Πυρηνικό πρόγραμμα Ιράν - Ισραηλινός στρατός : «Νωρίς να αξιολογήσουμε το πλήγμα»

Η εύθραυστη κατάπαυση του πυρός ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν συνεχίζει να τηρείται σήμερα, με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου να διαλαλεί την «ιστορική νίκη» που κατάφερε ο στρατός του στην Ισλαμική Δημοκρατία, «καταστρέφοντας» το πυρηνικό της πρόγραμμα.

Ανάλογο είναι και το μήνυμα του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος χρησιμοποίησε τον όρο «αφανίσαμε το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», παρά το γεγονός ότι διαβαθμισμένο αμερικανικό έγγραφο της υπηρεσίας πληροφοριών

του Πενταγώνου(Defense Intelligence Agency), που επικαλέστηκαν μέσα ενημέρωσης, εγείρει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των βομβαρδισμών τους οποίους εξαπέλυσαν τα ξημερώματα της Κυριακής στρατηγικά βομβαρδιστικά των ΗΠΑ εναντίον τριών ιρανικών εγκαταστάσεων-κλειδιών. 

Πυρηνικό πρόγραμμα Ιράν: Έγγραφο των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών και δηλώσεις επιτείνουν την σύγχυση

Το έγγραφο επικαλούνται και σχολιάζουν ορισμένα από τα μεγαλύτερα αμερικανικά ΜΜΕ, διατυπώνοντας αμφιβολίες ή προβληματισμό για το μέλλον του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης.

Από την πλευρά του, το Ιράν ανακήρυξε τη «νίκη» του, επαναβεβαιώνοντας πως θα ασκήσει τα «νόμιμα δικαιώματά» του και επιμένοντας ότι θα συνεχίσει το πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμά του, ενώ δηλώνει ταυτόχρονα έτοιμο να ξαναρχίσει διαπραγματεύσεις με την Ουάσιγκτον.

«Αφανίσαμε το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα. Κι αν οποιοσδήποτε στο Ιράν αποπειραθεί να το αναδομήσει, θα δράσουμε την ίδια αποφασιστικότητα, με την ίδια ένταση, για να αποτύχει κάθε τέτοια προσπάθεια», διεμήνυσε και ορκίστηκε πως «το Ιράν δεν θα αποκτήσει ποτέ ατομικό όπλο».

Αμερικανικό βομβαρδιστικό τύπου Stealth και οι πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, που βομβαρδίστηκαν τον Ιούνιο του 2025

Εκπρόσωπος Ισραηλινού Στρατού στην τηλεόραση: «Είναι ακόμα νωρίς να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα της επιχείρησης»

Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε το πρωί της Τετάρτης (25 Ιουνίου) ότι είναι «ακόμα νωρίς» για να αξιολογηθούν οι ζημιές που προκλήθηκαν στο ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, την επομένη της εκεχειρίας που έβαλε τέλος στον 12ήμερο πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και του Ιράν.

«Είναι ακόμα νωρίς να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα της επιχείρησης», δήλωσε ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού Εφι Ντέφριν σε συνέντευξη Τύπου που μεταδόθηκε τηλεοπτικά, ενώ σύμφωνα με απόρρητο αμερικανικό έγγραφο, το οποίο επικαλούνται μέσα ενημέρωσης, το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα καθυστέρησε μόνο κατά λίγους μήνες.

«Πιστεύω ότι προκαλέσαμε σημαντικό πλήγμα στο πυρηνικό πρόγραμμα και μπορώ ακόμα να πω ότι το καθυστερήσαμε για αρκετά χρόνια», είναι η φράση που χρησιμοποίησε ο ισραηλινός εκπρόσωπος, χρησιμοποιώντας φρασεολογία σαφώς πιο συγκρατημένη σε σύγκριση με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ .

