Απογοητευμένοι οι Ευρωπαίοι από τις κυβερνήσεις τους - «Σε παρακμή και υπό διάλυση οι κοινωνίες»

Απογοητευμένοι με την πολιτική και κοινωνική κατάσταση στις χώρες τους είναι οι ευρωπαίοι πολίτες, που θεωρούν ότι βρίσκονται σε παρακμή και η κοινωνία τους είναι διαλυμένη.

Σύμφωνα με νέα δημοσκόπηση της Ipsos που δημοσιεύτηκε στο CNBC, τα τελευταία 4 χρόνια το αρνητικό κλίμα έχει επιδεινωθεί στις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης - με τους πολίτες στη Μεγάλη Βρετανία,

Ο Clifford Young, πρόεδρος δημοσκοπήσεων και κοινωνικών τάσεων της IPSOS στις ΗΠΑ, υποστήριξε ότι η αύξηση του λαικισμού σε παγκόσμιο επίπεδο ξυπνάει έντονα αντικυβερνητικά αισθήματα στους πολίτες πολλών χωρών.

Τα λαϊκιστικά αισθήματα έχουν κυριαρχήσει στις εκλογικές συζητήσεις σε όλη την Ευρώπη, με την ακροδεξιά ομάδα Patriots for Europe να εξασφαλίζει πάνω από το 10% των ψήφων στις περσινές εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Την περασμένη εβδομάδα, ο Πολωνός ευνοούμενος του Τραμπ κέρδισε τις προεδρικές εκλογές σε μια οριακή ψηφοφορία στον δεύτερο γύρο, ενώ στη Ρουμανία ο φιλοευρωπαϊκός Nicusor Dan κέρδισε σε επαναληπτικό γύρο των προεδρικών εκλογών, αφού έχασε τον πρώτο γύρο από έναν ακροδεξιό αντίπαλό του.

Στη Γερμανία, το 77% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι πιστεύουν πως η κοινωνία τους είναι διαλυμένη - αύξηση 16 ποσοστιαίων μονάδων από την έρευνα που διεξήχθη το 2021, ενώ στη Μεγάλη Βρετανία και τη Γαλλία η αύξηση είναι εξίσου μεγάλη.

Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης έχει βιώσει πολιτικές αναταραχές τους τελευταίους μήνες, με το ακροδεξιό κόμμα της Γερμανίας, Alternative für Deutschland, να εξασφαλίζει πάνω από 20% των ψήφων στις εθνικές εκλογές του Φεβρουαρίου, διπλασιάζοντας το ποσοστό ψήφων του από το 2021.

Ο Carsten Nickel της Teneo περιέγραψε τα σχέδια της γερμανικής κυβέρνησης για την αύξηση του δανεισμού της με 500 δισ ευρώ, για να καλύψει τις ανάγκες σε άμυνα και υποδομές ως «ένα τεράστιο πείραμα στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης». Αμφισβητεί ωστόσο ότι αυτή είναι η λύση για να μειωθεί η δύναμη της AfD»

Η κακή εικόνα της οικονομίας σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες ενισχύει σημαντικά τον λαϊκισμό ενώ όλοι οι ευρωπαίοι (σε βορά και νότο) δηλώνουν ότι οι οικονομίες τους είναι «στημένες προς όφελος των πλουσίων και ισχυρών», με τους Βρετανούς να είναι στην κορυφή με ποσοστό 72%, το μεγαλύτερο μεταξύ των G7.

Ωστόσο, το συναίσθημα αυτό είναι διάχυτο σε παγκόσμιο επίπεδο καθώς οι πολίτες στις 29 από τις 31 χώρες που μετείχαν στην έρευνα υποστηρίζουν ότι «οι οικονομίες τους είναι στημένες».

Η ακαδημαϊκός του Πανεπιστημίου του Γιορκ, Δάφνη Χαλικιοπούλου, υποστηρίζει ότι τα δεξιά λαϊκιστικά κόμματα προσαρμόζουν τα μηνύματά τους ανάλογα με την εποχή για να προσελκύσουν όλο και περισσότερους ψηφοφόρους.

«Αυτά τα κόμματα στοχεύουν στους λεγόμενους «περιφερειακούς ψηφοφόρους», που δεν είναι μόνιμοι υποστηρικτές τους αλλά ρίχνουν ψήφους διαμαρτυρίας,  χρησιμοποιώντας την οικονομία και τα κοινωνικά προβλήματα γιανα τους προσεγγίσουν.

