Διεθνής έρευνα-κόλαφος αποκαλύπτει πως Ρώσοι ολιγάρχες μετέφεραν στην Κύπρο περιουσιακά στοιχεία

Oι αποκαλύψεις του «Cyprus Confidential»

Η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημορατίας δεσμεύεται να αυστηροποιήσει τους ελέγχους στον χρηματοπιστωτικό της τομέα, καθώς μια έρευνα που δημοσίευσε η Διεθνής Κοινοπραξία Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ), ο Guardian και οι συνεργάτες τους αποκαλύπτει ότι σχεδόν 100 Ρώσοι ολιγάρχες μετέφεραν περιουσιακά στοιχεία αξίας εκατοντάδων εκατομμυρίων ώστε να αποφύγουν τις κυρώσεις που επέβαλε η Ευρωπαϊκή Ένωση για την εισβολή στην Ουκρανία. 

Με τίτλο «Η Κύπρος

αγνοεί της ρωσικές φρικαλεότητες και τις κυρώσεις της Δύσης για να προστατεύσει τον πλούτο των συμμάχων του Πούτιν», στο δημοσίευμα υποστηρίζεται ότι λογιστικός κολοσσός, PwC Central, βοήθησε τους Ρώσους ολιγάρχες να παρακάμψουν τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν, τόσο το 2014 για την προσάρτηση της Κριμαίας, όσο και το 2022 μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.

Η μεγαλύτερη διαρροή οικονομικών δεδομένων από την Κύπρο ρίχνει επίσης φως στο πώς αδιαφανείς υπεράκτιες δομές που διαχειρίζονται λογιστές και πάροχοι εταιρικών υπηρεσιών στο κράτος μέλος της ΕΕ μπορεί να επέτρεψαν αδήλωτες πληρωμές σε έναν σημαίνοντα δυτικό δημοσιογράφο αλλά και πιθανές παραβιάσεις των κανόνων σχετικά με τη χρηματοδότηση ποδοσφαιρικών συλλόγων από τον Ρομάν Αμπράμοβιτς.

Πρόεδρος Χριστοδουλίδης: Κανένας υπεράνω ονόματος Κύπρου, θα διερευνηθούν αποκαλύψεις ICΙJ

Η κυπριακή κυβέρνηση υποσχέθηκε «μηδενική ανοχή» στις παραβιάσεις των κυρώσεων, καθώς αγωνίζεται να διαφυλάξει το καθεστώς της ως χρηματοπιστωτικό κέντρο, αναφέρει ο Guardian. «Κανένας δεν είναι υπεράνω της φήμης και του ονόματος της Κύπρου», τόνισε το βράδυ της Τρίτης ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, διαβεβαιώνοντας ότι όλες οι πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας σε σχέση με την έρευνα της Διεθνούς Κοινοπραξίας Ερευνητών Δημοσιογράφων (ICIJ) θα διερευνηθούν και μάλιστα με χρονικό ορόσημο.

Eκπρόσωπος της κυβέρνησης δήλωσε ότι η Κύπρος λαμβάνει τεχνική υποστήριξη από τη βρετανική κυβέρνηση για τη δημιουργία μιας μονάδας εφαρμογής κυρώσεων το επόμενο έτος, ενώ τα σχέδια θα υποβληθούν αυτόν τον μήνα μαζί με μια έκθεση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι αρχές της διερευνούν και διώκουν το οικονομικό έγκλημα. Έχει επίσης ενταχθεί σε ένα διασυνοριακό σχέδιο της ΕΕ για την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων.

Οι ακριβείς κανόνες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και την επιβολή των κυρώσεων κατά του Πούτιν και των αξιωματούχων, πολιτικών και επιχειρηματιών που βρίσκονται κοντά στο καθεστώς του βρίσκονται τώρα υπό εξέταση, τόσο εντός της Κύπρου όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η λίστα των Ρώσων ολιγαρχών που ήταν πελάτες

Η διαρροή αποκαλύπτει την κλίμακα του ρόλου της Κύπρου ως πύλης εισόδου στην Ευρώπη για την ρωσική ελίτ που συνδέεται με το Κρεμλίνο. Μεταξύ των 104 Ρώσων δισεκατομμυριούχων που εντόπισε το περιοδικό Forbes το 2023, τα δύο τρίτα εμφανίζονται μαζί με μέλη της οικογένειάς τους ως πελάτες των παρόχων επαγγελματικών υπηρεσιών του νησιού. Υπάρχουν αρχεία που αφορούν 71 Ρώσους πελάτες που έχουν τεθεί υπό κυρώσεις από τον Φεβρουάριο του 2022. Πολλές από αυτές τις σχέσεις έχουν έκτοτε τερματιστεί, λένε οι σύμβουλοι.

