Το μουσείο του Λούβρου ίσως να βρήκε τον καλύτερο τρόπο να διεκδικήσει τα κλεμμένα έργα τέχνης
Η νέα πρωτοβουλία του Μουσείου του Λούβρου αποτελεί μία παγκοσμίως πρωτόγνωρη προσπάθεια από τα τέλη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όπως την αξιολογεί η ισπανική εφημερίδα El Pais. Σε μία διακριτική μεν γωνιά, αλλά σε μία από τις πλέον επισκέψιμες αίθουσες της πτέρυγας Ρισελιέ του διάσημου παρισινού Μουσείου και ανάμεσα στην θεματική αίθουσα του Ρούμπενς και εκείνη όπου εκτίθενται έργα του Νικολά Πουσέν, το Λούβρο δημιούργησε άλλες δύο αίθουσες,
Τα 31 τούτα έργα είναι απαράμιλλης αισθητικής και έχουν διαφορετικές τεχνικές ποιότητες και προελεύσεις, από το γαλήνιο τοπίο του Τεοντόρ Ρουσό, έως το γυναικείο πορτραίτο από το πινέλο της Ελιζαμπέτ Βιζέ-Λε Μπρυν, της επίσημης ζωγράφου της Μαρίας Αντουανέτας. Κοινός παρανομαστής όλων τους είναι ότι κάποτε ανήκαν στις περιουσίες των Εβραίων της Γαλλίας που λεηλατήθηκαν από τα ναζιστικά στρατεύματα στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και μετά το πέρας του επαναπατρίσθηκαν.
Όπως τονίζει η Εl Pais, τα έργα τούτα εντοπίσθηκαν μεταπολεμικά στο μουσείο του Χίτλερ στο Λιντς της Αυστρίας, ή στην προσωπική «συλλογή» του Χέρμαν Γκέρινγκ, του μεγαλύτερου άρπαγα έργων τέχνης μεταξύ των Ναζιστών.
Μεταξύ του 1940 και του 1945, οι Ναζί σφετερίσθηκαν περίπου 100.000 έργα τέχνης και πολύτιμα αντικείμενα από το γαλλικό έδαφος. Στα τέλη του πολέμου, έγινε κατορθωτό να επαναπατρισθούν 60.000 από αυτά και περίπου 45.000 ταυτοποιήθηκαν και επέστρεψαν στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους. Σήμερα, ακόμη 2.100 τέτοια έργα και αντικείμενα περιμένουν να ταυτοποιηθούν και να επιστραφούν. Το Λούβρο φυλάσσει 1.700 εξ αυτών, με τα 800 να είναι πίνακες ζωγραφικής. Το ένα τρίτο βρίσκεται στις αποθήκες του, ενώ τα υπόλοιπα έχουν δανεισθεί στα διάφορα δημόσια Μουσεία της χώρας για να εκτεθούν.
Όπως σημειώνει η ισπανική εφημερίδα, ενώ αμέσως μετά τον πόλεμο οι επιστροφές υφαρπαγμένων έργων τέχνης γινόταν κατά χιλιάδες, από το 1950 ο ρυθμός επιστροφής τους έπεσε σημαντικά. Από τότε έως σήμερα, μόλις 50 και κάτι έργα επιστράφηκαν στους ταυτοποιημένους, νόμιμους, ιδιοκτήτες τους.
«Πολλές φορές μας έχουν κατηγορήσει ότι θέλουμε να τα κρατήσουμε. Στην ουσία έχουμε κάνει τα πάντα ώστε να μη συμβεί αυτό. Για να αποφευχθούν επικρίσεις αυτού του τύπου δημιουργήθηκαν αίθουσες όπως αυτή. Έχουμε συναίσθηση πως αυτά τα έργα δεν μας ανήκουν», τονίζει στην El Pais ο διευθυντής του τμήματος Ζωγραφικής του Λούβρου Σεμπαστιάν Αλάρ.
Σε όλα τα έργα υπάρχει η ετικέτα με τον χαρακτηρισμό MNR (Εθνικό Μουσείο Αποκατάστασης), που αντιπροσωπεύει το όργανο για τη διάσωση των κλαπέντων έργων, και τα συνοδεύει η επιγραφή «Έργο, του οποίου η φύλαξη εμπιστεύθηκε στο Μουσείο, εν αναμονή της επιστροφής του στον νόμιμο ιδιοκτήτη του». Τα έργα που έχουν καταγραφεί ως MNR, όπως «Η κεφαλή λέοντος» του Ζερικό, ή «Το Δάσος» του Μπουσέ, δεν επιτρέπεται να βγουν από τη Γαλλία και δεν υπάρχουν στους καταλόγους των δημοσίων συλλογών. Επισήμως, είναι περαστικά και εκτίθενται περιστασιακά, σημειώνει η εφημερίδα.
