Ελληνοαμερικανικές σχέσεις: Aπό την πόλωση στην ωρίμανση και με αξιώσεις αυτοκαθορισμού
Η συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο πραγματοποιήθηκε σε εξαιρετικά θετικό κλίμα, γεγονός που επιβεβαιώνει τη συνεχή βελτίωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων κατά την τελευταία δεκαετία.
Η εν λόγω επίσκεψη έχει αναμφίβολα θετικό πρόσημο για την ελληνική πλευρά, παρ’ όλο που η Ουάσιγκτον δεν συμμερίζεται το σύνολο των ελληνικών αιτιάσεων και συμφερόντων. Για μεγάλο διάστημα, οι σχέσεις Ελλάδας
Καθ’ όλη τη διάρκεια του ψυχρού πολέμου και κατά την πρόσφατη μεταψυχροπολεμική περίοδο οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις συνιστούσαν την εξαρτημένη μεταβλητή των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, πραγματικότητα που διεφάνη με τον πιο τραγικό τρόπο κατά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο τον Ιούλιο του 1974.
Κρίσιμο γεγονός που μετατόπισε το κέντρο βάρους των ελληνοαμερικανικών σχέσεων αποτέλεσε η μεταστροφή της τουρκικής εξωτερικής πολιτικήςπου σταδιακά υιοθέτησε ο Ταγίπ Ερντογάν μετά το 2010. Η αξίωση της Άγκυρας για μια πιο ανεξάρτητη, εν σχέσει με τα δυτικά στρατηγικά προτάγματα, εξωτερική πολιτική είχε ως αποτέλεσμα τη διασάλευση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων. Επομένως, τα τελευταία έτη μια σειρά διακριτών μεν, αλλά συσχετιζόμενων γεγονότων αναθέρμαναν τις διμερείς σχέσεις.
η συστράτευση των δημοκρατιών δεν επιλύει -έως τώρα- το βασικό πρόβλημα ασφάλειας για την Ελλάδα που προέρχεται από την Τουρκία. Παρά ταύτα, η Ελλάδα ορθώς επιδιώκει να θεωρηθεί παράγοντας ανεξάρτητος της Τουρκίας, στους ευρύτερους αμερικανικούς σχεδιασμούς.Συγκαιρινά και σύμφωνα με το κυρίαρχο αφήγημα, η ρωσική εισβολή και ο επακόλουθος πόλεμος στην Ουκρανίαεμβαθύνει περισσότερο τις ελληνοαμερικανικές σχέσεις.
Η διακηρυγμένη θέση της Ουάσιγκτον σχετικά με την ανάγκη συμπόρευσης των δημοκρατικών κρατών και αντιπαράθεσή τους με τα αυταρχικά καθεστώτα, έως τώρα παρωθεί τη Δύση σε ανταγωνισμό με την Κίνα, τη Ρωσία και τους συμμάχους τους και δεν ισχύει στην ονομαστική της αξία, εξαιρώντας την Τουρκία από το κάδρο, εκτός αν την θεωρούμε δημοκρατία ή εις το διηνεκές εκδημοκρατιζόμενη.
Επομένως, η συστράτευση των δημοκρατιών δεν επιλύει -έως τώρα- το βασικό πρόβλημα ασφάλειας για την Ελλάδα που προέρχεται από την Τουρκία. Παρά ταύτα, η Ελλάδα ορθώς επιδιώκει να θεωρηθεί παράγοντας ανεξάρτητος της Τουρκίας, στους ευρύτερους αμερικανικούς σχεδιασμούς.
Ακόμη όμως απέχουμε από αυτό το σημείο και στην καλύτερη των περιπτώσεων ο ρόλος μας είναι παραπληρωματικός της Άγκυρας στη νέα αρχιτεκτονική ασφάλειας που επιδιώκει να συγκροτήσει η Ουάσιγκτον. Το περιλάλητο «βάθος» των ελληνοαμερικανικών σχέσεων δεν έχει αποκτήσει το επιθυμητό για την Ελλάδα «πλάτος», κυρίως προς το ανατολικό Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο.
