Οι Γερμανοί του ZDF στα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ: "Ηταν άθλιος ο τρόπος της Γερμανίας"

Του Γιώργου Τζογόπουλου - Εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Δεν είναι συνηθισμένο για τα γερμανικά πολιτικά δεδομένα να ασκείται έντονη κριτική στην καγκελάριο Αγκελα Μέρκελ για τη στρατηγική της στην ευρωπαϊκή κρίση χρέους. Οι πολιτικοί του Die Linke αποτελούν σίγουρα εξαίρεση, αλλά ο ρόλος τους είναι περιορισμένος. Σε δημοσιογραφικό και καλλιτεχνικό επίπεδο, όμως, τα πράγματα είναι διαφορετικά. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η πρόσφατη εκπομπή «Die Anstalt», που την προηγούμενη Κυριακή αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα του κρατικού καναλιού

ZDF και την Τετάρτη προβλήθηκε σε όλη τη χώρα. Οι πρωταγωνιστές της, Max Uthoff και Claus von Wagner, και ο άνθρωπος πίσω από αυτή, Dietrich Krauss, αποφάσισαν να σατιρίσουν τη γερμανική πολιτική απέναντι στην Ελλάδα και να αναδείξουν το θέμα των αποζημιώσεων προσκαλώντας έναν από τους επιζώντες των σφαγών στο Δίστομο, τον Αργύρη Σφοντούρη. Και οι τρεις δεν μασάνε τα λόγια τους όταν αναφέρονται στο θέμα των πολεμικών επανορθώσεων, χαρακτηρίζοντας άθλιο τον τρόπο με τον οποίο η πατρίδα τους απέφυγε να εκπληρώσει το ιστορικό χρέος της.

Η συγκεκριμένη εκπομπή είναι ένα εξαιρετικό δείγμα της κουλτούρας πολιτικής σάτιρας που χαρακτηρίζει τη Γερμανία, αλλά και της δυνατότητας των μέσων ενημέρωσης να υπερασπίζονται έμπρακτα την ελευθερία του λόγου. Γιατί στη Γερμανία η ελληνική κρίση δεν αντιμετωπίζεται από όλους με εχθρικό τρόπο. Οι Dietrich Krauss, Max Uthoff και Claus von Wagner ξεκίνησαν το «Die Anstalt» τον περασμένο Νοέμβριο. Πριν από λίγες εβδομάδες, μάλιστα, τιμήθηκαν με το βραβείο «Grimme» για επεισόδιο της εκπομπής τους που εστίαζε στα προβλήματα των προσφύγων που έφταναν στη Γερμανία από τη Συρία. Το περιοδικό «Der Spiegel» έκανε λόγο για την πιο σημαντική τηλεοπτική διάκριση.

Λαμβάνοντας υπόψη τον ισχυρό αντίκτυπο του «Die Anstalt» στη γερμανική κοινή γνώμη, τα «ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ» επικοινώνησαν με την ομάδα της εκπομπής, συζητώντας όχι μόνο για την πρωτοβουλία τους που αφορούσε την Ελλάδα, αλλά επίσης για την ευρωπαϊκή κρίση χρέους και για το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων. Ως ένδειξη, μάλιστα, της απόλυτης συμφωνίας των απόψεων των Dietrich Krauss, Max Uthoff και Claus von Wagner, οι απαντήσεις και τα σχόλιά τους δεν είναι ξεχωριστά για τον κάθε έναν, αλλά αποδίδονται σε όλη την ομάδα, κατόπιν δικής τους επιθυμίας.

Η ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

Γιατί, όμως, οι τρεις Γερμανοί δημοσιογράφοι-καλλιτέχνες αποφάσισαν να κάνουν το προαναφερθέν επεισόδιο. Οπως λένε χαρακτηριστικά, «στη Γερμανία γίνεται μονομερής κάλυψη της ευρωπαϊκής πολιτικής για την κρίση χρέους, η οποία οδήγησε σε μια διαστρεβλωμένη αντίληψη της πραγματικότητας: Η “πολιτική διάσωσης” δημοσίως παρουσιάζεται ως στρατηγική καρότου (πιστώσεις) και μαστιγίου (όροι), ώστε να επανέλθουν οι Ελληνες στον δρόμο της δημοσιονομικής αρετής. Ομως, στην πραγματικότητα, η πολιτική αυτή επιδεινώνει σε πολύ μεγάλο βαθμό την κρίση». Μέσα στο πλαίσιο αυτό, οι Dietrich Krauss, Max Uthoff και Claus von Wagner προσπάθησαν να αλλάξουν την ατζέντα και να πληροφορήσουν καλύτερα τη γερμανική κοινή γνώμη.