Στόχος της νέας τούτης αίθουσας είναι να διευκολύνει την ταυτοποίησή τους από τους ιδιοκτήτες, ή τους απογόνους τους. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να δηλώσουν την παρελθούσα ιδιοκτησία τους στη Γενική Διεύθυνση Εθνικής Κληρονομιάς, μολονότι οι διαδικασίες είναι δαιδαλώδεις. Το 1999, το γαλλικό κράτος συνέστησε μία ανεξάρτητη επιτροπή που διαπιστώνει την προέλευση και επαληθεύει την ταυτότητα των ιδιοκτητών των έργων. Οι τελευταίοι οφείλουν να καταθέσουν είτε αποδείξεις αγοράς τους, είτε καταλόγους συλλογών της εποχής, ή οικογενειακές και λοιπές φωτογραφίες όπου εμφανίζεται το διεκδικούμενο έργο.
«Συνήθως θεωρείται πως αυτή είναι μία χρονοβόρα υπόθεση, είναι όμως ένα πραγματικά λεπτεπίλεπτο έργο. Πρέπει να επιστρέψουμε το έργο στο κατάλληλο πρόσωπο και αυτό είναι συνήθως εξαιρετικά δύσκολο», υποστηρίζει στην Εl Pais ο Βενσάν Ντελιεβάν, επικεφαλής του τμήματος Ιταλικής Ζωγραφικής στο Λούβρο και μέλος της 30μελούς ομάδος από εκπροσώπους των γαλλικών μουσείων, που συστάθηκε το 2013 προκειμένου να αναλύσει την προέλευση των έργων αυτών.
Οι απόγονοι των λεηλατηθέντων χαιρέτισαν την πρωτοβουλία του Λούβρου, μολονότι θεωρούν ότι η χειρονομία τούτη άργησε πολύ και δεν είναι αρκετά δυναμική. «Είναι καλύτερο από το τίποτα, αλλά θα μπορούσε να είναι και πιο φιλόδοξο» δηλώνει στην εφημερίδα ο Αλάν Μοντάγκλ, συνταξιούχος καθηγητής Ιστορίας και πρώην δήμαρχος του Μοντρέιγ. Ο Μοντάγκλ πέρασε πολλά χρόνια αναζητώντας τα κλαπέντα έργα από την συλλογή των θείων του, Τζον και Άννας Ζαφέ, που κατασχέθηκε και πωλήθηκε από τους Ναζί το 1943 και στην οποία περιλαμβάνονταν έργα των Γκόγια, Ρέρμπραντ και Τέρνερ. Έως σήμερα έχει κατορθώσει να εντοπίσει μία δεκάδα από αυτά, χάρις στον κατάλογο της Ροζέ Βαλάν, της γενναίας συντηρήτριας που με κίνδυνο της ζωής της κατόρθωσε να κρατήσει σημειώσεις για τα κατασχεθέντα από τους Ναζί έργα. Η προσωπικότητα της Βαλάντ ενέπνευσε τον κινηματογραφικό χαρακτήρα που ενσάρκωσε η Κέιτ Μπλάνσετ στην ταινία «Μνημείων Άνδρες» (Monuments Men).
Έπειτα από μακρά προσωπική έρευνα, ο Μοντάγκλ κατόρθωσε ώστε το γαλλικό κράτος να του επιστρέψει τέσσερις πίνακες, που ανήκαν στην οικογένειά του. Μεταξύ τους κι ένα έργο του βενετσιάνου ζωγράφου Γκουάρντι, που εκτίθετο στο μουσείο της Τουλούζης. Ο ίδιος εκτιμά πως η πρωτοβουλία τούτη πρέπει να ανήκει στο κράτος κι όχι στους ιδιώτες: «Το κράτος έχει τα επαρκή μέσα για να προσλάβει ειδικούς στη γενεαλογία ώστε να αναζητήσουν τον τελευταίο στην σειρά απόγονο κάθε ιδιοκτήτη κλαπέντος έργου. Είναι κάτι που έχει αρχίσει να γίνεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις. Όμως το ερώτημα είναι γιατί δεν έχει γίνει έως τώρα. Η επιστροφή των κλεμμένων έργων ουδέποτε υπήρξε μία προτεραιότητα», υποστηρίζει ο Μοντάγκλ.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Απίστευτο περιστατικό στο Αγρίνιο: Πήγε βόλτα 10χρονο με μηχανή χωρίς την άδεια του πατέρα και ακολούθησε ο κακός χαμός!
