας παγκοσμίως. Εμφανίζεται κυρίως στις αναπτυγμένες χώρες. Η μέση ηλικία εμφάνισης είναι τα 65 έτη. Προσβάλλει εξίσου τα δύο φύλα, με ελαφρά υπεροχή των ανδρών για τα καρκινώματα του ορθού και των γυναικών για τους κεντρικότερους όγκους (τυφλό). Ο κίνδυνος εμφάνισης ορθοκολικού καρκίνου αυξάνεται μετά την ηλικία των 40 ετών και διπλασιάζεται ανά δεκαετία.

Ο γενικός χειρουργός Δρ.

Αρχοντοβασίλης Φώτης μας εξηγεί πού οφείλεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ποια είναι τα συμπτώματά του και με ποιες μεθόδους αντιμετωπίζεται σήμερα.

Κύριε Αρχοντοβασίλη, πού οφείλεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου;

Ο καρκίνος του παχέος εντέρου αποτελεί συνέπεια της αλληλεπίδρασης κληρονομικών και περιβαλλοντικών παραγόντων.

Περιβαλλοντικοί Παράγοντες: παρατηρείται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 60 – 70 ετών. Οι διατροφικοί παράγοντες επηρεάζουν την εμφάνιση της νόσου. Οι πιο σημαντικοί είναι οι εξής:

Η δίαιτα με χαμηλή περιεκτικότητα σε μη απορροφήσιμες φυτικές ίνεςΗ δίαιτα με υψηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες ή και λίποςΗ ελαττωμένη πρόσληψη θρεπτικών ουσιών, όπως οι βιταμίνες Α, C και Ε

Η εμφάνιση της νόσου έχει συσχετιστεί με το κάπνισμα, την κατανάλωση αλκοόλ και τον καθιστικό τρόπο ζωής.

Κληρονομικοί Παράγοντες: λιγότερο του 20% των περιπτώσεων αφορά ασθενείς κάτω των 50 ετών. Η διάγνωση σε ένα νεαρό άτομο θέτει την υποψία προϋπάρχουσας ελκώδους κολίτιδας ή συνδρόμου πολυποδίασης.

Διάφορες μελέτες, έχουν καταλήξει ότι η ύπαρξη αδενωμάτων του παχέος εντέρου συσχετίζεται με την ανάπτυξη ορθοκολικού καρκίνου μετά από κάποιο χρονικό διάστημα.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου;Αυξημένη ηλικίαΟικογενειακό ιστορικό καρκίνου του παχέος εντέρου‐ορθού και/ή πολύποδωνΑτομικό ιστορικό φλεγμονώδους νόσου των εντέρων (IBD)Κληρονομικές γενετικές μεταλλάξειςΠαχυσαρκίαΈλλειψη φυσικής άσκησηςΚάπνισμαΥπερκατανάλωση αλκοόλΔίαιτα υψηλής περιεκτικότητας σε κόκκινα ή κατεργασμένα κρέαταΧαμηλή κατανάλωση φρούτων και λαχανικώνMέτρα προληπτικού ελέγχου για τον καρκίνο του παχέος εντέρου‐ορθού:

Στόχος της πρόληψης είναι να ανιχνευτούν και να αφαιρεθούν οι αδενωματώδεις πολύποδες, καθώς και πιθανή νεοπλασία σε πρώιμο στάδιο. Ο προληπτικός έλεγχος πρέπει να ξεκινά σε ηλικία 50 ετών με μια από τις παρακάτω εξετάσεις:

Εξέταση κοπράνων για μη ορατά ίχνη αίματος (FOBT) ήΑνοσοϊστοχημική εξέταση κοπράνων (FIT), κάθε χρόνοΕύκαμπτη σιγμοειδοσκόπηση (FSIG), κάθε 5 χρόνιαΑκτινογραφία μετά από υποκλυσμό με βάριο, διπλής αντίθεσης, κάθε 5 χρόνιαΚολονοσκόπηση, κάθε 10 χρόνια

Για την αντιμετώπιση της νόσου πρέπει να συμβουλευτείτε τον προσωπικό σας ιατρό, καθώς κάθε περίπτωση ασθενή είναι διαφορετική και μόνο ο γιατρός γνωρίζει πώς να την αντιμετωπίσει.

