Στα μαχαίρια Γκίκας Χαρδούβελης και Γιάννης Στουρνάρας

Του Δημήτρη Γιαννακόπουλου - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Στο χειρότερο δυνατό σημείο περιήλθαν οι σχέσεις του υπουργού Οικονομικών, Γκίκα Χαρδούβελη, και του προκατόχου του στο υπουργείο, διοικητή σήμερα της Τραπέζης της Ελλάδος, Γιάννη Στουρνάρα, παραμονές της καθοριστικής διαπραγμάτευσης στο Παρίσι με την τρόικα, όπου η Ελλάδα προσδοκά πλήθος ουσιαστικών βελτιώσεων στο οικονομικό

πρόγραμμα. Το φιάσκο του ΕΝΦΙΑ και λίγο νωρίτερα το αντίστοιχο φιάσκο με τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, σύμφωνα με την οποία η Εφορία θα μπορεί να πραγματοποιεί ελέγχους στα σπίτια των οφειλετών χωρίς εισαγγελική παρουσία, προκάλεσαν σοβαρό πλήγμα στην κυβέρνηση και δημιούργησαν την εντύπωση ότι το οικονομικό επιτελείο ενεργεί αμιγώς κατ’ εντολή των δανειστών και των τραπεζιτών.

Οι συνεργάτες του κ. Στουρνάρα στο υπουργείο Οικονομικών παραμένουν σε θέσεις-κλειδιά, έχοντας αναπτύξει ιδιαίτερες σχέσεις με τους επικεφαλής της τρόικας, με αποτέλεσμα να ενεργούν ως «τοποτηρητές» της και να καθίσταται δύσκολη η αντικατάστασή τους, παρά το γεγονός ότι ευθύνονται για τα συνεχή πολιτικά κυβερνητικά στραπάτσα. Στην περίπτωση του ΕΝΦΙΑ, ο καθηγητής Νίκος Καραβίτης, στενός συνεργάτης του διοικητή της ΤτΕ, που ήγειρε γενικευμένες αντιδράσεις τον περασμένο Οκτώβριο, προτείνοντας επιβολή φόρων στα κοτέτσια και τις χορτολιβαδικές εκτάσεις, εξακολουθεί να «εποπτεύει» τις αλλαγές στη φορολογία ακινήτων. Την ίδια ώρα, άλλα στελέχη της επιρροής Στουρνάρα θέτουν διαρκώς προσκόμματα στην προσπάθεια Χαρδούβελη για αποκλιμάκωση των φόρων, φτάνοντας στο σημείο να αφήσουν να διαρρεύσει τις προηγούμενες ημέρες ότι η κυβέρνηση εξετάζει την καθιέρωση ενιαίου συντελεστή ΦΠΑ 18%-19%, γεγονός που αναστάτωσε την αγορά και το συναρμόδιο υπουργείο Ανάπτυξης.

ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ

Αφθονο παρασκήνιο υπάρχει και στη γνωμοδότηση του ΝΣΚ, καθώς η νέα γενική γραμματέας Εσόδων, Αικατερίνη Σαββαΐδου, με την οποία ο κ. Χαρδούβελης συνεργάζεται στενά, αναγκάστηκε να στείλει το σχετικό ερώτημα στο Συμβούλιο κατόπιν απαίτησης του Γ. Στουρνάρα, που το είχε συντάξει ως υπουργός Οικονομικών.

Το ΝΣΚ, με ισχνή πλειοψηφία τριών ψήφων, εξέδωσε πρόταση-καταπέλτη, η οποία εφεσιβλήθηκε αμέσως. Σύμφωνα με πληροφορίες των «Π», τα πράγματα θα ήταν εντελώς διαφορετικά, αν ο κ. Χαρδούβελης στο τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο την πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου είχε αντικαταστήσει την ηγεσία του ΝΣΚ, κάτι που δεν συνέβη μετά από παρέμβαση του κ. Στουρνάρα προς το Μαξίμου.

Χαρακτηριστικός της επιφυλακτικότητας με την οποία κινείται πλέον ο υπουργός Οικονομικών είναι ο περιορισμός των συμμετεχόντων στις κλειστές συσκέψεις, στις οποίες συμμετέχουν μόνον ο υφυπουργός Οικονομικών, Γιώργος Μαυραγάνης, και η κυρία Σαββαΐδου, ενώ ενεργοποιήθηκε εκ νέου ο στενός συνεργάτης του πρωθυπουργού Χρύσανθος Λαζαρίδης στο πλευρό του κ. Χαρδούβελη. Μάλιστα, προ ημερών ο κ. Λαζαρίδης μετέβη με αντιπροσωπία τεσσάρων βουλευτών της Ν.Δ. στο υπουργείο, όπου συζήτησαν τις τροποποιήσεις στον ΕΝΦΙΑ, αλλά στη συνέχεια δεν ακολούθησαν τη «διαδρομή» προς τον κ. Στουρνάρα, όπως νωρίτερα είχε πράξει το αντίστοιχο κλιμάκιο του ΠΑΣΟΚ, το οποίο έκανε και δηλώσεις για τον ΕΝΦΙΑ έξω από το γραφείο του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος!

