Το Λάθος
Από τότε που παρακολουθώ, κατ επάγγελμα, εκλογικές αναμετρήσεις (και κοντεύουν, δυστυχώς, σαράντα χρόνια από την πρώτη μου φορά), θυμάμαι τις κυβερνήσεις που χάνουν να αναζητούν το φταίξιμο στην επικοινωνία, τους ανθρώπους της και τα μέσα της. «Δεν καταφέραμε να επικοινωνήσουμε το έργο μας», είναι η φράση που έχω ακούσει πιο συχνά από πικραμένα χείλη ηττημένων κυβερνητικών εκπροσώπων. «Δεν μπορέσαμε/ δεν προλάβαμε να εξηγήσουμε στον λαό την πολιτική μας», είναι η συχνότερη παραλλαγή της.
Στην πραγματικότητα, ακόμη κι εκείνοι που καταφεύγουν στις τετριμμένες δικαιολογίες, ξέρουν καλά πως
Ένα εκλογικό αποτέλεσμα δεν έχει, βέβαια, ποτέ μια και μόνη εξήγηση ούτε μία και μοναδική ερμηνεία. Μα όποιος θέλει να την εξηγήσει, καλό είναι να αρχίζει από τους αριθμούς. Τι λένε, λοιπόν, οι αριθμοί της Κυριακής των ευρωεκλογών (που η τάση τους επιβεβαιώθηκε και την δεύτερη Κυριακή, όπου η αναμέτρηση είχε μια υπερ-τοπική πολιτική σημασία);
Τον Σεπτέμβριο του 2015 (όπως και προηγουμένως, τον Ιανουάριο), την νίκη στον ΣΥΡΙΖΑ την είχαν δώσει οι νέοι (18-24) με ποσοστό 42% και οι παραγωγικές ηλικίες (25-64), με ποσοστά από 33 έως 38%. Η Νέα Δημοκρατία, τότε, είχε διατηρήσει τις δυνάμεις της μόνον μεταξύ των συνταξιούχων κι εκεί οριακά, με 37% έναντι 34%.
Στις ευρωεκλογές του 2019 η εικόνα αντεστράφη με δραματικό τρόπο. Ο ΣΥΡΙΖΑ έχασε τους νέους (24% έναντι 26% της ΝΔ). Έχασε σε όλες τις παραγωγικές ηλικιακές ομάδες (η ΝΔ προηγείται με πέντε μονάδες στις ηλικίες 25-34, με 10 μονάδες στις ηλικίες 35-54 και με 6 μονάδες στις ηλικίες 55-64).
Οι εργαζόμενοι ψήφισαν ΝΔΑκόμη χειρότερα: Το 2015 είχε κατακτήσει την νίκη χάρις στην συντριπτική υπεροχή του μεταξύ των μισθωτών του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα (37% και στις δύο κατηγορίες) ενώ το σκορ ήταν περίπου ισόπαλο στους αγρότες και τους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους.
Τώρα, οι δημόσιοι υπάλληλοι έδωσαν την νίκη στην ΝΔ με διαφορά 4%, οι ιδιωτικοί υπάλληλοι με διαφορά 8%, οι αγρότες με 15% και οι αυταπασχολούμενοι και ελεύθεροι επαγγελματίες με 17%. Η μόνη κοινωνική κατηγορία που έμεινε σχετικά πιστή είναι οι άνεργοι, με το υψηλό 29% (χαμηλότερο, πάντως, από το 43% του 2015). Όσο για τους συναξιούχους, παρά την ματαίωση της περικοπής της «προσωπικής διαφοράς» και το περιλάλητο έκτακτο εκλογικό επίδομα του Μαϊου, η διαφορά υπέρ της ΝΔ ήταν της τάξης του 14%.
Το συμπέρασμα: Ο κόσμος της εργασίας, σε όλες του τις εκδοχές, ο κόσμος δηλαδή τον οποίο η Αριστερά πάντοτε διεκδικούσε να εκπροσωπεί, αυτήν την φορά προτίμησε ΝΔ. Και η κοινωνική συμμαχία που έδωσε στον ΣΥΡΙΖΑ την τριπλή νίκη του 2015, δεν υπάρχει πια. Αλλά γιατί;
Στρατηγικό λάθοςΗ «κόπωση από την λιτότητα», το πολιτικό κόστος της εφαρμογής του τρίτου μνημονίου, το οποίο επιβλήθηκε- κατά την Συριζαϊκή αφήγηση- λόγω της ήττας στην διαπραγμάτευση, είναι μια εξήγηση. Ατελής εξήγηση. Γιατί όλα δείχνουν ότι πίσω από την έκπληξη του εκλογικού αποτελέσματος, βρίσκεται η αποκάλυψη ενός πολιτικού λάθους. Μιας λανθασμένης στρατηγικής επιλογής.
