Η Οικονομία σε καταστολή

Να ζει κανείς ή να μην ζει; Εκ των δυο ποιο είναι προτιμότερο; Η ζωή είναι απαίσια, αλλά ο θάνατος φρικτότερος, απαντά η μάγισσα του Σαίξπηρ. Η προοδευτική ελληνική κυβέρνηση καταγραφεί την ικανοποίηση και αισιοδοξία της για το μέλλον, παρόλο που η κοινωνία την αντιμετωπίζει με αυξανόμενο σκεπτικισμό που φθάνει μέχρι την απόγνωση. Απελπιστικά μειούμενες προσδοκίες όχι μόνον στον επιχειρηματικό κόσμο, αλλά και σε ακόμη πιο κρίσιμο βαθμό στους εργαζομένους, στα λαϊκά στρωματά, στους χαμηλόμισθους και συνταξιούχους. Κι όμως, ακόμη και αν γινόταν δεκτό ότι δεν υπάρχει διαφορετικός δρόμος για την κυβέρνηση, θα περίμενε κάνεις από αυτήν τουλάχιστον να αναγνωρίζει με ειλικρίνεια τις συνέπειες των επίλογων της και όχι να τις ωραιοποιεί καταφεύγοντας στα επιχειρήματα των προκάτοχων της. Ενώ η κυβέρνηση σωστά επισημαίνει ότι η συνεχιζόμενη λιτότητα στην Ευρώπη βαθαίνει την ύφεση, εν τούτοις, εφαρμόζοντας την αυτή πολιτική στη χωρά μας, διατείνεται ότι η ανάκαμψη βρίσκεται προ των πυλών. Ποσό αυτό διαφέρει από το success story του απελθόντος πρωθυπουργού;

Διακινείται αισιόδοξο σενάριο ότι, μετρά την επιτυχή αξιολόγηση από θεσμούς και δανειστές, η ανάκαμψη της οικονομίας επελαύνει, κυρίως με την αποκατάσταση του κλίματος εμπιστοσύνης μεταξύ επενδυτών και ελληνικού κράτους, με την εισροή πόρων από τα 86 δις του 2015, με τα προγράμματα του ΕΣΠΑ και την αναμενομένη ένταξη της χωράς στην ποσοτική χαλάρωση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Ωστόσο, το ισοζύγιο αναμεσά στους πόρους που εκρέουν από την ελληνική οικονομία υπέρ των δανειστών και των εισερχομένων σε αυτήν παραμένει επί του παρόντος δραματικά αρνητικό για την χωρά, αλλά και σε βάθος χρόνου απελπιστικό.

Στη διάρκεια της εξαετίας 2010-2016, το εθνικό εισόδημα της χωράς υπέστη σωρευτική συρρίκνωση κατά 23%, παράλληλα εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεων εξαναγκάσθηκαν να κλείσουν και ο αριθμός των ανέργων εκτινάχθηκε στο 1,5 εκατομμύριο ατόμων, πλήττοντας νεανικούς πληθυσμούς μέχρι 66%. Η καθοδική πορεία της χωράς προς την κόλαση συνεχίσθηκε χωρίς διακοπή καθ' όλη την εξαετία, αλλά και, πάρα πασά περί του αντίθετου προσδοκία, επιταχύνθηκε στη διάρκεια της τελευταίας διετίας, με τις προοδευτικές δυνάμεις στο πηδάλιο της χωράς. Με την αξίωση των μηδενικών ελλειμμάτων, «εξυγιαίνεται» το δημόσιο και τα ασφαλιστικά ταμεία, με αναπόφευκτο αντίτιμο την πτώχευση της οικονομίας. Με την εμμονή και εντεινόμενη πολιτική λιτότατος, περικόπτονται χωρίς τέλος οι δημοσιές δαπάνες και τα εισοδήματα, μισθοί και συντάξεις, με αυτονόητη συνέπεια την προϊούσα νέκρωση της εσωτερικής αγοράς. Στις περικοπές εισοδημάτων και δαπανών προστίθεται η υπερφορολογήση όλων ανεξαιρέτως των συντελεστών της οικονομίας, τόσο των επιχειρηματιών όσο και των εργαζομένων και συνταξιούχων. Ακολουθώντας τον δρόμο των προκάτοχων της, η σημερινή κυβέρνηση επιδιώκει δημοσιονομικούς στόχους εις βάρος της οικονομίας και με αντίτιμο τον κλινικό της θάνατο.