Ας σκεφτούμε τον τρόπο που η χώρα θα προσαρμόσει τα ελληνικά συμφέροντα με τις επιδιώξεις των Ηνωμένων Πολιτείων και άλλων κρατών, πριν προκύψει μία λιγότερο ευμενής συγκυρία.Όντως η ιστορική συγκυρία παρωθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ελλάδα στη βελτίωση των σχέσεων τους, αλλά πέραν κάποιων αυτοαναφορικών δηλώσεων δέον θα ήταν να αποκομίσουμε ως ελληνισμός συγκεκριμένα οφέλη. Η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευθεί τη συγκυρία προωθώντας τα συμφέροντά της και να κεφαλαιοποιήσει τις υπάρχουσες αποκλίσεις και ρίξεις ανάμεσα σε Τουρκία και Ηνωμένες Πολιτείες, Γαλλία καθώς και όσες χώρες αντιτάσσονται στον τουρκικό αναθεωρητισμό.
Αντί να συζητούμε σχετικά με το είδος και το βαθμό των ελληνικών δικαιωμάτων και συμφερόντων δεν θα ασκηθούν και θα παρακαμφθούν αντιστοίχως, ώστε να κατευναστεί μεσοπρόθεσμα η Τουρκία, ας σκεφτούμε τον τρόπο που η χώρα θα προσαρμόσει τα ελληνικά συμφέροντα με τις επιδιώξεις των Ηνωμένων Πολιτείων και άλλων κρατών, πριν προκύψει μία λιγότερο ευμενής συγκυρία.
Η σύσφιξη των σχέσεων Αθήνας-Ουάσιγκτον δεν πρέπει να θεωρηθεί ως μέσο γεωπολιτικής απαγκίστρωσης ή μετάθεσης της ανάσχεσης του τουρκικού αναθεωρητισμού στην ανατολική Μεσόγειο στον αμερικανικό παράγοντα. Τουναντίον, η νέα Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας, Ελλάδος-Ηνωμένων Πολιτειών οφείλει να καταστεί το εφαλτήριο για την ενίσχυση του ρόλου της χώρας στην ευρύτερη περιοχή.
θα έπρεπε η Κυπριακή Δημοκρατία να έχει ετοιμάσει ήδη την αίτηση ένταξης στην Ατλαντική Συμμαχία. Αναμφίβολα, είναι εύκολα προβλέψιμο πως η κυπριακή αίτηση εισδοχής στο ΝΑΤΟ δεν θα γίνει αποδεκτή, όχι μόνο από την Τουρκία. Αθροιστικά όμως οι δύο δράσεις, ακόμη κι αν απορριφθούν, θα αποτυπώσουν μια αντιστροφή του ρόλων σχετικά με το ποιος είναι διπλωματικά πιο ενεργός για την επίλυση του Κυπριακού εντός της δυτικής συμμαχίας.Η Ελλάδα προσφέρει στις Ηνωμένες Πολιτείες συμμαχικές διευκολύνσεις και επιζητά στρατηγικές διασφαλίσεις. Διαφαίνεται ως τώρα ότι η Ουάσιγκτον δύσκολο θα προβεί σε τέτοιου είδους ενέργειες που θα καλύπτουν το σύνολο των ελληνικών επιδιώξεων. Εφ’ όσον διακηρυγμένος στόχος των Ηνωμένων Πολιτείων είναι η περιχαράκωση της Ρωσίας και η προστασία των δημοκρατικών κρατών εν γένει, τότε στους ευρύτερους σχεδιασμούς θα πρέπει πέραν της Ελλάδας λογικά να προστεθεί (χωρά) και η Κύπρος, ούσα δημοκρατία και έχουσα την ανάγκη να παραμείνει εκτός ρωσικής ή άλλη μη δημοκρατικής επιρροής.
Υπό αυτό το πρίσμα και της συνέχισης του στρατηγικού (εξ)ορθολογισμού της ελληνικής και κυπριακής εξωτερικής πολιτικής θα έπρεπε ήδη να (συ)ζητάμε για την αναγκαία πλέον συμμετοχή της ΕΕ -ως έκτου μέρους- στην διαδικασία επίλυσης του Κυπριακού στα πλαίσια του ΟΗΕ.
Συναφώς, θα έπρεπε η Κυπριακή Δημοκρατία να έχει ετοιμάσει ήδη την αίτηση ένταξης στην Ατλαντική Συμμαχία. Αναμφίβολα, είναι εύκολα προβλέψιμο πως η κυπριακή αίτηση εισδοχής στο ΝΑΤΟ δεν θα γίνει αποδεκτή, όχι μόνο από την Τουρκία. Αθροιστικά όμως οι δύο δράσεις, ακόμη κι αν απορριφθούν, θα αποτυπώσουν μια αντιστροφή του ρόλων σχετικά με το ποιος είναι διπλωματικά πιο ενεργός για την επίλυση του Κυπριακού εντός της δυτικής συμμαχίας. Παρά την βελτίωση των σχέσεων μας με τις Ηνωμένες Πολιτείες μάλλον βρισκόμαστε μακριά από την διατύπωση μη αρεστών για τους συμμάχους μας θέσεων.
