Πώς είναι δυνατόν; Νοέμβριος 2016

Τρίτη, 8 Νοεμβρίου 2016. Εκατόν τριάντα εκατομμύρια Αμερικάνοι προσέρχονται στις κάλπες για να ψηφίσουν τον νέο πρόεδρο τον Η.Π.Α. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό από καιρό και τα δελτία δεν σταματούν να το υπενθυμίζουν κατά την διάρκεια της μέρας των εκλογών. Το CNN προβλέπει πως οι πιθανότητες να ηττηθεί η Χίλαρι Κλίντον είναι λιγότερες από 10%. Το κλίμα είναι εύθυμο, σίγουρο και γεμάτο συγκίνηση. Γυναίκες κλαίνε εξερχόμενες από τα εκλογικά κέντρα καθώς έχουν ψηφίσει την -ήδη όπως φαίνεται- πρώτη Αμερικανίδα πρόεδρο. Η αλλαγή είναι ώρες μακριά.

Η

Κλίντον οργανώνει τη φιέστα της κάτω από τον επιβλητικό γυάλινο θόλο του Javits Center στην Νέα Υόρκη, ενώ μερικά τετράγωνα πιο κάτω, σε χαμηλούς τόνους ο Ντόναλντ Τραμπ θα παρακολουθήσει την εκλογική βραδιά σε μια μικρή συνεδριακή αίθουσα ξενοδοχείου. Οι κάλπες κλείνουν και τα exit poll βάφουν τις κρίσιμες πολιτείες μπλε. Στις 10:39 μ.μ. ανακοινώνεται μια εκλογική «έκπληξη»: Ο Ντόναλντ Τραμπ θα νικήσει στο Οχάιο, και θα αποφύγει τον διασυρμό . Ένα τέταρτο αργότερα, θα ακολουθήσει η Φλόριντα, δίνοντας μερικές ελπίδες στον Νεοϋορκέζο μεγιστάνα. Στις 11 η Βόρεια Καρολίνα βάφεται κόκκινη και πλέον οι Δημοκρατικοί, αρχίζουν να νιώθουν όλο και πιο νηφάλιοι. Μίσιγκαν, Πενσιλβάνια και τέλος Ουισκόνσιν, οι παραδοσιακά μπλε πολιτείες του βορά, έχουν γυρίσει την πλάτη στο κόμμα. Ο πορτοκαλί τηλεαστέρας είναι ο 45ος πρόεδρος των Η.Π.Α.

Πώς είναι δυνατόν;

Ας γυρίσουμε τον χρόνο εννιά μήνες πριν, όταν οι Δημοκρατικοί ψηφοφόροι του Νιού Χάμσαϊρ καλούνται να επιλέξουν τον υποψήφιο πρόεδρό τους. Ο Μπέρνι Σάντερςθα κερδίσει την ψηφοφορία με ποσοστό μεγαλύτερο του 60%, σημειώνοντας ρεκόρ συμμετοχής για την πολιτεία και δίνοντας του 15 αντιπροσώπους (delegates , έναντι 9 της Κλίντον. Το ίδιο βράδυ όμως, η εφορευτική επιτροπή θα ανακοινώσει το επίσημο αποτέλεσμα: ισοπαλία, με 16 αντιπροσώπους έκαστος!

Το «μαγικό» παρατηρείται και σε άλλες πολιτείες . Ένα μήνα μετά, στο Μίσιγκαν, ο Σάντερς θα κερδίσει 67 εκλεγμένους αντιπροσώπους έναντι 63 της Κλίντον, έχοντας λάβει κοντά στις 20 χιλιάδες περισσότερες ψήφους. Οι οθόνες των τηλεοράσεων θα δείξουν: «Χίλαρι 73, Σάντερς 67». Ομοίως, στην Ιντιάνα, το 52.5% των ψήφων δεν ήταν αρκετό για να του δώσουν την νίκη, καθώς η Χίλαρι θα φύγει με 2 παραπάνω αντιπροσώπους νικώντας την πολιτεία. Όπου η πλειοψηφία δεν μπορεί, μερικές ρίψεις κερμάτων [4] θα της εξασφαλίσουν τους απαραίτητους αντιπροσώπους.

Ανάμεσα στους αντιπροσώπους τους οποίους χρειάζεται ένας δημοκρατικός υποψήφιος για να πάρει το χρίσμα, υπάρχουν και αρκετοί «υπέρ-αντιπρόσωποι» (superdelegates), οι οποίοι είναι στελέχη του κόμματος και ψηφίζουν κατά συνείδηση (ή μάλλον συμφέρον) και όχι αναλογικά με την ψήφο του κόσμου όπως οι αντιπρόσωποι. Στις εσωκομματικές εκλογές του 2016 λοιπόν, πριν καν ξεκινήσει η ψηφοφορία, η Χίλαρι είχε 572 υπέρ-αντιπροσώπους έναντι 42 του Μπέρνι Σάντερς, δίνοντάς της ένα προβάδισμα μεγαλύτερο του 10%, πριν καν αρχίσει η ψηφοφορία! Ύστερα λοιπόν από πολλές μειοψηφικές νίκες, τηλεοπτικούς θριάμβους, ρίψεις κερμάτων, και την ακούραστη προσπάθεια του Δημοκρατικού Κόμματος, η Χίλαρι Κλίντον τελικά θα πάρει το χρίσμα για τις προεδρικές εκλογές, ξεχνώντας βέβαια ότι στις προεδρικές εκλογές δεν ψηφίζει το κόμμα, αλλά ο κόσμος.