Τα απόρρητα αρχεία της Cyprus Confidential αποκαλύπτουν:

Η λογιστική εταιρία PwC Κύπρου και άλλοι σύμβουλοι βοήθησαν έναν από τους ισχυρότερους ολιγάρχες της Ρωσίας, τον Aλεξέι Μορντάσοφ στην προσπάθειά του να μεταβιβάσει 1 δισ. βρετανικές λίρες σε δημόσια εταιρεία την ημέρα που τέθηκε υπό τις κυρώσεις της ΕΕ. Ο Guardian πληροφορήθηκε ότι η μεταβίβαση υπόκειται σε ”συνεχιζόμενη” ποινική έρευνα στην Κύπρο. 600.000 ευρώ αδήλωτων πληρωμών από εταιρείες που συνδέονται με τον ίδιο ολιγάρχη σε έναν σημαίνοντα Γερμανό δημοσιογράφο, ο οποίος θεωρείται κορυφαίος ειδικός στα θέματα Ρωσίας, για να υποστηρίξει την έκδοση δύο βιβλίων σχετικά με τον Πούτιν.Δεκάδες εκατομμύρια σε υπεράκτιες πληρωμές που πραγματοποίησε ο Ρομάν Αμπράμοβιτς κατά τη διάρκεια της ιδιοκτησίας του στην ποδοσφαιρική ομάδα Τσέλσι σε πράκτορες, σκάουτερ και αξιωματούχους του συλλόγου, οι οποίες ενδέχεται να παραβίασαν τους αυστηρούς ποδοσφαιρικούς κανόνες για τη λογιστική και το οικονομικό fair play. Μη αποκαλυπτόμενες συμφωνίες που επέτρεψαν στον Αμπράμοβιτς και τον σούπερ-πράκτορα Πίνι Ζαχαβί να ελέγχουν τις καριέρες 21 νεαρών ποδοσφαιριστών στο πλαίσιο αμφιλεγόμενων συμφωνιών ιδιοκτησίας τρίτων, οι οποίες έχουν συγκριθεί με δουλεία υπό όρους.

Oligarch’s Oasis: #CyprusConfidential reveals how Cyprus fostered a booming financial secrecy industry, which helped billionaire clientele move and hide their wealth. Here are six oligarchs identified in the 3.6 million leaked documents: https://t.co/d096MXeT8J

— ICIJ (@ICIJorg) November 14, 2023

Tο κυπριακό υπουργείο Οικονομικών δήλωσε ότι ξεκίνησε ποινική έρευνα για τη μεταβίβαση του μεριδίου του Mορντάσοφ στον μεγαλύτερο τουριστικό πράκτορα της Ευρώπης, την Tui. Το όνομα του μεγιστάνα εμφανίστηκε στον κατάλογο κυρώσεων της ΕΕ στις 28 Φεβρουαρίου 2022, με έγγραφα που φαίνεται να δείχνουν ότι οι σύμβουλοί του επιχείρησαν να μεταβιβάσουν το μερίδιο του ύψους 1 δισ. αγγλικών λιρών στη Μαρίνα Μορντάσοβα, η οποία φέρεται να είναι η σύντροφος της ζωής του, την ίδια ημέρα.

Εκπρόσωπος του υπουργείου δήλωσε στον Guardian: «Είμαστε ενήμεροι για τις μεταβιβάσεις μετοχών της Tui και διεξάγεται ποινική έρευνα».

Η Tui είναι μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες που είναι εισηγμένες στα χρηματιστήρια του Λονδίνου και του Ανόβερου και οι λεπτομέρειες της μεταβίβασης, η οποία αντιπροσώπευε περίπου το ένα τρίτο των μετοχών της εταιρείας, είχαν δηλωθεί σε αρχεία του χρηματιστηρίου που άρχισαν στις 4 Μαρτίου 2022.

Εκπρόσωπος του Mορντάσοφ δήλωσε ότι ο ίδιος και οι εταιρείες του ενεργούσαν πάντα σύμφωνα με «δίκαιες επιχειρηματικές πρακτικές και αυστηρή συμμόρφωση με τους κανονισμούς» και πρόσθεσε «όλες οι πληροφορίες και οι κανονιστικές κοινοποιήσεις σε σχέση με τη μεταβίβαση μετοχών γνωστοποιήθηκαν δεόντως στις αρμόδιες αρχές και δημοσιοποιήθηκαν στο βαθμό που απαιτείται από το νόμο λίγο μετά τη μεταβίβαση των μετοχών, γεγονός που αποδεικνύει σαφώς ότι δεν υπήρχε πρόθεση να αποκρυβεί κάτι ή να παρακαμφθούν οι νόμοι».

