Τραμπ και Ευρώπη: Προς ανοιχτή σύγκρουση;

Μέσα σε δύο εβδομάδες από την "ενθρόνιση" του αμερικανού προέδρου, είναι πλέον καθαρό ότι δεν θα πρόκειται για μια προεδρία όπως οι προηγούμενες. Η επιλογή των μετωπικών συγκρούσεων κυριαρχεί στην ατζέντα. Ανοίγει ο Τραμπ όλα τα μέτωπα με βάση μια προσχεδιασμένη στρατηγική ώστε να επιβάλει γρήγορα την αλλαγή πολιτικής που εκφράζει τον ίδιο και τους βασικούς του συνεργάτες.

Στο εσωτερικό μέτωπο η αντοχή των θεσμών δοκιμάζεται με την επιβολή της απόφασης για απαγόρευση εισόδου σε πολίτες επτά χωρών και την ανατροπή της από την αμερικανική δικαιοσύνη. Στο εξωτερικό, είναι

Ως προς την Κίνα, η αντίθεση θα μπορούσε να έχει δικαιολογητική βάση: ευθύς οικονομικός ανταγωνισμός σε συνδυασμό με αυξανόμενη στρατιωτική ισχύ προκαλούν ανησυχία στο νέο ένοικο του Λευκού Οίκου.

Η Ευρώπη όμως γιατί συνιστά απειλή για τις ΗΠΑ; Μια εύκολη ερμηνεία είναι ότι ο Τραμπ και οι οικονομικές δυνάμεις που εκφράζει δεν θέλουν δύο νομίσματα στις διεθνείς συναλλαγές, επιθυμούν την επιστροφή στη μονοπωλιακή χρήση του δολλαρίου. Είναι κοντόφθαλμη ωστόσο αυτή η λογική. Το ευρώ είναι κυρίως περιφερειακό νόμισμα, το δολλάριο παραμένει το βασικό νόμισμα διεθνών συναλλαγών.

Ως προς την ΕΕ, ως σύνολο κρατών με προνομιακές σχέσεις με τις ΗΠΑ αφού στην πλειοψηφία τους είναι και μέλη του ΝΑΤΟ, η χωρίς καμιά διπλωματικότητα επίθεση τόσο του ίδιου του Τραμπ όσο και στελεχών του, φαίνεται να απορρέει από τις σχέσεις που αναπτύχθηκαν τα τελευταία χρόνια ανάμεσα στο ρεύμα που έφερε τον Τραμπ στην εξουσία και τις αντιευρωπαϊκές δυνάμεις στην ίδια την Ευρώπη, όπως το ρεύμα του Brexit και τα ακροδεξιά μορφώματα όπως το Εθνικό Μέτωπο της Λε Πεν στη Γαλλία. Υπάρχει ένας κοινος παρανομαστής σ'αυτές τις εκλεκτικές συγγένειες: η προσέγγιση με τη Ρωσία του Πούτιν. Και αν με τη βοήθεια της Μόσχας, έμμεση, όπως συνέβη με τις παρεμβάσεις στην προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ, η Λε Πεν καταφέρει να κερδίσει τις προεδρικές εκλογές το Μάιο, το πλήγμα για την Ευρωπαϊκή Ενωση θα είναι μοιραίο.

Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, έχουμε κάθε λόγο ν' ανησυχούμε. Είμαστε ένας αδύναμος κρίκος σε μια ιστορική στιγμή που η σύγκρουση ανάμεσα στις δύο πλευρές του Ατλαντικού μπορεί να μας επηρεάσει καθοριστικά. Η επιβίωσή μας εντός της ευρωζώνης ήταν αποτέλεσμα και της συνεχούς πίεσης προς τη Γερμανία που άσκησε η προηγούμενη αμερικανική κυβέρνηση.

Αν αυτή η πίεση πάψει να υπάρχει, οι δυνάμεις εντός της Γερμανίας που δεν θέλουν την Ελλάδα στο ευρώ ενισχύονται. Όπως θα ενισχυθούν και οι τάσεις να δημιουργηθεί ένας ισχυρός πυρήνας, μια Ευρώπη δύο ταχυτήτων, ώστε να μπορέσει να τα βγάλει πέρα στο νέο διεθνές περιβάλλον.

Η Μέρκελ ήδη μίλησε γι' αυτό, τα σχέδια υπάρχουν και θα ενεργοποιηθούν αν οι εκλογικές αναμετρήσεις στην Ολλανδία, τη Γαλλία και την ίδια τη Γερμανία ενισχύσουν τους αντιευρωπαϊστές. Για την Ελλάδα, είναι όρος εθνικής επιβίωσης να μην "εκδιωχθεί" από τον πυρήνα της Ευρώπης αλλά είναι ένας στόχος που φαίνεται όλο και πιο δύσκολο να επιτευχθεί.

ΙPSO FACTO