Η επί του όρους ομιλία της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν

Το όραμά της και τους υψηλούς στόχους για την νέα βιομηχανική επανάσταση της Ε.Ε., αποτύπωσε από το Νταβός, την πόλη που βρίσκεται στο μεγαλύτερο υψόμετρο της Ευρώπης (1.560 μέτρα), στις ελβετικές Άλπεις, η επικεφαλής της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν.

Ειδικότερα η πρόεδρος της Κομισιόν μιλώντας στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ στο Νταβός ανακοίνωσε τη θέσπιση μιας Ευρωπαϊκής Νομοθεσίαςγια τη βιομηχανία μηδενικών εκπομπών ( Net-Zero Industry Act).

Σε αυτή θα ορίζεται το πλαίσιο

το οποίο θα καθορίζει μια σειρά από στόχους καθαρής τεχνολογίας με στόχο το 2030, ενώ η φον ντερ Λάιεν, όπως είχε προαναγγείλει και τον Δεκέμβριο που μας πέρασε, επανέλαβε ότι η Κομισιόν μέχρι το καλοκαίρι θα προετοιμάσει την ίδρυση ενός νέου επενδυτικού ταμείου με την ονομασία Sovereign fundγια την ανάπτυξη κοινής βιομηχανικής πολιτικής και αύξηση των επενδύσεων στα προγράμματα έρευνας και καινοτομίας σε ευρωπαϊκή κλίμακα.

«Θα εξετάσουμε πώς θα απλοποιήσουμε και θα επιταχύνουμε την αδειοδότηση για νέες εγκαταστάσεις παραγωγής καθαρής τεχνολογίας» τόνισε η Ευρωπαία Επίτροπος χωρίς να κρύψει ότι οι αποφάσεις αυτές έρχονται ως απάντηση στον νόμο των ΗΠΑ για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA)- ένα πακέτο πράσινων επιδοτήσεων ύψους 369 δισεκατομμυρίων δολαρίων, το οποίο η ΕΕ φοβάται ότι θα έχει σαν αποτέλεσμα την μετεγκατάσταση ευρωπαϊκών εταιρειών στις ΗΠΑ.

«Δεν είναι μυστικό ότι ορισμένα στοιχεία του σχεδιασμού του νόμου για τη μείωση του πληθωρισμού δημιούργησαν ορισμένες ανησυχίες όσον αφορά ορισμένα από τα στοχευμένα κίνητρα για τις εταιρείες» είπε.

Όπως επεσήμανε η φον ντερ Λάιεν τις επόμενες τρεις δεκαετίες ο κόσμος θα βιώσει τον μεγαλύτερο βιομηχανικό μετασχηματισμό της εποχής μας - ίσως όλων των εποχών” και εκείνοι που θα αναπτύξουν και θα κατασκευάσουν την τεχνολογία που θα αποτελέσει το θεμέλιο της αυριανής οικονομίας θα έχουν το μεγαλύτερο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.

«Αυτός ο μετασχηματισμός πρέπει να γίνει με συμμάχους που θα συνεργάζονται και όχι με αντιθέσεις, υποστήριξε η επικεφαλής της ΕΕ και πρόσθεσε: ″Στόχος μας θα πρέπει να είναι να αποφύγουμε τις διαταραχές στο διατλαντικό εμπόριο και τις επενδύσεις...Θα πρέπει να εργαστούμε προς αυτή την κατεύθυνση να διασφαλίσουμε ότι τα αντίστοιχα προγράμματα κινήτρων είναι δίκαια και αμοιβαία ενισχυτικά”.

Στην ουσία η Φον ντερ Λάιεν μιλώντας για το μέλλον την ευρωπαϊκής πράσινης βιομηχανίας είπε ότι αυτό θα διασφαλιστεί με έναν συνδυασμό που θα συμπεριλαμβάνει φορολογικές ελαφρύνσεις και αυστηρότερους κανόνες κρατικών ενισχύσεων που θα αφορούν την καθαρή τεχνολογία.

Ωστόσο οι σκέψεις για κρατικές ενισχύσεις βρίσκουν αντιδράσεις σε διάφορα μέλη της Ένωσης. Ειδικότερα όπως αναφέρει και το Politico η επικεφαλής της ΕΕ για θέματα ανταγωνισμού Margrethe Vestager προειδοποίησε ότι η ανταγωνιστικότητα του μπλοκ δεν μπορεί να οικοδομηθεί ”από επιδοτήσεις” και ότι οι επικείμενες αλλαγές στους κανόνες έκτακτης ανάγκης της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις θα πρέπει να παραμείνουν προσωρινές, υπό το φόβο της διάσπασης της εσωτερικής αγοράς.