Ο συνιδιοκτήτης της εταιρείας Severstal και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου, Aλεξέι Μορντάσοφ μιλά στο περιθώριο του Διεθνούς Οικονομικού Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας, Παρασκευή 17 Ιουνίου 2022.«Φορολογικός παράδεισος» για τους Ρώσους 650 κυπριακές εταιρείες και καταπιστεύματα

Εκπρόσωπος της PwC δήλωσε: «Η PwC δεν έχει καμία σχέση με τη μεταβίβαση των μετοχών. Κάθε ισχυρισμός για μη συμμόρφωση με τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς λαμβάνεται πολύ σοβαρά υπόψη, διερευνάται και λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα, εάν είναι απαραίτητο»

Ο Mορντάσοφ και η PwC δήλωσαν ότι δεν γνώριζαν για την ποινική έρευνα. 

Η απόφαση της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στον Μορντάσοφ επιβεβαιώθηκε με απόφαση του Σεπτεμβρίου, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, αλλά ο Ρώσος ολιγάρχης μπορεί να ασκήσει εκ νέου έφεση.

Τα έγγραφα που διέρρευσαν, τα οποία χρονολογούνται από τα μέσα της δεκαετίας του 1990 έως τον Απρίλιο του 2022, δείχνουν σχεδόν 800 εταιρείες και καταπιστεύματα εγγεγραμμένα σε φορολογικούς και μυστικούς παραδείσους που ανήκαν ή ελέγχονταν από Ρώσους οι οποίοι έχουν τεθεί υπό κυρώσεις από το 2014, όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται περισσότερες από 650 κυπριακές εταιρείες και καταπιστεύματα.

NEW: How did a tiny island nation become a hub of financial secrecy and a playground for the Russian elite? ICIJ found Cyprus has long been a conveyor belt for Russian wealth to the West, hidden in an EU member state. #CyprusConfidentialhttps://t.co/1tgv9ubrG4

— ICIJ (@ICIJorg) November 14, 2023

Ο Νίκος Χριστοδουλίδης που εξελέγη πρόεδρος τον Φεβρουάριο του τρέχοντος έτους, ηγήθηκε των προσπαθειών να ευθυγραμμίσει τον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών μετά από δεκαετίες χαλαρής ρύθμισης, σημειώνει ο Guardian. 

Η κυβέρνησή του προχώρησε σε αυστηρότερους ελέγχους στο ρωσικό κεφάλαιο αυτή την άνοιξη, όταν οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλαν κυρώσεις σε 23 κατόχους κυπριακών διαβατηρίων και σε περισσότερες από δώδεκα εταιρείες εγγεγραμμένες στην Κύπρο, συμπεριλαμβανομένης της υπεράκτιας εταιρείας υπηρεσιών MeritServus, η οποία αποκαλύφθηκε από τον Guardian ότι βοήθησε τον Αμπράμοβιτς να μεταφέρει τα περιουσιακά του στοιχεία σε μέλη της οικογένειάς του λίγο πριν προστεθεί στον κατάλογο των κυρώσεων.

Υποστηρίζεται στο δημοσιεύμα επίσης ότι Κύπριος Διαμεσολαβητής, εγγεγραμμένος στην Κύπρο, βοήθησε την κρατική εταιρεία πετρελαίου της Συρίας να αγοράζει εξοπλισμό γεωτρήσεων, πραγματοποιώντας τουλάχιστον πέντε συναλλαγές μεταξύ του 2014 και του 2019.

Στο ρεπορτάζ γίνεται αναφορά σε έρευνα που είχε γίνει το 2019 για το πρώην δικηγορικό γραφείο του τέως προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Αναστασιάδη.

Σημειώνεται ωστόσο ότι τα έγγραφα που εξετάστηκαν δεν περιείχαν στοιχεία ότι το δικηγορικό γραφείο προέβη σε παράνομες ενέργειες.

Πηγή: Guardian, ΡΙΚ

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑΕπίτευγμα η Διακυβερνητική Αθηνών - ΛευκωσίαςΤέλος η Ευρώπη και οι εξωτικοί προορισμοί για τους Ρώσους ολιγάρχες - Μέχρι που «πετούν»Οι Ρώσοι ολιγάρχες επιστρέφουν στη Μόσχα - Όμως εκεί τους περιμένει ο Πούτιν