Νικόλας Ανδρουλάκης: «Όλη αυτή η επίθεση στην Καζαριάν είναι αξιολύπητη»

Σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου. Ο Νικόλας Ανδρουλάκης προκαλεί συχνά με τις ακραίες για κάποιους καλλιτεχνικές του επιλογές. Φέτος, επέλεξε να ανεβάσει στη σκηνή ένα κορίτσι μόλις 22 χρόνων χωρίς θεατρικές σπουδές, αλλά έχοντας στο βιογραφικό της τον τίτλο της νικήτριας σε reality μόδας.

Η πρεμιέρα της παράστασης «Κούκλες», μια θεατρική παραλλαγή του κλασικού έργου του Ίψεν «Κουκλόσπιτο», θα πραγματοποιηθεί στις 30 Σεπτεμβρίου στο Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά και όλοι

Πώς προέκυψε η ιδέα για την Ειρήνη Καζαριάν;

Οι θεατές μπαίνοντας στην αίθουσα θα πάρουν έναν οδηγό σκηνής, ο οποίος στο εξώφυλλο γράφει με μεγάλα γράμματα «Next Top Νόρα». Ψάχνουμε την επόμενη άξια Νόρα. Αυτή τη συνάντηση ζωής με πραγματικότητα ήθελα να κάνω πράξη. Συνεπώς, έξω από τα στεγανά του ποιος θεωρείται τηλεοπτικό προϊόν και ποιος θεωρείται «παιδί» του οτιδήποτε, ήθελα να έχω στην πραγματικότητα της σκηνικής μου σύνθεσης μια γυναίκα που έχει ζήσει στα αλήθεια τι σημαίνει «μπαίνω σε ένα σπίτι, συγκατοικώ με άλλες κοπέλες, με παρακολουθούν όλοι, είμαστε αλληλέγγυες γυναίκες, που όμως πρέπει και να αλληλοσπαραχθούμε μέχρι να βρεθεί η νικήτρια». Αυτό το συλλογικό ασυνείδητο, αυτό το βίωμα που κουβαλάει η Ειρήνη, σε συνδυασμό με την αρμένικη κληρονομιά της, συνθέτουν ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα υποψήφιας Νόρας. Στην πραγματικότητα και στη σκηνή.

Πόσο χρόνο σου πήρε να βεβαιωθείς ότι θέλεις το συγκεκριμένο κορίτσι στον θίασο;

Το αποφάσισα αρχές καλοκαιριού, μέσα σε τρία λεπτά! Όταν είπα «Ωπ! Έχω αυτή την ιδέα!» κι ύστερα αναρωτιόμουν πώς δεν το είχα σκεφτεί τόσο καιρό. Οφείλω να είμαι μπροστά από την ευκολία κάθε τηλεοπτικής κριτικής, οφείλω να είμαι μπροστά από κάθε εύκολο στερεότυπο που μας πετιέται δωρεάν σε μια εικόνα. Εμένα ο θεατής μου πληρώνει. Οφείλω, λοιπόν, να τον βοηθήσω να πάει μπροστά.

Κάνοντας αντίλογο, η επιλογή της Ειρήνης Καζαριάν, ως θεατρικής Νόρας, δεν είναι εύκολη δημοσιότητα;

Όχι! Σε δέκα παραστάσεις στο Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά δεν έχει ανάγκη κανείς αυτή τη δημοσιότητα. Από την εμπειρία μου, έχοντας δουλέψει ξανά με πρόσωπα της τηλεόρασης, θα πω ότι μεγάλο ποσοστό του κοινού θα κάνει like στις φωτογραφίες, αλλά τελικά δεν θα έρθει σε μια πειραματική παράσταση. Οι «Κούκλες» δεν είναι mainstream, δεν ανεβαίνουν σε ένα από τα κεντρικά θέατρα της Αθήνας με μπαλέτα, σε έργο-μεταγραφή του Δαλιανίδη.

Επίσης, αυτή η παράσταση δεν αποσκοπεί, δεν επιδιώκει και δεν μπορεί να κερδίσει υπεραξία από τέτοιου είδους δημοσιότητα, γιατί είναι βάσει πεδίου ορισμού «άλλο θέαμα», με άλλες ανάγκες θεατών. Δεν έχει ανάγκη ορδές τηλεοπτικού κοινού που θα πετάνε στην τηλεόραση διαφημίσεις. Κι αυτός είναι ο λόγος που δεν έχω βγει σε κανένα κανάλι όλες αυτές τις μέρες.