Οι στρατηγικές σχέσεις βασίζονται και σφυρηλατούνται όχι μόνο στην εύκολη διατύπωση και συμπόρευση επί των ζητημάτων που υπάρχουν συγκλίσεις συμφερόντων, αλλά κυρίως στη διαχείριση των θεμάτων όπου παρατηρούνται αποκλίσεις.
Στην πολλή σημαντική ομιλία στα δύο νομοθετικά σώματα του Κογκρέσου, ο Πρωθυπουργός ορθώς επικεντρώθηκε στα κοινά δημοκρατικά ιδεώδη ... Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα γίνεται διαρκής υπόμνηση πως η Ελλάδα βρίσκεται διαχρονικά στην «σωστή πλευρά της Ιστορίας»...Είναι όμως επίσης αληθές ότι στα μεσοδιαστήματα υπήρξαν και πολύ σημαντικές δυσκολίες και πολλές φορές ήταν υψηλό το τίμημα αυτής της επιλογής.Η επίσκεψη του Έλληνα Πρωθυπουργού στις Ηνωμένες Πολιτείες κρίνεται ως επιτυχημένη. Η συνέχιση της καλής πορείας των διμερών σχέσεων θα κριθεί από τη διαχείριση των θεμάτων στα οποία παρατηρούνται αποκλίσεις και την αποφασιστικότητα του λιγότερου ισχυρού εταίρου να θέτει στην ατζέντα και μη αρεστά ζητήματα.
Στην πολλή σημαντική ομιλία στα δύο νομοθετικά σώματα του Κογκρέσου,ο Πρωθυπουργός ορθώς επικεντρώθηκε στα κοινά δημοκρατικά ιδεώδη και εν πολλοίς την συμπόρευση των δύο κρατών από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και εντεύθεν. Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα γίνεται διαρκής υπόμνηση πως η Ελλάδα βρίσκεται διαχρονικά στην «σωστή πλευρά της Ιστορίας», θέση ιστορικά επιβεβαιωμένη όσον αφορά τις κρίσιμες καμπές της πορείας μας. Είναι όμως επίσης αληθές ότι στα μεσοδιαστήματα υπήρξαν και πολύ σημαντικές δυσκολίες και πολλές φορές ήταν υψηλό το τίμημα αυτής της επιλογής.
Εν γένει, τα κράτη αγωνίζονται για να επιλύσουν ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων που τους απασχολούν στο διεθνές σύστημα, από την επιβίωσή τους ως την εξυπηρέτηση των συμφερόντων τους που διαρκώς επαναπροσδιορίζονται. Ίσως κι αυτή να είναι πτυχή της κοινής ανθρώπινης μοίρας και των πολιτικών υποκειμένων που κατά καιρούς συγκροτεί ο άνθρωπος.
Οι περίοδοι εφησυχασμού των κοινωνιών είναι σύντομες και η αμεριμνησία έχει κόστος. Μάλλον τέτοια ήταν η μεταψυχροπολεμική εποχή για τα περισσότερα κράτη της Δύσης, όχι όμως την Ελλάδα και την Κύπρο.
