Τουρκία: Συλλήψεις ναυάρχων ε.α για την επιστολή - Πολιτική κόντρα για τα περί "πραξικοπήματος"

Πολιτικός σεισμός διαρκείας στην Τουρκία με την επιστολή των 103 ναυάρχων ε.α. του Πολεμικού Ναυτικού της χώρας που φέρνει συλλήψεις, σφοδρή κόντρα μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης και νέο μούδιασμά στην κοινωνία μετά την ”ανάγνωση” αυτής από κυβερνητικούς αξιωματούχους ως πιθανής υποκίνηση στάσης στις Ένοπλές Δυνάμεις που θυμίζει, όπως ανέφερε ο Ιμπραήμ Καλίμ ”τις εποχές των πραξικοπημάτων” δηλ.

της περιόδου 1960-1980.

Ήδη, διεθνή και τοπικά ΜΜΕ κάνουν λόγο για έκδοση ενταλμάτων σύλληψης για τα βασικά πρόσωπα που είναι πίσω από την επιστολή και την συλλογή υπογραφών και τουλάχιτον 10 έχουν τεθεί υπό κράτηση μεταξύ των οποίων φαίνεται πως είναι και ο ”πατέρας” της Γαλάζιας Πατρίδας, Τζεμ Γκιουρντενίζ που είχε συλληφθεί για συμμετοχή στην ”υπόθεση Βαριοπούλα” αλλά αργότερα του δόθηκε χάρη. Αρκετοί ακόμη, υπάρχουν αναφορές για τέσσερις, έχουν κληθεί να δώσουν καταθέσεις και δεν συνελήφθησαν καθώς είναι σε προχωρημένη ηλικία.

Σημειώνεται πως η εισαγγελία εξετάζει τις σχέσεις των 104 πλέον ναυάρχων ε.α που υπογράφουν την επιστολή με το κίνημα FETÖ, του Φετουλάχ Γκιουλέν που για τον Ερντογάν ήταν και πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016.

Στο μεταξύ σήμερα το μεσημέρι, ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν συγκαλεί έκτακτη σύσκεψη για να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με τον χειρισμός της υπόθεσης ενώ η αντιπολίτευση καταγγέλλει την κυβέρνηση πως δεν υπάρχει κανένα θέμα υποκίνησης σε στάση στις Ένοπλες Δυνάμεις ή προετοιμασίας πραξικοπήματος και πως το καθεστώς κατασκευάζει ξανά ”εσωτερικούς εχθρούς” για να εδραιώσει την εξουσία της.

Υπενθυμίζεται πως στην ανοιχτή επιστολή των 103 ναυάρχων ε.α. (πλέον υπογράφεται από 104) καταγγέλλεται πως προωθείται η ”ισλαμοποίηση” των Ενόπλων Δυνάμεων κατά παράβαση των όσων ορίζει το Σύνταγμα και οι αρχές της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας ως αυτές θεσμοθετήθηκαν από τον Κεμάλ Αττατούρκ στη βάση της εκκοσμίκευσης τους κράτους.

Το θέμα της Συνθήκης του Μοντρέ

Επίσης όμως εκφράζονται και φόβοι για πιθανή απόσυρση της Τουρκίας από την Συνθήκη του Μοντρε (μετά από πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης αλλά και παλαιότερες το Ερντογάν) που αποτελεί και μια από τις διεθνείς ιδρυτικές πράξεις του Τουρκικής Δημοκρατίας.

Το θέμα βέβαια της Συνθήκης του Μοντρέ -που υπογράφουν 11 χώρες μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα- έχει και διεθνείς διαστάσεις αφού αυτή, από το 1935 ορίζει το καθεστώς στα Στενά του Βοσπόρου και τα Δαρδανέλια παραχωρώντας ουσιαστικά τον έλεγχο τους στην Τουρκία ενώ ρυθμίζει την στρατιωτική δραστηριότητα στην περιοχή. Φυσικά είναι ζωτικής σημασίας για ελεύθερη ναυσιπλοϊα και το διεθνές εμπόριο.

Σημειώνεται πως όταν τέθηκε σε ισχύ η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS) το Νοέμβριο του 1994, ζητήθηκε στα πλαίσια εφαρμογής της η επαναδιατύπωση της Συνθήκης του Μοντρέ, ώστε να είναι συμβατή με το καθεστώς που διέπει τη διεθνή ναυσιπλοΐα. Ωστόσο, η μακροχρόνια άρνηση της Τουρκίας να υπογράψει την UNCLOS σημαίνει ότι η Συνθήκη του Moντρέ, παραμένει σε ισχύ χωρίς περαιτέρω τροποποιήσεις.

Έτσι από το 1994 -και πέραν μια μικρής τροποποίηση το 1998- η Τουρκία εφαρμόζει τον «Ναυτιλιακό Κώδικα Κυκλοφορίας για τα Τουρκικά Στενά» (Maritime Traffic Regulations for the Turkish Straits and the Marmara Region), που εισήγαγε ένα νέο ρυθμιστικό καθεστώς, «προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και η προστασία του περιβάλλοντος στην περιοχή», αλλά χωρίς να παραβιάζεται η αρχή του Μοντρέ της ελεύθερης διέλευσης.

Οι νέοι κανονισμοί προκάλεσαν κάποια διαμάχη, όταν η Ρωσία, Ελλάδα, Κύπρος, Ρουμανία, Ουκρανία και Βουλγαρία προέβαλλαν αντιρρήσεις. Ωστόσο, οι αλλαγές αυτές εγκρίθηκαν από τον Διεθνή Ναυτιλιακό Οργανισμό με το αιτιολογικό ότι δεν είχαν σκοπό να θίξουν «τα δικαιώματα οποιωνδήποτε πλοίων χρησιμοποιούν τα Στενά βάσει του διεθνούς δικαίου”.

Πηγές: Al Jazeera, Hurriyet Daily News, Anadolu, France 24-AFP

ΕΞΕΛΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑΤα Στενά του Βοσπόρου και το Κανάλ Ιστανμπούλ του ΕρντογάνΜισέλ και φον ντερ Λάιεν στην Τουρία την Τρίτη - Τι κομίζουν και ποιες οι διαφωνίεςΣεισμός στη Γαλλία μετά τις αποκαλύψεις για παράνομα πολυτελή δείπνα υπουργών εν μέσω πανδημίαςΟ Μπορίσοφ κερδίζει τις εκλογές στη Βουλγαρία