Η ιστορία του έφιππου ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου από τον Γιάννη Παππά

Τελικό πρόπλασμα για τον ανδριάντα του Μεγ. Αλεξάνδρου στο εργαστήριο του Γιάννη Παππά στου Ζωγράφου. Δεκαετία του 1960.

Το Fougaro Artcenter και το Μουσείο Μπενάκη συνδιοργανώνουν, στην πρώτη συνεργασία τους, μεγάλη έκθεση στο Ναύπλιο αφιερωμένη στο έργο του γλύπτη Γιάννη Παππά και στον έφιππο ανδριάντα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, που από το 2019 βρίσκεται στη συμβολή των οδών Βασ. Όλγας και Βασ. Αμαλίας, στο κέντρο της Αθήνας.

Η έκθεση με τίτλο «Γιάννης Παππάς

- Αναζητώντας τον Αλέξανδρο» εστιάζει στη δημιουργική διαδικασία της υλοποίησης του αριστουργηματικού γλυπτικού συνόλου, που διήρκεσε 32 χρόνια.

Με τις πρώτες δοκιμές του Γιάννη Παππά να ξεκινούν το 1941, το έργο χυτεύτηκε σε μπρούντζο το 1973.

Στην έκθεση αυτή, το κοινό θα έχει για πρώτη φορά την ευκαιρία να ακολουθήσει τη μακρά διαδρομή ολοκλήρωσης του γλυπτού μέσα από σχέδια, μελέτες, προπλάσματα, φωτογραφίες και τεκμήρια από το αρχείο του Εργαστηρίου Γιάννη Παππά, με τον μεγαλύτερο όγκο των εκθεμάτων να μην έχει παρουσιαστεί ποτέ ξανά.

Τμήμα από το τελικό πρόπλασμα για τον ανδριάντα του Μεγ Αλεξάνδρου στο εργαστήριο του Γιάννη Παππά στου Ζωγράφου. Δεκαετία του 1960

Δίχως να έχει προηγηθεί παραγγελία, ο Γιάννης Παππάς ξεκίνησε να επεξεργάζεται το έργο μέσα στην Κατοχή. Μέσα σε τρεις δεκαετίες ερεύνησε συστηματικά και επίμονα κάθε λεπτομέρεια του έργου, μέσα από αρχαία γλυπτά και ψηφιδωτά με παραστάσεις του Αλέξανδρου, κάνοντας εμβριθείς ανατομικές μελέτες αλόγων εκ του φυσικού, σχεδιαστικές σπουδές εφίππων αγαλμάτων της Αναγέννησης και, βέβαια, ατέλειωτες δοκιμές, αναζητώντας το ιδανικό αποτέλεσμα.

Τελικά, η αγάπη του Γιάννη Παππά για τον άνθρωπο οδήγησε στην απόδοση του Αλεξάνδρου όχι σαν ένοπλου στρατηλάτη και κατακτητή, αλλά ως πρεσβευτή της ελληνικότητας στις εσχατιές του τότε γνωστού κόσμου.

Ο Έλληνας που λατρεύτηκε σαν θεός και απασχολεί την τέχνη και την επιστήμη έως τις μέρες μας απαθανατίστηκε αριστοτεχνικά ως ουμανιστικό σύμβολο, ύστερα από τη συναρπαστική αναζήτηση ενός μεγάλου καλλιτέχνη.

Ο Γιάννης Παππάς στο εργαστήριο του με την μπρούντζινη κεφαλή του Μεγ. Αλεξάνδρου. Μέσα δεκαετίας 1980, Ζωγράφου.Γιάννης Παππάς (1913 - 2005)

Ο Γιάννης Παππάς γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη. Το 1922 η οικογένειά του εγκαθίσταται στην Αθήνα, όπου ολοκληρώνει τις γυμνασιακές σπουδές του.

Το 1930 εισάγεται στην École Supérieure des Beaux-Arts των Παρισίων με καθηγητή τον Jean Boucher. Το 1937 βραβεύεται με χρυσό μετάλλιο στη Διεθνή Έκθεση των Παρισίων.

Το 1939 επιστρέφει στην Ελλάδα και το 1940 παίρνει το Βραβείο Γλυπτικής στην Πανελλήνια Έκθεση. Την 28η Οκτωβρίου του ίδιου χρόνου επιστρατεύεται και υπηρετεί στη ζώνη των πρόσω ως οπλίτης. Τον Απρίλιο του 1941 επιστρέφει από το μέτωπο. Όλα τα χρόνια της Κατοχής εργάζεται στο εργαστήριό του, στη συνοικία Ζωγράφου.