Μού κάνεις πιο σαφή τον λόγο;

Γιατί ως καλλιτέχνης οφείλω να αντισταθώ στους ρυθμούς των δορυφόρων, στους ρυθμούς επικαιρότητας εκπομπών. Εμένα η δουλειά μου δεν είναι το θέμα του επόμενου τριημέρου, ούτε αποσκοπώ να πάρω ψίχουλα θεατών από όλο αυτόν τον ντόρο. Δεν με νοιάζει καθόλου. Ο ντόρος έγινε πιθανότατα γιατί δεν είχε αρκετά καυτά θέματα η τηλεόραση εκείνο το τριήμερο και επέλεξαν, αντί για δικές μου δηλώσεις, να παίξουν ένα αμήχανο απόσπασμα, όπου ένα νεαρό κορίτσι χάνει τα λόγια του μπροστά σε 15 μικρόφωνα. Sorry, αλλά οι πολιτικοί χάνουν καθημερινά τα λόγια τους στο περιστύλιο της Βουλής και κανείς δεν το δείχνει αυτό. Ξαναπάνε το πλάνο! Άρα ό,τι έγινε ήταν για τη «φασούλα» κι αν η Ειρήνη πήγαινε καλεσμένη στην εκπομπή τους στο τέλος θα της έκαναν αγκαλιές. Άρα δεν δέχομαι να μετατρέπω τη δουλειά μου σε τριήμερο τζερτζελέ για να βγει η ύλη τους. Η δουλειά μου μιλάει από μόνη της.

Επιλέγοντας την Ειρήνη Καζαριάν, δεν είχες στο πίσω μέρος του μυαλού σου -έστω την υποψία- ότι θα προκαλέσεις πάσης φύσεως σχόλια;

Να σου πω την αλήθεια; Αν η Ειρήνη δεν είχε χάσει τα λόγια της μπροστά στις κάμερες, αν δεν είχε γίνει όλο αυτό το σκετσάκι, το οποίο εγώ αν ήμουν αρχισυντάκτης μιας εκπομπής δεν θα το έπαιζα -θα έκανα άλλη δουλειά ίσως-, δεν θα είχε γίνει τίποτα. Είχε κυκλοφορήσει εδώ και ενάμιση μήνα το δελτίο Τύπου της παράστασης και δεν είχε συμβεί το παραμικρό. Άρα θέλω να πω ότι «όχι, δεν αποσκοπούσα σε όλο αυτόν τον ντόρο». Και ούτε περίμενα ότι θα γίνει. Ξέρεις κάτι; Ενδελέχεια, έλεγε ο Αριστοτέλης. Ενδελέχεια. Κουκλόσπιτο. Νόρα. Υπάρχουν παντού γύρω μας Κουκλόσπιτα. Βλέπεις άρρενα δημοσιογράφο να χαρακτηρίζει την Ειρήνη «αμόρφωτη, κακομαθημένη και ότι κλέβει δουλειές σκληρά σπουδαγμένων νέων ηθοποιών». Όλη αυτή η λεκτική επίθεση, εμένα μου φάνηκε λίγο αξιολύπητη. Ειδικά όταν αυτή γίνεται με τέτοια ευκολία. Στον καθρέπτη μας μιλάμε. Έχω γνωρίσει ανθρώπους ευγενείς και σπουδαγμένους. Ο σπουδαγμένος δεν λέει κανέναν αμόρφωτο, ο ευγενής δεν λέει εύκολα κάποιον αγενή.

Σε έχουν εξοργίσει όσα ειπώθηκαν; Νιώθεις ενδεχομένως την ανάγκη να υπερασπιστείς πρόσωπα και καταστάσεις;

Καθόλου! Έλεγε κάποτε ο Jack Nicholson «μην τσακώνεσαι με ανθρώπους που δεν αγαπάς». Αντίστοιχα, θα σου πω ότι οι άνθρωποι που δεν αγαπάω και δεν επενδύω την ψυχική μου ισορροπία σε αυτούς, δεν μπορούν να με εξοργίσουν. Τουλάχιστον στα 32 μου. Στα 15 δεν θυμάμαι πώς αντιδρούσα. Αλλιώς δεν είμαι κατάλληλος γι’ αυτή τη δουλειά. Είναι σαν να δίνεις πιστόλι σε έναν υπερβολικά εύθραυστο αστυνομικό ή νυστέρι σε έναν υπερβολικά ευαίσθητο γιατρό. Δεν μπορώ να δηλώνω καλλιτέχνης και να μην αντέχω οτιδήποτε μπορεί να μου γυρίσει πίσω. Το θέμα είναι ότι η Ειρήνη έχει φτύσει αίμα γι’ αυτή την παράσταση. Και είμαι περήφανος για εκείνη γιατί δεν λύγισε καθόλου, γιατί δεν της μπήκε δευτερόλεπτο η σκέψη «μήπως δεν αξίζω, μήπως δεν μπορώ, μήπως δεν κάνω».