- «Σάρισα» κατά του καρκίνου
- Σε πανικό η Ν.Δ. για τη Novartis απειλεί με μηνύσεις ο Άδωνης, «θα τους σπάσω τα χέρια» ο Οικονόμου (Video)
- Καλογρίδη, Τρικαλιώτη, Καραμπέτη ποζάρουν μαζί 18 χρόνια πριν
- 12 σημάδια που δείχνουν ότι ένας άνθρωπος είναι τοξικός [λίστα]
- Ξανθός: Σκάνδαλο δεκάδων δισεκατομμυρίων η υπόθεση Novartis
- Συνταγές για 15 υπέροχες και νόστιμες μαμαδίστικες πίτες
- Ποια σειρά του ΑΝΤ1 οδηγείται σε πρόωρο φινάλε;
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Huffington Post Greece
- Ζήτημα Τσάμηδων και διεκδίκησης περιουσιών θέτει ξανά ο Ράμα. Τι λέει για την διένεξη Ελλάδας-πΓΔΜ
- Ξεσπαθώνει και πάλι η Uma Thurman: «Ο Quentin δεν είχε κακή πρόθεση. Ντροπή στους Harvey Weinstein, Lawrence Bender και E. Bennett Walsh»
- Ο Αλέξης Τσίπρας αλλάζει πίνακες στο Mέγαρο Μαξίμου. Η ανάρτηση στο Instagram
- Το απίστευτο κόλπο για να ανάψεις φωτιά με μία πλαστική σακούλα και... νερό
- Όταν αυτό που μας φαίνεται υγιές στη σχέση, είναι στην ουσία τοξικό
- Λυκουρέντζος: Ουδεμία σχέση είχα με οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρία
- Τι δηλώνει ο τέως αντιπρόεδρος της Novartis ΕΛΑΣ
- Το μουσείο του Λούβρου ίσως να βρήκε τον καλύτερο τρόπο να διεκδικήσει τα κλεμμένα έργα τέχνης
- «Είτε θα παραμείνω στο ταχυδρομείο και θα τρελαθώ.. ή θα φύγω αλλά θα πεινάσω». Ιστορίες 5 διάσημων που δούλευαν σε ταχυδρομείο
- Τελευταία Νέα Huffington Post Greece
- Το μουσείο του Λούβρου ίσως να βρήκε τον καλύτερο τρόπο να διεκδικήσει τα κλεμμένα έργα τέχνης
- Τι δηλώνει ο τέως αντιπρόεδρος της Novartis ΕΛΑΣ
- «Είτε θα παραμείνω στο ταχυδρομείο και θα τρελαθώ.. ή θα φύγω αλλά θα πεινάσω». Ιστορίες 5 διάσημων που δούλευαν σε ταχυδρομείο
- Όταν αυτό που μας φαίνεται υγιές στη σχέση, είναι στην ουσία τοξικό
- Ο Αλέξης Τσίπρας αλλάζει πίνακες στο Mέγαρο Μαξίμου. Η ανάρτηση στο Instagram
- Λυκουρέντζος: Ουδεμία σχέση είχα με οποιαδήποτε φαρμακευτική εταιρία
- Ξεσπαθώνει και πάλι η Uma Thurman: «Ο Quentin δεν είχε κακή πρόθεση. Ντροπή στους Harvey Weinstein, Lawrence Bender και E. Bennett Walsh»
- Ζήτημα Τσάμηδων και διεκδίκησης περιουσιών θέτει ξανά ο Ράμα. Τι λέει για την διένεξη Ελλάδας-πΓΔΜ
- Ξανθός: Σκάνδαλο πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων η υπόθεση Novartis
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- «Ελληνο-Ισπανική» μονομαχία για τα... πόδια του Κριστιάν Βασιλάκη
- ΟΗΕ: Ζητά παύση εχθροπραξιών στη Συρία
- Ελένη Ράντου ετών 18: Η πρώτη της τηλεοπτική εμφάνιση σε σειρά της ΕΡΤ (Vid)
- Παναθηναϊκός: Αυτός είναι ο λόγος που απολύθηκε ο Τουμαζάτος
- Το διακύβευμα του Κυριάκου Μητσοτάκη: Μπροστά ή πίσω;
- Μ. Ζούκερμπεργκ: «Έχω κάνει σχεδόν κάθε λάθος που μπορείτε να φανταστείτε»
- Ηράκλειο: Το πρόγραμμα της Κινητής Μονάδας Υγείας για τον Φερβουάριο
- Παντελής Παντελίδης: Έφτιαξαν τεράστιο graffiti στο σημείο του δυστυχήματος