Μια συνήθεια-ταμπού συνδέεται ανησυχητικά με την άνοια

Δεκάδες εκατομμύρια Αμερικανοί εμπλέκονται σε μια «ταμπού» συνήθεια που, σύμφωνα με προειδοποιήσεις επιστημόνων, ενδέχεται να εγκυμονεί κινδύνους για τη νοητική υγεία.

Μια πρόσφατη μελέτη διαπίστωσε ότι η συχνή θέαση πορνογραφικού υλικού μπορεί να μειώσει άμεσα την απόδοση ενός ατόμου σε εργασίες που απαιτούν προσοχή και γνωστικό έλεγχο, αμέσως μετά την έκθεση σε περιεχόμενο με σκηνές σεξουαλικού περιεχομένου. Η μειωμένη εκτελεστική λειτουργία και η ελαττωμένη γνωστική απόδοση αποτελούν γνωστούς πρώιμους δείκτες γνωστικής έκπτωσης, πρόδρομο της άνοιας.

Η έρευνα έχει υποδείξει ότι εάν τέτοιες επιπτώσεις είναι διαρκείς ή επαναλαμβανόμενες με την πάροδο του χρόνου, θα μπορούσαν ενδεχομένως να συμβάλουν σε μακροπρόθεσμους κινδύνους για την υγεία.

Στη μελέτη, φοιτητές Πανεπιστημίου παρακολούθησαν ένα δεκάλεπτο πορνογραφικό βίντεο από το διαδίκτυο, επιλεγμένο λόγω της μεγάλης του θεαματικότητας. Πριν και μετά την προβολή, ολοκλήρωσαν ένα τεστ που μετρά την εστίαση και τον έλεγχο της προσοχής, ζητώντας τους να ονομάσουν το χρώμα του μελανιού μιας λέξης, ακόμη κι όταν η λέξη γράφει ένα διαφορετικό χρώμα, μαζί με τρία ψυχολογικά ερωτηματολόγια.

Οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι μετά την παρακολούθηση πορνογραφίας, οι συμμετέχοντες είχαν σημαντικά πιο αργούς χρόνους αντίδρασης και έκαναν περισσότερα λάθη στο τεστ, σε σύγκριση με την απόδοσή τους πριν από την προβολή. Επιπλέον, τα πρότυπα εγκεφαλικής δραστηριότητας που παρατηρήθηκαν σε αυτούς τους φοιτητές έμοιαζαν με εκείνα που εντοπίζονται σε άτομα με εθισμό στα ναρκωτικά και σχιζοφρένεια.

Περίπου το 69% των ανδρών και το 40% των γυναικών στις ΗΠΑ παρακολουθούν πορνογραφία στο διαδίκτυο κάθε χρόνο. Μεταξύ των νεαρών ενηλίκων ηλικίας 18 έως 25 ετών, το 57% αναφέρει χρήση πορνογραφίας μηνιαίως ή συχνότερα, σε σύγκριση με το 29% των ατόμων ηλικίας 25 ετών και άνω. Ο εθισμός στην πορνογραφία είναι πιο διαδεδομένος στους άνδρες, με το 11% να αναφέρει ότι αντιμετωπίζει αυτό το πρόβλημα.

Η μελέτη διεξήχθη από επιστήμονες του Chengdu Medical College στην Κίνα, οι οποίοι στρατολόγησαν 16 υγιείς φοιτητές κολεγίου και πέντε φοιτητές κολεγίου με σοβαρό εθισμό στην πορνογραφία στο Διαδίκτυο.

Οι συμμετέχοντες ολοκλήρωσαν ένα τεστ, παρακολούθησαν το δεκάλεπτο πορνογραφικό βίντεο και στη συνέχεια έκαναν ξανά το τεστ, ενώ οι επιστήμονες παρακολουθούσαν την εγκεφαλική τους δραστηριότητα. Κάθε ομάδα ολοκλήρωσε 18 γύρους του τεστ, με κάθε γύρο να διαρκεί δύο δευτερόλεπτα.

Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν σαφείς διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων. Οι χρήστες με χαμηλή συχνότητα εμφάνισης έδειξαν ισχυρότερη συνδεσιμότητα σε εγκεφαλικές περιοχές που σχετίζονται με την επεξεργασία της γλώσσας, τον συντονισμό κινήσεων και την αισθητηριακή εισροή, σύμφωνα με την αναδημοσίευση της Daily Mail.