Ποια είναι τα συμπτώματα των νεοπλασιών του παχέος εντέρου;Παρουσία αίματος στα κόπραναΔυσκοιλιότητα, διάρροια, εναλλαγή δυσκοιλιότητας ‐ διάρροιαςΚοιλιακός πόνοςΨηλαφητή κοιλιακή μάζαΟξεία σκωληκοειδίτιδαΔιήθηση παρακείμενων οργάνωνΣηψαιμία από Streptococcus bovisΔερματικές εκδηλώσεις (π.χ. δερματομυοσίτις, πεμφιγοειδές)Πυρετός, κακουχία, απώλεια σωματικού βάρουςΠοιες επιπλοκές αναφέρονται;

Οι κυριότερες επιπλοκές του καρκίνου του παχέος εντέρου είναι η απόφραξη και η διάτρηση του εντέρου. Η διάτρηση μπορεί να γίνει προς την ελεύθερη περιτοναϊκή κοιλότητα, με αποτέλεσμα την εμφάνιση γενικευμένης περιτονίτιδος.

Χειρουργική αντιμετώπιση καρκίνου παχέος εντέρου – Κολεκτομή

Κύριε Αρχοντοβασίλη, πώς αντιμετωπίζεται ο καρκίνος του παχέος εντέρου; Τι είναι η κολεκτομή;

Είναι η εκτομή, δηλαδή η αφαίρεση με χειρουργική μέθοδο, τμήματος ή και όλου του κόλου. Το κόλον είναι το παχύ έντερο, που αποτελεί και το κατώτερο τμήμα του πεπτικού σωλήνα, καταλήγει στο ορθό, όπου αποθηκεύονται παροδικά τα κόπρανα, πριν την αποβολή τους από το σώμα μέσω του πρωκτού. Μια κολεκτομή μπορεί να γίνει είτε με την κλασική ανοικτή χειρουργική επέμβαση είτε λαπαροσκοπικά.

Ποια είναι τα μειονεκτήματα των κλασικών κολεκτομών;

Οι κλασικές ανοικτές κολεκτομές είναι ριζικές και απόλυτα θεραπευτικές. Όμως, είναι ιδιαίτερα τραυματικές επεμβάσεις, διότι ο χειρουργός είναι αναγκασμένος να εισέλθει στην κοιλιά μέσω μιας μεγάλης τομής. Έτσι το «χειρουργικό τραύμα» είναι σημαντικό. Οι ασθενείς αντιμετωπίζουν συνήθως μια μεγάλη περίοδο ανάρρωσης. Η μετεγχειρητική παραμονή τους στο νοσοκομείο κυμαίνεται από 4 μέχρι 8 ημέρες και, συνήθως, απαιτείται μια περίοδος ανάρρωσης 2-4 εβδομάδων.

Σε τι διαφέρει η λαπαροσκοπική κολεκτομή;

Σε αυτή την περίπτωση, ο χειρουργός κάνει 4 ή 5 μικρές τομές, μισό εκατοστό η καθεμιά, και όλη η επέμβαση γίνεται μέσω εξειδικευμένων λαπαροσκοπικών χειρουργικών εργαλείων. Το λαπαροσκόπιο, που είναι ένα μικροσκοπικό τηλεσκόπιο συνδεδεμένο με μια βιντεοκάμερα, επιτρέπει στο χειρουργό να παρακολουθεί μια μεγεθυμένη εικόνα των εσωτερικών οργάνων του ασθενούς στην οθόνη μιας τηλεόρασης. Μία από τις μικρές τομές μεγαλώνει στα 4 με 5 εκατοστά στο τέλος της επέμβασης προκειμένου να αφαιρεθεί το τμήμα του κόλου που έχει εκταμεί και να ολοκληρωθεί, έτσι, η επέμβαση.

Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής κολεκτομής;

Ο μικρότερος μετεγχειρητικός πόνος, ο λιγότερος χρόνος παραμονής στο νοσοκομείο, η ταχύτερη επιστροφή σε μια δίαιτα στερεής τροφής, η γρηγορότερη λειτουργία του εντέρου, η σύντομη επιστροφή στις συνηθισμένες δραστηριότητες, τα καλύτερα αισθητικά αποτελέσματα και το μικρότερο χειρουργικό τραύμα με τη διατήρηση της καλής ανοσολογικής κατάστασης του ογκολογικού ασθενούς.