Τα πλήγματα των ΗΠΑ κατά τριών πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν φαίνεται πως είχαν περιορισμένα αποτελέσματα

Πάντως, σύμφωνα με άκρως απόρρητη πεντασέλιδη έκθεση της υπηρεσίας πληροφοριών του Πενταγώνου, το περιεχόμενο της οποίας αποκάλυψαν σε αμερικανικά μέσα ενημέρωσης πηγές τους εν γνώσει του, οι βομβαρδισμοί των ΗΠΑ στο Φορντό, στη Νατάνζ και στην Ισφαχάν τα ξημερώματα της Κυριακής δεν εξάλειψαν εντελώς τον εξοπλισμό φυγοκέντρισης, ούτε τα αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν.

Τα πλήγματα μάλλον έκλεισαν εισόδους σε κάποιες εγκαταστάσεις, αλλά χωρίς να καταστρέψουν υπόγειες κτιριακές δομές, και κατά συνέπεια απλώς καθυστέρησαν το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα για μερικούς μήνες, ανέφεραν τρία μέσα ενημέρωσης.

Η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας Κάρολαϊν Λέβιτ εμμέσως επιβεβαίωσε την αυθεντικότητα του εγγράφου, αλλά δήλωσε πως τα δημοσιεύματα είναι «εντελώς λάθος» και τόνισε πως η αρχική αποτίμηση είναι «άκρως απόρρητη», παρ’ όλ’ αυτά τη «διέρρευσε» κάποιος «χαμηλόβαθμος» και «χαμένος» της λεγόμενης κοινότητας των πληροφοριών.

Κανένα από τα τρία μέσα ενημέρωσης που αναφέρθηκαν στην αποτίμηση της DIA, ωστόσο, δεν επικαλέστηκε το ίδιο το έγγραφο, αλλά πηγές ενήμερες για το περιεχόμενό του.

Η «διαρροή» του εγγράφου ήταν «σχεδιασμένη» για να «εξευτελίσει» τον αμερικανό πρόεδρο Τραμπ και να «δυσφημίσει» τους πιλότους της αμερικανικής πολεμικής αεροπορίας οι οποίοι «έφεραν σε πέρας τέλεια την αποστολή να αφανιστεί το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν», υποστήριξε η κυρία Λέβιτ μέσω X.

Επιμένει ο Τραμπ

Ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ επέμεινε εξάλλου μέσω Truth Social στο ότι «οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν έχουν καταστραφεί τελείως!», καταφερόμενος εναντίον των δύο από τα τρία ΜΜΕ, του CNN των «ψευδών ειδήσεων» και των New York Times που «χρεοκοπούν».

Μετά τους βομβαρδισμούς της Κυριακής, ο αρχηγός του γενικού επιτελείου εθνικής άμυνας των ΗΠΑ, ο πτέραρχος Νταν Κέιν, φάνηκε πιο επιφυλακτικός, λέγοντας πως προκάλεσαν «ζημιές και εξαιρετικά σοβαρές καταστροφές» στις τρεις εγκαταστάσεις.

Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) κρίνει αδύνατο σε αυτό το στάδιο να εκτιμήσει τις ζημιές στις ιρανικές εγκαταστάσεις, στις οποίες ζητεί να του δοθεί πρόσβαση.

Ειδικοί θεωρούν πως το Ιράν πιθανόν είχε απομακρύνει το πυρηνικό υλικό πριν από τους βομβαρδισμούς και η Τεχεράνη λέει πως συνεχίζει να έχει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου.

Ο ΔΟΑΕ έχει τονίσει πως δεν έχει μέχρι σήμερα καμιά ένδειξη ότι υπάρχει «συστηματικό πρόγραμμα» κατασκευής πυρηνικών όπλων στο Ιράν.

Η ιρανική κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες πως έχει λάβει «τα απαραίτητα μέτρα» για να εγγυηθεί τη συνέχεια του πυρηνικού προγράμματος της χώρας, το οποίο επιμένει εδώ και δεκαετίες πως έχει αποκλειστικά πολιτικό χαρακτήρα.

Σύμβουλος του ανώτατου ηγέτη του Ιράν, του αγιατολά Αλί Χαμενεΐ, τόνισε πως η χώρα του συνεχίζει να έχει αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου και ότι τίποτε «δεν τελείωσε».