Ο Γιάννης Παππάς στο εργαστήριό του στου Ζωγράφου την περίοδο της Κατοχής, με μελέτες για τον ανδριάντα του Μεγ. Αλεξάνδρου.

Τον Δεκέμβριο του 1944 κατατάσσεται στο Βασιλικό Ναυτικό και υπηρετεί στην Ανωτέρα Ναυτική Διοίκηση Αλεξανδρείας ως ναύτης. Παραμένει στην Αλεξάνδρεια ώς το 1952, όταν επιστρέφει στην Αθήνα, και εκλέγεται το 1953 καθηγητής των Εργαστηρίων Γλυπτικής της Α.Σ.Κ.Τ. Από το 1959 έως το 1969 υπηρετεί ως εκλεγμένος διευθυντής της Α.Σ.Κ.Τ.

Το 1972 γίνεται ο πρώτος Έλληνας καλλιτέχνης που εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Αντιπροσωπεύει την Ελλάδα στην Biennale της Βενετίας με έργα γλυπτικής και ζωγραφικής και το 1980 εκλέγεται τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Από το 1981 ως το 1991 φιλοτεχνεί πολλά έργα σε δημόσιο χώρο στην Αθήνα και σε άλλες μεγάλες πόλεις της επικράτειας.

Σπουδή και σημειώσεις του Γιάννη Παππά στις μελέτες του Λεονάρντο Ντα Βίντσι από το 1508-10 για μνημείο του Sforza και του Trivulzio. Δεκαετία 1930, Παρίσι.

Σημαντικές εκθέσεις

1992 αναδρομική έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη

1998 «Γιάννης Παππάς, Ζωγραφική 1936-1974» στο Μουσείο Μπενάκη

2006 «Γιάννης Παππάς (1913-2005). Σπουδές για το έφιππο» στο Μουσείο Μπενάκη

Παράλληλα με τη γλυπτική και τη ζωγραφική του, είχε μεταφράσει από τα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ιταλικά κείμενα για την τέχνη, τη λογοτεχνία και τη φιλοσοφία.

Μουσείο Μπενάκη / Εργαστήριο Γιάννη Παππά

Ανακρέοντος 38, Ζωγράφου, Αθήνα
ώρες επισκέψεων: Τρίτη, Παρασκευή και Κυριακή, 10:00–14:00, είσοδος ελεύθερη

Ο χώρος που φιλοξενεί το εργαστήριο του Γιάννη Παππά βρίσκεται στην περιοχή Ζωγράφου, στο κτήριο που αποτελούσε την κατοικία της οικογένειας του δημιουργού ώς τη δεκαετία του 1960. Το ακίνητο αυτό, μοναδικό δείγμα χώρου εργασίας ενός καλλιτέχνη αφοσιωμένου τόσο στη γλυπτική όσο και στη ζωγραφική, δωρήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη από την οικογένεια του γλύπτη. Βασικός στόχος της δωρεάς ήταν τα έργα του καλλιτέχνη να παραμείνουν συγκεντρωμένα στο φυσικό τους περιβάλλον. Το εργαστήριο, όπως επιθυμούσε και ο καλλιτέχνης, αποτελεί έως σήμερα χώρο εργασίας
για σπουδαστές και καλλιτέχνες.

Info

Γιάννης Παππάς
αναζητώντας τον Αλέξανδρο

Fougaro Gallery, Ασκληπιού 98, Ναύπλιο
Εγκαίνια: Κυριακή 30  Ιουνίου, 7 - 10 μμ
Ωράριο επίσκεψης: Πέμπτη έως Κυριακή 6 - 10 μμ

Είσοδος ελεύθερη

Η έκθεση θα πλαισιωθεί από εκπαιδευτικά προγράμματα και εργαστήρια,
ομιλίες και έκδοση καταλόγου. 

Επιμέλεια

Αντώνης Ι. Κοντρογιάννης

Θοδωρής Μπαργιώτας

Συντελεστές

Christine Hollinetz, Βασίλης Μαρκάκης, Δημοσθένης Πιμπλής, Μάνος Δημητρακόπουλος

Διάρκεια: Ιούνιος - Οκτώβριος 2024

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗΔημήτρης Παπαδημητρίου: Ο Καβάφης είναι ένα στοιχειωμένο μουσικά σπίτιΤο μαγικό Μακόντο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες ελπίζει στο NetflixΤι διαβάζουμε τώρα: 5+1 βιβλία ξένης λογοτεχνίας που μόλις κυκλοφόρησαν