Σουηδικό «by pass»: Διαπραγματεύσεις για αμυντική συνεργασία με ΗΠΑ μετά τα τουρκικά τερτίπια

Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ ακούει τον Σουηδό Πρωθυπουργό Ulf Kristersson σε ομιλία κατά τη διάρκεια της ετήσιας διάσκεψης «Κοινωνία και Άμυνα» στο Σάλεν της Σουηδίας, 8 Ιανουαρίου 2023. TT News Agency/Henrik Montgomery via REUTERS ATTENTION EDITORS - THIS IMAGE WAS PROVIDED BY A THIRD PARTY. SWEDEN OUT. NO COMMERCIAL OR EDITORIAL SALES IN SWEDEN.

Η Σουηδία και οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για την οικοδόμηση στενότερων δεσμών σε επίπεδο ασφαλείας, με τη μορφή συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας (DCA), αναφέρει η σουηδική κυβέρνηση σε ανακοίνωσή της (Δευτέρα 9 Ιανουαρϊου).

Μια αναβαθμισμένη συμφωνία αμυντικής συνεργασίας μπορεί να δημιουργήσει ένα νομικό πλαίσιο για την παρουσία των δυνάμεων των ΗΠΑ στη Σουηδία και θα επιτρέψει μια ακόμη στενότερη διμερή συνεργασία από ό,τι θα δρομολογούσε η ένταξη στο ΝΑΤΟ, αναφέρει το σουηδικό υπουργείο Άμυνας.

«Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο σημαντικότερος εταίρος ασφάλειας και άμυνας της Σουηδίας, τόσο διμερώς όσο και εντός του ΝΑΤΟ», ανέφερε η σουηδική πλευρά, όπως μεταδίδει το πρακτορείο Reuters.

Η Σουηδία τον Μάιο είχε υποβάλει αίτηση μαζί με την Φινλανδία για ένταξη στο ΝΑΤΟ, ως απάντηση στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, όμως η αίτηση εξακολουθεί να περιμένει την έγκριση της Ουγγαρίας και της Τουρκίας, καθώς Ερντογάν και Όρμπαν θέτουν δικούς τους όρους στο κατώφλι της συμμαχίας - παρά τη θερμή υποστήριξη υπέρ της ένταξης των δύο σκαδιναβικών χωρών από τα υπόλοιπα κράτη-μέλη.

Η πρωθυπουργός της Φινλανδίας Sanna Marin συναντά τον νέο πρωθυπουργό της Σουηδίας Ulf Kristersson στην επίσημη κατοικία του πρωθυπουργού Kesaranta στο Ελσίνκι της Φινλανδίας, 28 Οκτωβρίου 2022. Lehtikuva/Vesa Moilanen/via REUTERS ATTENTION EDITORS - THIS IMAGE WAS PROVIDED BY A THIRD PARTY. NO THIRD PARTY SALES. NOT FOR USE BY REUTERS THIRD PARTY DISTRIBUTORS. FINLAND OUT. NO COMMERCIAL OR EDITORIAL SALES IN FINLAND.

Στόλτενμπεργκ: Είμαι βέβαιος ότι η Σουηδία θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ

Στο μεταξύ, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ διαμηνύει ότι είναι καιρός η Σουηδία να ενταχθεί στη συμμαχία, γιατί έχει κάνει ήδη ό,τι είναι απαραίτητο για να εξασφαλίσει την έγκριση της Τουρκίας: «Έχω πει ότι ήρθε η ώρα να τερματιστεί η διαδικασία επικύρωσης για τη Σουηδία», δήλωσε ο Γενς Στόλτενμπεργκ στη σουηδική εφημερίδα Aftonbladet σε συνέντευξή του.

Τον Μάιο, η Σουηδία και η γειτονική Φινλανδία εγκατέλειψαν τις μακροχρόνιες πολιτικές τους για στρατιωτική «μη-ευθυγράμμιση» και υπέβαλαν αίτηση για ένταξη στο ΝΑΤΟ, μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η ένταξη απαιτεί την ομόφωνη έγκριση των μελών της συμμαχίας. Η Τουρκία μπλοκάρει τη διαδικασία θέτοντας δικούς της όρους, δηλώνοντας επισήμως ότι απαιτεί από τις δύο σκανδιναβικές χώρες «να πατάξουν» τις ομάδες που θεωρεί τρομοκρατικές οργανώσεις και να εκδώσουν στην Τουρκία άτομα που η Άγκυρα θεωρεί ως «ύποπτα για εγκλήματα που σχετίζονται με τρομοκρατία».

Τον περασμένο μήνα, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η Σουηδία δεν ήταν καν στα «στα μισά» της εκπλήρωσης των δεσμεύσεων που ανέλαβε για να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Άγκυρας.

Οι δηλώσεις του έγιναν μετά την απόφαση σουηδικού δικαστηρίου κατά της έκδοσης ενός δημοσιογράφου που καταζητείται από την Τουρκία για φερόμενες σχέσεις με το αποτυχημένο πραξικόπημα του 2016.

Στην ερώτηση, πότε μπορεί να φτάσει η σκανδιναβική χώρα στην ένταξη, ο ΓΓ του ΝΑΤΟ απαντά σήμερα: «Είμαι βέβαιος ότι η Σουηδία θα γίνει μέλος του ΝΑΤΟ. Δεν θέλω να δώσω ακριβή ημερομηνία για το πότε θα συμβεί αυτό». Μέχρι στιγμής, ήταν μια σπάνια, ασυνήθιστη και γρήγορη διαδικασία ένταξης. Κανονικά, χρειάζονται αρκετά χρόνια».