Καταληκτικά, όσον αφορά τις προσδοκίες μας για την περαιτέρω πορεία των ελληνοαμερικάνικων σχέσεων παραθέτω δύο στίχους από το πολυτραγουδισμένο America του πασίγνωστου musical West Side Story:
Life can be bright in America
If you can fight in America
ΠΡΙΝ ΦΥΓΕΤΕΕπίσκεψη με αντίκρισμα σε δύο ταμπλόΟι ΗΠΑ, η αμυντική συμφωνία και ο λαϊκισμός- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Κατηγορίας Ειδήσεις
- «Σφαγή» στον αέρα ανάμεσα σε Χατζηνικολάου και Βαρουφάκη: Αν ήσουν σοβαρός αρχηγός κόμματος…
- Σύνταξη πριν τα 60: Τα τελευταία 15 «παράθυρα»
- Γιώργος Μαρίνος: Αυτός είναι ο άνδρας που τον κρατά «απομονωμένο» – Είναι μαζί πάνω από 40 χρόνια
- Ταλαιπωρία στο κέντρο της Αθήνας – Απαγόρευση στάθμευσης από σήμερα
- Αντιδράσεις στη Γερμανία για την 24χρονη βουλευτή με μισθό 10.000 ευρώ: «Θυσιάζω τα νιάτα μου»
- Ζαχάροβα: «Η ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ λύνει τα χέρια της Ρωσίας»
- Ανιστόρητος στο Κογκρέσο
- Θεσσαλονίκη: Έβαλε 133 ευρώ βενζίνη στο αυτοκίνητό του και έφυγε χωρίς να πληρώσει
- Τροχαίο στο κέντρο της Θεσσαλονίκης
- Μαργαρίτα Νικολαΐδη: Το MasterChef μου άλλαξε τη ζωή, θα γίνω νονά του παιδιού του Κουτσόπουλου
- Δημοφιλέστερες Ειδήσεις Huffington Post Greece
- Γιατί η Τουρκία είναι αντίθετη στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ;
- Ελληνοαμερικανικές σχέσεις: Aπό την πόλωση στην ωρίμανση και με αξιώσεις αυτοκαθορισμού
- Βίλχελμ Γκούστλοφ: Η μεγαλύτερη ναυτική τραγωδία όλων των εποχών,που ελάχιστοι γνωρίζουν
- Το εμβληματικό Sketch στο Μέιφερ αλλάζει κι υποδέχεται την post Covid εποχή
- Αυτό είναι το ακυρωμένο βιντεοπαιχνίδι «Scarface 2» που θα λάμβανε χώρα στο Λας Βέγκας
- Οι ΗΠΑ, η αμυντική συμφωνία και ο λαϊκισμός
- Επίσκεψη με αντίκρισμα σε δύο ταμπλό
- Έκανε πρόταση γάμου στη φίλη του κατά τη διάρκεια της κηδείας του πατέρα της (βίντεο)
- Πιάτο ημέρας: Ψητό ριζότο με μανιτάρια και κατσικίσιο τυρί
- Νέες ταινίες: Το Κοστούμι, Λούις Γουέιν: Ένας Ξεχωριστός Κόσμος, Μαγνητικά Πεδία, Νίτραμ
- Τελευταία Νέα Huffington Post Greece
- Ελληνοαμερικανικές σχέσεις: Aπό την πόλωση στην ωρίμανση και με αξιώσεις αυτοκαθορισμού
- Το εμβληματικό Sketch στο Μέιφερ αλλάζει κι υποδέχεται την post Covid εποχή
- Οι ΗΠΑ, η αμυντική συμφωνία και ο λαϊκισμός
- Πιάτο ημέρας: Ψητό ριζότο με μανιτάρια και κατσικίσιο τυρί
- Φοιτητικές εκλογές μετά από τρία χρόνια αναβολών
- «Ευσέβιος και Φλορεστάν»: Ο Αιμίλιος Χειλάκης στο μυαλό του συνθέτη Ρόμπερτ Σούμαν
- Νέες ταινίες: Το Κοστούμι, Λούις Γουέιν: Ένας Ξεχωριστός Κόσμος, Μαγνητικά Πεδία, Νίτραμ
- Αυτό είναι το ακυρωμένο βιντεοπαιχνίδι «Scarface 2» που θα λάμβανε χώρα στο Λας Βέγκας
- Έκανε πρόταση γάμου στη φίλη του κατά τη διάρκεια της κηδείας του πατέρα της (βίντεο)
- Σαουδάραβες γιατροί χώρισαν σιαμαία από την κατεστραμμένη από τον πόλεμο Υεμένη
- Τελευταία Νέα Κατηγορίας Ειδήσεις
- Σημαντική μεταβολή του καιρού φέρνει ψυχρό μέτωπο
- Κορονοϊός: Αποφασίζουν σήμερα οι ειδικοί για την κατάργηση της μάσκας από την 1η Ιουνίου
- Ολοταχώς προς την κατάργηση της μάσκας από την 1η Ιουνίου – Αποφασίζουν σήμερα οι ειδικοί
- Παλλήνη: Οδηγός λεωφορείου έχασε τον έλεγχο και «καρφώθηκε» σε κατάστημα [βίντεο]
- Καύσιμα: Παίρνουν την ανηφόρα οι τιμές – Ανησυχία για εκτόξευση της αμόλυβδης στα 3 ευρώ το λίτρο
- Καιρός: Σημαντική επιδείνωση από το μεσημέρι με βροχές και καταιγίδες
- Γερμανία: Ανησυχία Σολτς για πληθωρισμό και ταυτόχρονο κίνδυνο ύφεσης
- Δολοφονία Τοπαλούδη: Σήμερα αναμένεται η απόφαση του Εφετείου για το στυγερό έγκλημα