Γαλλία: Τι θα συμβεί αν η κυβέρνηση χάσει την πρόταση μομφής - «Ρυθμιστής» η Λεπέν

Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκεται η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μισέλ Μπαρνιέ, μετά την απόφασή του να εγκρίνει τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης χωρίς ψηφοφορία, χρησιμοποιώντας ένα συνταγματικό μέτρο γνωστό ως άρθρο 49.3.

Η απόφαση αυτή ωστόσο οδηγεί τη γαλλική κυβέρνηση αντιμέτωπη με πρόταση μομφής από τα κόμματα της αντιπολίτευσης, πιθανότατα την Τετάρτη, γεγονός που ρισκάρει να ανατραπεί μέχρι το τέλος της εβδομάδας. 

Τι είναι το άρθρο 49.3 και γιατί χρησιμοποιείται;

Το άρθρο 49.3 του Γαλλικού

συντάγματος επιτρέπει σε μια κυβέρνηση να εγκρίνει νομοσχέδια χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου – με «αντάλλαγμα» την την ψήφο δυσπιστίας προς την κυβέρνηση και την ψήφισή της εντός 48 ωρών . 

Εάν η πρόταση δυσπιστίας περάσει τότε η κυβέρνηση καταρρέει.

Στην συγκεκριμένη περίπτωση, το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο (NFP) και το ακροδεξιό Εθνικό Ράλι (RN) της Μαρίν Λεπέν έχουν δηλώσει ότι θα ψηφίσουν την πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης Μπαρνιέ.

Τα λάθη Μακρόν που οδηγούν την κυβέρνηση στον γκρεμό

Σύμφωνα με τον Guardian, τα προβλήματα της κυβέρνησης Μπαρνιέ προέρχονται από τις κακές αποφάσεις του προέδρου Μακρόν τους τελευταίους μήνες.

Το πρώτο λάθος, ήταν όταν διέλυσε το κοινοβούλιο τον Ιούνιο του 2024 για να διεξαγάγει πρόωρες εκλογές μετά την ταπεινωτική ήττα που υπέστη το κόμμα του στις ευρωεκλογές.

Όμως στις γενικές εκλογές που ακολούθησαν, το NFP, ένας συνασπισμός αριστερών κομμάτων που κυμαίνεται στα όρια του Σοσιαλιστικού Κόμματος (PS) έως το ριζοσπαστικό αριστερό Unbowed France (LFI) με επικεφαλής τον πολιτικό πυρήνα του Jean-Luc Mélenchon, κέρδισε τις περισσότερες έδρες του κοινοβουλίου. 

Ο Μακρόν έχοντας ηττηθεί από το ακροδεξιό κόμμα της Λεπέν, αναγκάστηκε να συνεργαστεί με το NFP με αποτέλεσμα το Κοινοβούλιο να χωριστεί σε τρία περίπου ίσα μπλοκ – αριστερά, κέντρο και δεξιά/ακροδεξιά – κανένα από τα οποία δεν είχε πλειοψηφία.

Το δεύτερο μεγάλο λάθος του Μακρόν ήταν όταν απέρριψε τον ισχυρισμό του NFP ότι ως η μεγαλύτερη κοινοβουλευτική δύναμη θα έπρεπε ο νέος πρωθυπουργός να προέρχεται από τις τάξεις του.

Αντί αυτού, διόρισε αρχηγό της κυβέρνησης τον συντηρητικό Μπαρνιέ, με την υποστήριξη μιας εύθραυστης συμμαχίας κεντρώων και κεντροδεξιών βουλευτών.

Έκτοτε, το NFP καταψηφίζει με συνέπεια οτιδήποτε φέρνει στη Βουλή η κυβέρνηση Μπαρνιέ, σε αντίθεση με το ακροδεξιό RN, το οποίο μέχρι τώρα απείχε από την προσπάθεια να ρίξει την κυβέρνηση.

Κι αυτό γιατί ο Μπαρνιέ δέχθηκε να συμβιβαστεί σε βασικά ζητήματα του RN, όπως το έγκλημα, η ασφάλεια και η μετανάστευση ελπίζοντας να κρατήσει τους ακροδεξιούς στο πλευρό του.