Η ελληνική «ιδιαιτερότητα» φαίνεται ότι δεν συνδέει την χωρά μας με τις ομοιοπαθείς υπερχρεωμένες του Ευρωπαϊκού Νότου, αλλά αντίθετα την απομακρύνει από αυτές. Ενώ οι Πορτογαλία, Ισπανία και Ιταλία διεκδικούν αύξηση της δημοσίας δαπάνης με στόχο την σταθεροποίηση της οικονομίας τους, η χωρά μας διεκδικεί εγκώμια από τους δανειστές της για την συνεπή απορρόφηση των δημοσίων ελλειμμάτων και την πραγματοποίηση πρωτογενούς πλεονάσματος, ακόμη και αν εξ αυτού η οικονομία παραδίδει την τελευταία της ικμάδα. Η ρευστότητα του δημοσίου και των τράπεζων εξασφαλίζονται εις βάρος της ρευστότητάς της οικονομίας. Ποσό αξιόπιστη είναι η προσδοκία ανάκαμψης, όταν η οικονομία παραμένει εγκλωβισμένη σε συνθήκες ασταμάτητα συρρικνωμένης αγοράς αφενός και χρηματοπιστωτικής ασφυξίας αφετέρου;

Στη διάρκεια της τελευταίας διετίας 2015-2016, η συνολική ρευστότητα της οικονομίας περικόπηκε ταχύτερα από ό,τι το ΑΕΠ: η προσφορά χρήματος και πιστώσεων προς την οικονομία μειώθηκε κατά 33%, ενώ το ΑΕΠ κατά 23%. Αυτό σημαίνει ότι στην καθοδική πορεία αμφοτέρων η συρρίκνωση της ρευστότητάς προηγείται και συμπαρασύρει την πτώση του ΑΕΠ και την εκτίναξη της μαζικής ανεργίας. Ουσιαστικά, ο έλεγχος της ρευστότητάς χρησιμοποιείται για την καθήλωση της οικονομίας σε όλο και χαμηλότερα επίπεδα λειτουργίας. Το ότι τον τελευταίο καιρό τα «κόκκινα δάνεια» πολλαπλασιάζονται δεν είναι αίτια, αλλά αυτονόητη συνέπεια της προϊούσας αδρανοποίησης της οικονομίας. Η κατάρρευση του κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων δεν είναι αποκλειστικό πρόβλημα των κακοπληρωτών και των κακών διαχειριστών, αλλά απορρέει πρωτίστως από το μακροοικονομικό αδιέξοδο στο οποίο η κυβέρνηση διατηρεί την οικονομία και του οποίου θύματα αποβαίνουν όλοι, ακόμη και οι συνεπείς διαχειριστές. Μπορεί οι νεοφιλελεύθερες φαντασιώσεις να χρησιμοποιούν την κατάρρευση της οικονομίας ως «θεραπευτική αγωγή» για την υποθετική «εξυγίανση» της. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση, οι πολλαπλασιαζόμενες αρνητικές επιδόσεις δεν θα μπορούσαν να θεωρηθούν ως ενδείξεις για οποιαδήποτε ανάκαμψη.

Ομοίως, κυβερνητικοί κύκλοι κατακεραυνώνουν τον διαπλεκόμενο «κρατικοδίαιτο» και «τραπεζοδίαιτο» ελληνικό καπιταλισμό. Ωστόσο, σε ποια χωρά του προωθημένου καπιταλισμού, το κράτος δεν προστατεύει τους εκλεκτούς του, μεγάλες επιχειρήσεις και τράπεζες; Η γερμανική κυβέρνηση δεν κήδεται λιγότερο για τους εκλεκτούς της από ό,τι οι ελληνικές κυβερνήσεις του παρελθόντος για τους δικούς τους. Και πάντως, εάν με την συνεχή περικοπή της ρευστότητάς η κυβέρνηση φαντάζεται ότι πλήττει τους «κρατικοδίαιτους», «παράπλευρη συνέπεια» της επιλογής της είναι ότι πλήττεται καίρια το σύνολο της οικονομίας, ακόμη και αυτοί που δεν χρωστούν τίποτα και σε καμία κρατική εύνοια. Η αναγκαία εξυγίανση της οικονομίας δεν εξασφαλίζεται με επιλογές που την καταποντίζουν. Και πάντως, προϋπόθεση για οποιαδήποτε μεταρρύθμιση και εξυγίανση της οικονομίας είναι αυτή να παραμένει σε κίνηση και ικανότητα προσαρμογής και όχι να εξωθείται εκ των άνω στην αδράνεια.

Όταν η νεοφιλελεύθερη συνταγή βυθίζει σήμερα ολόκληρη την Ευρώπη στην ύφεση, ποσό αξιόπιστη μπορεί να είναι μια προοδευτική κυβέρνηση που επαγγέλλεται την ανάκαμψη, αλλά στην πράξη παραμένει στις επιλογές που οδηγούν στο εκ διαμέτρου αντίθετο αποτέλεσμα;

-- This feed and its contents are the property of The Huffington Post, and use is subject to our terms. It may be used for personal consumption, but may not be distributed on a website.