Πιστεύεις ότι η Ειρήνη Καζαριάν έχει στοιχεία μιας ιψενικής φιγούρας;

Η κάθε κοπέλα που κυνηγά τα όνειρά της -και πολύ καλά κάνει- με τα μέσα που της δίνονται, στη Δημοκρατία που έχουμε, κινδυνεύει να βρεθεί εγκλωβισμένη σε Κουκλόσπιτα. Άρα, φυσικά και είναι ιψενική φιγούρα. Όλοι είμαστε! Κι εσύ είσαι! Κι σπουδαίοι καλλιτέχνες είναι! Και η Ειρήνη δεν έχει ανάγκη κανέναν να την υπερασπιστεί. Και τη δουλειά της θα συνεχίσει να κάνει, και στο θέατρο θα συνεχίσει να βρίσκεται, και θα κάνουμε και επόμενες δουλειές μαζί. Ok;

Όταν της έκανες την πρόταση, γνώριζε το συγκεκριμένο έργο του Ίψεν;

Φυσικά και το γνώριζε! Το είχε μελετήσει όπως έχει μελετήσει και το «Ρωμαίος και Ιουλιέτα» του Σαίξπηρ.

Δεν σου έκανε εντύπωση που ήξερε τον Ίψεν;

Γιατί να μην τον ξέρει; Έχεις παρακολουθήσει τι ποστάρει και τι κάνει γενικότερα στη ζωή της; Δεν έχεις παρακολουθήσει, άρα κρίνεις από ένα στερεότυπο, ότι μάλλον έτσι θα είναι επειδή πρόκειται για μοντέλο! Μπορεί όμως, και να μην είναι έτσι. Όπως κανείς δεν νοιάστηκε αν μιλάει άπταιστα αρμένικα και έχει φέρει μοιρολόγια από το χωριό της προγιαγιάς της, τα οποία και εντάξαμε στην παράσταση.

Εκείνη τη μέρα που ήρθαν οι τηλεοπτικές κάμερες να καλύψουν τις πρόβες της παράστασης, τι της είπες στο αυτί;

Της έδωσα την οδηγία να επαναλαμβάνει ακριβώς τα λόγια των δημοσιογράφων, όπως η Νόρα στο Κουκλόσπιτο, φτάνει να επαναλαμβάνει ακριβώς τα λόγια του άνδρα της. Όποιος έχει στοιχειώδη αντίληψη, καταλαβαίνει ότι  η επανάληψη είναι ένα κομμάτι του ρόλου της. Ταίριαζε υπέροχα εκείνη την ώρα να δούμε να ανθίσει μπροστά στις κάμερες μια συνθήκη του ρόλου. Γιατί άλλα πλάνα δεν έπαιξαν…

Δεν ήταν όμως ενήμεροι οι δημοσιογράφοι ότι θα δείξει on camera κάποια στοιχεία του ρόλου.

Tι να κάνουμε; Έτσι είναι η ζωή! Δεν ρώτησαν! Εγώ θα ρωτούσα!

Πόσο καιρό δουλεύεις γι’ αυτή την παράσταση;

Μόνο τον τελευταίο μήνα, δουλεύω 14 με 16 ώρες την ημέρα για να είμαι σκηνοθέτης, παραγωγός, δραματουργός και συμπρωταγωνιστής των κοριτσιών.

Πώς αποφάσισες να γίνεις ηθοποιός;

Αν πάω πίσω στον χρόνο, πριν καν αρχίσω να έχω την κοινωνική άνθηση -που έρχεται κάπου στα έξι ή επτά, εκεί κοντά έρχεται και ο σχηματισμός του υπερεγώ-, με θυμάμαι να μασκαρεύομαι, να παίζω με τα playmobil, να φτιάχνω κόσμους. Ήμουν το παιδί που κάθε Σάββατο έβλεπε σερί τρεις ταινίες και στα 22, μετά τις πρώτες σπουδές μου στα Οικονομικά, πήρα την απόφαση να σπουδάσω θέατρο. Βέβαια, δεν θεωρώ τον εαυτό μου ηθοποιό. Είμαι αφηγητής. Μου αρέσει να λέω ιστορίες.