Η οικονομία διχάζει τον κυβερνητικό συνασπισμό

Ο βασικός στόχος του πρωθυπουργού Μπαρνιέ ήταν να επαναφέρει την γαλλική οικονομία στις ράγες καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα έφτασε στο 5,5% του ΑΕΠ το 2023 και πρόκειται να φτάσει στο 6,1% του ΑΕΠ φέτος, σχεδόν διπλάσιο από το μέγιστο επιτρεπόμενο στην ευρωζώνη.

Το σχέδιο προϋπολογισμού της κυβέρνησης για το 2025 περιλαμβάνει 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε φορολογικές αυξήσεις και 40 δισεκατομμύρια ευρώ σε περικοπές δημοσίων δαπανών. Τα δύο νομοσχέδια που απαρτίζουν τον προϋπολογισμό πρέπει να εγκριθούν μέχρι το τέλος του 2024 και, παρά τις κυβερνητικές παραχωρήσεις, το RN έχει πλέον απορρίψει μέρη του.

Ο πρωθυπουργός Μπαρνιέ ωστόσο προειδοποιεί για το ενδεχόμενο να βιώσει η Γαλλία μια «σοβαρή χρηματοπιστωτική αναταραχή» εάν ο προϋπολογισμός του αποτύχει και πέσει η κυβέρνηση. Παρόμοια ανησυχία έχουν εκφράσει και οι αγορές, εκτοξεύοντας το επιτόκιο των γαλλικών ομολόγων στα υψηλότερο επίπεδα των τελευταίων δεκαετιών.

Τα 4 σενάρια για την επόμενη ημέρα - Τι θα κάνει η Λεπέν

Σε αντίθεση με άλλα κράτη, το σύνταγμα της Γαλλίας έχει μια δικλείδα ασφαλείας, ώστε η χώρα να μην μείνει οικονομικά ασταθής.

Επιτρέπει δηλαδή σε μια κυβέρνηση –πιθανώς ακόμη και σε μια προσωρινή κυβέρνηση– να ψηφίσει νόμο έκτακτης ανάγκης, που ουσιαστικά παρατείνει τον προϋπολογισμό του προηγούμενου έτους για μερικούς μήνες, ώστε το κράτος να μην κηρύξει στάση πληρωμών.

Όσον αφορά τη διακυβέρνηση της Γαλλίας, εάν το RN ενώσει τις δυνάμεις του με το NFP για να ρίξει τον Μπαρνιέ, ο Μακρόν έχει μια σειρά επιλογών.

Αλλά είναι συνταγματικά περιορισμένος αφού από τη στιγμή που διέλυσε το κοινοβούλιο τον Ιούνιο, δεν μπορεί να προκηρύξει ξανά πρόωρες εκλογές μέχρι τον Ιούνιο του 2025. Οι τέσσερις επιλογές του Μακρόν συνοψίζονται ως εξής:

Ο πρόεδρος θα μπορούσε απλώς να επαναφέρει τον Μπαρνιέ στην πρωθυπουργία, αγνοώντας την ψήφο δυσπιστίας, κάτι που το κοινοβούλιο θα θεωρούσε προκλητικό και συνήθως αποφεύγεται.Θα μπορούσε επίσης να ζητήσει από τα αντιμαχόμενα πολιτικά κόμματα της Γαλλίας να προσπαθήσουν να οικοδομήσουν έναν νέο συνασπισμό, αυτή τη φορά με περισσότερη υποστήριξη. Αυτό θα μπορούσε, για παράδειγμα, να περιλαμβάνει το Σοσιαλιστικό κόμμα, ώστε η συμμαχία να μην «γέρνει» πολύ προς τα αριστερά.Ο Μακρόν θα μπορούσε επίσης να αποφασίσει να διορίσει μια τεχνοκρατική κυβέρνηση που θα επιβλέπει τη διοίκηση της Γαλλίας για άλλους έξι μήνες.Τέλος, θα μπορούσε να παραιτηθεί, πυροδοτώντας νέες προεδρικές εκλογές, αλλά προς το παρόν αυτό θεωρείται απίθανο.

Παρόλο που η Λεπέν δηλώνει ότι το κόμμα της θα ψηφήσει την πρόταση μομφής, πολιτικοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε ακόμη και να αλλάξει στάση την τελευταία στιγμή καθώς δεν φαίνεται να έχει σημαντικό πολιτικό όφελος από την πτώση της κυβέρνησης Μπαρνιέ αυτή τη στιγμή.

Πηγή: Guardian