Δεν είναι παράλογο να καταλογίσουμε την συστηματική υπονόμευση της υποψηφιότητας Σάντερς ως έναν από τους λόγους της εκλογής του Ντόναλντ Τραμπ. Στην Αμερική για να ψηφίσεις πρέπει να εγγραφείς στους εκλογικούς καταλόγους μήνες πριν τις εκλογές, να σηκωθείς από τον καναπέ σου, να στηθείς στην ουρά για ώρες, και τελικά να ψηφίσεις. Όταν σε έχουν πείσει ότι η ψήφος σου δεν μετράει, δεν θα κάνεις τίποτα από τα παραπάνω. Οι πολίτες του Μίσιγκαν, της Ιντιάνα και της Άϊοβα (πρώην μπλε πολιτείες) το απέδειξαν στην πράξη, γυρνώντας την πλάτη στην Κλίντον στις προεδρικές εκλογές, εκεί που δεν υπήρχαν υπέρ-αντιπρόσωποι να την σώσουν.

Το παραπάνω φαινόμενο, ο Michael Moore περιέγραψε προφητικά στο κείμενό του «Πέντε λόγοι για τους οποίους θα νικήσει ο Ντόναλντ Τραμπ» [, δημοσιευμένο μήνες πριν τις εκλογές. Γράφει χαρακτηριστικά:« […] Στις περισσότερες εκλογές δύσκολα ψηφίζει περισσότερο από το 50% του εκλογικού σώματος. Και εκεί βρίσκεται το πρόβλημα του Νοεμβρίου – ποιος έχει τους ποιο κινητοποιημένους, τους πιο πεπεισμένους ψηφοφόρους οι οποίοι θα φτάσουν μέχρι την κάλπη. Ξέρετε την απάντηση στην ερώτηση. Ποιος είναι ο υποψήφιος με τους πιο φανατικούς ακόλουθους; Ποιανού τρελοί οπαδοί θα σηκωθούν στις 5 το πρωί της ημέρας των εκλογών, θα τρέχουν όλη μέρα, μέχρι να κλείσει και η τελευταία κάλπη, ώστε να σιγουρευτούν ότι ο κάθε Τομ, Ντικ και Χάρι θα ψηφίσει;»

Την παραπάνω ερώτηση καλούμαστε να απαντήσουμε και στις φετινές εκλογές, την ίδια ώρα που το κατεστημένο των Δημοκρατικών ψάχνει να βρει ποιος θα σώσει το κέντρο. Αδιαμφισβήτητα, ύστερα από τις πρώτες εκλογικές νίκες του Μπέρνι Σάντερς, οι μετριοπαθείς υποψήφιοι έχουν συσπειρωθεί εναντίον του. Χαρακτηριστική είναι η απόσυρση δύο δημοφιλών υποψηφίων του κέντρου (Klobuchar και Buttigieg) ώστε να στηρίξουν την υποψηφιότητα Μπάιντεν, απροκάλυπτα, μόνο μια μέρα πριν την μεγαλύτερη ψηφοφορία των εσωκομματικών εκλογών (Super Tuesday).

Είναι γεγονός ότι ο Μπέρνι Σάντερς είναι ο υποψήφιος με την δυνατότερη βάση ψηφοφόρων με τεράστια διαφορά από τους υπόλοιπους. Μόνο τον Φεβρουάριο συγκέντρωσε ποσό ρεκόρ σε σχέση με τους αντιπάλους του, αποκλειστικά από δωρεές ανθρώπων της μεσαίας και κατώτερης τάξης . Είναι ο υποψήφιος για τον οποίον αμισθί φοιτητές χτυπάνε καθημερινά πόρτες, εργάτες μοιράζουν φυλλάδια και δάσκαλοι οργανώνουν εκδηλώσεις. Αν το κατεστημένο καταφέρει να νικήσει, τότε είναι σίγουρο πως η ιστορία θα επαναληφθεί όχι σαν τραγωδία, αλλά σαν φάρσα.

Σπύρος Κασάπης

*Ο Σπύρος Κασάπης είναι διδακτορικός φοιτητής στο πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν και εθελοντής στην προεκλογική εκστρατεία του Bernie Sanders.

* Το κείμενο είναι βασισμένο στο ντοκιμαντέρ του Michael Moore, «Fahreneit 11/9»

ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕ ΗΠΑ: Η Σούπερ Τρίτη ανήκει στον Μπάιντεν Στέιτ Ντιπάρτμεντ: Η Τουρκία δεν ενεργεί με καλή πίστη και έχει αποκλειστεί από τα ενεργειακά φόρουμ της ανατολικής Μεσογείου