ΣΧΕΣΕΙΣ

Οι σχέσεις μεταξύ του κ. Στουρνάρα και του κ. Χαρδούβελη δοκιμάστηκαν πολλές φορές στη διάρκεια της μακράς γνωριμίας τους, που χρονολογείται από τη δεκαετία του 1990 στην ΤτΕ, όπου αμφότεροι υπηρετούσαν ως σύμβουλοι. Ο κ. Σαμαράς κατέληξε στην επιλογή του δεύτερου συζητώντας επί πολλές ημέρες μαζί του πριν από τον ανασχηματισμό, χωρίς να έχει ενημερώσει τον πρώτο, ο οποίος γνώριζε ότι θα μετακινούνταν στην ΤτΕ. Μόλις πληροφορήθηκε το όνομα του διαδόχου του ο κ. Στουρνάρας δεν προέβαλε αντιρρήσεις, γιατί, εκτός των άλλων, εκείνος ασχολείται με τη μακροοικονομία και ο κ. Χαρδούβελης με τη μικροοικονομία. Ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, όπως έλεγε στη Βουλή την επομένη του ανασχηματισμού, βρήκε στο πρόσωπο του νέου υπουργού έναν πολύ ικανό οικονομολόγο για την εφαρμογή πολιτικών για την παραγωγή απτών και μετρήσιμων αποτελεσμάτων των όσων η κυβέρνηση πέτυχε την προηγούμενη διετία. Κι ενώ ο νέος υπουργός ξεκίνησε, ως φάνηκε στις πρώτες του δηλώσεις, με διάθεση για άμεσες μειώσεις στη φορολογία και λήψη μέτρων για τις ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού, κατέληξε σήμερα να μαζεύει τα ασυμμάζευτα του προκατόχου του, αφού το σύνολο των εκκρεμοτήτων που παρέλαβε είναι και ακοστολόγητες και αδιερεύνητες ως προς τις κοινωνικές επιπτώσεις της εφαρμογής τους. Περαιτέρω διαπίστωσε ότι ο ρόλος του υπουργείου Οικονομικών όχι μόνο σε νομοσχέδια, αλλά και σε τροπολογίες εξαντλείται στη μετάφραση των κειμένων που έρχονται γραμμένα από νομικά γραφεία του εξωτερικού, δηλαδή από την τρόικα και τους διεθνείς πιστωτές, όπως συνέβη με τον ΕΝΦΙΑ!

Οι τράπεζες και τα «κόκκινα» δάνεια

Η υπόγεια πολεμική σε βάρος του κ. Γκίκα Χαρδούβελη σχετίζεται και με τη διασφάλιση των συμφερόντων των τραπεζών, οι οποίες θα δοκιμαστούν έντονα, εάν τελικώς επικρατήσουν τα σχέδια του υπουργού για ευνοϊκές ρυθμίσεις των «κόκκινων» δανείων. Οχι τυχαία ο κ. Γιάννης Στουρνάρας έσπευσε να προκαταλάβει τις εξελίξεις, παρουσιάζοντας τον Κώδικα Δεοντολογίας των τραπεζών για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, που θα εφαρμοστεί στις αρχές του 2015. Γενική αρχή είναι ότι ο νέος Τραπεζικός Κώδικας θα προσφέρει τη δυνατότητα σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις να επιλέγουν μεταξύ πολλών λύσεων για τη διευθέτηση του χρέους τους προς τις τράπεζες, ωστόσο παραμένει άγνωστο αν οι τελικές ρυθμίσεις θα είναι προς όφελος των τραπεζών ή των δανειοληπτών. Και οι δύο άνδρες προέρχονται μεν από τον χρηματοπιστωτικό τομέα, όμως ο νυν υπουργός θεωρεί ότι οι τράπεζες δύνανται να πιέσουν περαιτέρω τους μεγάλους οφειλέτες του Δημοσίου, καθώς στην πλειονότητά τους διατηρούν μυθώδη ποσά σε μυστικούς τραπεζικούς λογαριασμούς, όπως και να συμβάλουν στην ενίσχυση της ρευστότητας με ίδια κεφάλαια. Αντιθέτως, ο διοικητής της ΤτΕ, με το πρόσχημα των επικείμενων νέων stress tests, παρά το γεγονός ότι προηγήθηκαν μεγάλες αυξήσεις μετοχικών κεφαλαίων στις τράπεζες, υποστηρίζει ότι οι γραμμές ρευστότητας εξαρτώνται αμιγώς από τη διάθεση του ΕΣΠΑ, πιέζοντας προς την κατεύθυνση της διαχείρισης των κοινοτικών προγραμμάτων από τα γκισέ των τραπεζικών καταστημάτων.