Ίσως γι′ αυτό στην ομιλία της σήμερα η επικεφαλής της Κομισιόν τόνισε ότι:

«Για να διατηρηθεί η ευρωπαϊκή βιομηχανία ελκυστική, χρειάζεται να είμαστε ανταγωνιστικοί με τις προσφορές και τα κίνητρα που είναι σήμερα διαθέσιμα εκτός ΕΕ. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θα προτείνουμε την προσωρινή προσαρμογή των κανόνων μας για τις κρατικές ενισχύσεις ώστε να επιταχυνθούν και να απλοποιηθούν...Αλλά γνωρίζουμε επίσης ότι η κρατική ενίσχυση θα είναι μόνο μια περιορισμένη λύση την οποία μόνο λίγα κράτη μέλη θα μπορούν να χρησιμοποιήσουν.

Το σχέδιο για την ευρωπαϊκή βιομηχανία που θα απορρέει από την Πράσινη Συμφωνία βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες:

Ο πρώτος πυλώνας αφορά την ταχύτητα και την πρόσβαση. «Πρέπει να δημιουργήσουμε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον που να μας επιτρέπει να κινούμαστε γρήγορα και να δημιουργούμε ευνοϊκές συνθήκες για τομείς που είναι κρίσιμοι για την επίτευξη των μηδενικών εκπομπών, είπε η επικεφαλής της Κομισιόν.

Ο δεύτερος πυλώνας θα ενισχύσει τις επενδύσεις και τη χρηματοδότηση της παραγωγής καθαρής τεχνολογίας. 

Ο τρίτος πυλώνας θα είναι η ανάπτυξη των δεξιοτήτων που απαιτούνται για να πραγματοποιηθεί η μετάβαση. 

Ο τέταρτος πυλώνας θα είναι η διευκόλυνση του ανοιχτού και δίκαιου εμπορίου προς όφελος όλων, αλλά και η συνεργασία με άλλους διεθνείς παίκτες.

Στο σημείο αυτό σημείωσε -προειδοποίησε αναφορικά με την Κίνα:

 «Η Κίνα έχει το μονοπώλιο στις σπάνιες γαίες κατά 98% και μάλιστα, όπως τόνισε ενθαρρύνει ευρωπαϊκές εταιρείες να μετεγκαταστήσουν το σύνολο ή μέρος της παραγωγής τους εκεί. Το κάνουν με την υπόσχεση για φθηνή ενέργεια, χαμηλό κόστος εργασίας και ένα πιο ήπιο ρυθμιστικό περιβάλλον.Ταυτόχρονα, η Κίνα επιδοτεί σε μεγάλο βαθμό τη βιομηχανία της και περιορίζει την πρόσβαση στην αγορά της για τις εταιρείες της ΕΕ.

Θα εξακολουθήσουμε να συνεργαζόμαστε και να κάνουμε εμπόριο με την Κίνα - ειδικά σε αυτή τη φάση της μετάβασης. Επομένως πρέπει να επικεντρωθούμε στην απομάκρυνση του ρίσκου και όχι στην αποσύνδεση.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιήσουμε όλα τα εργαλεία μας για την αντιμετώπιση των αθέμιτων πρακτικών, συμπεριλαμβανομένου του νέου κανονισμού για τις ξένες επιδοτήσεις.Δεν θα διστάσουμε να ξεκινήσουμε έρευνες εάν θεωρήσουμε ότι οι προμήθειές μας ή άλλες αγορές στρεβλώνονται από τέτοιες επιδοτήσεις».

Η Ουρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε προς το περιθώριο ευκαιρίας για την μετάβαση που θα καταστήσει την Ευρώπη ανταγωνιστική και όχι εξαρτώμενη είναι περιορισμένο, ωστόσο υποστήριξε πως η Ε.Ε έχει ότι χρειάζεται για να τα καταφέρει.

«Η ιστορία της οικονομίας της καθαρής τεχνολογίας εξακολουθεί να γράφεται και θα γραφτεί στην Ευρώπη» είπε η φον ντερ Λάιεν και πρόσθεσε ότι η Ευρώπη έχει ήδη ό,τι χρειάζεται, ταλέντο, ερευνητές, βιομηχανικές δυνατότητες και πως με τη σωστή υποστήριξη και την παροχή κινήτρων για εταιρείες που θα επενδύουν στην καινοτομία, με τη σωστή εστίαση και στήριξη για την απόκτηση νέων δεξιοτήτων η Ευρώπη έχει ένα σχέδιο για το μέλλον.