«ΥΠΟ ΟΡΟΥΣ»

Για τους τρεις συντελεστές του «Die Anstalt» το πρόγραμμα που εφαρμόζεται στην περίπτωση της Ελλάδας από το 2010 και μετά έχει αποτύχει. «Το ύψος του χρέους έχει αυξηθεί περαιτέρω, λόγω των καθορισμένων προγραμμάτων λιτότητας. Τα λεγόμενα “δάνεια έκτακτης ανάγκης” δόθηκαν υπό όρους, οι οποίοι οδηγούν την οικονομία ολοένα και περισσότερο στην κατάρρευση. Πολλοί διεθνείς εμπειρογνώμονες είχαν προβλέψει τις εξελίξεις αυτές», λένε χαρακτηριστικά και συνεχίζουν χρησιμοποιώντας την Ιστορία ως παράδειγμα: «Υπάρχουν αμέτρητα παραδείγματα στην Ιστορία που δείχνουν ότι δεν πρέπει να μειώνονται οι δημόσιες δαπάνες κατά τη διάρκεια της κρίσης. Ειδικά στη Γερμανία θα πρέπει να το γνωρίζουν αυτό, καθώς αυτές οι λανθασμένες πολιτικές συνέβαλαν στην άνοδο του Χίτλερ κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Υφεσης, μετά το 1929».

Ιδιαίτερα καυστικοί είναι οι παραγωγοί της εκπομπής «Die Anstalt» για τη διαχείριση της κρίσης και την επικοινωνιακή πολιτική που ακολουθείται. «Οι δογματικοί πολιτικοί και οικονομολόγοι του παρόντος έχουν θεσπίσει τα μέτρα αυτά ούτως ή άλλως. Για πέντε χρόνια, η οικονομική πραγματικότητα έχει αναπτυχθεί αρκετά διαφορετικά από τις προβλέψεις τους. Απλώς ό,τι κανείς δεν θέλει να παραδεχτεί! Πάντα λένε “του χρόνου έρχεται η αναπτυξιακή έκρηξη”! Η οικονομία έχει συρρικνωθεί κατά 25%. Αυτά είναι καταστροφικά στοιχεία. Αντ’ αυτού, αναφέρεται: “Η κατάσταση στην Ελλάδα βελτιώνεται. 0,7% ανάπτυξη το 3ο τρίμηνο του 2014”! Αυτό είναι σαν ένας προπονητής του ποδοσφαίρου να λέει “μειώσαμε τη διαφορά σε 17-1 και άρα είμαστε σε καλό δρόμο”», λένε χαρακτηριστικά.

«Εχουμε ευθύνες για την υπερχρέωση της Ελλάδας»

Οι Dietrich Krauss, Max Uthoff και Claus von Wagner είναι πολύ καλά ενημερωμένοι για την ευρωπαϊκή κρίση χρέους και θέλουν να σταματήσει η διατύπωση κατηγοριών μεταξύ Ελλάδας και Γερμανίας. «Είναι σημαντικό να σταματήσουμε επιτέλους αυτό το παιχνίδι επίρριψης ευθυνών», λένε. «Οι αιτίες της κρίσης είναι περίπλοκες. Δεν φταίνε μόνον οι Ελληνες που έχουν δημιουργήσει χρέος. Τελικά, έχουμε οδηγηθεί στο συμπέρασμα ότι οι τράπεζες είχαν δώσει ανεξέλεγκτα δάνεια. Υπεύθυνες για την κρίση δεν είναι μόνο οι ελληνικές κυβερνήσεις, αλλά και ο σχεδιασμός και οι αδυναμίες της ευρωζώνης, δηλαδή οι κανόνες για τους οποίους οι Γερμανοί είναι υπεύθυνοι», προσθέτουν. Οι Γερμανοί δημοσιογράφοι-καλλιτέχνες δεν διστάζουν, ταυτόχρονα, να αναφερθούν στα κέρδη του Βερολίνου κατά τη διάρκεια της κρίσης και στο θέμα των μισθών. «Επειδή οι μισθοί στη Γερμανία αυξήθηκαν πολύ λίγο σε σχέση με των Ευρωπαίων γειτόνων της, ενισχύσαμε την ανταγωνιστικότητά μας πολύ σε βάρος άλλων χωρών. Ετσι, έχουμε ευθύνη για τις ασυμμετρίες στην εξέλιξη του ευρωπαϊκού εξωτερικού εμπορίου και ακολούθως για την υπερχρέωση της Ελλάδας», λένε χαρακτηριστικά. «Αυτή τη στιγμή το γερμανικό κράτος ευνοείται με τα χαμηλά επιτόκια. Αλλά αυτό δεν απασχολεί τους Γερμανούς πολίτες», υπογραμμίζουν. Τέλος, σχολιάζουν τις πρόσφατες εκλογές στην Ελλάδα και την επιθυμία των Ελλήνων για πολιτική αλλαγή. Κατά τη γνώμη τους, «οι άνθρωποι στην Ελλάδα ψήφιζαν μέχρι τώρα εκείνους που οδήγησαν τη χώρα στην καταστροφή, αλλά τώρα εξέλεξαν μια νέα κυβέρνηση. Το παράλογο είναι ότι τώρα ασκείται μεγαλύτερη πίεση». Για τους τρεις συντελεστές της εκπομπής «Die Anstalt» «ο Τσίπρας και η ομάδα του παρουσιάζονται πράγματι στα γερμανικά μέσα ενημέρωσης σχεδόν σαν άτακτα αγόρια στο σχολείο, μόνο και μόνο επειδή μπορούν να επισημαίνουν στους Γερμανούς ότι η δήθεν αναγκαία πολιτική διάσωσης απέτυχε».