Στο Ισραήλ, ο στρατός προχώρησε χθες βράδυ στην άρση περιορισμών που είχαν επιβληθεί στους πολίτες κατά τη διάρκεια του πολέμου, όμως προειδοποίησε, διά στόματος του αρχηγού του γενικού επιτελείου του, πως «η εκστρατεία εναντίον του Ιράν δεν έχει τερματιστεί» κι ότι ανοίγει «νέο κεφάλαιο».

Ο υποστράτηγος Εγιάλ Ζαμίρ είπε ακόμη πως ο στρατός θα επικεντρωθεί εκ νέου στη Λωρίδα της Γάζας, όπου διεξάγει πόλεμο εναντίον του παλαιστινιακού ισλαμιστικού κινήματος Χαμάς από τον Οκτώβριο του 2023.  

Πανηγυρισμοί στο Ιράν

Από την πλευρά της, η Τεχεράνη πανηγύρισε πως ανάγκασε τον ορκισμένο εχθρό της, το Ισραήλ, να «τερματίσει μονομερώς» τον πόλεμο.

Ο ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν μίλησε χθες βράδυ για το «τέλος του πολέμου» τον οποίο «επέβαλε» στη χώρα του το Ισραήλ και δεσμεύτηκε πως η κατάπαυση του πυρός θα τηρηθεί, υπό τον όρο πως θα γίνει σεβαστή κι από την άλλη πλευρά.

Τα ξημερώματα της 13ης Ιουνίου, το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικούς βομβαρδισμούς εύρους άνευ προηγουμένου εναντίον του Ιράν, με δημόσια διακηρυγμένο στόχο να καταστρέψει τις πυρηνικές εγκαταστάσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας ώστε να μην αποκτήσει πυρηνικά όπλα — κάτι που η Τεχεράνη διαψεύδει πως επιδιώκει. Οι δυο χώρες αντάλλασσαν έκτοτε πλήγματα η μια στο έδαφος της άλλης.

Το Ιράν είναι διατεθειμένο «να επιλύσει τις διαφωνίες (...) στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων» με τις ΗΠΑ, είπε χθες ο πρόεδρος Πεζεσκιάν, επαναλαμβάνοντας πως παρότι η χώρα δεν θέλει πυρηνικό οπλοστάσιο, θα ασκήσει «τα νόμιμα δικαιώματά της» και θα συνεχίσει να έχει πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Στο Ισραήλ η Τάμι Σελ, κάτοικος του Τελ Αβίβ, είπε πως εναποθέτει όλες τις ελπίδες της στην κατάπαυση του πυρός. «Ελπίζω στ’ αλήθεια. Όλοι μας είμαστε εξαντλημένοι. Θέλουμε μόνο ειρήνη. Για μας, για τους Ιρανούς, για τους Παλαιστίνιους, για όλο τον κόσμο στην περιοχή», είπε.

Στην ιρανική πλευρά, ο πόλεμος άφησε πίσω τουλάχιστον 610 νεκρούς και 4.700 τραυματίες, σύμφωνα με τον πιο πρόσφατο επίσημο απολογισμό που ωστόσο αφορά μόνο, ή κυρίως, τους αμάχους. Τα ιρανικά πλήγματα με πυραύλους και drones άφησαν πίσω 28 νεκρούς στην ισραηλινή επικράτεια, κατά τα πιο πρόσφατα επίσημα δεδομένα της κυβέρνησης Νετανιάχου.

Ο αμερικανός πρόεδρος Τραμπ απαίτησε το βράδυ της Δευτέρας οι δυο εμπόλεμες χώρες να κάνουν βήματα «προς την ειρήνη» μετά την ιρανική επίθεση –χωρίς θύματα ούτε σοβαρές ζημιές– εναντίον της αμερικανικής στρατιωτικής βάσης αλ Ουντέιντ στο Κατάρ, της μεγαλύτερης στην περιοχή, σε ανταπόδοση για τους αμερικανικούς βομβαρδισμούς.

Ο μεγιστάνας εξάλλου «ευχαρίστησε το Ιράν» επειδή «προειδοποίησε» την Ουάσιγκτον «έγκαιρα», κάτι που επέτρεψε «να μη χαθούν ζωές και να μην τραυματιστεί κανένας».

Πηγές: BBC, ΑFP, DPA