Από αριστερά. Ο Στρατηγός του Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών Christopher G. Cavoli, ο Πρέσβης της Ουκρανίας στη Σουηδία Andrii Plakhotniuk και ο Σουηδός στρατηγός Micael Bydén, Ανώτατος Διοικητής των Σουηδικών Ενόπλων Δυνάμεων, συνομιλούν κατά τη διάρκεια της ετήσιας Διάσκεψης Folk och Försvar (Συνδιάσκεψη Κοινωνίας και Άμυνας) στο Salen της Σουηδίας τη Δευτέρα. 9 Ιανουαρίου 2023.(Henrik Montgomery/TT News Agency via AP)

Πρωθυπουργός της Σουηδίας: Δεν εκδίδουμε Σουηδούς πολίτες σε καμία χώρα

Από την πλευρά του, ο πρωθυπουργός της Σουηδίας, Ουλφ Κρίστερσον, δήλωσε ότι η Σουηδία τήρησε τις δεσμεύσεις της και ότι η απόφαση τώρα «εναπόκειται στην Τουρκία».

«Έχουμε μια πολύ καλή διαδικασία μαζί με τη Φινλανδία και την Τουρκία και κάνουμε ακριβώς αυτό που είπαμε, κάτι που επιβεβαιώνει τώρα η Τουρκία», δήλωσε ο Κρίστερσον την Κυριακή, κατά την πρώτη ημέρα της τριήμερης διάσκεψης People and Defense στο Σάλεν, ένα χιονοδρομικό κέντρο. στην κεντρική Σουηδία. Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν ο Στόλτενμπεργκ και οι Σουηδοί εμπειρογνώμονες εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας.

«Η νομοθεσία που απαγορεύει τη συμμετοχή σε τρομοκρατικές οργανώσεις εφαρμόζεται και η Τουρκία είναι γνωστό ότι κατονομάζει άτομα που θέλει να εκδοθούν. Είναι επίσης γνωστό ότι η Σουηδία έχει νομοθεσία που είναι σαφής και σημαίνει ότι (κάθε τέτοια απόφαση) εναπόκειται στα δικαστήρια. Επίσης, δεν εκδίδουμε Σουηδούς πολίτες σε καμία χώρα», τονίζει ο Κρίστερσον.

Από αριστερά, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ, ο Σουηδός Πρωθυπουργός Ulf Kristersson και η Σουηδή ηγέτης του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος Magdalena Andersson ποζάρουν για μια φωτογραφία μετά από μια συνάντηση για την πολιτική ασφαλείας και τη διαδικασία του ΝΑΤΟ της Σουηδίας, στο Σάλεν της Σουηδίας, Κυριακή 8 Ιανουαρίου, 2023. Η συνάντηση πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της Διάσκεψης Κοινωνίας και Άμυνας. (Henrik Montgomery/TT News Agency via AP)

Περιμένοντας στον προθάλαμο του ΝΑΤΟ

Τα κοινοβούλια 28 χωρών του ΝΑΤΟ έχουν ήδη επικυρώσει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας. Η Τουρκία και η Ουγγαρία είναι τα μόνα μέλη που δεν έχουν δώσει ακόμη την έγκρισή τους.

Σύμφωνα με το μνημόνιο που υπεγράφη, οι δύο χώρες συμφώνησαν να αντιμετωπίσουν τις ανησυχίες της Τουρκίας για την ασφάλεια, συμπεριλαμβανομένων των αιτημάτων για απέλαση και έκδοση Κούρδων μαχητών, καθώς και ατόμων που - σύμφωνα με την Άγκυρα - συνδέονται με ένα δίκτυο, το οποίο διευθύνεται από τον μουσουλμάνο κληρικό Φετουλάχ Γκιουλέν, με έδρα τις ΗΠΑ. Η τουρκική κυβέρνηση κατηγορεί τον Γκιουλέν ως εγκέφαλο της απόπειρας πραξικοπήματος του 2016 - κάτι που ο ίδιος αρνείται.

Ωστόσο, το ανώτατο δικαστήριο της Σουηδίας αρνήθηκε να εκδώσει τον δημοσιογράφο Μπουλέντ Κενές, τον οποίο η Τουρκία κατηγορεί ότι ήταν μεταξύ των πραξικοπηματιών. Ο Κένες, ο οποίος έλαβε άσυλο στη Σουηδία, ήταν ο συντάκτης της αγγλόφωνης εφημερίδας Today’s Zaman, η οποία ανήκε στο δίκτυο Γκιουλέν και έκλεισε - με παρέμβαση της κυβέρνησης Ερντογάν - ως μέρος της επιχείρισης καταστολής της ομάδας των «γκιουλενιστών».

Τη Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2023, η κυβέρνηση της Σουηδίαςανακοίνωσε ότι σχεδίαζε να ενεργοποιήσει εκ νέου την πολιτική επιστράτευση, ζητώντας από τη Σουηδική Υπηρεσία Εκτάκτων Αναγκών να προετοιμάσει την εκπαίδευση για άτομα που θα κληθούν να υπηρετήσουν στις δημοτικές υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης, σε περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης.

πηγές: Reuters, Associated Press

Related...Πώς θα ακυρώσουμε τα σχέδια της Τουρκίας;Τουρκικοί λεονταρισμοί: Δεν θα δεχτούμε επέκταση χωρικών υδάτων πάνω από 6 μίλια, λέει ο ΑκάρΣκέψεις και λόγια του Χριστόδουλου Γιαλλουρίδη που δεν ξεπεράστηκαν από την σύγχρονη Ιστορία