Οι Βρετανοί είναι αυτοί που περισσότερο από κάθε άλλο ευρωπαίο πολίτη, θα στήριζαν έναν «ισχυρό ηγέτη που παραβιάζει τους κανόνες» αν θεωρούν ότι θα λυθούν τα προβλήματα στην οικονομία τους.

Το ποσοστό αυτό μεταξύ των Γερμανών φτάνει το 24% ενώ το 38% των Αμερικανών θέλουν έναν ηγέτη που παραβιάζει τους κανόνες.

Ο Γιανγκ λέει ότι αυτό είναι ένα σημάδι «του ότι οι άνθρωποι είναι εξαιρετικά απογοητευμένοι επειδή δεν αισθάνονται ότι παίρνουν αυτό που τους αξίζει», ενώ η Λίζι Γκάλμπρεϊθ, ανώτερη πολιτική οικονομολόγος στο Αμπερντίν, δήλωσε ότι «υπάρχουν στοιχεία στο Ηνωμένο Βασίλειο εδώ και αρκετό καιρό ότι υπάρχει το επίπεδο δυσαρέσκειας με το status quo... η πτώση του βιοτικού επιπέδου είναι πιθανώς ένας πολύ καλός λόγος για τον οποίο υπάρχει αυτή η δυσαρέσκεια».

Το κυβερνών Εργατικό Κόμμα του Ηνωμένου Βασιλείου αντιμετωπίζει πιέσεις στις δημοσκοπήσεις από το δεξιό κόμμα Reform UK του πρωτεργάτη του Brexit, Νάιτζελ Φάρατζ, ο οποίος φαίνεται ότι επιστρέφει πανηγυρικά.

Πρόσφατα παρουσίασε ένα σχέδιο για την επέκταση των πληρωμών κοινωνικής πρόνοιας και τη μείωση των φόρων, που τον έφερε και πάλι στο προσκήνιο ενισχύοντας τη δύναμή του στις τοπικές εκλογές παρά την παραδοχή του ότι «το Brexit απέτυχε».  

Κι ενώ ο Νάιτζελ «μοιράζει λεφτά» ο εξαιρετικά περιορισμένος δημοσιονομικός χώρος αποτρέπει η κυβέρνηση των Εργατικών να ακολουθήσει την ίδια ρητορική κάνοντας την λιγότερο ελκυστική μεταξύ των ψηφοφόρων.

Φυσικά, οι οικονομικοί αναλυτές εκτιμούν ότι εάν αυτά τα λαικίστικα κόμματα έρθουν στην εξουσία θα αναγκαστούν να καταπατήσουν τις υποσχέσεις τους καθώς «η εφαρμογή αυτών των πολιτικών στην πράξη θα ήταν πολύ πιο δύσκολη».

«Συχνά έχουμε δει λαϊκιστικά κόμματα να αλλάζουν τις απόψεις τους όταν  εισέρχονται στην κυβέρνηση» υποστήριξε η Λίζι Γκάλμπρεϊθ .

Οι Γάλλοι, που θα πάνε στις κάλπες για τις προεδρικές εκλογές το 2027, είναι μεταξύ των ευρωπαίων που δηλώνουν μεγάλη απογοήτευση και θυμό απέναντι στην κυβέρνηση τους.

Το 65% των ερωτηθέντων στην έρευνα της Ipsos χαρακτήρισαν  «την κοινωνία τους διαλυμένη».

Η Γκάλμπρεϊθ περιέγραψε τη θέση της γαλλικής κυβέρνησης ως «πραγματικά δύσκολη», προειδοποιώντας ότι ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν θα «υποφέρει από πολιτικές διαιρέσεις μέχρι τις προεδρικές εκλογές», καθώς επιδιώκει να εφαρμόσει οικονομικές μεταρρυθμίσεις μέσω μιας βαθιά διχασμένης Εθνοσυνέλευσης.

Η επικεφαλής του Εθνικού Συναγερμού, Μαρίν Λεπέν, αποκλείστηκε από το να συμμετάσχει στις εκλογές, αφού καταδικάστηκε για υπεξαίρεση - μια κατηγορία που ωστόσο αρνείται.

Η Χαλικιοπούλου λέει ότι η απόφαση θα μπορούσε να είναι ένα «δίκοπο μαχαίρι», με το ακροδεξιό κόμμα να προσπαθεί να παρουσιάσει τον εαυτό του ως «θύμα».