Τι προετοιμασία χρειάζεται για τη λαπαροσκοπική κολεκτομή;

Η διάγνωση των περισσότερων ασθενειών του κόλου γίνεται με την κολονοσκόπηση και την αξονική τομογραφία. Ειδικά για τον καρκίνο του ορθού χρειάζεται οπωσδήποτε και μαγνητική τομογραφία, αλλά και διαορθικό υπερηχογράφημα. Με όλες αυτές τις εξετάσεις όχι μόνο διαγιγνώσκεται η νόσος αλλά το στάδιο στο οποίο βρίσκεται. Όπως πριν από κάθε χειρουργική επέμβαση, οι κατάλληλες αιματολογικές εξετάσεις, το ηλεκτροκαρδιογράφημα και η ακτινογραφία θώρακος είναι απαραίτητο να γίνουν, ενώ ο καρδιολογικός και αναισθησιολογικός έλεγχος ολοκληρώνουν την προεγχειρητική εκτίμηση.

Τέλος, ανάλογα με το πρωτόκολλο προετοιμασίας που επιλέγει η χειρουργική ομάδα, και ανάλογα με την εντόπιση του όγκου (παχύ έντερο ή ορθό) γίνεται και προεγχειρητικός μηχανικός καθαρισμός του εντέρου, είτε με υποκλυσμούς είτε με πόση μιας ποσότητας υπακτικού υγρού την προηγούμενη της επέμβασης. Αυτός ο μηχανικός καθαρισμός του εντέρου μπορεί, σήμερα να γίνει στο σπίτι και ο ασθενής να εισαχθεί στο νοσοκομείο, έτοιμος, το πρωί πριν από το χειρουργείο.

Πότε γίνεται μία λαπαροσκοπική κολεκτομή;

Οι ενδείξεις της λαπαροσκοπικής κολεκτομής είναι οι ίδιες με αυτές της ανοικτής μεθόδου. Η μέθοδος επιλέγεται για κάθε καλοήθη πάθηση του παχέος εντέρου, όπως εκκολπωματίτιδα, πολύποδες, ελκώδης κολίτιδα, πρόπτωση του ορθού και άλλες.

Τι συμβαίνει με τις κακοήθειες του παχέος εντέρου, δηλαδή τον καρκίνο;

Αν και τα πρώτα χρόνια της εφαρμογής των λαπαροσκοπικών επεμβάσεων στο παχύ έντερο, οι χειρουργοί τις απέφευγαν για τον καρκίνο, πρόσφατες έρευνες αποδεικνύουν ότι οι κολεκτομές είναι εξίσου αποτελεσματικές ογκολογικά με τις ανοικτές και επιτυγχάνουν ριζική εκτομή των κακοήθων όγκων.

Υπάρχουν περιπτώσεις που μια κολεκτομή δεν μπορεί να γίνει λαπαροσκοπικά;

Ασθενείς με πολύ βαριά ανεπάρκεια του καρδιαναπνευστικού τους συστήματος μπορεί να μην είναι υποψήφιοι για λαπαροσκοπική επέμβαση. Σε ένα μικρό αριθμό ασθενών η μέθοδος αυτή μπορεί να μην είναι δυνατόν να ολοκληρωθεί και να χρειαστεί η μετατροπή της σε ανοικτή. Παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τις πιθανότητες για κάτι τέτοιο είναι η παχυσαρκία, το ιστορικό προηγούμενης επέμβασης στην κοιλιά που έχει δημιουργήσει πολλές συμφύσεις, η αδυναμία καθαρής εικόνας των οργάνων και αιμορραγικά προβλήματα κατά τη διάρκεια της επέμβασης.

Τι συμβαίνει μετά την επέμβαση;

Ο ασθενής σηκώνεται και περπατά την ίδια κιόλας ημέρα. Από το βράδυ της ημέρας του χειρουργείου ο ασθενής ξεκινά δίαιτα που περιλαμβάνει μόνο υγρά, ενώ μετά το πρώτο 24ωρο η σίτιση του ενισχύεται. Συνήθως, την 3η-4η μετεγχειρητική ημέρα ο ασθενής είναι έτοιμος να φύγει από το νοσοκομείο με συγκεκριμένες οδηγίες. Μπορεί να επιστρέψει στις καθημερινές του δραστηριότητες (μπάνιο, οδήγηση, εργασία, σεξουαλική δραστηριότητα) σε 10 περίπου ημέρες.

Αρχοντοβασίλης Φώτης MD, PhD, cFACS, cFISS

Γενικός Χειρουργός

The post Αντιμετώπισε τον καρκίνο του παχέος εντέρου λαπαροσκοπικά appeared first on Doctoranytime Blog.