Χάκερ και στο χειρουργείο

Φέρνει μια μικρή ανατριχίλα η σκέψη ότι μπορεί ένας χάκερ να τρυπώσει ακόμη και στον χώρο του χειρουργείου. Και όμως αυτό ακριβώς απέδειξαν ερευνητές στις ΗΠΑ με πειράματα που επίτηδες έκαναν για να δείξουν ότι κάτι τέτοιο είναι δυνατό (βέβαια έτσι έβαλαν και ιδέες σε κάποιους κακοπροαίρετους...).

Οι ερευνητές του Εργαστηρίου Βιορομποτικής του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον στο Σιάτλ, με επικεφαλής την ηλεκτρολόγο μηχανικό Ταμάρα Μπονάτσι και τον καθηγητή Χάουαρντ Τσίζεκ, πραγματοποίησαν κυβερνοεπιθέσεις σε ένα ρομπότ-χειρουργό

Στόχος των μηχανικών ήταν να δείξουν αφενός ότι δεν είναι καθόλου απίθανο στο μέλλον μια χειρουργική επέμβαση να πέσει θύμα κακόβουλων χάκερ και αφετέρου να αναζητήσουν τρόπους για να γίνουν οι τηλεκατευθυνόμενοι ρομποτικοί γιατροί πιο ασφαλείς.

Αυτά τα ρομπότ αναμένεται να γίνουν πολύ πιο ευρέως διαδεδομένα τα επόμενα χρόνια. Ήδη, έχουν γίνει λίγες πειραματικές τηλε-χειρουργικές επεμβάσεις, όπου ο χειρουργός βρίσκεται σε άλλο χώρο (θα μπορούσε να είναι και στην άλλη γωνιά του κόσμου χάρη στο διαδίκτυο) και το ρομπότ αναλαμβάνει τη «βρώμικη» δουλειά, δεχόμενο συνεχώς οδηγίες.

Προς το παρόν, τα ρομπότ χρησιμοποιούνται συνήθως στα χειρουργεία παρουσία του γιατρού στον ίδιο χώρο, αλλά όσο περνάνε τα χρόνια, η τάση θα είναι οι γιατροί να απομακρυνθούν από το χειρουργικό τραπέζι. Οπότε ανακύπτει το κρίσιμο ζήτημα της ασφάλειας των ρομποτικών επεμβάσεων, στο μέτρο που αυτές θα γίνονται μέσω διαδικτυακής σύνδεσης.

Οι αμερικανοί ερευνητές έδειξαν πως δεν είναι τόσο δύσκολο για έναν χάκερ να διεισδύσει και να δημιουργήσει (δυνητικά επικίνδυνες) παρεμβολές στην τηλε-χειρουργική επέμβαση. Τα πειράματα ασφαλώς δεν έγιναν με ανθρώπους που θα μπορούσαν να εκτεθούν σε κινδύνους.

Οι καλοπροαίρετοι «χάκερ» κατάφεραν να μπλοκάρουν μια σειρά από λειτουργίες του ρομπότ-χειρουργού, όπως το να πιάνει τα χειρουργικά εργαλεία. Επίσης το υποχρέωσαν να αρνηθεί να υπακούσει στις εξ αποστάσεως ιατρικές εντολές που δεχόταν, κάνοντας πλέον τα «δικά του».

Σε μερικές περιπτώσεις, οι άνθρωποι χειριστές μπόρεσαν να αποκαταστήσουν το πρόβλημα, αλλά σε άλλες όχι. Δεδομένου, όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, ότι σε ένα χειρουργείο η παραμικρή απόκλιση ακριβείας μπορεί να στοιχίσει τη ζωή του ασθενούς, γίνονται αντιληπτές οι πιθανές σοβαρές συνέπειες.

Το συγκεκριμένο ρομποτικό σύστημα Raven II, δημιούργημα της εταιρείας Applied Dexterity Inc, τεχνοβλαστού του Πανεπιστημίου Ουάσιγκτον, δεν έχει ακόμη πάρει άδεια λειτουργίας από την αρμόδια εποπτική υπηρεσία των ΗΠΑ, την Αρχή Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Προς το παρόν, χρησιμοποιείται μόνο για ερευνητικούς σκοπούς και όχι στα νοσοκομεία.

Τα χειρουργικά ρομπότ που έχουν ήδη εγκριθεί από την FDA για κλινική χρήση, βοηθάνε τους χειρούργους να αφαιρούν καρκινικούς όγκους, να επιδιορθώνουν βαλβίδες καρδιάς ή να κάνουν με λιγότερο επεμβατικό τρόπο άλλες ιατρικές διαδικασίες. Συνήθως χρησιμοποιούν ασφαλή κανάλια επικοινωνίας, όχι μέσα από δημόσια δίκτυα, αλλά ιδιωτικά, των οποίων η παραβίαση από χάκερ είναι πιο δύσκολη.

Όμως, σύμφωνα με τους ερευνητές, στο μέλλον οι ρομποτικοί χειρούργοι θα κληθούν σίγουρα να κάνουν επεμβάσεις και μέσω μη ασφαλών δημοσίων δικτύων, π.χ. σε περιοχές που έχουν χτυπηθεί από φυσική καταστροφή ή επιδημία. Γι' αυτό, επιμένουν ότι αυτά τα ρομποτικά συστήματα πρέπει να ενσωματώσουν πρόσθετα συστήματα κυβερνο-ασφάλειας, όπως «βιομετρικές υπογραφές» του χειριστή-χειρουργού, ώστε να τον αναγνωρίζει το ρομπότ και να δέχεται εντολές μόνο από αυτόν.