«Είμαστε συγκλονισμένοι από όσα μαθαίνουμε»

Βασικό πρόβλημα για τους Dietrich Krauss, Max Uthoff και Claus von Wagner στο ελληνικό και ευρωπαϊκό ζήτημα είναι η άγνοια: «Η άγνοια προχωρά τόσο πολύ, που κάποιοι ασχολούνται λιγότερο με τις συνέπειες της πολιτικής και περισσότερο με τις προσπάθειες για την άμβλυνση των αποτελεσμάτων αυτής της πολιτικής. Οι απαιτήσεις της νέας κυβέρνησης, που θέλει να ακολουθήσει έναν διαφορετικό πολιτικό δρόμο, αποκλείονται ως παράτολμες. Οι συζητήσεις σχετικά με το ύφος και το μεσαίο δάχτυλο γίνονται για να αποσπάσουν την προσοχή από τις προαναφερθείσες αποτυχίες και να καταπνίξουν τη συζήτηση σχετικά με τις εναλλακτικές πολιτικές». Με την εκπομπή τους, θεωρούν ότι έχουν κάνει ένα βήμα για να ενημερώσουν τη γερμανική κοινή γνώμη για το θέμα του κατοχικού δανείου και των γερμανικών αποζημιώσεων. Οπως λένε οι ίδιοι: «Σχετικά με το θέμα του κατοχικού δανείου και των πολεμικών επανορθώσεων, απορριπτόταν μέχρι πρόσφατα με το σύνθημα ότι “είναι ανόητο” ή “όχι άλλο τώρα”». Και συνεχίζουν: «Είμαστε συγκλονισμένοι από τις λεπτομέρειες. Οπως στη μεταπολεμική περίοδο, όταν οι γερμανικές Αρχές εφάρμοζαν παράλογα κόλπα για να αποφύγουν την ευθύνη. Εδώ, ο Ελληνογερμανός ιστορικός Χάγκεν Φλάισερ έχει εκπονήσει αποφασιστική έρευνα. Χρειάζεστε μεγαλύτερη συζήτηση και ευρύτερο ακροατήριο. Αν κάποιος δει πόσο άθλια απέφυγε η Γερμανία το ιστορικό χρέος της, ενώ τώρα βιώνει τον αλαζονικό τρόπο με τον οποίο η χώρα αντιμετωπίζει την Ελλάδα, στο πλαίσιο της κρίσης χρέους, θα αισθανθεί σίγουρα άσχημα». Και οι τρεις θεωρούν ότι πλέον δεν υπάρχει πολύ χρόνος. «Η παράσταση έχει ήδη αγγίξει πολλούς από όσους την έχουν δει, ενώ κάποιοι νιώθουν ντροπή. Αυτό είναι ένα θετικό σημάδι. Υπάρχουν τουλάχιστον πολλές προσωπικές απόψεις των ανθρώπων που δεν είναι πλέον διατεθειμένοι να υποστηρίξουν την επίσημη στάση της κυβέρνησης. Η συζήτηση αναπτύσσεται σταδιακά, όμως δεν υπάρχει πολύς χρόνος. Ο χρόνος εξαντλείται, επειδή τα θύματα είναι σε προχωρημένη ηλικία».

