Επιπτώσεις του Αγριόχοιρου στα άλλα θηράματα…ΜΕΡΟΣ Γ

Ο αγριόχοιρος (υβρίδιο ή μη) συμπεριλαμβάνεται στα «100 χειρότερα χωροκατακτητικά εισβολικά είδη στον κόσμο» μαζί με άλλα χωροκατακτητικά χερσαία είδη όπως οι γάτες και οι αρουραίοι. Ωστόσο, οι αγριόχοιροι είναι μοναδικοί μεταξύ άλλων επιζήμιων ειδών στο ότι είναι παμφάγοι και λειτουργούν τόσο ως άρπαγες όσο και ως φυτοφάγα.

Του Δρος Χρήστου Κ. Σώκου

Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό NATURE ο αγριόχοιρος απειλεί 672 είδη σε 54 διαφορετικές χώρες παγκοσμίως. Τα περισσότερα από αυτά τα είδη

ταξινομούνται ως άκρως απειλούμενα ή υπό εξαφάνιση και 14 είδη έχουν οδηγηθεί σε εξαφάνιση λόγω του αγριόχοιρου.

Ο αγριόχοιρος δρα ως άρπαγας ζώων μεγάλων και μικρών ασπόνδυλων και των φωλιών τους, ως ανταγωνιστής τους και μπορεί να επιδρά στις φυτοκοινότητες, όπως και να είναι ξενιστής σοβαρών παθογόνων. Επίσης μπορεί να προκαλεί επιπτώσεις στις φυσικοχημικές ιδιότητες του εδάφους με τη δραστηριότητα του σκαψίματος και να έχει αρνητικές επιδράσεις στην αναγέννηση των δασών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα για ασπόνδυλο είδος που δέχεται μεγάλη πίεση από τον αγριόχοιρο είναι το σαλιγκάρι. Έχει παρατηρηθεί από τον γράφοντα στο Δέλτα Νέστου μείωση των γνωστών βρώσιμων σαλιγκαριών του γένους Helix, όταν αυξήθηκε ο αγριόχοιρος.

Βεβαίως δεν πρέπει να παραβλέπονται και οι θετικές επιδράσεις με τη διασπορά σπόρων και ωφέλιμων εδαφικών μικροοργανισμών, τη δημιουργία διαφορετικών μικροενδιαιτημάτων που αυξάνουν τη βιοποικιλότητα, την κατανάλωση επιζήμιων ασπόνδυλων και την απομάκρυνση των ψοφιμιών.

Για το εάν υπερτερούν οι αρνητικές ή οι θετικές επιδράσεις, εξαρτάται και από το τι ορίζεται θετικό ή αρνητικό σε ένα οικοσύστημα, όπως και ποιοι είναι οι σκοποί διαχείρισής του. Εξαρτάται επίσης από παράγοντες, όπως εάν ο αγριόχοιρος διαβιεί εντός ή εκτός της φυσικής του εξάπλωσης, από την πυκνότητα του πληθυσμού του και από τα υπόλοιπα είδη. Κάθε περιοχή αποτελεί αντικείμενο ξεχωριστής μελέτης.

Στη Νότια Ευρώπη πάντως, ως προς τη θηραματοπονία, καταγράφεται αύξηση του μεγάλου θηράματος, κυρίως αγριόχοιρος και ζαρκάδι και μείωση του μικρού θηράματος. Μπορεί άραγε ο αγριόχοιρος να διαδραματίζει έναν άμεσο ρόλο στη μείωση αυτή;

Αγριόχοιρος και τα άλλα θηράματα στο πλαίσιο της οικολογίας

Οι επιδράσεις του αγριόχοιρου στα λοιπά θηράματα αποτελεί ένα θέμα που δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς και σίγουρα υπάρχουν διαφοροποιήσεις από περιοχή σε περιοχή. Η αναφορά γίνεται κυρίως για το λαγό, τα ορνιθόμορφα, τη μπεκάτσα, αλλά και τα υδρόβια που μπορούν να διαβιούν στην ίδια περιοχή με αγριόχοιρους.