Πώς έχεις διαμορφώσει τη ζωή σου ώστε να μπορείς να κάνεις αυτό που αγαπάς;

Ένας ερμηνευτής πρέπει να παίρνει αποφάσεις. Και εγώ έχω αποφασίσει να μην παίξω σε σίριαλ ή σε διαφημίσεις που δεν με εξέφραζαν. Ζω πιο ταπεινά, με το ένα τρίτο των χρημάτων που έβγαζα όταν ήμουν 20 χρόνων και πουλούσα αμοιβαία κεφάλαια και συνταξιοδοτικά προγράμματα ως φοιτητής Οικονομικών, όπου σπούδαζα και ταυτόχρονα δούλευα σε ασφαλιστική εταιρεία. Μέχρι στιγμής, δεν έχω πάρει καμιά επιχορήγηση. Δουλεύουμε μόνοι μας, ανεξάρτητα. Σκέψου, το αμάξι μου είναι στο συνεργείο τρεις μήνες γιατί είχε πρόβλημα το σασμάν και ήθελε 2.000 ευρώ για την επισκευή, τα οποία δεν έχω.

Υπάρχει ακόμη το στερεότυπο ότι αν είσαι ο γιος του Μίμη Ανδρουλάκη ή κάποιου άλλου πολιτικού, μάλλον έχεις και τα 2.000 ευρώ για το σασμάν.

Πάλι ερχόμαστε στο ίδιο Κουκλόσπιτο! Ότι ο Μίμης Ανδρουλάκης μένει στο ίδιο διαμέρισμα και στην ίδια γειτονιά από τη δεκαετία του ’90 και πριν έμενε σε ένα ακόμη πιο μικρό διαμέρισμα στο Παγκράτι και είναι ήδη 68 ετών και θα ζήσει όλη τη ζωή που του απομένει σε αυτό το σπίτι επειδή δεν έχει «φάει» λεφτά ακούγεται ανείπωτο, αλλά για μένα αυτό είναι η κληρονομιά μου. Το να «καστάρει» κάποιος ελαφρά τη καρδία έναν από τους σημαντικότερους Έλληνες διανοούμενους της τελευταίας 30ετίας ως πολιτικό, άρα έχει φάει λεφτά, είναι το ίδιο αφελές με το να πεις αμόρφωτο και χαζό ένα μοντέλο. Ο καθρέπτης πάει προς κάθε κατεύθυνση.

Πώς είναι να μεγαλώνεις με πατέρα συγγραφέα και πολιτικό;

Κουβαλάει πολλά δώρα! Είναι απίστευτο δώρο να έχω αράξει και να τα λέω με τον Μίκη Θεοδωράκη. Το να έχεις έρθει σε επαφή με άπειρους ανθρώπους που έχουν να σου δώσουν υλικό και μόνο με την παρουσία τους, το να έχεις πρόσβαση σε αμέτρητα βιβλία χωρίς καν το μπούλινγκ ότι πρέπει να τα διαβάσεις,  είναι τεράστιο δώρο. Από εκεί και πέρα, έχω αντισταθεί να εμπλακώ με την πολιτική. Όταν μπήκα στο πανεπιστήμιο, μου την έπεσαν όλοι και μου πρότειναν να αναλάβω παράταξη, επειδή ήμουν εύγλωττος. Τους απάντησα «Ξέρετε κάτι παιδιά; Έχω ένα θέμα με το πώς οι κομματικές παρατάξεις λειτουργούν και χειραγωγούν τους φοιτητές μέσα στα πανεπιστήμια». Δεν μου ξαναζήτησε κανείς τίποτα. Άρα το μεγαλύτερο δώρο που έχω πάρει από τον Μίμη είναι να έχω τη γνώμη μου με κόστος «ευκολίες». Να αντέξω να μη λυγίσω, να μην κυνηγήσω το εύκολο, να στέκομαι εκεί για τις απόψεις μου, ακόμη και όταν δεν θα έχει παντού αγκαλιές.

INFO

Οι «Κούκλες» (season 2) σε σκηνοθεσία Νικόλα Ανδρουλάκη θα ανέβουν για δέκα παραστάσεις στο Φουαγιέ του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Η πρεμιέρα του έργου προγραμματίζεται για τις 30 Σεπτεμβρίου και κάθε Δευτερότριτο στις 21.00. Επί σκηνής θα δούμε 11 διαφορετικές Νόρες. «Όλες νεαρές. Όλες αλαβάστρινες. Όλες κούκλες. Μαριονέτες κι Επαναστάτριες», όπως αναφέρει το δελτίο Τύπου.

Φωτογραφίες: Νίκος Μαλιάκος