«Σήμερα οι Γερμανοί ξέρουν την αλήθεια»

Της Πέννυς Κουλιζάκου

Δίστομο, 10 Ιουνίου 1944. Ο Αργύρης Σφοντούρης χάνει γονείς και συγγενείς, πριν καν τους γνωρίσει, ενώ ο ίδιος γλυτώνει από θαύμα από τα χέρια των ναζί. Εβδομήντα ένα χρόνια μετά γίνεται το πρόσωπο της ημέρας, σε μια Γερμανία που ακόμη «δεν ξέρει πολλά για όσα έκαναν οι πρόγονοί της». Ο Αργύρης Σφοντούρης ξεκίνησε πριν από είκοσι χρόνια να κάνει διαλέξεις, σε μια προσπάθεια που τότε φάνταζε ανέφικτη, για να ενημερώσει τον κόσμο για τις καταστροφές, τις σφαγές και τα εγκλήματα της ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του πολέμου. «Τότε δεν μπορούσα να προσεγγίσω ούτε έναν στους χίλιους. Σήμερα οι εκπομπές με θέμα τη στάση της Γερμανίας τον καιρό του πολέμου, αλλά και τη σημερινή αποκτούν εκατομμύρια τηλεθεατές», λέει στα «Π» ο επιζών από τη σφαγή του Διστόμου, ενώ χαρακτηρίζει θετικό το γεγονός πως μια εκπομπή της γερμανικής τηλεόρασης πήρε την απόφαση να ασχοληθεί με την ελληνική κρίση, την τρόικα και τις αποζημιώσεις, έτσι όπως έγινε με την προβολή της σατιρικής εκπομπής «Anstalt» του τηλεοπτικού σταθμού ZDF. Παρά τη δημοσιότητα που έχει πάρει το θέμα, αλλά και το όνομά του τον τελευταίο καιρό, εκείνος τονίζει στα «Π» ότι «δεν έχει υπάρξει καμία προσέγγιση από Ελληνα πολιτικό, ούτε και το περίμενα… Οσο για τον Μ. Γλέζο, είχαμε γνωριστεί πριν από 10 χρόνια, όταν ξεκίνησε το Εθνικό Συμβούλιο Συνεργασίας. Στη συνέχεια, εγώ ασχολήθηκα με την προσπάθεια να γίνει γνωστό το θέμα και το Συμβούλιο με το να πείσει τους Ελληνες πολιτικούς να θίξουν το ζήτημα. Δεν υπήρξε αποτέλεσμα. Αλλωστε, όλες οι ελληνικές κυβερνήσεις μεταπολεμικά υποκλίνονταν στη Γερμανία.

Ο μόνος πολιτικός που ενδιαφέρθηκε -έμμεσα τουλάχιστον- να γνωρίσει μερικούς από τους επιζώντες, ήταν ο πρόεδρος της Γερμανίας Γκάουκ, όταν είχε έρθει σε επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα και είχαμε μια συνάντηση. Κανείς άλλος». Παρ’ όλα αυτά, ο Αργύρης Σφοντούρης «συνυπογράφει» στους χειρισμούς της ελληνικής κυβέρνησης, λέγοντας ότι «κάνει καλά που θέτει το θέμα για τις γερμανικές αποζημιώσεις, και μάλιστα αυτή είναι η κατάλληλη στιγμή. Για τον γερμανικό λαό το ζήτημα αυτό αποτελεί ταμπού και ουσιαστικά είναι το μεγάλο τους πρόβλημα, γι’ αυτό και το απωθούν. Οι ζημιές που προκάλεσαν στον κόσμο, αλλά ακόμη και στους ίδιους. Η πλειονότητα των Γερμανών γνωρίζει ελάχιστα και οι γονείς ή οι παππούδες που ξέρουν περισσότερα δεν μιλούν. Αλλωστε, μέχρι πριν από ένα-δύο χρόνια κανείς δεν μπορούσε να πει τίποτα κακό για τους Γερμανούς. Κανείς δεν μπορούσε να αμφισβητήσει την τρόικα. Σήμερα, όμως, οι Γερμανοί ξέρουν. Και όσοι δεν ξέρουν, μαθαίνουν, ενώ οι περισσότεροι καταλαβαίνουν γιατί οι Ελληνες τους μισούν τόσο».

Διαβάστε επίσης:

Νέα εκπομπή του ZDF υπέρ της Ελλάδας: Οι Έλληνες πληρώνουν ενώ εμείς τους βρίζουμε (ΒΙΝΤΕΟ)

Aπίστευτο: To ΖDF ντροπιάζει την Γερμανία και δίνει δίκιο στην Ελλάδα! (VIDEO)