Ο αγριόχοιρος προκαλεί θνησιμότητα στα εδαφόβια θηράματα και στο διαιτολόγιό του έχουν εντοπιστεί λαγοί, αγριοκούνελα, φασιανοί, μπεκάτσες. Το ζητούμενο είναι εάν αυτή η άμεση θνησιμότητα ή οι έμμεσες επιδράσεις στο ενδιαίτημα φτάνουν τελικά στο επίπεδο εκείνο που θα επηρεάσουν τον πληθυσμό του άλλου θηραματικού είδους.

Οι απλές παρατηρήσεις εδώ δεν είναι επαρκείς διότι για παράδειγμα ο αγριόχοιρος αυξάνει όταν πυκνώνουν τα πουρναροτόπια, ενώ το μικρό θήραμα μειώνεται διότι θέλει περισσότερα διάκενα. Εκεί η κύρια αιτία μείωσης είναι η εγκατάλειψη της βόσκησης αιγοπροβάτων επειδή π.χ. αυξήθηκαν οι επιθέσεις λύκων και η πύκνωση των αειφύλλων πλατυφύλλων αύξησε τους αγριόχοιρους, και από την άλλη μείωσε πέρδικα και λαγό. Τα τελευταία έτη λοιπόν θηραματολόγοι ξεκίνησαν να διερευνούν ειδικά την επίδραση του αγριόχοιρου στο μικρό θήραμα.

Μια συγκριτική έρευνα σε 26 γειτονικούς υγροτόπους της Ισπανίας απέδειξε πως εκεί που η αφθονία του αγριόχοιρου ήταν μεγαλύτερη, η αφθονία του λαγού και του αγριοκούνελου, όπως και ειδών πάπιας και παρυδάτιων πτηνών ήταν μικρότερη, και αυτό συνέβαινε παρά τη στατιστική στάθμιση της αφθονίας άλλων αρπάγων και παραγόντων. Δεύτερη έρευνα κατέδειξε πως ο αγριόχοιρος μειώνει το αγριοκούνελο, κυρίως λόγω των σκαψιμάτων του. Τρίτη έρευνα επίσης στην Ισπανία απέδειξε πως τα αγριοκούνελα έφεραν σημαντικά μεγαλύτερο αριθμό τσιμπουριών όταν συν-διαβίωναν με αγριόχοιρους.

Σε έρευνα στην Ιταλία με τεχνητές φωλιές φασιανού, συγκρίθηκαν τα ποσοστά αρπακτικότητας μεταξύ των περιοχών με διαφορετική αφθονία αγριόχοιρων και ανάμεσα σε φωλιές τοποθετημένες εντός και εκτός περιφραγμένων αγροκτημάτων (χωρίς πρόσβαση σε αγριόχοιρους, αν και άλλοι άρπαγες ήταν παρόντες). Το ποσοστό αρπακτικότητας στην περιοχή με μεγαλύτερη αφθονία αγριόχοιρων ήταν 66,7%! Η έρευνα κατέδειξε πως ο αγριόχοιρος αποτελεί τον κύριο άρπαγα των φωλιών του φασιανού, σε βαθμό που μπορεί να υφίσταται μείωση του πληθυσμού του.

Γεγονός είναι πως σε πολλές περιοχές της Ευρώπης όπου εφαρμόζεται συστηματική διαχείριση για το μικρό θήραμα περιλαμβάνονται και δράσεις για τη μείωση του αγριόχοιρου.

Ο αγριόχοιρος λοιπόν μπαίνει πανηγυρικά στο κάδρο των αρπάγων του μικρού θηράματος, κάτι το οποίο θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ερευνητικά και διαχειριστικά.

Δείτε ακόμη :

Σκέψεις για την πληθυσμιακή διαχείριση του Αγριόχοιρου…ΜΕΡΟΣ Α’

Μέτρα για τον περιορισμό των ζημιών από Αγριόχοιρο…ΜΕΡΟΣ Β’

The post Επιπτώσεις του Αγριόχοιρου στα άλλα θηράματα…ΜΕΡΟΣ Γ appeared first on iHunt.