Ενώ οι χρήστες με υψηλή συχνότητα εμφάνισης έδειξαν αυξημένη συνδεσιμότητα σε περιοχές που σχετίζονται με τις εκτελεστικές λειτουργίες, οι οποίες συνήθως συνδέονται με την εξάρτηση και τη ρύθμιση των συναισθημάτων. Αυτό υποδηλώνει ότι η συχνή κατανάλωση πορνογραφικού υλικού μπορεί να προκαλέσει νευρωνικές και συμπεριφορικές επιδράσεις παρόμοιες με άλλους τύπους εξάρτησης.

Ωστόσο, η ομάδα επιστημόνων επεσήμανε ότι η ομάδα με χαμηλή συχνότητα εμφάνισης έδειξε επίσης χαμηλότερη ακρίβεια και αυξημένο χρόνο αντίδρασης κατά τη διάρκεια του τεστ. Αυτά τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι ακόμα και όσοι παρακολουθούν πορνό περιστασιακά, θα βιώσουν γνωστικές επιπτώσεις. Η μελέτη εξέτασε επίσης τις συναισθηματικές αντιδράσεις κατά την παρακολούθηση.

Οι συμμετέχοντες που παρακολουθούσαν πορνό πιο σπάνια εμφάνισαν ευρύτερο φάσμα συναισθημάτων, όπως έκπληξη, φόβο και αποστροφή, ενώ οι συχνοί θεατές έδειξαν πιο εξασθενημένες ή ουδέτερες εκφράσεις προσώπου.

Αυτό υποστηρίζει την ιδέα ότι η επανειλημμένη έκθεση σε πορνογραφικό περιεχόμενο μπορεί να μειώσει τη συναισθηματική ευαισθησία με την πάροδο του χρόνου. Εκτός από τις γνωστικές επιπτώσεις, η ομάδα με υψηλή συχνότητα εμφάνισης σημείωσε σημαντικά υψηλότερες βαθμολογίες στα ερωτηματολόγια άγχους και κατάθλιψης.

Αν και η μελέτη δεν αποδεικνύει εάν η χρήση πορνογραφίας προκαλεί αυτά τα συμπτώματα ή εάν οφείλονται σε άλλους παράγοντες, τα αποτελέσματα συνάδουν με προηγούμενες έρευνες που συνδέουν την υπερβολική κατανάλωση πορνογραφικού υλικού με αυξημένη συναισθηματική δυσφορία.

«Οι επιδράσεις του εθισμού στην διαδικτυακή πορνογραφία στη λειτουργική συνδεσιμότητα του προμετωπιαίου λοβού εμφανίζουν χαρακτηριστικά παρόμοια με αυτά του εθισμού σε ναρκωτικές ουσίες», κατέληξαν οι ερευνητές.

«Επιπλέον, τα άτομα που καταναλώνουν συχνά διαδικτυακή πορνογραφία αναφέρουν ότι βιώνουν εντονότερη σεξουαλική διέγερση και αυξημένη ευχαρίστηση κατά την παρακολούθηση, κάτι που επηρεάζει αρνητικά τη γνωστική τους λειτουργία και τα συναισθήματά τους».

Μια ξεχωριστή μελέτη που δημοσιεύτηκε τον Μάιο του 2024 αξιολόγησε χιλιάδες ενήλικες σε όλο τον κόσμο για την «προβληματική χρήση πορνογραφίας». Αυτό ορίστηκε ως η παρακολούθηση πορνό σε βαθμό που επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις και την επαγγελματική απόδοση. Η μελέτη διαπίστωσε ότι το 3% των ατόμων παρουσίαζε ανησυχητική χρήση, αλλά λιγότερο από το 1% αναζητούσε θεραπεία.

Η δρ. Beátha Bőthe, κύρια συγγραφέας της μελέτης και ψυχολόγος στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ, δήλωσε: «Η έρευνά μας δείχνει ότι η προβληματική χρήση πορνογραφίας ίσως είναι πιο συχνή απ’ όσο νομίζουμε και επηρεάζει ένα ευρύ φάσμα ανθρώπων. Αναδεικνύει επίσης ότι, παρόλο που πολλοί δυσκολεύονται, λίγοι ζητούν βοήθεια. Αυτό είναι σημαντικό γιατί δείχνει ότι χρειάζεται περισσότερη δουλειά για να κατανοήσουμε και να στηρίξουμε όσους επηρεάζονται από αυτό».