Η κυβέρνηση έκανε εξ αρχής την επιλογή να μην εφαρμόσει απλώς το τρίτο μνημόνιο. Να το εφαρμόσει με τρόπο που να επιτρέπει, κάθε χρόνο, την παραγωγή ενός υπερ-πλεονάσματος. Να μένει, δηλαδή, στο δημόσιο ταμείο ένα ποσό πάνω από το πρωτογενές πλεόνασμα, που είχαμε μνημονιακή υποχρέωση να εξοικονομούμε για να εξυπηρετούμε δανειακές υποχρεώσεις. Η επιδίωξη ενός τέτοιου στόχου επέβαλε μια πρόσθετη λιτότητα, πάνω από την λιτότητα του μνημονίου. Επέβαλε περικοπές στο πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, καθυστέρηση στην εξώφληση οφειλών του δημοσίου και φόρους, περισσότερους φόρους.
Ήταν μια επιλογή που θα μπορούσε, ως ένα σημείο, να δικαιολογηθεί ως προσπάθεια αποκατάστασης της εμπιστοσύνης των δανειστών ή ως προσπάθεια δημιουργίας «μαξιλαριού» δημοσιονομικής ασφάλειας. Αλλά προφανώς ήταν κάτι περισσότερο από αυτό. Ήταν μια συνειδητή πολιτική που σχεδιαζόταν με κοινωνική (αναδιανομή μέρους του πλεονάσματος σε αδύναμα κοινωνικά στρώματα) και πολιτική (χρηματοδότηση παροχών την προεκλογική περίοδο) στόχευση. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε πρόσφατα, τον περασμένο Δεκέμβριο, υπερασπιστεί αυτήν την πολιτική, ως «ταξικά μεροληπτική» υπέρ των κοινωνικά αδυνάτων. Κι ας στηριζόταν, εν πολλοίς, σε έμμεσους, δηλαδή άδικους, φόρους. Κι ας συμμετείχαν οι έμμεσοι φόροι, αυτοί που βαραίνουν κυρίως τους κοινωνικά αδύναμους, με 6 ευρώ σε κάθε 10 ευρώ δημοσίων εσόδων.
Διπλή καταστροφήΗ επιτυχία της προσπάθειας ήταν παραδειγματική. Το υπέρ-πλεόνασμα ήταν 5,9 δισ. το 2016, 4,2 δις το 2017 και 885 εκατομμύρια το 2018- σύνολο 11 δις σε τρία χρόνια.
Αλλά το αποτέλεσμα της επιτυχίας ήταν διπλά καταστροφικό. Οικονομικά, συγκράτησε τους ρυθμούς ανάπτυξης σε επίπεδα πολύ χαμηλότερα των δυνητικών. Και εκλογικά, προκάλεσε την διάλυση της κοινωνικής συμμαχίας του 2015. Διότι ο σχεδιασμός της «ταξικής μεροληψίας» στηρίχθηκε σε λάθος εκτίμηση των πραγματικών δεδομένων της ελληνικής κοινωνίας. Μετρήθηκε λάθος ποιοι είναι οι «πολλοί» και ποιοι οι «λίγοι».
Έχω την εντύπωση ότι το λάθος έχει συνειδητοποιηθεί. Αλλά ακόμη κι αν είναι πια αργά για να διορθωθεί, θα ήταν χρήσιμο, από πολλές απόψεις χρήσιμο, να αναγνωριστεί. Δημόσια και με ειλικρίνεια.-
ΡΟΥΣΦΕΤΙΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ Xωρίς ντροπή: Τα «δικά μας παιδιά» στη Βουλή των Ελλήνων ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ Οι 15 μεταρρυθμίσεις που καθυστερούν επικίνδυνα «Καμπανάκι» από Κομισιόν για πιθανές αποκλίσεις από τους στόχους Μετά τις εκλογές η συζήτηση με τους Θεσμούς για τα μέτρα ελάφρυνσης- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- Θα ξαναγίνει ο τελικός του Champions League, γυρίζουν πίσω το Κύπελλο!
