Εποχή... CSI για την ΕΛΑΣ

Της Νάντιας Αλεξίου, εφημερίδα ΠΑΡΑΠΟΛΙΤΙΚΑ

Στη συλλογή DNA από τους αλλοδαπούς που συλλαμβάνονται προχωρά η ΕΛ.ΑΣ., προκειμένου να δημιουργήσει τη μεγαλύτερη τράπεζα δεδομένων γενετικού υλικού στα Βαλκάνια και να αποφύγει έτσι στο μέλλον άλλον έναν «αόρατο» Armben Bako.

Η ένοπλη επίθεση και ο τραυματισμός 11 θαμώνων νυχτερινού κέντρου διασκέδασης στο Μικρολίμανο, τον προπερασμένο μήνα, με καθ’ ομολογίαν δράστη τον προφυλακισμένο Αλβανό κακοποιό Armben Bako, που

αν και είχε ενεργό ποινική δράση παρέμενε «αόρατος» για τις αστυνομικές Αρχές, αποτέλεσαν την αφορμή για την επίσπευση της διαδικασίας λειτουργίας τράπεζας δεδομένων DNA στην ΕΛ.ΑΣ.

Ο 35χρονος, όπως διαπιστώθηκε, έχει συμμετοχή σε κυκλώματα της νύχτας και κρίθηκε ιδιαίτερα επικίνδυνος, είχε διαπράξει τρεις ένοπλες, αιματηρές επιθέσεις, ενώ είχε δολοφονήσει τον 40χρονο Γιάννη Κυριακόπουλο.

Σύμφωνα με τη σχετική νομοθετική διάταξη, έχει δοθεί η δυνατότητα δημιουργίας και τήρησης βάσης δεδομένων DNA, έπειτα από λήψη γενετικού υλικού, καθώς και συλλογής βιντεοληπτικού υλικού από κάμερες διαχείρισης κυκλοφορίας και συστήματα ασφαλείας, με γνώμονα την ασφάλεια των πολιτών, για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ήδη υπηρεσίες σε ευρωπαϊκές χώρες -με το αμερικανικό FBI να παραμένει πρωτοπόρο στην ανάπτυξη της τεχνολογίας και των επιστημών στη μάχη κατά του εγκλήματος- με τη χρήση τράπεζας DNA έχουν εξιχνιάσει πολύπλοκες και συχνά δυσεπίλυτες υποθέσεις. Στον Καναδά, για παράδειγμα, σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα πριν από μόλις λίγες ημέρες, η αντίστοιχη τράπεζα DNA οδήγησε στη διαλεύκανση 33.000 υποθέσεων, εκ των οποίων 2.288 αφορούσαν φόνους και 4.000, βιασμούς.

«ΥΠΕΡΟΠΛΟ».

Η ταυτοποίηση ενός προφίλ στη βάση δεδομένων μπορεί να συνδέσει διαφορετικές υποθέσεις και πολλές φορές να οδηγήσει στη σύλληψη κατ’ εξακολούθηση εγκληματιών. Σε περιπτώσεις προανακριτικής διερεύνησης υποθέσεων από διαφορετικές υπηρεσίες, δίνεται η δυνατότητα στις Αρχές, με σύγκριση δεδομένων, να τις εξιχνιάσουν προσδιορίζοντας την ταυτότητα των δραστών.

Οπως προβλέπεται στις σχετικές διατάξεις της νομοθετικής ρύθμισης, η Ελληνική Αστυνομία έχει οργανώσει και θέσει σε λειτουργία τράπεζα δεδομένων, στην οποία θα φυλάσσεται γενετικό υλικό όσων συλλαμβάνονται για ποινικά αδικήματα, με τα δεδομένα να παραμένουν αρχειοθετημένα. Ηδη τρέχουν προγράμματα για την ψηφιοποίηση των αρχείων, την ηλεκτρονική αναγνώριση και ταυτοποίηση προσώπων σε εθνικό και διεθνές επίπεδο.

Η βάση δεδομένων DNA εδρεύει στο πενταώροφο κτίριο της Διεύθυνσης Εγκληματολογικών Ερευνών. Η λειτουργία της υπηρεσίας για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα έχει ανατεθεί σε εποπτεύοντα εισαγγελέα Εφετών. Σύμφωνα με την τροπολογία, «παρέχεται η δυνατότητα στην ΕΛ.ΑΣ. να λαμβάνει και να διατηρεί βάση δεδομένων με γενετικό υλικό που έχει ληφθεί από άτομα για τα οποία υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για τέλεση κακουργηματικών πράξεων, αλλά και από αλλοδαπούς και λαθρομετανάστες για τέλεση πλημμελημάτων που τιμωρείται με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών μηνών».

Με πράξη του αρμόδιου εισαγγελέα, προβλέπεται με την παρέλευση προσδιορισμένου χρόνου η καταστροφή του υλικού, ενώ παράβαση της διάταξης τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους, εάν όχι βαρύτερη ποινή.

Στο Δομοκό, επίσης, όπου εντός των επόμενων μηνών αναμένεται να λειτουργήσουν οι φυλακές υψίστης ασφαλείας (τύπου Γ), προβλέπεται και η δημιουργία μίας ακόμη τράπεζας DNA, που θα περιλαμβάνει δείγματα από τους έγκλειστους κατάδικους τρομοκράτες και από τους καταδικασμένους τελεσίδικα ποινικούς για βαριά και ειδεχθή εγκλήματα. Στόχος, εκτός των άλλων, είναι να υπάρχει και εκεί η δυνατότητα διατήρησης του DNA υπόπτων για την άμεση ταυτοποίηση των δραστών τρομοκρατικών χτυπημάτων και την αποτροπή εγκληματικών ενεργειών, καθώς και για την εξάρθρωση τρομοκρατικών οργανώσεων.

Πώς συλλέγεται το γενετικό υλικό

Τα δείγματα DNA συλλέγονται με ειδικές απορροφητικές μπατονέτες από το στόμα. Συγκεντρώνονται μαζί με το σάλιο και τα χαλαρά επιφανειακά κύτταρα που περιέχουν το DNA και αξιοποιούνται στο γενετικό τεστ. Η πρόσφατη ψήφιση του νομοσχεδίου του υπουργείου Δικαιοσύνης που κατατέθηκε στη Βουλή για τις φυλακές υψίστης ασφαλείας περιελάμβανε και άλλες διατάξεις για την ταυτοποίηση κακοποιών σε ποινικά, κακουργηματικού χαρακτήρα, αδικήματα. Κατάδικοι και υπόδικοι ιδιαίτερα επικίνδυνοι και κατηγορούμενοι για τρομοκρατία, δράστες ανθρωποκτονίας και μέλη εγκληματικών οργανώσεων, κατάδικοι για ληστεία με δολοφονία ή βαριές σωματικές βλάβες, εγκλήματα κατά του πολιτεύματος και της χώρας και για εσχάτη προδοσία περιλαμβάνονται στις διατάξεις του σχετικού νομοσχεδίου. Το σχέδιο νόμου κατατέθηκε με πρόθεση την αποσυμφόρηση των φυλακών, τη δυνατότητα διατήρησης του DNA υπόπτων σε βάση δεδομένων και την ευνοϊκή ποινική μεταχείριση υπόπτων και κατάδικων που δίνουν πληροφορίες για την εξάρθρωση τρομοκρατικών οργανώσεων και την αποτροπή τρομοκρατικών χτυπημάτων.