- Τι σημαίνουν οι ιατρικοί όροι clawback και rebate που χρησιμοποιεί ο ΕΟΠΥΥ; Rebate ή deduction είναι ορθότερο;
- Πώς να κοιμηθείτε σε 120 δεύτερα - Το στρατιωτικό μυστικό κατά της αϋπνίας
- Λάρισα: «Πάγωσε» το αίμα της όταν βγήκε στην αυλή - Έτρεχε να σωθεί με αυτό που είδε
- Survivor spoiler διαρροή (6/6/19): Άγρια μάχη για ένα σημαντικό έπαθλο (vid)
- Παραιτήθηκαν της πρόσληψης στη Βουλή οι θυγατέρες στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ
- Του επέστρεψε το πορτοφόλι και αυτό που είχε μέσα ΔΕΝ αποτιμάται σε χρήματα!
- Αγνώριστη η πριγκίπισσα Μαντλέν της Σουηδίας από τα... Botox!
- ΕΦΚΑ: Ποιοι απαλλάσσονται από την υποχρεωτική ασφάλιση
- Απετράπη ατύχημα με διαρροή φυσικού αερίου στην Νέα Παραλιακή
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Huffington Post Greece
- Πατέρας έσωσε το παιδί του από τα δόντια ενός σκύλου και πέθανε
- Ολλανδία: Η 17χρονη αυτοκτόνησε επειδή της αρνήθηκαν την ευθανασία
- Ανοίγει ο δρόμος για την ηλεκτροκίνηση
- Βίντεο: Σύγκρουση ποδηλάτου με τρακτέρ στα Τρίκαλα
- Τα κορυφαία ελληνικά brand για το 2019
- Ξεχάστε τα πάρτι και την ξέφρενη ζωή – Έτσι κάνουν πλέον διακοπές οι πλούσιοι
- Σήκωσαν στα χέρια μαθητή με κινητικά προβλήματα για να μπορέσει να επισκεφθεί την Ακρόπολη
- Μεγάλες επενδύσεις από την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ
- Εισαγγελική παρέμβαση για τα επεισόδια στο ΑΠΘ. Νέα εισβολή φοιτητών- ματαίωσαν debate
- Οι 15 μεταρρυθμίσεις που καθυστερούν επικίνδυνα
- Τελευταία Νέα Huffington Post Greece
- Το Λάθος
- Γερμανία: Ισόβια για τον νοσοκόμο που σκότωσε 100 ασθενείς
- Μονοψήφιο πάλι. Γιατί;
- Ελεν Πομπέο: Το εργασιακό περιβάλλον στο «Grey's Anatomy» ήταν πολύ τοξικό
- Η επιδημία του HIV στην Ελλάδα και ο αντιθετικός σύνδεσμος «αλλά»
- Βαρκελώνη: Η ζωή του Πικάσο σε σπάνιες φωτογραφίες
- Πρεμιέρα για τις Πανελλαδικές – Δείτε τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα
- Η Τζένιφερ Ανιστον κάνει τους φανς του «Friends» να ελπίζουν σε νέα επεισόδια
- Υπάρχει βιολογικό όριο στην αντοχή των ανθρώπων; Ναι, και οι έγκυες πιάνουν κόκκινο
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Μεγάλες επενδύσεις από την ΤΕΡΝΑ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ
- Ολυμπία Οδός: Και οι νυχτερίδες έχουν ψυχή…
- Τρώμε 121.000 μικροπλαστικά σωματίδια τον χρόνο (ειδικά αν πίνουμε νερό από πλαστικά μπουκάλια)
- Δανία: Παραιτείται ο πρωθυπουργός Ράσμουνσεν μετά την ήττα του στις εκλογές
- Τραμπ: Ανεπαρκής η συνομιλία μας με το Μεξικό για τους μετανάστες
- Freedom House: Η ελευθερία του Τύπου υποχωρεί παγκοσμίως, ακόμη και σε δημοκρατικές χώρες
- Οι 15 μεταρρυθμίσεις που καθυστερούν επικίνδυνα
- Οι αλήθειες και οι μύθοι της σειράς «Τσέρνομπιλ» του HBO για το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα του κόσμου
- Η HuffPost προτείνει: Δέκα βιβλία που αξίζει να διαβάσετε τον Ιούνιο